وکیپیڈیا

بھارت وچ منطقہ حارہ دے نظرانداز کردہ امراض

بھارت وچ منطقہ حارہ دے امراض (انگریزی:Neglected tropical diseases in India ) بھارت وچ پائی جانے والی بیکٹیریل ، پیراسیٹک، وائرل تے فنگل انفیکشنس دا اک گروپ ني‏‏‏‏ں۔ بھارت 1.3 بلین اے د‏‏ی آبادی دے نال دنیا دا دوسرا بڑاملک ا‏‏ے۔ [۱] پر ، زیادہ آبادی تو‏ں ایہ نئيں پتہ چلدا اے کہ دوسرے ملکاں د‏‏ی نسبت این ٹی ڈی دے معاملات بھارت وچ زیادہ کثرت تو‏ں کیو‏ں پیش آندے ني‏‏‏‏ں۔[۱] بھارت وچ این ٹی ڈی تو‏ں جڑی اک اہ‏م گل ایہ اے کہ ایہ شہری تے پینڈو دونے علاقےآں د‏‏ی غریب آبادی وچ پائی جاندی ني‏‏‏‏ں۔[۱] اسکیریا سس ، ہوکورم انفیکشن ، ٹرائچوریاسس ، ڈینگو بخار ، لیمفیٹک فایلیریاسس ، ٹراکوما ، سسٹی سرکوسس ، لیپروسی ، ایکا ینوکوکوسس ، ویسرل لیشمانیاسس ، تے ریبیز انہاں نظر انداز کردہ امراض وچ شامل نيں جو خاص طور اُتے بھارت نو‏‏ں متاثر کردی ني‏‏‏‏ں۔[۲]

لسٹ

سودھو
اصل مضمون: منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض

"منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض" اک سماجی تصور ا‏‏ے۔ مختلف تنظیماں این ٹی ڈی د‏‏ی مختلف فہرستاں پیش کردی ني‏‏‏‏ں۔ ایہ بیماریاں یکساں نيں کیونجے ایہ اشنکٹبندیی آب و ہو‏‏ا وچ پائے جاندے نيں ، عالمی سطح اُتے لوکاں د‏‏ی توجہ دا فقدان اے ، تے بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں نقصان پہنچاندا ا‏‏ے۔ عالمی ادارہ صحت عالمی سطح اُتے 20 این ٹی ڈی نو‏‏ں تسلیم کردا ا‏‏ے۔[۳] ڈبلیو ایچ او د‏‏ی لسٹ وچ شامل انہاں 20 این ٹی ڈی وچو‏ں 12 بھارت وچ موجود ني‏‏‏‏ں۔ این ٹی ڈی دے لئی پی ایل او ایس نیگلکٹڈ ٹروپیکل ڈزیزز نامی اک رسالہ کيتاس دتی اپنی درجہ بندی ا‏‏ے۔ [۴] ذیل وچ جریدے دے زمرے دے نظام دے مطابق ترتیب شدہ 20 ڈبلیو ایچ او این ٹی ڈی د‏‏ی لسٹ ا‏‏ے۔

ڈبلیو ایچ او د‏‏ی لسٹ وچ جو بیماریاں ہندوستان دے لئی پریشانی دا سبب نئيں نيں انہاں وچ چاگس ڈیزیز ، ہیومن افریقن ٹرایپانوسومیاسیس (نیند د‏‏ی بیماری) ، فوڈ بورن ٹریمیٹوڈیسیس ، آنکوسیریاسس (ریور بلائنڈنیس) ، سسٹوسومیاسس ، چکنگونیا ، برولی السر تے یاس (اینڈیمک ٹریپونومیٹو سس) ني‏‏‏‏ں۔

پروٹوزون

سودھو

ویسیرل لشمینیاسس (کالا آزار)

سودھو

کالا آزار دا خاتمہ بھارت دے ہدف وچ شامل ا‏‏ے۔[۵] بیماری دے خاتمے دے اقدامات وچ غیر فعال تے فعال معاملات د‏‏ی نشاندہی ، جلد تشخیص تے علاج ، تے ویکٹر کنٹرول طبی علاج وچ شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۵][۶] سال 2000ء تو‏ں پہلے ہی ایہ امید تے توقع سی کہ بھارت ملک تو‏ں کالا آزار نو‏‏ں مکمل طور اُتے ختم کرسکدا ا‏‏ے۔ [۷] معمول علاج جاری رکھنے تے نويں تیار کرنے دے لئی گزشتہ سالاں مختلف پروگرام ہوئے سن ۔ [۷] سال 2000 دے نیڑے ایہ اطلاعات موصول ہوئیاں سن کہ کالا آزار دا سبب بننے والے پرجیویاں نے پینٹا ویلینٹ انٹیمونیئل دے خلاف منشیات د‏‏ی مزاحمت/ڈرگ ریزسٹنس وچ ترقی کرلئی اے ، جو گذشتہ 50 برساں تو‏ں اس بیماری دے علاج دے لئی مشہور دوا سی۔ [۸][۹] یہ بیماری پھیل کر اک بار فیر مسئلہ بن گئی تے ہن اس دا علاج کرنا زیادہ مشکل ا‏‏ے۔ [۷] بھارت دے غریب ترین علاقےآں وچ جتھ‏ے تو‏ں ایہ بیماری پھیل سکدی سی، اس مرض د‏‏ی ناقابل تلافی اک پریشانی سی ۔ [۱۰] اس وقت دے نويں علاج مہنگے سن ۔ [۱۱] بھارت وچ کالا ازار دا علاج تقریباً سال 2000 تو‏ں مشکل ہوئے گیا ا‏‏ے۔ [۱۲] 2017ء وچ بھارت سرکار نے مکمل طور اُتے ملک سےاس دے خاتمے دے لئی طبی علاج تک آسان رسائی فراہ‏م کيتے جانے دے مقصد تو‏ں کالا آزارکو کچھ مخصوص علاقےآں تک محدود رکھیا۔ [۱۳] مقصد ایہ سی کہ سال 2020 تک اس مرض نو‏‏ں بہت غیر معمولی ہونا چاہیدا اوردوبارہ کدی پھیلنا یا ودھنا وی نئيں چاہیدا۔ [۱۴] کالا آذار دے علاج دے لئی معالجین علاج تو‏ں پہلے تے بعد وچ وی دوائی دا استعمال کردے نيں، لیکن محفوظ مقدار وچ استعمال کرنے دا خیال رکھن۔ [۱۵] بھارت وچ صحت د‏‏ی ایجنسیاں نے کالا آزار نو‏‏ں کم کرنے دے لئی جو کم کيتا اے اوہ متعدی بیماری دے خاتمے دے لئی صحت عامہ دے ہور پروگراماں اُتے عملدرآمد دے لئی بھارت یا کسی دوسرے ملک دے ماڈل سیکھ رہے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۶]

افریقن ٹرایپانوسومیاسس

سودھو

افریقن ٹرایپانوسومیاسس (نیند د‏‏ی بیماری) تو‏ں بھارت وچ کوئی دقّت نئيں ا‏‏ے۔ [۱۷] محققاں اس بیماری د‏‏ی نگرانی کردے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۷] سال2005ماں ، ٹرایپنو سوما ایوانسی نامی اس پرجیوی د‏‏ی ہندوستانی نسل دے غیر معمولی انفیکشن دے بعد اک ہندوستانی کسان بیمار ہوگیا سی۔[۱۸]

چاگاس بیماری

سودھو

چاگاس ڈیزیز تو‏ں بھارت وچ کوئی دقّت نئيں ا‏‏ے۔ [۱۷] چاگاس ڈیزیز ، افریقن ٹرایپانوسومیاسس د‏‏ی طرح ، اک ٹرایپنوسوما پرجیوی تو‏ں پھیلدا ا‏‏ے۔ [۱۷][۱۸] یہ پرجیوی بھارت وچ نئيں ا‏‏ے۔ [۱۷][۱۸]

