نہروان دی لڑائی
جنگ نہروان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بسلسلہ پہلا فتنہ | |||||||
| |||||||
محارب | |||||||
امام یا خلافت راشدہ | خارجی | ||||||
کمانڈر اور رہنما | |||||||
علی بن ابی طالب حسن ابن علی الاشتہ ابن قیس الکندی[۱] |
عبداللہ بن وھب الراصبی عبداللہ بن العباد ہرکس بن زہیر عبد اللہ بن شجرہ |
نہروان دی لڑائی ۶٧۵ وچ عراق وچ امیر المومنین علی ابن ابی طالب کرم اللہ وجہہ الکریم تے خارجیاں دے وشکار ہوئی۔
کیوں ہوئی
سودھوخلیفہ عثمان نوں مدینہ وچ قتل کرن تے اوہدے قاتلاں نوں ناں پھڑن دا بہانہ بنا کے معاویہ نے خلیفہ راشد علی ابن ابی طالب دے خلاف اپنی حکومت قائم کرن لئی بغاوت کر دتی۔
لڑائی
سودھوخارحیاں نال علی دی لڑائی چ علی نوں وڈی فوج دی بنا تے جت ہوئی۔پر خارجیاں دی شورش ناں مکائی جا سکی۔ کئی وریاں مگروں اک خارجی نے علی نوں بدلہ لین لئی کوفہ چ قتل کردتا۔
جنگ نہروان خلیفہ چہارم علی بن ابی طالب تے خوارج دے درمیان وچ لڑی گئی۔ خوارج کوفہ دے زاہداں دی اک جماعت سی، جو علی بن ابی طالب دی اطاعت توں اس وقت نکل گئے جدوں علی بن ابی طالب تے امیر معاویہ دے درمیان وچ دو فیصلہ کرنے والےآں نوں مقرر کيتا گیا، اس دا سبب ایہ سی کہ جدوں علی بن ابی طالب تے امیر معاویہ دے درمیان وچ جنگ طول پھڑ گئی تاں دونے فریق اس اُتے متفق ہو گئے کہ خلافت کس دا حق اے ؟ اس دا فیصلہ کرنے دے لئی ابوموسیٰ اشعری اورعمرو بن العاص نوں مقرر کر دتا جائے تے دونے فریق انہاں دا فیصلہ اُتے راضی ہون گے اس وقت خوارج نے کہیا : "حکم صرف اللہ دا اے " علی بن ابی طالب نے فرمایا : ایہ کلمہ برحق اے لیکن انس توں جس معنی دا ارادہ کيتا گیا اے اوہ باطل اے، خوارج دی تعداد بارہ ہزار سی، انہاں نےعلی بن ابی طالب دی خلافت دا انکار کيتا تے اپنی مخالفت دا جھنڈا نصب کر دتا تے خون ریزی تے ڈاکے مارنا شروع کر دتے علی المرتضی نے فرمایا کہ ایہ لوک اپنے فیصلہ توں رجوع کر لین۔ مگر ایہ لوک جنگ کرنے دے سوا کسی گل توں راضی نئيں ہوئے۔ فیر علی المرتضی نے نہروان دے علاقہ وچ انہاں نال جنگ کيتی، نہروان بغداد دے نیڑے اک شہر اے، علی المرتضی نے انہاں وچوں اکثر نوں قتل کر دتا تے انہاں وچوں بوہت گھٹ زندہ بچے[۲]
اس فرقہ دا سرغنہ عبداللہ بن شداد کوفی سی پہلے تاں علی بن ابی طالب نے اس فرقہ دی فہمایش دے لئی عبد اللہ بن عباس نوں حروراء مقام اُتے بھیجیا ایہ حروراء اوہ جگہ اے جتھے انہاں لوکاں نے سکونت اختیار کيتی سی اس سبب توں ایہ فرقہ حروریہ کہلاندا اے عبداللہ بن عباس دی فہمایش توں ایہ لوک چند روز دے لئی راہ راست اُتے آ گئے تے فیر انہاں لوکاں نے مسلماناں دا قتل راہزنی تے طرح طرح دے فساد برپا کیتے جنہاں دے سبب توں علی المرتضی نے انہاں اُتے چڑھائی دی تے نہروان مقام اُتے اس فرقہ دی تے علی بن ابی طالب دی لڑائی ہوئی اس لڑائی وچ خارجی فرقہ دے لوک ایتھے تک قتل ہوئے کہ صرف دس بارہ آدمی انہاں وچوں بچ گئے ذوالخویصرہ وی اس لڑائی وچ ماریا گیا ایہ اوہی شخص اے جس نے حنین دے مال دی تقسیم دے وقت محمد صلی اللہ علیہ وسلم دی تقسیم اُتے اعتراض کيتا سی نہروان دی لڑائی وچوں دس بارہ خارجی جو بچ گئے سن عبدالرحمن بن ملجم وی انہاں وچ ہی سی جس نے موقع پاکر علی المرتضی نوں شہید کيتا [۳]
حوالے
سودھو- ↑ Modern Intellectual Readings of the Kharijites – Hussam S. Timani – Google Books
- ↑ تفسیر تبیان القرآن، غلام رسول سعیدی سورہ غافر:12
- ↑ تفسیر احسن التفاسیر، حافظ محمد سید احمد حسن، التوبہ:58
باہرلے جوڑ
سودھو- Article on the Battle of Nahrawan Archived 2022-02-23 at the وے بیک مشین Play & Learn Website
متناسقات: 34°31′17″N 43°47′03″E / 34.521389°N 43.784167°E