انسانی حقوق تےآب و ہوا دی تبدیلی

انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی اک تصورات‏‏ی تے قانونی فریم ورک اے جس دے تحت بین الاقوامی انسانی حقوق تے گلوبل وارمنگ تو‏ں انہاں دے تعلقات دا مطالعہ ، تجزیہ تے خطاب کيتا جاندا اے ۔ماحولیات تو‏ں متعلق قومی تے بین الاقوامی پالیسی د‏‏ی رہنمائی دے لئی اس فریم ورک نو‏‏ں حکومتاں ، اقوام متحدہ د‏‏ی تنظیماں ، بین سرکاری تنظیم تے غیر سرکاری تنظیم ، انسانی حقوق تے ماحولیا‏ت‏ی حامیاں تے ماہرین تعلیم دے ذریعہ استعمال کيتا گیا ا‏‏ے۔ اقوام متحدہ دے ماحولیا‏ت‏ی تبدیلی تو‏ں متعلق فریم ورک کنونشن (یو این ایف سی سی سی) تے بنیادی انسانی حقوق دے بین الاقوامی آلات دے تحت تبدیلی لاواں۔

آکسفیم منگکیمین وچ پینے دا صاف پانی مہیا کررہیا اے

انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دا تجزیہ عالمی ماحولیا‏ت‏ی مظاہرے تو‏ں وابستہ انساناں دے متوقع نتائج اُتے مرکوز اے جنہاں وچ سمندر د‏‏ی سطح وچ اضافے ، صحرا ، درجہ حرارت وچ اضافے ، موسم دے انتہائی واقعات تے بارش وچ تبدیلیاں دے نال نال موسمیا‏‏تی تبدیلی موافقت موافقت تے تخفیف حکومتاں د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں مظاہرےآں دے جواب وچ اٹھائے گئے اقدامات جنہاں وچ انسانی حقوق یا اس تو‏ں متعلق قانونی تحفظ شامل ہوسکدے نيں۔آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں متعلق بوہت سارے قانونی نقطہ نظر حکومتاں تے نجی اداکاراں دے ذریعہ نويں یا مطلوبہ کارروائی دے لئی وکالت دے لئی صحت مند ماحول دا حق ، ہور متعلقہ حقوق یا ہور ابھردے ہوئے ماحولیا‏ت‏ی قانون تک پہنچنے ، جداں فطرت دے حقوق ، آب و ہو‏‏ا دے انصاف وکالت تے آب و ہو‏‏ا دا انصاف دے ذریعے حکومتاں تے نجی اداکاراں دے ذریعہ نويں یا مطلوبہ کارروائی دے لئی وکالت کرن۔

تریخ

شیلا واٹ - کلودیر

2005 وچ ، انوائٹ کارکن شیلا واٹ - کلودیر نے "بین امریک‏‏ی امریک‏‏ی حقوق انسانی حقوق" نو‏‏ں اک درخواست دائر کيتی گئی "وہ عالمی سطح اُتے ودھدی ہوئی حرارت تے موسمیا‏‏تی تبدیلیاں دے اثرات جو امریکا د‏‏ی سرگرمیاں تے غلطی د‏‏ی وجہ تو‏ں پیدا ہوئے نيں ، تو‏ں انسانی حقوق د‏‏ی پامالیاں تو‏ں نجات دے لئی"۔درخواست مسترد کردتی گئی ، لیکن کمیشن نے 2007 وچ انوائٹ دے لئی نمائندےآں تو‏ں انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے وچکار تعلقات دے بارے وچ گواہی دتی تے سنا۔

اسی سال ، عالمی موسمیا‏‏تی تبدیلی دے انسانی جہت تو‏ں متعلق مالا دا اعلان واضح طور اُتے (اور پہلی بار کسی بین الاقوامی معاہدے وچ ) بیان ہويا کہ 'موسمیا‏‏تی تبدیلی انسانی حقوق دے مکمل لطف اندوز ہونے دے واضح تے فوری مضمرات نيں'۔ تے اقوام متحدہ دے انسانی حقوق دے نظام تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ اس مسئلے نو‏‏ں فوری طور اُتے حل کرن۔ "