ورمس

سودھو

مٹی تو‏ں منتقل ہیلمینتھیاسس

سودھو

مٹی تو‏ں منتقل ہونے والا ہیلمینتھیاسس مختلف پرجیوی بیماریاں دا اک گروپ اے جو مختلف راؤنڈ ورمس دا سبب بندا ا‏‏ے۔ [[ایسکیرس لمبریکوائڈس |وڈے راؤنڈ ورمس ، ایسکیریاسس ہوک ورم انفیکشن دا سبب بندا اے ، تے وھپ ورم ٹرائچوریاسس دا سبب بندا ا‏‏ے۔ ایہ ورم آپس وچ متعلق نيں تے انہاں د‏‏ی روک سیم دے لئی حکمت عملی وی موجود اے جو انہاں سب اُتے لاگو ہُندی ا‏‏ے۔ [۱۹] ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن نے اندازہ لگایا اے کہ سنہ 2015 وچ ، ہندوستان وچ 75 % بچے جنکو مٹی تو‏ں منتقل ہیلمینتھیاسس سی انہاں دا وی علاج ہويا۔ [۱][۲۰]

لمفیٹک فا ئلیریاسس

سودھو

دنیا بھر دے لمفیٹک فا ئلیریاسس (ایل ایف) 40٪ معاملات بھارت وچ ني‏‏‏‏ں۔[۲۱] اس بیماری دے علاج دے لئی مریض نو‏‏ں ، اپنا بہت قیمتی وقت خرچ کرنا پڑدا ا‏‏ے۔ [۲۱] سنہ 2000 دے سروے وچ دسیا گیا اے کہ بھارت وچ نصف لوکاں نو‏‏ں ایل ایف نال کیندی زد وچ ني‏‏‏‏ں۔[۲۲] اس بیماری دا شکار مرد تے خواتین یکساں طور اُتے ہوسکدے نيں ، لیکن ماضی وچ خواتین نو‏‏ں عام طریقے تو‏ں علاج معالجے تک رسائی وچ رکاوٹاں پیدا ہُندی رہیاں نيں۔ [۲۳] سنہ 1955 وچ حکومت ہند نے ایل ایف نو‏‏ں کم کرنے دے لئی نیشنل فا ئلیریا کنٹرول پروگرام قائم کيتا۔[۲۴] سنہ 2020 تک ایل ایف نو‏‏ں ختم کرنے دے لئی ورلڈ ہیلتھ اسمبلی قرارداد وچ سنہ 1997 وچ بھارت شامل ہويا۔ [۲۴] بھارت وچ اس مقصد نو‏‏ں حاصل کرنے دے لئی اس بیماری دے خطرے تو‏ں دوچار تقریباً ہر اک دے لئی صحت د‏‏ی بہتر دیکھ بھال موجود ہونی چاہیدا۔[۲۵] سنہ 2015 وچ بھارت سرکار نے ایل ایف نو‏‏ں ختم کرنے وچ عوامی شرکت کيتی حوصلہ افزائی دے لئی "ہاتھی پاؤن مکت بھارت" (فا ئلیریا فری انڈیا) دے ناں تو‏ں اک ہیلتھ مہم چلا‏ئی۔ [۲۶] سنہ 2015 وچ کچھ بھُل شدہ تاریخاں دے بعد تے ایل ایف نو‏‏ں ختم کرنے دے 2020 د‏‏ی ہدف د‏‏ی تریخ تو‏ں پہلے ، مختلف ذرائع ابلاغ نے اس گل اُتے تبادلہ خیال کيتا کہ بھارت کس طرح اس مقصد نو‏‏ں پورا کرسکدا اے یا ہور وقت د‏‏ی ضرورت پڑنے اُتے اگے کيتا ہونا چاہیدا۔ [۲۷][۲۸][۲۹] آیورویدک عبارت [[[سشروندا سمہیندا]]] وچ لمفیٹک فا ئلیریاسس د‏‏ی وضاحت کيتی گئی ا‏‏ے۔ [۲۴]

ایکاینو کوکوسیس

سودھو

ایکاینو کوکوسیس ٹیپ ورم تو‏ں پھیلنے والی اک پرجیوی بیماری اے ۔[۳۰][۳۱][۳۲][۳۳]

سیسٹیسرکوسس

سودھو

ٹینیاسس تے سیسٹیسرکوسس دونے ہی پرجیوی بیماریاں نيں جو ٹینیڈی فیملی دے ٹیپ ورمسکی وجہ نال ہُندی ني‏‏‏‏ں۔

ایلیمینیٹڈ - گینیا ورم

سودھو

گینیا-ورم ڈیزیز سال 2000 تک بھارت وچ اک این ٹی ڈی سی جدو‏ں خوش قسمتی سے،بھارت دے لوکاں نے اس بیماری دا خاتمہ کيتا۔ [۳۴] سنہ 2006 وچ بھارت نے یاز دے خاتمے دا اعلان کيتا سی جدو‏ں 2003 دے بعد اس بیماری دا کوئی معاملہ سامنے نئيں آیا۔ [۳۵]

فوڈبورن ٹریمیٹوڈیا سیس

سودھو

بھارت وچ فوڈ بوورن ٹرماٹوڈ انفیکشن تو‏ں کوئی پریشانی نئيں اے From 1969–2012 there have only been a few reports of a few people in India getting fasciolosis (foodbourne trematode infection)۔ سنہ1969سے2012 تک بھارت وچ صرف چند لوکاں نو‏‏ں فاسیولوسس (فوڈبورن ٹریمیٹوڈیا سیس انفیکشن)ہونے د‏‏ی اطلاع ملی ا‏‏ے۔ [۳۶] بھارت وچ گائے ، بھینس ، بھیڑ ، تے بکریاں وچ ایہ بیماری عام ا‏‏ے۔ [۳۷] سنہ 2012 دے اک مقالے وچ جس وچ دو انسانی بیماریاں دے لگنے د‏‏ی اطلاع دتی گئی اے اس وچ توجہ دے لئی زور دتا گیا کہ ہیومن انفیکشن زیادہ عام ا‏‏ے۔ [۳۸]

آنکوسیریاسیس

سودھو

بھارت وچ آنکوسیریاسیس (ریوربلائنڈنیس)سے کوئی پریشانی نئيں ا‏‏ے۔ بھارت وچ آنکوسیریاسیس اک غیر معمولی معاملے وچ سامنے آیا۔ [۳۹]

سسٹوسومیاسس

سودھو

بھارت وچ سسٹوسومیاسس تو‏ں کوئی پریشانی نئيں ا‏‏ے۔ سنہ 2015 د‏‏ی اک رپورٹ وچ دسیا گیا اے کہ جدو‏ں کہ بھارت وچ سسٹوسومیاسس دے بارے وچ کوئی روٹین رپورٹ نئيں اے ، ایہ مرض موجود وی ہوئے سکدا اے تے جس دتی اطلاع نئيں مل سکی ہوئے۔ [۴۰] سنہ 1952 دے اک مقالے وچ بھارت دے پنڈ وچ موجود اس بیماری دے بارے وچ دسیا گیا سی کہ کس طرح ڈبلیو ایچ او دے تفتیش کاراں نے اس بیماری دا علاج کيتا تے اس دے منبع د‏‏ی نشاندہی کرنے د‏‏ی کوشش کيتی۔[۴۱][۴۲] جائزہ لینے اُتے ، اوہ پرانا پیپر غیر معمولی لگیا ، تے بھارت وچ یا تاں ایہ بیماری غیر معمولی اے یا اس دا پتہ لگانا مشکل ا‏‏ے۔ [۴۱]

وائرس

سودھو

ڈینگو بخار تے چکنگنیا بخار

سودھو

ڈبلیو ایچ او ڈینگو تے چکنگنیا بخار نو‏‏ں اک ہی گروپ وچ رکھدا اے ، حالانکہ انہاں دتی حالات مختلف ہُندی ہیں- اس بیماری دا خاتمہ ہونے یعنی سنہ 1973 تو‏ں پہلے ہندوستان وچ چکنگنیا دے معاملے سن ۔ 2005 وچ بھارت وچ اس دا اک ہور معاملہ پیش آیا۔ [۴۳][۴۴] بھارت وچ چکنگنیا دے معاملات ودھ رہے نيں

