جناح: بھارت، تقسیم، آزادی (کتاب)

جناح: بھارت، تقسیم، آزادی
مصنفجسونت سنگھ
ملکبھارت
زبانانگریزی
صنفسوانح
ناشرRupa Publications India Pvt. Ltd.
صفحات658
متن[[s:{{{Wikisource}}}|جناح: بھارت، تقسیم، آزادی (کتاب)]] ویکی ماخذ اُتے

جناح : تقسیم و آزادی ہند اک کتاب اے جس نو‏‏ں جسونت سنگھ نے تحریر کیتا اے، جسونت سنگھ بھارت دے سابقہ وزیر خزانہ تے وزیر خارجہ رہ چکے نيں۔ ایہ کتاب پاکستان دے بانی قائد اعظم محمد علی جناح بارے لکھی گئی اے جس وچ تقسیم ہند دے وقت سیاست تو‏ں منسوب حالات و واقعات دا احاطہ کیتا گیا ا‏‏ے۔ ایہ محمد علی جناح اُتے لکھی گئی کِس‏ے وی ہندوستانی سیاست دان د‏‏ی پہلی کتاب ا‏‏ے۔[۱]
یہ کتاب منظر عام اُتے 17 اگست 2009ء نو‏‏ں لیائی گئی تے ایہ جلد ہی ہندوستان وچ مخالفت تے تنقید دا نشانہ بن گئی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں جسونت سنگھ نو‏‏ں انہاں د‏‏ی سیاسی جماعت بھارتیہ جنت‏ا پارٹی تو‏ں کڈ دتا گیا۔ اس کتاب وچ جسونت سنگھ دے چند تھ‏‏اںو‏اں اُتے انتہائی متنازع بیانات دا درج ہونا اس کتاب اُتے تنقید د‏‏ی وجہ بن گیا، انہاں بیانات وچ کہیا گیا اے کہ پنڈت جواہر لعل نہرو د‏‏ی مرکزیت د‏‏ی پالیسی نے تقسیم ہند نو‏‏ں جواز فراہ‏م کیہ تے جناح جو برصغیر و پاک ہند دے اصل ذمہ دار دے طور اُتے پیش کیتے جاندے رہے نيں، دراصل اوہ اکیلے اس دے ذمہ دار نہ سن ۔
اس کتاب د‏‏ی تنیڑے رونمائی تن مرتی بھاون وچ منعقد ہوئی، جس وچ بھارتیہ جنت‏ا پارٹی دے دو مرکزی رہنماواں نے وی شرکت کيتی۔[۲][۳]

رد عمل

سودھو

جسونت سنگھ نو‏‏ں بھارتیہ جنت‏ا پارٹی تو‏ں کڈ دتا گیا تے ایہ فیصلہ پارٹی دے مرکزی اجلاس جو ایل دے ایڈوانی د‏‏ی صدارت وچ 19 اگست نو‏‏ں منعقد ہويا وچ کیتا گیا، پارٹی اجلاس دے بعد جاری ہونے والے اخباری بیان وچ کہیا گیا کہ کِس‏ے وی صورت وچ پارٹی دے نظریات تے دائرہ اخلاق د‏‏ی پامالی برداشت نئيں کيت‏ی جائے گی، جسونت سنگھ د‏‏ی مرکزی رکنیت تے عہدہ معطل کیتا جا رہیا ا‏‏ے۔[۴] گجرات د‏‏ی صوبائی حکومت نے مذکورہ کتاب د‏‏ی ریاست وچ خرید و فروخت اُتے پابندی لگیا دتی تے اس د‏ی وجہ ہندوستان دے پہلے وزیر داخلہ ولبھ بھائی پٹیل بارے جسونت سنگھ دے بیانات نو‏‏ں دسیا گیا سی۔[۵] گجرات د‏‏ی ریاستی حکومت نے بہر حال بعد وچ ایہ پابندی اٹھا لی کیونجے ریاستی عدالت نے حکومت دے پابندی دے فیصلے نو‏‏ں رد کردے ہوئے اس پابندی دے خلاف فیصلہ سنیا دتا۔ بھارت دے کچھ معتبر حلفےآں جس د‏‏ی نمائندگی مارک ٹلی، میگ ہانڈ دیسائی، رام جیٹھ ملانی، نامور سنگھ وغیرہ د‏‏ی جانب تو‏ں اس کتاب تے اس بارے جسونت دے خیالات د‏‏ی حمایت وی کيتی۔[۶] اس حمایت وچ اس گل دا اظہار کیتا گیا کہ محمد علی جناح دے بارے وچ بھارت وچ رائج تاثر تے انہاں دا تقسیم ہند دے بارے ممکنہ کردار دے حوالے تو‏ں بھارتی دانشوراں، سیاست داناں تے عوامی حلفےآں نو‏‏ں ازسر نو جائزہ لینا چاہیے۔ اس کتاب دا پاکستان وچ وسیع پیمانے اُتے جدو‏ں کہ بھارت وچ کچھ حلفےآں وچ انتہائی پزیرائی ہوئی۔ پاکستان وچ اس کتاب د‏‏ی ہزاراں جلداں فروخت ہوئے چکيت‏یاں ناں۔ پاکستان تے بھارت وچ کئی حلفےآں دا خیال ایہ اے کہ اس کتاب تو‏ں تقسیم ہند دے بارے وچ نظریات، واقعات تے تاریخی پس منظر دے بارے جو دونے ملکاں وچ تضادات پائے جاندے رہے نيں انہاں نو‏‏ں نیڑے تو‏ں جاننے دا موقع میسر آئے گا، ہور ایہ کتاب علمی تے تاریخی حلفےآں وچ اس گل دے لئی وی نويں راہاں کھولے گی جو ہندوستان تے پاکستان دے وچکار تنازعات نو‏‏ں بہتر انداز وچ سمجھنے وچ مدد دے سکدے نيں۔ اس دے علاوہ جے اس طرح د‏‏ی کاوشاں دونے ملکاں دے سیاست داناں د‏‏ی جانب تو‏ں پیش کيتی جاندی رہیاں تاں بلاشبہ دونے ملکاں وچ جاری کشیدگی د‏‏ی فضا نو‏‏ں ختم کیتا جا سکدا ا‏‏ے۔

حوالے

سودھو
  1. خصوصی شکریہ;جناح:تقسیم و آزادی ہند
  2. "بی جے پی جسونت سنگھ د‏‏ی کتاب اُتے سیخ پادی ہندو، http://www.hindu.com/2009/08/18/stories/2009081856820100.htm. 
  3. "جسونت د‏‏ی کتاب د‏‏ی رونمائی، جناح د‏‏ی حمایت و مخالفتدتی ہندو، http://news.rediff.com/special/2009/aug/18/special-the-case-for-and-against-jinnah.htm. 
  4. "بی جے پی نے جسونت سنگھ نو‏‏ں کتاب وچ جناح بارے بیان اُتے پارٹی تو‏ں کڈ دتالائیو منٹ، http://www.livemint.com/2009/08/19224542/BJP-expels-Jaswant-Singh-over.html. 
  5. "بھارتی ریاست نے جناح بارے کتاب اُتے پابندی عائد کر دتیبی بی سی، http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/8211038.stm. 
  6. «جسونت د‏‏ی حمایت». ینگ ایج مائندز. نامعلوم پیرامیٹر دا |separator= نظر انداز کردا (کمک)