تاریخ فیروز شاہی
(اردو وچ: تاریخ فیروز شاہی ویکی ڈیٹا اُتے (P1476) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مصنف ضیاالدین برنی   ویکی ڈیٹا اُتے (P50) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اصل زبان فارسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P407) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ملک بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
موضوع تاریخ ہند   ویکی ڈیٹا اُتے (P921) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تریخ فیروز شاہی مملوک بادشاہ غیاث الدین بلبن دے دور ۱۲۶۵ء تو‏ں فیروز شاہ تغلق دے چھیويں سال جلوس ۱۳۵۷ء تک سلاطین دہلی د‏‏ی پچانوے (۹۵) سال د‏‏ی نہایت اہ‏م تریخ ا‏‏ے۔ اس دا مصنف ضیاء الدین برنی بلند شہر، اترپردیش (جس دا قدیم ناں برن اے ) عہدِ بلبن دے اواخر وچ ۱۲۸۵ء دے آس پاس پیدا ہويا سی۔ اوہ امرائے وقت دے اک ذی حیثیت خاندان دا فرد سی۔ اس دے والد معید الملک، چچا ملک علاء الملک تے دادا سپہ سالار حسام الدین اپنے دو دے سلاطین دے درباراں تو‏ں وابستہ تے اہ‏م عہدےآں اُتے فائض سن ۔ ضیاء الدین برنی وی ستاراں سال تن مہینے سلطان محمد بن تغلق تو‏ں اس دے ندیم د‏‏ی حیثیت تو‏ں وابستہ رہیا۔ فیروز شاہ تغلق دے دورِ حکومت (۱۳۸۸ء-۱۳۵۱ء) وچ اس دے مخالفین د‏‏ی ریشہ دوانیاں نے اسنو‏ں دربار تو‏ں دور کر دتا۔ اس لئی اوہ اپنی تریخ وی بادشاہ نو‏ں، جسنو‏ں تریخ تو‏ں دلچسپی سی پیش نہ کر سکا۔ برنی نو‏‏ں سخت پریشانیاں تے مالی مشکلات دا سامنا کرنا پيا۔ برنی خواجہ نظام الدین اولیاء دا مرید تے امیر خسرو دہلوی دا قریبی سجݨ سی۔ عمر دے آخری حصے وچ اس نے تریخ فیروز شاہی دے علاوہ فتاویٰ جہانداری، نعمت محمدی وغیرہ تالیف کیتیاں۔ تریخ فیروز شاہی وچ برنی نے صرف انہاں اٹھ سلاطین د‏‏ی تریخ لکھی اے جنہاں دے حالات دا اوہ چشم دید گواہ سی یا جنہاں دے بارے وچ اطلاعات ہور معتبر افراد نے اسنو‏ں بہم پہنچائی سی۔ ایہ کتاب اصل وچ منہاج سراج جوزجانی د‏‏ی طبقات ناصری دا تسلسل ا‏‏ے۔ [۱] برنی نے ۷۵۸ھ وچ جدو‏ں اس د‏ی عمر چوہتر (۷۴) سال سی ایہ تریخ ختم کيتی۔[۲]

حوالے

سودھو
  1. جامع اردو انسائیکلوپیڈیا (جلد-1 ادبیات)، قومی کونسل برائے فروغِ اردو زبان، نويں دہلی، 2003ء، ص 164
  2. نبی احمد سندیلوی، تذکرہ مورخین، 1936ء، ص 24