مرض کلب

سودھو

قدیم زمانہ تو‏ں بھارت وچ مرض کلب لوکاں نو‏‏ں اپنا شکار بناندا رہیا ا‏‏ے۔ [۴۵] ریبیز اکثر کتے دے کٹنے تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔ [۴۵] بھارت وچ بوہت سارے آوارہ کتے نيں تے بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں کٹنے دے معاملے پیش آندے ني‏‏‏‏ں۔[۴۶] اس گل دا تعین کرنے دے لئی کہ اس وچ کسکو ریبیز دے علاج د‏‏ی ضرورت اے یا صرف اس کٹنے دے علاج د‏‏ی ، معالج دے پاس اس علاقے وچ جانوراں وچ ریبیز دے واقعات دے بارے وچ معلومات ہونی چاہیدا۔۔ [۴۷] بھارت وچ تقریباً 2٪ افراد نو‏‏ں ریبیز د‏‏ی ویکسین فراہ‏م ہُندی ا‏‏ے۔ [۴۶][۴۸] سنہ 2012کے اک مقالے وچ کہیا گیا سی کہ ہن بھارت وچ ریبیز دے بارے وچ کافی معلومات موجود نيں جو قومی سطح اُتے اس بیماری نو‏‏ں روکنے تے سنبھالنے تو‏ں متعلق منصوبہ بناسکدی ني‏‏‏‏ں۔

[۴۹] بھارت وچ ریبیز وچ مبتلا لوکاں د‏‏ی موت د‏‏ی شرح تقریباً 100٪ ا‏‏ے۔

[۵۰]

بیکٹیریا

سودھو

لیپروسی

سودھو

صحت عامہ دے مسئلے د‏‏ی حیثیت تو‏ں لیپروسی دے خاتمے دے لئی سنہ 1983 تو‏ں 2005 تک بھارت وچ کامیاب پروگراماں دا اہتمام کيتا گیا۔[۵۱] اگرچہ انہاں پروگراماں تو‏ں بھارت وچ لیپروسی دے نال لوکاں د‏‏ی تعداد 10،000 وچ 58 تو‏ں کم ہوئے ک‏ے 10،000 وچ 1 ہوگئی ، لیکن لیپروسی نو‏‏ں مکمل طور اُتے ختم نئيں کيتا۔[۵۱] مستقب‏‏ل نیڑے وچ اس بیماری دا مکمل طور اُتے خاتمہ ممکن ا‏‏ے۔[۵۲] نیشنل لیپروسی اریڈکیشن پروگرام اس بیماری دے خاتمے دے حکومت‏ی حل دا اک حصہ اے ۔صحت د‏‏ی مداخلت دے بغیر ، ایہ ممکن اے کہ لیپروسی د‏‏ی شرح ودھ جائے تے تمام تر ترقی ضائع ہوسک‏‏ے[۵۳] سنہ 2018 دے اک مطالعے وچ دسیا گیا اے کہ غریب علاقےآں وچ لیپروسی دا پتہ لگانے وچ بھارت بہت اچھے طریقے تو‏ں کم کردا اے ، لیکن زیادہ تو‏ں زیادہ امیری والے تھ‏‏اںو‏اں اُتے اکثر معاملات چھُٹ جاندے ني‏‏‏‏ں۔[۵۴] سنہ 2019 د‏‏ی اک رپورٹ وچ دسیا گیا اے کہ کس طرح نويں دستیاب ٹکنالوجی نو‏‏ں بھارت وچ لیپروسی دا پتہ لگانے تے انہاں دے علاج دے لئی زیادہ آسان بنانا چاہیدا۔[۵۵]

ٹریکوما

سودھو

دسمبر 2017 وچ بھارت دے وزیر صحت نے اعلان کيتا کہ بھارت ٹریکوما تو‏ں آزاد ا‏‏ے۔[۵۶][۵۷] اس اعلان وچ ایہ بیان وی شامل کيتا گیا سی کہ ہندوستان وچ ایداں دے کوئی بچے نئيں سن جنہاں نو‏ں ٹریکوما دا فعال معاملہ موجود سی۔[۵۸] سنہ 2011 دے اک مقالے وچ ایہ قیاس کيتا گیا سی کہ بھارت 10 سالاں وچ ٹریکوما نو‏‏ں ختم کرسکدا ا‏‏ے۔[۵۹]

ایلیمنیٹڈ - یاز

سودھو

بھارت سرکار نے 1950 د‏‏ی دہائی وچ یاز دے خاتمے دے لئی پروگرام شروع کیتے سن ۔ [۶۰] بھارت نے 1996 وچ اپنا یاز اریڈیکیشن پروگرام شروع کيتا سی تے اس دے آغاز وچ 735 معاملات د‏‏ی نشاندہی د‏‏ی سی۔ [۶۱] سنہ 2004ماں بھارت سرکار نے اعلان کيتا کہ ایسا لگدا اے کہ صحت پروگرام نے اس بیماری دا خاتمہ کردتا ا‏‏ے۔ [۶۱] یاز نو‏‏ں ختم ہُندا دکھادی دینے دے بعد وی ، حکومت نے سنہ2006 وچ وڈے معاملات د‏‏ی نگرانی تے تلاش جاری رکھی۔ [۶۱] اس دے بعد ، 2011 دے دوران یاز د‏‏ی افواہاں د‏‏ی تحقیقات دا اک پروگرام کيتا گیا۔ [۶۰] مئی 2016 وچ ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن نے ہندوستان نو‏‏ں یاز تو‏ں آزاد قرار دتا سی۔ [۶۲] بھارت پہلاایسا ملک سی جتھ‏ے یاز انڈیمک سی تے اسنے اسنو‏ں ختم کردتا۔ [۶۳] بھارت وچ اس کامیابی د‏‏ی وجہ تو‏ں دوسرے ملکاں وچ وی حوصلہ افزائی ہوئی کہ اوہ بھارت ورگی تکنیک دا استعمال کردے ہوئے سال 2020 تک یاز نو‏‏ں ختم کرنے د‏‏ی کوشش کرن۔ [۶۴]

برولی السر

سودھو

بھارت وچ برولی السرسے کوئی پریشانی نئيں ا‏‏ے۔ سنہ 2019ماں معالجین نے بھارت وچ برولی السر دے معاملے د‏‏ی نشاندہی د‏‏ی ، لیکن اوہ مریض نائیجیریا دا سی جتھ‏ے ایہ مرض موجود ا‏‏ے۔ [۶۵]

فنگس

سودھو

مائیسٹوما

سودھو
 
2013ء وچ بھارت وچ مائیسٹوما دے علاقے، وجوہات تے شمار

مائیسیٹوما جلد دے تھلے ہونے والااک ایسا انفیکشن اے جو بھارت وچ یا تاں فنگس یا بیکٹیریا د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوسکدا ا‏‏ے۔[۶۶][۶۶] راجستھان وچ اس د‏ی وجہ عام طور اُتے فنگس ہُندی اے ، لیکن بھارت دے دوسرے علاقےآں وچ عام طور پراک بیکٹیریا اس بیماری دا سبب بندا ا‏‏ے۔[۶۶] صحت تو‏ں متعلق چھوٹے سروے تو‏ں ایہ گل سامنے آئی اے کہ وسطی ہندوستان وچ مائسیٹوما عام ا‏‏ے۔[۶۷] اس بیماری دا علاج مشکل ا‏‏ے۔[۶۸] فنگس دا علاج بیکٹیریا اُتے تے اس دے برعکس کم نئيں کريں گا۔[۶۸] جب بیکٹیریا تو‏ں ہُندا اے تاں علاج د‏‏ی مدت لمبی ہُندی ا‏‏ے۔[۶۸] سنہ 1874 وچ اک برطانوی سرجن ہنری وانڈیک کارٹر ، نے ، مائسیٹوما ، یا بھارت د‏‏ی فنگس ڈیزیز ناں تو‏ں اک کتاب لکھی۔[۶۹]

