تنجاوُر
تنجاوُر تنجور | |
---|---|
شہر | |
View of the Brihadeeswarar Temple, Maratha palace, paddy field, Rajarajachola Mandapam and Tamil University | |
ملک | بھارت |
صوبہ | تامل ناڈو |
فہرست بھارت کے علاقہ جات | Chola Nadu |
ضلع | Thanjavur |
رقبہ | |
• کل | ۳۶.۳۳ مربع کلومیٹر (۱۴ مربع میل) |
بلندی | ۸۸ میٹر (۲۸۹ فٹ) |
آبادی (2011) | |
• کل | ۲۲۲,۹۴۳ |
زبانیں | |
• دفتری | تامل زبان |
منطقۂ وقت | بھارتی معیاری وقت (UTC+5:30) |
ڈاک اشاریہ رمز | 613 xxx |
رمز ٹیلیفون | 04362 |
گڈی نمبر پلیٹ | TN 49,TN68 |
ویب سائٹ | www |
تھانجاور جاں تنجاوُر ( انگریزی: Thanjavur) بھارت دا اک شہر اے جو تامل ناڈو وج واقع اے۔
تفصیلاں
سودھوتھانجاور دا رقبہ 36.33 مربع کیلومیٹر اے، تے اس دی مجموعی آبادی 222,943 افراد تے مشتمل اے تے 88 میٹر سطح سمندر توں بلندی تے واقع اے۔
تھاں ٹکانہ
سودھوتنجاوور، جو کہ پہلے تنجور دے ناں نال وی جانیا جاندا سی، تاملناڈو دا دکھن-مغربی ضلع اے، جو چینائی توں لگپگ 300 کلومیٹر دور اے۔
مشہوری وجہ
سودھوکاویری ڈیلٹا دی زرخیز مٹی اُتے واقع ہون کارن اتھے چولاں دی فصل بہت زیادہ ہندی اے۔ زیادہ فصل ہون کارن ہی اس تھاں نوں تاملناڈو دا چولاں دا کٹورا کہندے ہن۔
ناں
سودھوتنجاور اک تامل شبد تنجیؤر توں بنیا اے، جو تن تمل شبد-تن (ٹھنڈھا)، جے (کھیت) اتے ار (شہر) دے میل توں بنیا اے۔ تنجیؤر مطلب ٹھنڈے کھیتاں نال گھریا شہر۔ اک ہور ہندو متھ دے مطابق تنجور دا ناں اک تنجن ناں دے اسر توں پیا اے، جو وشنو دے روپ نیلمیگھا پیرملّ دے ہتھوں ماریا گیا سی۔
پہنچن دے زریعے
سودھوہوائی رستہ راہیں جان لئی تنجاور دے نیڑے دا ہوائی اڈا ترچراپلی (ترچی) اے، جو اتھوں 65 کلومیٹر دور اے۔ اس توں علاوہ چینائی دے رستے وی اتھے پجیا جا سکدا اے۔ ریلوے رستہ راہیں وی ایہہ تھاں چینائی اتے ترچی توں سدھی ریل سیوا نال جڑیا ہویا اے۔ سڑک رستہ راہیں ایہہ تاملناڈو دے سارے پرمکھ شہراں نال جڑیا ہویا اے۔
تریخ
سودھوتنجاور دے شروع دا اتہاس زیادہ مہیا نہیں پر 850 ء توں بعد اس اُتے چولا راج ٹبر دا راج رہا، جو 400 سال تک رہا۔ اوہناں دے راج دا راجگڑھ ہون کارن اتے 1010 عیسوی وچ راجا راج اول چول ولوں اتھے 216 فٹ اچے برہدیشور مندر دی اساری کرواؤن کارن ایہہ تھاں کافی مشہور ہویا۔ چولا سلطنت دے پتن توں بعد تنجاور اُتے پانڈیا، دلی سلطنت، وجے نگر اتے مراٹھا حکمراناں دا راج رہا۔ 1855 وچ آخری مراٹھا راجا شیوا جی دی موت کارن اتے اوہناں دا کوئی وارث نہ ہون کارن تنجاور انگریزی راج ماتحت آ گیا۔ بھارت دی آزادی توں بعد تنجاور ضلع ہیڈکوآٹر اے۔
موسم
سودھوتنجاور وچ برسات دا موسم سبھ توں لمبا اے، کیونکہ اس علاقے تے دیس وچ وگن والیاں مونسون ہواواں نال بارش ہندی اے، دکھن-پچھم مونسون نال جون توں ستمبر تک اتے اتری-پوربی مونسون نال اکتوبر توں جنوری تک بارش ہندی اے۔ لمبی برسات ہون کارن ہی اتھے چولاں دی فصل زیادہ ہندی اے۔ جنوری توں مارچ تک دا سماں اس علاقے وچ گھمن لئی ودھیا منیا گیا اے۔ مارچ توں بعد تھوڑھی گرمی ودھ جاندی اے۔
