اوکاڑا
اوکاڑا پنجاب دے ضلع اوکاڑا دی تحصیل اوکاڑا وچ اک شہر اے ۔ ایہ شہر تحصیل اوکاڑا تے ضلع اوکاڑا دا راجگڑھ اے ۔ اوکاڑا شہر لہور دے جنوب مغرب وچ دریائے راوی توں 100 کلومیٹر دے فاصلے اُتے واقع اک زرعی علاقا اے جو کپاس دی صنعت وچ مشہور اے۔ ایتھے توں سیلہ چاول، آلو تے مکئی نہ صرف پاکستان بلکہ بیرون ملک وی برآمد ہُندے نيں۔ اوکاڑا توں نزدیک ترین وڈا شہر ساہیوال اے۔ آبادی دے لحاظ توں اوکاڑا دا شمار پاکستان دے وڈے ضلعے وچ ہُندا اے۔ اوکاڑا وچ ڈیری فارمز کثیر تعداد وچ پائے جاندے نيں تے ایتھے دا پنیر ملک بھر وچ مشہور اے۔ اوکاڑا دا پوسٹل کوڈ 56300 اے۔
| اوکاڑا | |
| Okara | |
 | |
| دیس : | پاکستان
|
| صوبا : | پنجاب
|
| ضلع : | اوکاڑا |
| تحصیل : | اوکاڑا |
| لوک گݨتی : | 357935 |
| بولی : | پنجابی |
وجہ تسمیا
سودھوشہر دا ناں اوکاں نامی درخت توں منسوب اے۔ اٹھارہويں صدی عیسوی وچ ایتھے اوکاں دا جنگل ہويا کردا سی جس وچ مسافر ٹھہرا کردے سن ۔ اوکاڑا نوں اوکاں والا تے اوکاں اڈا وی کہیا جاندا سی ۔
تریخ
سودھو 1849ء وچ پنجاب اُتے برطانوی قبضے دے بعد دو سال پاکپتن ضلعی ہیڈ کوارٹر رہیا۔ 1851ء وچ انگریزاں نے اک نويں ضلع منٹگمری دی بنیاد رکھی جس دا ہیڈ کوارٹر گوگیرہ نوں بنایا گیا۔ تب موجودہ ساہیوال، پاکپتن تے اوکاڑا اسی ضلع دے حصے سن ۔ 1865ء وچ ضلع دا ہیڈ کوارٹر ساہیوال (تب منٹگمری) وچ شفٹ کر دتا گیا۔ ویہويں صدی دے آغاز تک اوکاڑا ضلع منٹگمری دا اک چھوٹا جہا شہر سی ۔
دی اربن یونٹ دے تحت اوکاڑا اُتے تیار کيتی گئی رپورٹ دے مطابق نہری نظام متعارف کروائے جانے توں پہلے اوکاڑا اک بنجر علاقہ سی ۔ 1913ء وچ پہلے لوئر باری دوآب تے اس دے بعد پاکپتن تے دیپالپور دی نہراں نے اس علاقے نوں کھیتی باڑی دا مرکز بنا دتا۔
1918ء وچ ریلوے لائن بچھنے توں اوکاڑا کراچی تے لاہور توں جڑ گیا جدوں کہ 1925ء تک اوکاڑا نوں سڑکاں دے ذریعے سبھی وڈے شہراں کینال جوڑا جا چکيا سی ۔
1913ء وچ اوکاڑا نوں ٹاؤن کمیٹی تے فیر 1930ء وچ میونسپل کمیٹی دا درجہ دے دتا گیا۔ میونسپل کمیٹی درجہ ملدے ہی اوکاڑا نوں تحصیل آفس تے پولیس اسٹیشن دی سہولیات وی میسر ہوگئياں۔
1936ء وچ جدوں اوکاڑا وچ برلا گروپ نے ستلج ٹیکسٹائل مل دی بنیاد رکھی تاں اوکاڑا دے لئی معاشی ترقی دے دروازے کھل گئے تے اردگرد دے علاقےآں توں لوکاں دی اک وڈی تعداد شہر وچ آکے آباد ہو گئی۔
1942ء وچ ایتھے مارکیٹ کمیٹی بننے دے بعد اوکاڑا نوں زرعی اجناس دی تجارت دے علاوہ سبزی تے فروٹ منڈی، غلہ منڈی، تحصیل ہیڈ کوارٹر ہسپتال، گورنمنٹ ہائی سکول (بوائز اینڈ گرلز)، ٹیلیفون ایکسچینج، پتے ہاؤس، میونسپل پارک تے پوسٹ آفس دی سہولیات وی دستیاب ہوگئياں۔
اوکاڑا دی آبادی دا وڈا حصہ ہندوواں تے سکھاں اُتے مشتمل سی جو تقسیم ہند دے بعد بھارت چلے گئے جنہاں دی جگہ بھارت توں آئے مہاجر مسلماناں دی وڈے پیمانے اُتے آبادکاری کيتی گئی۔ 1967ء وچ ایتھے فوجی چھاؤنی قائم کيتی گئی۔
1982ء وچ جدوں اوکاڑا نوں ضلع دا درجہ دتا گیا تب ایہ دو تحصیلاں دیپالپور تے اوکاڑا اُتے مشتمل سی ۔ 1988ء وچ بابا فرید شوگر مل دے لگ جانے توں ضلع اوکاڑا نوں ہور معاشی تقویت ملی۔ ایہ شوگر ہن وی پاکستان دی وڈی شوگر ملاں وچوں اک اے