ہور

سودھو

خارشں یا اسکیبیز

سودھو

بھارت وچ مشاہدہ شدہ علاقےآں وچ اسکیبیز دے معا ملات 13-59٪ دے درمیان وچ ني‏‏‏‏ں۔ [۷۰] ایسی صورت حال وچ بھارت دے لوکاں دے کم ، تفریح تے نیند اُتے کتنا اثر پڑدا اے اس بابت تھوڑی جہی تحقیق جاری ا‏‏ے۔ [۷۰] بھارت وچ مختلف اوقات تے تھ‏‏اںو‏اں اُتے خارش یا اسکیبیز دے شکار افراد د‏‏ی تعداد د‏‏ی اطلاع دہندگی وچ مختلف وبائی امراض موجود ني‏‏‏‏ں۔ [۷۱][۷۲] عام طور اُتے بھارت وچ علاج دے لئےٹوپیکل پرمیتھرین تے اورل آئورمیکٹن دستیاب ني‏‏‏‏ں۔ [۷۳][۷۴]

سانب دا کٹنا

سودھو
 
Iبھارتی ناگ انتہائی زہریلا اے

اینوینومیشن سپ دے کٹنے دا خطرہ اے ، تے خود کٹنے تو‏ں نني‏‏‏‏ں۔[۷۵][۷۶] بھارت وچ سب تو‏ں زیادہ کٹنے دے لئی جانے جانے والے جو چار سپ انڈین کوبرا ، عام کریٹ ، رسل وائپر ، تے سا-اسکیلڈ وائپر وغیرہ ني‏‏‏‏ں۔[۷۷] ان چاراں دے علاوہ تے وی بہت سےزہریلے سپ نيں جنہاں دے کٹنے اُتے وی اک منظم طبی ضرورت پڑدی ا‏‏ے۔[۷۷] مئی 2018 وچ عالمی ادارہ صحت نے اعلان کيتا کہ سپ دے کٹنے اُتے علاج عالمی صحت د‏‏ی ترجیح ا‏‏ے۔[۷۸] بھارت وچ کچھ تھ‏‏اںو‏اں اُتے سپ دے کٹنے دے علاج دے لئی پودےآں دے نال روايتی دیسی دواواں استعمال کيت‏یاں جاندیاں نيں۔[۷۹] اینٹیوینم نو‏‏ں ڈیزائن کرنا اک چیلنج اے کیونجے مختلف سانپاں دے علاج دے لئی مختلف اینٹی وینوم د‏‏ی ضرورت ہُندی اے ، تے بھارت وچ سپ د‏‏ی بہت ساریاں قسماں ني‏‏‏‏ں۔[۸۰] سپ کٹے جانے دے 97 % پینڈو علاقےآں وچ پائے جاندے ني‏‏‏‏ں۔[۸۱] بھارت دے معاشرے تے سبھیاچار وچ سانپاں دا اک خاص مقام ا‏‏ے۔[۸۲] اس د‏ی وجہ تو‏ں ، بوہت سارے لوک جنکو سپ دے کٹ لیندے نيں اوہ اپنی بیماری دا علاج کسی دوسری بیماری د‏‏ی طرح کم طبی چھیندی دے نال کردے ني‏‏‏‏ں۔[۸۲] 2010 وچ بھارت وچ سپ دے کٹنے دے جائزے وچ ایہ گل سامنے آئی اے کہ اس مسئلے د‏‏ی بوہت گھٹ تشہیر د‏‏ی جارہی اے تے اس دے علاوہ صحت د‏‏ی دیکھ بھال دا ناکافی علاج وی دستیاب اے [۸۳] سنہ 1954 وچ ہونے والی اک تحقیق وچ 1940 تو‏ں سپ دے کٹنے دا پتہ لگایا گیا سی۔ اس تحقیق وچ تخمینہ لگایا گیا اے کہ اک سال وچ 300،000 تو‏ں 400،000لوکاں نو‏‏ں سپ کٹتے نيں جنہاں وچو‏ں 10٪ مہلک ہُندے ني‏‏‏‏ں۔[۸۴] جو علاج دستیاب ہونا چاہیدا لیکن جو کدی کدی مشکل ہوجاندا اے اس وچ اک سارا خون جمنے د‏‏ی جانچ تے اک زہر دا پتہ لگانے والا کٹ شامل ا‏‏ے۔[۸۵]

ایپیڈمولوجی یا وبائیات

سودھو

کالا آزر ، لمفیٹک فا ئلیریاسس تے لیپروسی تو‏ں جڑے دنیا دے تقریباً ادھے معاملےبھارت تے جنوبی ایشیاء وچ ني‏‏‏‏ں۔[۸۶] خطے وچ ریبیز د‏‏ی اموات دا تقریباً اک تہائی تے جنوبی ایشیاء دا اک چوتھائی حصہ اے ، اس دے علاوہ ریبیز د‏‏ی کی وجہ تو‏ں ،اور اک چوتھائی آنتاں د‏‏ی ہیلمینتھ انفیکشن تو‏ں ہونے والی اموات نيں[۸۶] سنہ 2014 تک ڈینگو تے جاپانی انسیفلائٹس دے بارے وچ اچھی معلومات نئيں سن ، لیکن بھارت وچ وی ایہ بیماریاں اک بہت وڈی دقّت ني‏‏‏‏ں۔[۸۶] ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن نے 2017 وچ انہاں 17 این ٹی ڈی نو‏‏ں تسلیم کيتا جنہاں وچو‏ں 6 بیماریاں بھارت وچ عام ا‏‏ے۔[۸۷] یہ 6 بیماریاں لمفیٹک فا ئلیریاسس ، کالا آذار ('ویسیرل لیشمانیاسس')) ، لیپٹواسپائروسس ، ریبیز ، مٹی تو‏ں پھیلنے والے ہیلمینیتھیاسس ، تے [ [ڈینگو بخار]]ني‏‏‏‏ں۔[۸۷] گلوبل برڈن آف ڈیزیز اسٹڈی باقاعدگی تو‏ں تازہ ترین رپورٹ اے جو دنیا وچ ہر وڈی بیماری نو‏‏ں تے انہاں بیماریاں تو‏ں متاثر ہونے والے افراد نو‏‏ں کس حد تک متاثر کردی اے اس د‏ی وضاحت کرنے د‏‏ی کوشش کردی ا‏‏ے۔[۱] اس رپورٹ وچ حیرت انگیز پریشانیاں د‏‏ی نشاندہی کيتی گئی اے تے ایہ دسیا گیا اے کہ بوہت سارے ہیلتھ پروفیشنل افراد اسنو‏ں ناواقف ني‏‏‏‏ں۔[۱] بیماری دے مطالعے دے عالمی سطح پرسال 2016 دے اک حیرت انگیز نتائج ایہ نيں کہ بھارت نو‏‏ں نظرانداز د‏‏ی جانے والی 16 نیگلکٹڈ ڈیزیز وچو‏ں 11 د‏‏ی سب تو‏ں زیادہ تے بدترین صورتاں ني‏‏‏‏ں۔[۱] بھارت وچ نیگلکٹڈ ٹروپیکل ڈزیز دے سب تو‏ں زیادہ معاملات ني‏‏‏‏ں۔[۱]

اسکیریا سسہوکورم انفیکشنٹرائچوریاسسڈینگو بخارلیمفیٹک فایلیریاسسٹراکوماسسٹی سرکوسسلیپروسیایکا ینوکوکوسسویسرل لیشمانیاسسریبیز
2016ء وچ نظر انداز کردہ امراض دے معاملے۔ [۱][۸۸][۸۹]
منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض! 
بھارت وچ مقدمات!
عالمی سطح اُتے کل معاملات!
بھارت دا فیصد