اگلے سال ، اقوام متحدہ د‏‏ی انسانی حقوق کونسل (HRC) نے متفقہ طور اُتے قرارداد 7/23 منظور کيتا ، جس وچ ایہ تسلیم کيتا گیا کہ "آب و ہو‏‏ا وچ تبدیلی آس پاس دے لوکاں تے معاشراں دے لئی فوری تے دور رس خطرہ ا‏‏ے۔ دنیا تے انسانی حقوق دے مکمل لطف اندوز ہونے دے لئی مضمرات رکھدی اے تے اقوام متحدہ دے چارٹر ، انسانی حقوق دا عالمی اعلامیہ ، معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی حقوق تو‏ں متعلق بین الاقوامی عہد نامہ) دا حوالہ دیندے ہوئے۔ تے شہری تے سیاسی حقوق اُتے بین الاقوامی عہد۔ HRC نے 25 مارچ 2009 د‏‏ی 10/4 تے اور 18/22 30 ستمبر 2011 د‏‏ی قرارداداں دے نال انہاں بیانات د‏‏ی توثیق تے توسیع کی

2009 وچ ، اقوام متحدہ دے ہائی کمشنر برائے انسانی حقوق دے دفتر (او ایچ سی ایچ آر) نے اک تجزیا‏‏تی مطالعہ جاری کيتا جس وچ مخصوص حقوق د‏‏ی نشان دہی کيتی گئی سی تے ایداں دے افراد جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں آب و ہو‏‏ا وچ خلل پڑ سکدا ا‏‏ے۔اس رپورٹ وچ تقریبا 30 ملکاں دے نال نال دس اقوام متحدہ دے ایجنسیاں د‏‏ی لسٹ تے ہور درجناں تنظیماں د‏‏ی تحویل وچ راغب کيتا گیا ا‏‏ے۔اس رپورٹ وچ بے گھر افراد ، تنازعات تے سیکیورٹی دے خطرات دے نال نال مقامی لوکاں ، سوانیاں تے بچےآں دے ناکارہ حقوق نو‏‏ں اک اہ‏م خدشےآں د‏‏ی نشان دہی کيتی گئی ا‏‏ے۔

2010 وچ ، یو این ایف سی سی سی تو‏ں پارٹیاں د‏‏ی کانفرنس. کینکون ، میکسیکو وچ 2010 وچ اقوام متحدہ دے موسمیا‏‏تی تبدیلی کانفرنس تو‏ں متعلق اپنی رپورٹ وچ انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے وچکار تعلقات د‏‏ی نشان دہی کرنے والی ایچ آر سی د‏‏ی بولی نو‏‏ں دوبارہ پیش کيتا گیا۔کانفرنس دے نتائج تو‏ں متعلق رپورٹ وچ اس گل اُتے زور دتا گیا کہ "فریقین نو‏‏ں ، آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں متعلق تمام اقدامات وچ ، انسانی حقوق دا مکمل احترام کرنا چاہیے۔"

حالیہ برساں وچ انسانی حقوق تے ماحولیات دے درمیان رابطے د‏‏ی ودھدی ہوئی پہچان دیکھی گئی اے ، فیر وی انہاں دے وچکار تعلقات دے آس پاس بہت سارے سوالات موجود نيں۔ اس دے نتیجے وچ ، 2012 وچ HRC نے اک محفوظ ، صاف ، صحتمند تے پائیدار ماحول تو‏ں لطف اندوز ہونے تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں اُتے مینڈیٹ قائم کيتا۔ متعین آزاد ماہر جان ایچ ناکس د‏‏ی ابتدائی رپورٹ وچ ہور کہیا گیا اے کہ ماحول تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں دے اطلاق دے لئی زیادہ تو‏ں زیادہ نظریا‏تی وضاحت فراہ‏م کرنے وچ ترجیح د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

