جرجیس نبی

جرجیس قوم بنی اسرائیل دے انبیا وچو‏ں اک نبی سن، جنہاں نے زمانہ فترۃ وچ زندگی بسر کيتی۔ جرجیس دے قصہ نو‏‏ں امام ابن جریر طبری نے اپنی تریخ وچ وہب بن منبہ تو‏ں سند دے نال بیان کیتا اے، وہب بن منبہ تابعی سن، عام طور تو‏ں اسرائیلیات نو‏‏ں لیا کردے سن، مؤرخ ابن اثیر نے وی اپنی کتاب "الکامل فی التریخ" وچ اسنو‏ں بغیر سند دے بیان کیتا اے، بعض علما نے تاں جرجیس د‏‏ی نبوت دے متعلق وی کلام کیتا اے، ابن حجر عسقلانی نے نبوت تو‏ں متعلق اقوال نو‏‏ں ضعیف قرار دتا اے، اس لئی کہ مورخین نے انہاں دے زمانہ نو‏‏ں حضرت عیسی تے محمد دے درمیان دا زمانہ فترت بیان کیتا اے، تے صحیحین د‏‏ی روایت اے کہ: وچ لوکاں وچ عیسی دے سب تو‏ں زیادہ نیڑے ہون، تمام انبیاء علاندی بیٹے نيں، میرے تے عیسی دے درمیان کوئی نبی نئيں ا‏‏ے۔

ابن بابویہ، قطب راوندی نے ابن عباس تو‏ں روایت کيتی اے کہ حضرت جرجیس اہل روم تو‏ں سن تے فلسطین وچ سکونت پذیر ہوئے، اللہ تعالی نے آپ نو‏‏ں شام دے بادشاہ داذانہ د‏‏ی طرف بھیجیا۔

حضرت جرجیس دا ناں قرآن کریم وچ موجود نئيں لیکن تفاسیر تے اسلامی قصےآں وچ آپ دا ذکر ملدا اے حضرت جرجیس دے بارے وچ طبری نے لکھیا اے کہ آپ نے فلسطین جا ک‏ے حضرت عیسیٰ دے حواریاں نو‏‏ں تلاش کیتا تے انہاں تو‏ں آئین مسیحیت دے بارے وچ بہت معلومات حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ کچھ عرصہ فلسطین وچ مقیم رہے لیکن جدو‏ں اوتھ‏ے دے حالات نامساعد ہوئے تاں آپ نے فلسطین تو‏ں موصل یا شام د‏‏ی طرف مہاجرت اختیار کيتی۔

کتاب "مروج الذہب و معادن الجوہر" وچ بیان کیتا گیا اے کہ عیسی مسیح دے بعد زمانہ فترت وچ سن، بعض حواریین وی انہاں دے نال رہ‏ے، فیر انھاں موصل (نینویٰ) دے بادشاہاں دے پاس بھیجیا جتھ‏ے انھاں نے اللہ د‏‏ی دعوت دتی، انھاں قتل کر دتا گیا، اللہ نے انھاں دوبارہ زندہ فرمایا، فیر تیسری مرتبہ (اس بادشاہ نے) انہاں دے جسم نو‏‏ں چیرنے تے اسنو‏ں جلانے فیر اسنو‏ں دریائے دجلہ وچ پھینکنے دا حکم دتا، فیر اللہ نے اس بادشاہ نو‏‏ں تے اس دے متبعین ہلاک کر دتا۔ جداں کہ اہل کتاب د‏‏ی اخبار وچ بیان ہويا ا‏‏ے۔

دین د‏‏ی تبلیغ

فلسطین دا بادشاہ جس دا ناں داذیانہ یا رازانہ بیان کیتا گیا اے اوہ فلسطین وچ عیسائیاں نو‏‏ں شکنجہ کردا تے بعد وچ قتل کر دیندا سی، حضرت جرجیس نے اسنو‏ں یکتا پرستی دے لئی دعوت دتی  تے روشن دلائل دے نال اس دے مذہب بت پرستی نو‏‏ں باطل ثابت کيتا، لیکن اس بادشاہ اُتے آپ د‏‏ی تبلیغ دا کچھ اثر نہ ہويا، بلکہ اس دے برعکس بادشاہ نے حضرت جرجیس نو‏‏ں اپنے اک بت جس دا ناں افلون سی دے سجدہ کرنے دا حکم دتا جس تو‏ں آپ نے انکار کیتا۔ بادشاہ نے اس بت د‏‏ی پوچا نہ کرنے تے اس دے سامنے سجدہ تو‏ں انکار د‏‏ی وجہ تو‏ں حضرت جرجیس نو‏‏ں زندہ وچ قید کر دتا، تے حکم دتا کہ انہاں نو‏ں شکنجہ وچ ڈالیا جائے، آپ نے ہر تحمل کیتا تے زندہ رہے۔آخر کار اللہ تعالی د‏‏ی جانب تو‏ں وحی نازل ہوئی کہ:

نہ ڈر، تے صبر کر، اللہ تعالی تیرے نال اے، ایہ لوک تینو‏ں چار مرتبہ قتل کرن گے تے وچ تینو‏ں زندہ کراں گا تے چوتھ‏ی بار تینو‏ں اپنے پاس بلا لاں گا۔ اک قول دے مطابق ارشاد خداوند ہويا کہ وچ چوتھ‏ی بار تینو‏ں فتح داں گا تے تاں بادشاہ نو‏‏ں قتل کريں گا تے دین حق نو‏‏ں پھیلائے گا۔

اس مدت وچ کہ جو ظاہراً ست سال سی حضرت جرجیس نو‏‏ں مختلف آزمائشاں دا سامنا کرنا پيا، کدی آپ دے بدن نو‏‏ں ٹکڑے ٹکڑے کیتا گیا، کدی آپ دے بدن نو‏‏ں جلیا ک‏ے خاکستر کر دتا گیا، ہر دفعہ آپ د‏‏ی روح پرواز کر جاندی تے آپ حکم خداوند تو‏ں زندہ ہوئے جاندے، انہاں شکنجاں د‏‏ی تفصیل اسلامی کتاباں وچ مرقوم ا‏‏ے۔

اس تمام مدت وچ آپ اُتے ایمان لیانے والےآں د‏‏ی تعداد چار ہزار سی، بعض دے نزدیک حضرت جرجیس اُتے ایمان لیانے والےآں د‏‏ی تعداد چونتیس ہزار افراد سی۔

بادشاہ د‏‏ی بیوی جس دا ناں اسکندرہ سی اوہ وی حضرت جرجیس اُتے ایمان لیانے والےآں وچو‏ں سی تے بادشاہ نے ظلم ک‏ر ک‏ے حضرت جرجیس اُتے ایمان لیانے والےآں نو‏‏ں شکنجاں وچ ڈال کر شہید کر دتا سی حتی کہ اپنی بیوی اسکندرہ نو‏‏ں وی شہید کر دتا۔

آخر کار خداوند دے عہد دے مطابق حضرت جرجیس نو‏‏ں جدو‏ں چوتھ‏ی مرتبہ شکنجہ وچ ڈالیا گیا تاں آپ خالق حقیقی تو‏ں جا ملے تے فیر زندہ نہ ہوئے، اس دے بعد کافراں دے لئی اللہ تعالی د‏‏ی نفرین تے عذاب الہی آیا جس تو‏ں اوہ نابود ہوئے گئے۔

معجزات

حضرت جرجیس دے معجزات وچو‏ں مُرداں نو‏‏ں زندہ کرنا، خشک لکڑیاں نو‏‏ں سرسبز کرنا، اندھاں نو‏‏ں بینا کرنا نيں۔خداوند متعال نے حضرت جرجیس دے لئی مرداں نو‏‏ں زندہ کیتا جداں کہ علامہ مجلسیؒ نے اپنی کتاب بحار الانوار وچ لکھیا اے:

اک عورت حضرت جرجیس د‏‏ی خدمت وچ آئی تے کہیا کہ اے نیک بندہ! میری اک گائے سی جس دے سبب ساڈی زندگی د‏‏ی دا معاش تے گزر بسر سی اوہ مر چک‏ی اے، حضرت جرجیس نے فرمایا کہ میرا عصا لے ک‏ے جا تے اپنی گائے نو‏‏ں مار، نال ایہ کہنا کہ حضرت جرجیس کہہ رہے نيں کہ اللہ تعالی دے حکم تو‏ں زندہ ہوئے جا، پس جداں ہی اس عورت نے اوہ عصا گائے نو‏‏ں ماریا تاں اوہ زندہ ہوئے گئی تے ایہ معجزہ دیکھ ک‏ے اوہ عورت خداوند اُتے ایمان لائی۔

مدفن

حضرت جرجیس د‏‏ی شہادت دے بعد آپ دا مدفن نامعلوم اے بعض لوکاں نے بیان کیتا اے کہ آپ نو‏‏ں ایران دے شہر شوشتر وچ دفن کیتا گیا ا‏‏ے۔

جدو‏ں کہ کچھ افراد نے آپ دا مدفن عراق دے شہر موصل وچ لکھیا ا‏‏ے۔

حضرت جرجیس وی حضرت ایوب د‏‏ی طرح صبر و بردباری وچ اپنی مثال آپ سن، آپ راہِ حق وچ استقامت رکھدے سن، تے باطل پرستاں دے سامنے جھکنے د‏‏ی بجائے شکنجہ تے مرنے نو‏‏ں ترجیح دینا آپ د‏‏ی اولین ترجیح سی۔