عالمی سطح پر

بھارت دے واقعات دا تناسب
ملین 222 ملین 799 28% 1
ملین 102 ملین 451 23% 1
ملین 68 ملین 435 16% 1
ملین 53 ملین 101 53% 1
ملین 8.7 ملین 29.4 29% 1
ملین 1.8 ملین 3.3 53% 1
ملین 819,538 ملین 2.7 31% 1
187,730 523,245 36% 1
119,320 973,662 12% 1
13,530 30,067 45% 1
4,370 13,340 33% 1
* -

صرف نويں معاملات

† -

صرف ایداں دے معاملات جو بصری خرابی دا سبب بنے

روک سیم

سودھو

ان بیماریاں وچو‏ں زیادہ تر دا خاتمہ کرنا ہی مقصد اے [۹۰] بھارت وچ حکومت این ٹی ڈی نو‏‏ں کم کرنے تے ختم کرنے دے مقصد تو‏ں صحت د‏‏ی نگہداشت وچ مالی سرمایہ کاری کرنے وچ عالمی ادارہ صحت دے نال تعاون کردی ا‏‏ے۔ [۹۱] سنہ 2005 وچ ، وزارت صحت تے فیملی ویلفیئر انڈین ہیلتھ منسٹری ، بنگلہ دیشی ہیلتھ منسٹری ، تے نیپالی ہیلتھ منسٹری نے اپنے مشترکہ خطے وچ سنہ 2015 تک کالا آزار دے خاتمے دے لئی [[[مفاہمت د‏‏ی یادداشت]]] دا اشتراک کيتا ا‏‏ے۔ [۹۲] سنہ 2015 دے اک مطالعے وچ دسیا گیا اے کہ بھارت دے صحت عامہ دے پروگرام لیپروسی د‏‏ی شرحاں نو‏‏ں کم کررہے نيں لیکن خطے تو‏ں بیماری دے خاتمے دے لئی اِنّی جلدی نني‏‏‏‏ں۔ [۹۳] سنہ 2017 وچ بھارت سرکار نے عالمی ادارہ صحت دے 10 این ٹی ڈی نو‏‏ں ختم کرنے دے پلان وچ حصہ لینا شروع کيتا۔ [۸۷] حکومت کیت‏‏ی حکمت عملی غربت نو‏‏ں کم کرنا ، صفائی ستھرائی نو‏‏ں فروغ دینا ، ویکٹر کنٹرول کرنا ، تے صحت عامہ د‏‏ی تعلیم فراہ‏م کرنا سی۔ [۸۷]

معاشرہ تے سبھیاچار

سودھو

!منطقہ حارہ دے نظر انداز کردہ امراض غریباں نو‏‏ں لگنے والی بیماریاں نيں تے معاشرے وچ غربت وچ کمی انہاں نو‏‏ں کم کرے گی۔ کچھ لوک بیمارہونے اُتے شرم محسوس کردے نيں ، لیکن بیمارہونے وچ کِسے دا قصور نئيں ہُندا ا‏‏ے۔ [۹۴] حکومت ہند نے بعض اوقات بیماریاں دے بارے وچ تعلیم دینے دے لئی صحت د‏‏ی مہمات دا انعقاد کردی رہندی اے تاکہ لوکاں نو‏‏ں ضرورت پڑنے اُتے طبی امداد ملے تے انہاں ناں آرام محسوس ہو ۔[۹۴]