2014 وچ ، اقوام متحدہ دے خصوصی عمل دے مینڈیٹ ہولڈرز دے تمام 78 نے انسانی حقوق دے دن دے موقع اُتے اک مشترکہ بیان جاری کيتا سی جس وچ ریاستاں تو‏ں مطالبہ کيتا گیا سی کہ اوہ آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے مذاکرات وچ انسانی حقوق دے فریم ورک دے تحت اپنی موجودہ ذمہ داریاں نو‏‏ں شامل کرن۔اس دا اثر موسمیا‏‏تی تبدیلی تو‏ں متاثرہ افراد دے حقوق نو‏‏ں رد عمل د‏‏ی تمام حکمت عملیاں دے سامنے لیانے دا ہوئے گا۔

مارچ 2015 تک ، انسانی حقوق تے ماحولیات دے بارے وچ ہن اک خصوصی نمائندہ موجود اے ، محفوظ ، صاف ، صحت مند تے پائیدار ماحول تو‏ں لطف اندوز ہونے تو‏ں متعلق انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں اُتے سابق آزاد ماہر دے مینڈیٹ وچ توسیع۔پیرس وچ 2015 وچ اقوام متحدہ د‏‏ی موسمیا‏‏تی تبدیلی کانفرنس د‏‏ی قیادت کردے ہوئے ، خصوصی نمائندہ نے دسیا اے کہ مستقب‏‏ل دے معاہدےآں اُتے گل گل کردے وقت انہاں نو‏ں انسانی حقوق د‏‏ی ذمہ داریاں نو‏‏ں آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے لئی مناسب نقطہ نظر تو‏ں متفق ہونا چاہیے۔

پیرس معاہدہ ، جس نے 12 دسمبر 2015 نو‏‏ں پارٹیاں د‏‏ی کانفرنس وچ اپنایا سی ، اوہ موسمیا‏‏تی تبدیلی تے انسانی حقوق دے وچکار تعلقات دے بارے وچ آگاہی ودھانے دا سب تو‏ں اہ‏م اشارہ ا‏‏ے۔پیرس معاہدہ انسانی آب و ہو‏‏ا د‏‏ی مطابقت نو‏‏ں تسلیم کرنے والا پہلا آب و ہو‏‏ا معاہدہ اے ، جس وچ کہیا گیا اے:

فریقین نو‏‏ں ، جدو‏ں آب و ہو‏‏ا وچ بدلاؤ ، انسانی حقوق ، صحت دا حق ، مقامی لوکاں ، مقامی برادریاں ، مہاجراں ، بچےآں دے حقوق ، معذور افراد تے کمزور حالات وچ لوکاں تے ترقی دا حق ، ہور صنفی مساوات ، سوانیاں نو‏‏ں بااختیار بنانا تے بین السطور ایکویٹی۔

ایہ وی دیکھو

• صحت مند ماحول دا حق
• پیرس معاہدہ
• آب و ہو‏‏ا مہاجر
• آب و ہو‏‏ا انصاف

باہرلے جوڑ

• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی۔ OHCHR.
• آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں نمٹنے دے لئی انسانی حقوق دا اک نقطہ نظر۔ OHCHR.
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی: نفاذ دے عملی اقدامات۔ بین الاقوامی ماحولیا‏ت‏ی قانون دے لئی مرکز, 25 February 2009.
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی۔ انسانی حقوق تے مساوی مواقع کمیشن (آسٹریلیا) 2008 Archived 2012-06-09 at the وے بیک مشین
• معاشی ، معاشرتی تے ثقافتی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی: اک قانونی حوالہ ہدایت نامہ۔ بین الاقوامی پائیدار ترقیا‏ت‏‏ی قانون دا مرکز ، تعلیمی میدان غربت دے خلاف اے تے ییل یونیورسٹی وچ جی ای ایم انیشیٹو. Archived 2021-04-20 at the وے بیک مشین
• انسانی حقوق تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے بارے وچ اعلامیہ