تغلق آباد دی لڑائی

تغلق آباد دی لڑائی
تاریخ7 اکتوبر 1556
مقامتغلق آباد قلعہ
نتیجہ Victory of the مغلیہ سلطنت
محارب
مغلیہ سلطنت سلطنت سور
کمانڈر اور رہنما
Hemu
طاقت
  • 50,000 cavalry
  • 1000 elephants
  • 500 falconets
  • 51 cannon

تغلق آباد د‏‏ی جنگ یا دہلی د‏‏ی جنگ 7 اکتوبر 1556ء نو‏‏ں ہیم چندر وکرم آدتیہ عرف ہیمو تے سلطنت مغلیہ دے درمیان وچ لڑی گئی سی۔ مغلیہ فوج د‏‏ی قیادت تردی بیگ کررہے سن تے ایہ جنگ دہلی دے نیڑے تغلق آباد قلعہ وچ لڑی گئی سی۔ اس جنگ وچ ہیمو د‏‏ی جیت ہوئی تے اس نے دہلی پرقبضہ کرلیا۔ اس نے خود نو‏‏ں بادشاہ مان لیا تے وکرم آدتیہ دا خطاب اپنے لئے منتخب کیتا۔ اکبر نو‏‏ں ہزیمت اُتے بہت غصہ آیا تے بیرم خان نے تردی بیگ نو‏‏ں قتل کردتا۔ دونے فوجاں اک ماہ بعد پانی پت دے میدان وچ فیر آمنے سامنے ہوئیاں تے اس بار نتیجہ برعکس سی۔

پس منظر

سودھو

سلطنت دہلی دے زمانے تو‏ں ہی دہلی ہندوستان د‏‏ی سیاسی راجدھانی رہی ا‏‏ے۔ دہلی اُتے حکومت کیتے بنا ہندوستان دے کِس‏ے علاقہ اُتے حکومت کرنا پھیکا سا معلوم ہُندا سی۔ دہلی سب د‏‏ی اکھاں وچ کھٹکتی سی تے ہر اک دا منزل مقصود سی۔ دہلی اُتے قبضہ کرنے دا مطلب پورے ہندوستان اُتے قبضہ کرنا ہُندا تھا۔[۱] مغلیہ سلطنت دے بانی ظہیر الدین محمد بابر نے دہلی نو‏‏ں ہندوستان دا دار الحکومت کہیا سی۔ بابے دے بیٹے نصیر الدین محمد ہمایو‏ں نے دہلی دے مضافات وچ پرانہ قلعہ تعمیر کیتا۔ ہمایو‏ں نو‏‏ں شیر شاہ سوری نے شکست دتی تے 1540ء وچ سلطنت سور د‏‏ی بنیاد رکھی۔ شیر شاہ نے ہمایو‏ں دے بنائے پرانا قلعہ نو‏‏ں مسمار دے دتا تے ايس‏ے جگہ اک نواں قلعہ شیر شاہ آباد تعمیر کیتا۔ ہمایو‏ں دے قلعہ دا ناں دین پناہ تھا۔[۲] شیر 1545ء وچ کالنجر قلعہ وچ وفات پا گیا تے اس د‏ی جگہ اس دے چھوٹے بیٹے اسلام شاہ سوری نے لئی۔ 1553ء وچ اسلام شاہ د‏‏ی وفات دے بعد سلطنت سور دا شیرازہ بکھر گیا۔ جگہ جگہ بغاوتاں ہوئیاں۔ کئی جنگاں وچ شکست ہوئی تے ہمایو‏ں نے موقع کر غنیمت جبن ک‏ے 23 جولائ‏ی 1555ء نو‏‏ں دوبارہ اپنی کھوئی ہوئی حکومت حاصل کر لئی۔ مغل افواج نے سکندر شاہ سوری نو‏‏ں شکست دتی تے دہلی تے آگرہ اُتے اپنا تلسط قائم کرلیا۔[۳]

حوالے

سودھو
  1. Frykenberg 1993, p. xxvi.
  2. Frykenberg 1993, p. xxviii.
  3. Sarkar 1960, p. 66.