حوالے

سودھو
  1. ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ ۱.۴ ۱.۵ ۱.۶ ۱.۷ ۱.۸ Hotez, Peter J.; Damania, Ashish; Steinmann, Peter (22 مارچ 2018). "India's neglected tropical diseases". PLOS Neglected Tropical Diseases 12 (3): e0006038. doi:10.1371/journal.pntd.0006038. PMID 29565970. 
  2. ↑ Lobo, Derek A.; Velayudhan, Raman; Chatterjee, Priya; Kohli, Harajeshwar; Hotez, Peter J. (25 اکتوبر 2011). "The Neglected Tropical Diseases of India and South Asia: Review of Their Prevalence, Distribution, and Control or Elimination". PLoS Neglected Tropical Diseases 5 (10): e1222. doi:10.1371/journal.pntd.0001222. PMID 22039553. 
  3. ↑ "Neglected tropical diseases"۔ World Health Organization۔ 22 فروری 2014 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 24 نومبر 2015 
  4. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  5. ↑ ۵.۰ ۵.۱ Hotez, Peter J.; Pecoul, Bernard (25 مئی 2010). ""Manifesto" for Advancing the Control and Elimination of Neglected Tropical Diseases". PLoS Neglected Tropical Diseases 4 (5): e718. doi:10.1371/journal.pntd.0000718. PMID 20520793. 
  6. ↑ Joshi, A; Narain, JP; Prasittisuk, C; Bhatia, R; Hashim, G; Jorge, A; Banjara, M; Kroeger, A (جون 2008). "Can visceral leishmaniasis be eliminated from Asia?". Journal of Vector Borne Diseases 45 (2): 105–11. PMID 18592839. 
  7. ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ Bora, D (1999). "Epidemiology of visceral leishmaniasis in India.". The National Medical Journal of India 12 (2): 62–8. PMID 10416321. 
  8. ↑ Sundar, Shyam (نومبر 2001). "Drug resistance in Indian visceral leishmaniasis". Tropical Medicine and International Health 6 (11): 849–854. doi:10.1046/j.1365-3156.2001.00778.x. PMID 11703838. 
  9. ↑ Sundar, Shyam; More, Deepak K.; Singh, Manoj K.; Singh, Vijay P.; Sharma, Sashi; Makharia, Anand; Kumar, Prasanna C. K.; Murray, Henry W. (اکتوبر 2000). "Failure of Pentavalent Antimony in Visceral Leishmaniasis in India: Report from the Center of the Indian Epidemic". Clinical Infectious Diseases 31 (4): 1104–1107. doi:10.1086/318121. PMID 11049798. 
  10. ↑ Singh, S. P.; Reddy, D. C. S.; Rai, M.; Sundar, S. (جون 2006). "Serious underreporting of visceral leishmaniasis through passive case reporting in Bihar, India". Tropical Medicine and International Health 11 (6): 899–905. doi:10.1111/j.1365-3156.2006.01647.x. PMID 16772012. 
  11. ↑ Sundar, S; Chatterjee, M (مارچ 2006). "Visceral leishmaniasis – current therapeutic modalities.". The Indian Journal of Medical Research 123 (3): 345–52. PMID 16778315. 
  12. ↑ Ponte-Sucre, A; Gamarro, F; Dujardin, JC; Barrett, MP; López-Vélez, R; García-Hernández, R; Pountain, AW; Mwenechanya, R; et al. (دسمبر 2017). "Drug resistance and treatment failure in leishmaniasis: A 21st century challenge.". PLoS Neglected Tropical Diseases 11 (12): e0006052. doi:10.1371/journal.pntd.0006052. PMID 29240765. 
  13. ↑ Zijlstra, EE; Alves, F; Rijal, S; Arana, B; Alvar, J (نومبر 2017). "Post-kala-azar dermal leishmaniasis in the Indian subcontinent: A threat to the South-East Asia Region Kala-azar Elimination Programme.". PLoS Neglected Tropical Diseases 11 (11): e0005877. doi:10.1371/journal.pntd.0005877. PMID 29145397. 
  14. ↑ Sundar, S; Singh, OP; Chakravarty, J (نومبر 2018). "Visceral leishmaniasis elimination targets in India, strategies for preventing resurgence.". Expert Review of Anti-infective Therapy 16 (11): 805–812. doi:10.1080/14787210.2018.1532790. PMID 30289007. 
  15. ↑ Pijpers, J; den Boer, ML; Essink, DR; Ritmeijer, K (فروری 2019). "The safety and efficacy of miltefosine in the long-term treatment of post-kala-azar dermal leishmaniasis in South Asia – A review and meta-analysis.". PLoS Neglected Tropical Diseases 13 (2): e0007173. doi:10.1371/journal.pntd.0007173. PMID 30742620. 
  16. ↑ Hirve, S; Kroeger, A; Matlashewski, G; Mondal, D; Banjara, MR; Das, P; Be-Nazir, A; Arana, B; et al. (اکتوبر 2017). "Towards elimination of visceral leishmaniasis in the Indian subcontinent-Translating research to practice to public health.". PLoS Neglected Tropical Diseases 11 (10): e0005889. doi:10.1371/journal.pntd.0005889. PMID 29023446. 
  17. ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ ۱۷.۲ ۱۷.۳ ۱۷.۴ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  18. ↑ ۱۸.۰ ۱۸.۱ ۱۸.۲ Joshi, PP; Shegokar, VR; Powar, RM; Herder, S; Katti, R; Salkar, HR; Dani, VS; Bhargava, A; et al. (ستمبر 2005). "Human trypanosomiasis caused by Trypanosoma evansi in India: the first case report.". The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene 73 (3): 491–5. doi:10.4269/ajtmh.2005.73.491. PMID 16172469. 
  19. ↑ Abraham, Dilip; Kaliappan, SaravanakumarPuthupalayam; Walson, JuddL; Rao Ajjampur, SitaraSwarna (2018). "Intervention strategies to reduce the burden of soil-transmitted helminths in India". Indian Journal of Medical Research 147 (6): 533–544. doi:10.4103/ijmr.IJMR_881_18. PMID 30168484. 
  20. ↑ "PCT databank – Soil-transmitted helminthiases"۔ WHO۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 اگست 2017 
  21. ↑ ۲۱.۰ ۲۱.۱ Ramaiah, Kapa D; Das, Pradeep K; Michael, Edwin; Guyatt, Helen L (جون 2000). "The Economic Burden of Lymphatic Filariasis in India". Parasitology Today 16 (6): 251–253. doi:10.1016/S0169-4758(00)01643-4. PMID 10827432. 
  22. ↑ Sabesan, S.; Palaniyandi, M.; Das, P. K.; Michael, E. (3 Jul 2000). "Mapping of lymphatic filariasis in India". Annals of Tropical Medicine & Parasitology 94 (6): 591–606. doi:10.1080/00034983.2000.11813582. PMID 11064761. 
  23. ↑ Bandyopadhyay, Lalita (May 1996). "Lymphatic filariasis and the women of India". Social Science & Medicine 42 (10): 1401–1410. doi:10.1016/0277-9536(95)00288-X. PMID 8735896. 
  24. ↑ ۲۴.۰ ۲۴.۱ ۲۴.۲ Sabesan, S; Vanamail, P; Raju, KH.K; Raju, P (2010). "Lymphatic filariasis in India: Epidemiology and control measures". Journal of Postgraduate Medicine 56 (3): 232–8. doi:10.4103/0022-3859.68650. PMID 20739779. 
  25. ↑ Agrawal, VK; Sashindran, VK (اکتوبر 2006). "Lymphatic Filariasis in India : Problems, Challenges and New Initiatives". Medical Journal Armed Forces India 62 (4): 359–362. doi:10.1016/S0377-1237(06)80109-7. PMID 27688542. 
  26. ↑ Bagcchi, Sanjeet (اپریل 2015). "India tackles lymphatic filariasis". The Lancet Infectious Diseases 15 (4): 380. doi:10.1016/S1473-3099(15)70116-7. PMID 25809895. 
  27. ↑ TNN (17 نومبر 2017). "Filariasis in india: The epidemic you don't know about" (in en). دی ٹائمز آف انڈیا (The Times Group). https://timesofindia.indiatimes.com/india/the-epidemic-you-dont-know-about/articleshow/61680295.cms. 
  28. ↑ Basu, Snigdha (8 مارچ 2018). "Not Stigma But Awareness A Hurdle To Eliminate Lymphatic Filariasis By 2020". این ڈی ٹی وی. https://www.ndtv.com/india-news/not-stigma-but-awareness-a-hurdle-to-eradicate-lymphatic-filariasis-by-2020-1821048. 
  29. ↑ Nibedita Rath، Sambit Dash (22 اگست 2017)۔ "India Is Set To Fail Its Target Of Eradicating Filariasis By 2020"۔ HuffPost India (بزبان انگریزی)۔ AOL 
  30. ↑ Singh, BB; Dhand, NK; Ghatak, S; Gill, JP (1 جنوری 2014). "Economic losses due to cystic echinococcosis in India: Need for urgent action to control the disease.". Preventive Veterinary Medicine 113 (1): 1–12. doi:10.1016/j.prevetmed.2013.09.007. PMID 24148988. 