ویکھن یوگ تھانواں
سودھوویسے تاں سارا تنجاور گھمن لئی بہت ودھیا شہر اے پر برہدیشور مندر، تنجاور مراٹھا پیلس، سوگنگا پارک، رائل پیلس میوزیم اتھوں دے مکھ کھچ مرکز ہن۔
برہدیشور مندر-اہدر مندر شہر دا مکھ ہندو مندر اے، جس دا اساری 1003–1010 عیسوی وچکار چول حکمران راجاراج-1 چول نے کروائی۔ اوہناں دے ناں کارن ایہہ مندر راجاراجیشور مندر دے ناں نال وی جانیا جاندا اے۔ 216 فٹ اچا ایہہ مندر بھگوان شیو نوں سمرپت اے اتے بھارت دے اچے مندراں وچوں اک اے۔ 1600 عیسوی وچ باہری سرکھیا لئی اس دے آلے-دوآلے دوہری چاردیواری بنوائی گئی اتے مندر داخلہ لئی دو دوار بنائے گئے۔ مندر دا مکھ دوار بہت اچا اے۔ اتھے ایہہ گل وی زکریوگ اے کہ دکھنی بھارت دے سارے مندر اتری بھارت دے مندراں توں الگ ہن۔ اتر بھارت وچ مندر دے مکھ بھون دی اچائی باقی بھوناں توں اچی ہندی اے، جدوں کہ دکھنی بھارت دے مندراں وچ مکھ دوار (گوپرم) دی اچائی باقی بھوناں توں اچی ہندی اے۔ مکھ دوار توں بعد تھوڑھا اگے جا کے اک ہور دوار آؤندا اے ایہہ دوار لنگھ کے اگے اک چبوترا آؤندا اے، جس اُتے نندی جی دی وڈا مورتی براجمان اے۔ اس مورتی دی خاص گل ایہہ اے کہ ایہہ مورتی اک ہی پتھر توں بنائی گئی اے اتے بھارت دی دوسری سبھ توں وڈی مورتی اے۔ ستھل دے ساہمنے برہدیشور مندر اے۔ سارا مندر گرینائیٹ دے پتھر نال بنیا ہویا اے اتے مندر اساری وچ لگپگ 1,30,000 ٹن گرینائیٹ دا استعمال ہویا اے، پورے گرینائیٹ نوں نقاشی نال سجایا ہویا اے۔
اتھے ایہہ گل وی کافی زکریوگ اے کہ تنجاور دے 100 کلومیٹر نیم قطر وچ کوئی وی گرینائیٹ دی کھان نہیں اے، اس لئی انے بھار دا گرینائیٹ اتھے کویں لیاندا ہووےگا اتے صرف ہتھوڑی-چھینیی دی مدد نال کویں نایاب نقاشی کیتی ہوویگی، ایہہ گل اج وی حیرانی تے سوچن والی اے۔ گربھگرہِ وچ قائم مکھ شولنگم کافی اچا اے۔ عقیدت منداں نوں اک مقررہ تھاں توں اگے جان دی مناہی اے اتے اوہناں ولوں ارپت پوجا دا سامان مندر پجاری ولوں ہی شو لنگم تک پہنچایا جاندا اے۔ مندر دے اندر فوٹو کھچن دی سخت مناہی اے۔ مندر دیاں 16 منزلاں ہن اتے ہریک منزل نوں الوکار میناکاری کرکے دیوتیاں مہابھارت-رمائن دے مورت، جانوراں اتے پنچھیاں دیاں مورتیاں نال سجایا گیا اے۔ ایہہ مندر مکھ طور اُتے تاں بھگوان شیو نوں سمرپت اے پر گربھگرہِ دے دوآلے سورج اتے چندر دیوتے دیاں وڈا مورتیاں وی بنیاں ہوئیاں ہن۔
پرانے دور توں ہی ایہہ مندر سیاسی، سماجی، وپاری اتے مذہبی سرگرمیاں دا مرکز رہا اے۔ مندر دے آس-پاس ہی مکھ منڈیاں لگدیاں سن۔ ہریک نویں بادشاہ دا راج تلک اتھے ہی ہندا سی۔ مشہور سنگیتکاراں اتے نرتکیاں(ناچیاں) ولوں اتھے بھرتناٹئم پیش کرنا بہت مان دی گل سمجھی جاندی اے۔ مندر دے 1000 سال پورے ہون اُتے تاملناڈو سرکار نے دنیا دے 1000 چوٹی دے بھرتناٹئم کلاکار بلا کے دو دن جشن منایا سی اتے بھارت سرکار نے مندر نوں سمرپت 1000 روپئے دا اک سکہ، جس اُتے مندر دی مورت اکری اے، جاری کیتا سی۔ دراوڑ کلا نال بنیا ایہہ مندر 1987 وچ یونیسکو ولوں عالمی وراثت ٹکانہ اعلان ہو چکا اے۔