جغرافیائی لحاظ توں اوکاڑا دے مشرق وچ قصور، مغرب دی طرف ساہیوال تے پاکپتن، شمال وچ فیصل آباد تے شیخوپورہ توں جدوں کہ جنوب وچ بہاولنگر واقع اے۔ اس دے مشرق وچ دریائے ستلج جدوں کہ مغرب وچ دریائے راوی تے دریائے بیاس (جو ہن مکمل طور اُتے خشک ہوچکيا اے ) بہندے نيں۔ ایويں تاں دریائے ستلج وچ سال دا بیشتر حصہ پانی دی مقدار کافی کم دیکھنے نوں ملدی اے مگر اگست تے ستمبر دے مہینےآں وچ بارشاں تے بھارت دی جانب توں پانی چھڈے جانے دے سبب اکثر طغیانی آجاندی اے۔
ضلع اوکاڑا اس وقت تن تحصیلاں اُتے مشتمل اے جس وچ تحصیل اوکاڑا، تحصیل دیپالپور تے تحصیل رینالہ خورد شامل نيں۔ ضلع اوکاڑا دا رقبہ 4377 مربع کلومیٹر اے۔ 1998ء دی مردم شماری دے مطابق آبادی تقریباً 22،00،000 سی جو اس وقت اندازہً 32،00،000 تک جاپہنچی اے۔ ایتھے دی تن تحصیلاں وچ 5 ایم این اے تے 10 ایم پی اے موجود نيں۔ الیکشن کمیشن دی جانب توں کيتی گئی حالیہ حلقہ بندی دے تحت ضلع اوکاڑا نوں 140 یونین کونسلاں تے 7 مونسپل کمیٹیاں (اوکاڑا، دیپالپور، رینالہ خورد، بصیر پور، حویلی لکھیا، حجرہ شاہ مقیم تے منڈی احمد آباد) وچ تقسیم کیتا گیا اے۔
تعلیمی لحاظ توں ضلع اوکاڑا وچ 12 ڈگری کالج، 5 ہائر سکینڈری سکول، 142 سکینڈری سکول، 151 مڈل سکول، 1257 پرائمری سکول جدوں کہ اک یونیورسٹی وی موجود اے۔
اس علاقے وچ بسن والیاں مشہور ذاتاں وچ سید ، شیخ ، راﺅ ، بھٹی ، جٹ ، کمیانا، سیال ، گجر ، کمبوہ ، وٹو، جوئیا ، ڈوگر تے کھرل شامل نيں ۔
مشہور صحافی آفتاب اقبال، جنید احمد، ادیب ظفر اقبال، شاعر اقبال صلاح الدین تے پنجابی شاعر بابو راج علی دا تعلق وی اسی علاقے توں اے۔ محمد حنیف، جنہاں نے اوکاڑا اُتے اک مشہور کتاب "A CASE OF EXPLODING MANGOES" لکھی، وی اسی ضلع توں نيں۔ ایتھے پائے جانے والے درختاں وچ کیکر، اوکاں، بیری تے ونڈ پائے جاندے نيں۔ اوکاڑا وچ آلو دی منڈی ایشیا دی سب توں وڈی منڈی منیاں جاندیاں نيں۔ ایتھے کاشت کردہ فصلاں وچ گندم، مکئی، ٹماٹر، چاول، کپاس، آم تے مالٹا سرفہرست نيں۔
احمد خان کھرل پنجاب دی دھرتی دا اوہ سپوت اے جیہنے رنجیت سنگھ توں بعد انگریز دا اس علاقے وچ راستہ روکیا۔ اوکاڑا دے پنڈ جھامرے توں تعلق رکھنے والے اس راٹھیا نے مقامی قبیلے نوں ناصرف اک جگہ اکٹھا کیتا بلکہ انگریزاں دے خلاف بغاوت لئی آمادا وی کیتا ۔ اوکاڑا دے اس سپوت نوں 21 ستمبر 1857 دے دن شہید کیتا گیا ۔
بولی
سودھواوکاڑے دی بولی پنجابی اے ۔
صنعت و تجارت
سودھوسیلہ چاول، آلو تے مکئی دی خرید و فروخت دے لئی اوکاڑا عالمی منڈیاں وچ اک مقام رکھدا اے۔ اس دے علاوہ ایتھے دے زرعی آلات پورے ملک وچ مشہور نيں۔
زراعت
سودھومکی تے آلو دی پیداوار وچ اوکاڑا نوں پاکستان دے دےگر تمام شہراں اُتے فوقیت حاصل اے۔[۱] اس دے علاؤہ اوکاڑا وچ گنیا وی وڈی مقدار وچ کاشت کیتا جاندا اے تے گنے دی کٹائی دا سیزن شروع ہُندے ہی شوگر ملاں دے باہر گنے توں لدیاں ٹرالیاں دی لمبی لمبی قطاراں دیکھن نوں ملدیاں نيں۔ اوکاڑا وچ سبزیاں تے پھل وی کاشت کیتے جاندے نيں پھلاں دی کاشت دے حوالے توں اوکاڑا دا مچل باغ بہت مشہور اے سینکڑاں ایکڑ رقبے اُتے پھیلے اس باغ وچ کئی قسم دے پھل کاشت کیتے جاندے نيں مثلا آم مالٹا آڑو کیلا وغیرہ۔ ضلع اوکاڑا دے کاشت کار سبزیاں وی کاشت کردے نيں لیکن بوہت گھٹ مقدار وچ ۔