خضر خان
دلی دا سلطان
Silver Tanka of Khizr Khan INO Muhammad Bin Firoz
معیاد عہدہ28 مئی 1414–20 مئی 1421
پیشروناصرالدین شاہ تغلق
جانشینمبارک شاہ
خاندانسید خاندان
وفات20 مئی 1421
تدفیندلی، بھارت

خضر خاں دلی سلطنت دے سید خاندان دا بانی تے پہلا حکمران سی۔


سید خضر خان ابن ملک سلیمان 1414 توں 1421 – دلی سلطنت دا حکمران سی جسنے امیر تیمور دے حملے دے بعد دلی وچ سید خاندان دی بنیاد رکھی۔[۱] اس دا باپ سید ملک سلیمان سی جو ملک مروان دولت دا ملازم سی۔ ملک مروان دولت، سلطان فیروز شاہ تغلق دے وکت وچ ملتان دا گورنر سی، اتے اس دی موت دے بعد چھیتی ہی اوہناں دے بیٹے ملک شیخ اتے اس ضلعے دی حکومت دی ذمہ داری آئی، جس دی موت دے بعد سید ملک سلیمان ملتان دا گورنر بنیا اتے اس دی موت دے بعد اس دے بیٹے سید خضر خان نے گدی سامبھی۔ سارنگ خان دی 1396 وچ سید خضر خان نال لڑائی ہوئی۔ ملک مردان بھٹی نے کجھ لوکاں اتے غلاماں دے نال سارنگ خان دے لشکر وچ شمولیت اختیار کیتی، اتے اوہناں دی مدد نال اوہ ضلع ملتان اتے قابض ہویا۔[۲]

سلطنت دلی دے حکومت کرن آلے تغلق ٹبر دے عہد چ ملتان دا حاکم ۔ امیر تیمور دے ہندستان تے حملے چ اس نال مل گئیا تے اس بنا تے لہور ، دیپالپور تے ملتان دا حاکم بنا دتا گئیا ۔ دلی دے سلطان محمود تغلق دے مرن مگروں دلی فتح کر کے سادات ٹبر دی نیونہہ رکھی تے اپنے پتر مبارک شاہ نون اپنا جانشین مقرر کیتا

1398 وچ امیر تیمور نے ہندوستان اتے حملہ کیتا۔ سارنگ خان نوں ہار دین دے بعد ملتان وچ قیام کیتا۔ بے شمار لوک دیپالپور، اجو جھونا (پاکپتن)، سرسا اتے ہور علاقیاں توں اپنی جان بچا کے دلی ول بھجے پھر اسنے جمنا پار کرکے اگے ودھیا، اتے ملک دا زیادہ توں زیادہ حصہ تباہ کیتا۔ امیر تیمور نے لونی دے شہر وچ قیام کیتا، اتے اتھے اسنے 50،000 قیدیاں نوں جنہاں نوں اسنے دریاواں سندھ اتے گنگا دے درمیان لیا سی، تلوار دے ساہمنے پیش کیتا[۲]

امیر تیمور نے دکھنی دلی وچ حوض خاص دے کول قیام کیتا۔ دلی دے سپہ سالار اقبال خان اپنی فوج دے نال قلعے ولوں ساہمنے آئے؛ مگر میدان وچ ہار ہوئی۔ اقبال خان اتے سلطان ناصرالدین محمود شاہ تغلق دونوں دلی وچ اپنے بیوی اتے بچیاں نوں چھڈکے بھجے۔ سلطان گجرات دی طرف اتے اقبال خان باراں دی طرف روانہ ہویا۔ امیر تیمور نے دلی اتے قبضے دے بعد اتھے دے باشندیاں نوں قتل کیتا اتے کجھ دن بعد، سید خضر خان، جو اس دوران میوات دے پہاڑاں وچ چلے گیا سی، امیر تیمور دے بلاؤن تے اس دے دربار وچ حاضر ہویا۔ ملتان اتے دیپالپور سید خضر خان دے حوالے کرکے امیر تیمور اپنے راجگڑھ سمرقند دی طرف روانہ ہو گیا۔[۲]



حوالے

سودھو
  1. Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books, 122–123. ISBN 978-9-38060-734-4. 
  2. ۲.۰ ۲.۱ ۲.۲ The History of India, as Told by Its Own Historians. The Muhammadan Period Sir H. M. Elliot Edited by John Dowson