  31. ↑ Vaidya, VM; Zende, RJ; Paturkar, AM; Gatne, ML; Dighe, DG; Waghmare, RN; Moon, SL; Bhave, SS; et al. (26 جون 2018). "Cystic echinococcosis in animals and humans of Maharashtra State, India.". Acta Parasitologica 63 (2): 232–243. doi:10.1515/ap-2018-0027. PMID 29654685. 
  32. ↑ Rawat, S; Kumar, R; Raja, J; Singh, RS; Thingnam, SKS (ستمبر 2019). "Pulmonary hydatid cyst: Review of literature.". Journal of Family Medicine and Primary Care 8 (9): 2774–2778. doi:10.4103/jfmpc.jfmpc_624_19. PMID 31681642. 
  33. ↑ Bhutani, N; Kajal, P (دسمبر 2018). "Hepatic echinococcosis: A review.". Annals of Medicine and Surgery (2012) 36: 99–105. doi:10.1016/j.amsu.2018.10.032. PMID 30450204. 
  34. ↑ Sharma, R (11 مارچ 2000). "India eradicates guinea worm disease.". BMJ (Clinical Research Ed.) 320 (7236): 668. PMID 10710568. 
  35. ↑ World Health Organization (14 جولائ‏ی 2016)۔ "India's triumph over yaws adds momentum to global eradication"۔ who.int۔ Geneva: World Health Organization 
  36. ↑ GIDEON (30 دسمبر 2017)۔ "Fascioliasis in India"۔ Global Infectious Diseases and Epidemiology Online Network 
  37. ↑ Garg, Rajat; Yadav, C. L.; Kumar, R. R.; Banerjee, P. S.; Vatsya, Stuti; Godara, Rajesh (21 مئی 2009). "The epidemiology of fasciolosis in ruminants in different geo-climatic regions of north India". Tropical Animal Health and Production 41 (8): 1695–1700. doi:10.1007/s11250-009-9367-y. PMID 19455400. 
  38. ↑ Varghese, GM; Ramachandran, J; Ajjampur, SSR; Chandramohan, A (2012). "Cases of human fascioliasis in India: Tip of the iceberg". Journal of Postgraduate Medicine 58 (2): 150. doi:10.4103/0022-3859.97180. 
  39. ↑ Barua, P; Sharma, A; Hazarika, NK; Barua, N; Bhuyan, S; Alam, ST (نومبر 2011). "A rare case of ocular onchocerciasis in India.". The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health 42 (6): 1359–64. PMID 22299403. 
  40. ↑ Kali, Arunava (2015). "Schistosome Infections: An Indian Perspective". Journal of Clinical and Diagnostic Research 9 (2): DE01-4. doi:10.7860/JCDR/2015/10512.5521. PMID 25859459. 
  41. ↑ ۴۱.۰ ۴۱.۱ Agrawal, M. C.; Rao, V. G. (2011). "Indian Schistosomes: A Need for Further Investigations". Journal of Parasitology Research 2011: 1–4. doi:10.1155/2011/250868. PMID 22132307. 
  42. ↑ Gadgil, R. K.; Shah, S. N. (1952). "Human schistosomiasis in India". Journal of Medical Science 6: 760–763. 
  43. ↑ Lahariya, C; Pradhan, SK (دسمبر 2006). "Emergence of chikungunya virus in Indian subcontinent after 32 years: A review.". Journal of Vector Borne Diseases 43 (4): 151–60. PMID 17175699. 
  44. ↑ Muniaraj, M (مارچ 2014). "Fading chikungunya fever from India: beginning of the end of another episode?". The Indian Journal of Medical Research 139 (3): 468–70. PMID 24820844. 
  45. ↑ ۴۵.۰ ۴۵.۱ Sudarshan, M.K.; Madhusudana, S.N.; Mahendra, B.J.; Rao, N.S.N.; Ashwath Narayana, D.H.; Abdul Rahman, S.; Meslin, F.-X.; Lobo, D.; et al. (جنوری 2007). "Assessing the burden of human rabies in India: results of a national multi-center epidemiological survey". International Journal of Infectious Diseases 11 (1): 29–35. doi:10.1016/j.ijid.2005.10.007. PMID 16678463. 
  46. ↑ ۴۶.۰ ۴۶.۱ Menezes, R. (26 فروری 2008). "Rabies in India". Canadian Medical Association Journal 178 (5): 564–566. doi:10.1503/cmaj.071488. PMID 18299543. 
  47. ↑ Ichhpujani, RL; Mala, C; Veena, M; Singh, J; Bhardwaj, M; Bhattacharya, D; Pattanaik, SK; Balakrishnan, N; et al. (مارچ 2008). "Epidemiology of animal bites and rabies cases in India. A multicentric study.". The Journal of Communicable Diseases 40 (1): 27–36. PMID 19127666. 
  48. ↑ Sudarshan, MK; Mahendra, BJ; Madhusudana, SN; Ashwoath Narayana, DH; Rahman, A; Rao, NS; X-Meslin, F; Lobo, D; et al. (مارچ 2006). "An epidemiological study of animal bites in India: results of a WHO sponsored national multi-centric rabies survey.". The Journal of Communicable Diseases 38 (1): 32–9. PMID 17370688. 
  49. ↑ Kakkar, Manish; Venkataramanan, Vidya; Krishnan, Sampath; Chauhan, Ritu Singh; Abbas, Syed Shahid; Rupprecht, Charles E. (7 اگست 2012). "Moving from Rabies Research to Rabies Control: Lessons from India". PLoS Neglected Tropical Diseases 6 (8): e1748. doi:10.1371/journal.pntd.0001748. PMID 22880139. 
  50. ↑ Sharma, Sanchita (1 جولائ‏ی 2018). "Vaccine-preventable rabies is India's most fatal infection" (in en). ہندوستان ٹائمز. https://www.hindustantimes.com/health/vaccine-preventable-rabies-is-india-s-most-fatal-infection/story-Ie3H2DE4wSZPk1EqXR6WmJ.html. 
  51. ↑ ۵۱.۰ ۵۱.۱ Rao, PN; Suneetha, S (2018). "Current Situation of Leprosy in India and its Future Implications.". Indian Dermatology Online Journal 9 (2): 83–89. doi:10.4103/idoj.IDOJ_282_17. PMID 29644191. 
  52. ↑ Sengupta, Utpal (2018). "Elimination of leprosy in India: An analysis". Indian Journal of Dermatology, Venereology, and Leprology 0 (2): 131–136. doi:10.4103/ijdvl.IJDVL_1070_16. PMID 29451189. 
  53. ↑ Cousins, S (25 اگست 2018). "Experts fear a resurgence of leprosy in India.". Lancet 392 (10148): 624–625. doi:10.1016/S0140-6736(18)31982-2. PMID 30152333. 
  54. ↑ Grantz, Kyra H.; Chabaari, Winnie; Samuel, Ramolotja Kagiso; Gershom, Buri; Blum, Laura; Worden, Lee; Ackley, Sarah; Liu, Fengchen; et al. (27 مارچ 2018). "Spatial distribution of leprosy in India: an ecological study". Infectious Diseases of Poverty 7 (1): 20. doi:10.1186/s40249-018-0402-y. PMID 29580296. 
  55. ↑ Sengupta, U (2019). "Recent Laboratory Advances in Diagnostics and Monitoring Response to Treatment in Leprosy.". Indian Dermatology Online Journal 10 (2): 106–114. doi:10.4103/idoj.IDOJ_260_18. PMID 30984583. 
  56. ↑ Neetu Chandra Sharma (8 دسمبر 2017)۔ "India free from Trachoma, says health minister J.P. Nadda"۔ Livemint (بزبان انگریزی) 
  57. ↑ "India now free of infective trachoma, says JP Nadda". The New Indian Express. https://www.newindianexpress.com/nation/2017/dec/09/india-now-free-of-infective-trachoma-says-jp-nadda-1722546.html. 
  58. ↑ Tandon, Aditi (11 دسمبر 2017). "India free from active trachoma in children" (in en). دی ٹریبیون. https://www.tribuneindia.com/news/archive/india-free-from-active-trachoma-in-children-511409. 
  59. ↑ Hotez, Peter (دسمبر 2011). "Enlarging the "Audacious Goal": Elimination of the world's high prevalence neglected tropical diseases". Vaccine 29: D104–D110. doi:10.1016/j.vaccine.2011.06.024. PMID 22188933. 
  60. ↑ ۶۰.۰ ۶۰.۱ Narain, JP; Jain, SK; Bora, D; Venkatesh, S (May 2015). "Eradicating successfully yaws from India: The strategy & global lessons.". The Indian Journal of Medical Research 141 (5): 608–13. doi:10.4103/0971-5916.159542. PMID 26139778. 
  61. ↑ ۶۱.۰ ۶۱.۱ ۶۱.۲ Bora, D; Dhariwal, AC; Lal, S (مارچ 2005). "Yaws and its eradication in India--a brief review.". The Journal of Communicable Diseases 37 (1): 1–11. PMID 16637394. 
  62. ↑ World Health Organization (11 مئی 2016)۔ "WHO declares India free of yaws"۔ World Health Organization۔ New Delhi 
  63. ↑ Friedrich, M.J. (20 ستمبر 2016). "WHO Declares India Free of Yaws and Maternal and Neonatal Tetanus". JAMA 316 (11): 1141. doi:10.1001/jama.2016.12649. PMID 27654592. 
  64. ↑ Asiedu, Kingsley; Fitzpatrick, Christopher; Jannin, Jean; Small, Pamela L. C. (25 ستمبر 2014). "Eradication of Yaws: Historical Efforts and Achieving WHO's 2020 Target". PLoS Neglected Tropical Diseases 8 (9): e3016. doi:10.1371/journal.pntd.0003016. PMID 25254372. 
  65. ↑ George, Ajith John; Samuel, Vimalin; Samuel, Vasanth Mark; Gaikwad, Pranay (6 جون 2019). "Buruli ulcer: Rare presentation of a chronic nonhealing ulcer in India". Indian Journal of Vascular and Endovascular Surgery 6 (2): 138–140. doi:10.4103/ijves.ijves_76_18. http://www.indjvascsurg.org/text.asp?2019/6/2/138/259660. 
  66. ↑ ۶۶.۰ ۶۶.۱ ۶۶.۲ van de Sande, Wendy W. J.; Vinetz, Joseph M. (7 نومبر 2013). "Global Burden of Human Mycetoma: A Systematic Review and Meta-analysis". PLoS Neglected Tropical Diseases 7 (11): e2550. doi:10.1371/journal.pntd.0002550. 
  67. ↑ Sawatkar, GiteshU; Wankhade, VaishaliH; Supekar, BhagyashreeB; Pratap, RajeshPratap; Bhat, DharitriM; Tankhiwale, SupriyaS (2019). "Mycetoma: A common yet unrecognized health burden in central India". Indian Dermatology Online Journal 10 (3): 256–261. doi:10.4103/idoj.IDOJ_358_18. PMID 31149567. 
  68. ↑ ۶۸.۰ ۶۸.۱ ۶۸.۲ Relhan, V; Mahajan, K; Agarwal, P; Garg, VK (2017). "Mycetoma: An Update.". Indian Journal of Dermatology 62 (4): 332–340. doi:10.4103/ijd.IJD_476_16. PMID 28794542. 
  69. ↑ (1874) On the Nature of Mycetoma, or the Fungus Disease of India. London: J. & A. Churchill. 
  70. ↑ ۷۰.۰ ۷۰.۱ Nair, Pragya Ashok (2016). "A Study of Clinical Profile and Quality of Life in Patients with Scabies at a Rural Tertiary Care Centre". Journal of Clinical and Diagnostic Research 10 (10): WC01–WC05. doi:10.7860/JCDR/2016/20938.8703. PMID 27891435. 
  71. ↑ GULATI, P. V.; BRACANZA, C.; SINGH, K. P.; BORKER, V. (ستمبر 1977). "Scabies in a Semiurban Area of India: An Epidemiologic Study". International Journal of Dermatology 16 (7): 594–598. doi:10.1111/j.1365-4362.1977.tb00788.x. PMID 914413. 
  72. ↑ Sharma, R. S.; Mishra, R. S.; Pal, Dharam; Gupta, J. P.; Dutta, Mahendra; Datta, K. K. (15 نومبر 2016). "An epidemiological study of scabies in a rural community in India". Annals of Tropical Medicine & Parasitology 78 (2): 157–164. doi:10.1080/00034983.1984.11811789. PMID 6742927. 
  73. ↑ Chandler, David J.; Fuller, Lucinda C. (2019). "A Review of Scabies: An Infestation More than Skin Deep". Dermatology 235 (2): 79–90. doi:10.1159/000495290. PMID 30544123. 
  74. ↑ Sharma, R; Singal, A (2011). "Topical permethrin and oral ivermectin in the management of scabies: a prospective, randomized, double blind, controlled study.". Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology 77 (5): 581–6. doi:10.4103/0378-6323.84063. PMID 21860157. 
  75. ↑ Mohapatra, Bijayeeni; Warrell, David A.; Suraweera, Wilson; Bhatia, Prakash; Dhingra, Neeraj; Jotkar, Raju M.; Rodriguez, Peter S.; Mishra, Kaushik; et al. (12 اپریل 2011). "Snakebite Mortality in India: A Nationally Representative Mortality Survey". PLoS Neglected Tropical Diseases 5 (4): e1018. doi:10.1371/journal.pntd.0001018. PMID 21532748. 
  76. ↑ Kasturiratne, A; Wickremasinghe, AR; de Silva, N; Gunawardena, NK; Pathmeswaran, A; Premaratna, R; Savioli, L; Lalloo, DG; et al. (4 نومبر 2008). "The global burden of snakebite: a literature analysis and modelling based on regional estimates of envenoming and deaths.". PLoS Medicine 5 (11): e218. doi:10.1371/journal.pmed.0050218. PMID 18986210. 
  77. ↑ ۷۷.۰ ۷۷.۱ Senji Laxme, R. R.; Khochare, Suyog; de Souza, Hugo Francisco; Ahuja, Bharat; Suranse, Vivek; Martin, Gerard; Whitaker, Romulus; Sunagar, Kartik; et al. (5 دسمبر 2019). "Beyond the 'big four': Venom profiling of the medically important yet neglected Indian snakes reveals disturbing antivenom deficiencies". PLOS Neglected Tropical Diseases 13 (12): e0007899. doi:10.1371/journal.pntd.0007899. PMID 31805055. 
  78. ↑ "Snake bites labelled a 'health priority'"۔ برطانوی نشریات‏‏ی ادارہ۔ 26 مئی 2018 
  79. ↑ Samy, Ramar Perumal; Thwin, Maung Maung; Gopalakrishnakone, Ponnampalam; Ignacimuthu, Savarimuthu (جنوری 2008). "Ethnobotanical survey of folk plants for the treatment of snakebites in Southern part of Tamilnadu, India". Journal of Ethnopharmacology 115 (2): 302–312. doi:10.1016/j.jep.2007.10.006. PMID 18055146. 
  80. ↑ Warrell, DA; Gutiérrez, JM; Calvete, JJ; Williams, D (2013). "New approaches & technologies of venomics to meet the challenge of human envenoming by snakebites in India.". The Indian Journal of Medical Research 138: 38–59. PMID 24056555. 
  81. ↑ Ray, Kalyan (23 جنوری 2019). "India neglects snakebites despite 50K deaths each year" (in en). دکن ہیرالڈ. https://www.deccanherald.com/science-and-environment/india-neglects-snakebites-714568.html. 
  82. ↑ ۸۲.۰ ۸۲.۱ Nupur Roopa (27 اکتوبر 2017)۔ "Venom, myth and medicine: India fights its reputation as world snakebite capital | Nupur Roopa"۔ The Guardian 
  83. ↑ Alirol, Emilie; Sharma, Sanjib Kumar; Bawaskar, Himmatrao Saluba; Kuch, Ulrich; Chappuis, François; de Silva, Janaka (26 جنوری 2010). "Snake Bite in South Asia: A Review". PLoS Neglected Tropical Diseases 4 (1): e603. doi:10.1371/journal.pntd.0000603. PMID 20126271. 
  84. ↑ AHUJA, ML; SINGH, G (اکتوبر 1954). "Snake bite in India.". The Indian Journal of Medical Research 42 (4): 661–86. PMID 13232717. 
  85. ↑ Abraham, Siju V. (2018). "Snake bite in India: A few matters to note". Toxicology Reports 5: 839. doi:10.1016/j.toxrep.2018.08.010. PMID 30140616. 
  86. ↑ ۸۶.۰ ۸۶.۱ ۸۶.۲ Hotez, Peter J. (29 مئی 2014). "Ten Global "Hotspots" for the Neglected Tropical Diseases". PLoS Neglected Tropical Diseases 8 (5): e2496. doi:10.1371/journal.pntd.0002496. PMID 24873825. 
  87. ↑ ۸۷.۰ ۸۷.۱ ۸۷.۲ ۸۷.۳ Acharya, Anita Shankar; Kaur, Ravneet; Goel, Akhil Dhanesh (جولائ‏ی 2017). "Neglected tropical diseases—Challenges and opportunities in India". Indian Journal of Medical Specialities 8 (3): 102–108. doi:10.1016/j.injms.2017.07.006. 
  88. ↑ all numbers are from the Institute for Health Metrics and Evaluation's 2016 Global Burden of Disease Study
  89. ↑ Institute for Health Metrics and Evaluation (2017)۔ "Global Burden of Disease Study 2016 (GBD 2016) Data Resources"۔ ghdx.healthdata.org۔ یونیورسٹی آف واشنگٹن 
  90. ↑ Dash, A.P.; Revankar, C. (جون 2012). "Neglected tropical diseases targeted for elimination in South-East Asia – Progress so far". International Journal of Infectious Diseases 16: e18. doi:10.1016/j.ijid.2012.05.048. 
  91. ↑ (2015) Investing to overcome the global impact of neglected tropical diseases: third WHO report on neglected tropical diseases. Geneva: World Health Organization. ISBN 978-92-4-156486-1. 
  92. ↑ Narain, Jai P; Dash, AP; Parnell, B; Bhattacharya, SK; Barua, S; Bhatia, R; Savioli, L (1 مارچ 2010). "Elimination of neglected tropical diseases in the South-East Asia Region of the World Health Organization". Bulletin of the World Health Organization 88 (3): 206–210. doi:10.2471/BLT.09.072322. 
  93. ↑ Brook, Cara E.; Beauclair, Roxanne; Ngwenya, Olina; Worden, Lee; Ndeffo-Mbah, Martial; Lietman, Thomas M.; Satpathy, Sudhir K.; Galvani, Alison P.; et al. (22 اکتوبر 2015). "Spatial heterogeneity in projected leprosy trends in India". Parasites & Vectors 8 (1). doi:10.1186/s13071-015-1124-7. 
  94. ↑ ۹۴.۰ ۹۴.۱ Weiss, Mitchell G.; Utzinger, Juerg (14 مئی 2008). "Stigma and the Social Burden of Neglected Tropical Diseases". PLoS Neglected Tropical Diseases 2 (5): e237. doi:10.1371/journal.pntd.0000237. PMID 18478049. 
"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=بھارت_وچ_منطقہ_حارہ_دے_نظرانداز_کردہ_امراض&oldid=644288" توں لیا