الاحکام السلطانیہ

الاحکام السلطانایہ امام ابو لحسن علی بن محمد بن حبیب بصری الماوردی (364ھ - 450هـ بمطابق 974 ء - 1058 ء) دی مشہور عربی تصنیف اے۔ اوہ شافعی دے مشہور فقیہ تے اپنے زمانے دے اکابر علماء مصنفاں وچوں سن۔ بصرہ وچ 364ھ وچ پیدا ہوئے سن۔ آخر وچ بغداد وچ مستقل سکون اختیار کر ل‏ئی سی۔مختلف شہراں وچ قضا دی خدمات اُتے وی مامور راہے۔ الماوردی نے الاحکام السطانیہ دے علاوہ فقہ، تفسیر، اصول دین، تے ادب وغرہ اُتے وی مستند کتاباں تحریر کیتیاں۔ الاحکام السطانیہ اسلامی نظام و آئینِ حکمرانی تے سیاست اُتے مبسوط تے اہم کتاب اے جو ویہہ ابواب اُتے مشتمل اے۔ اس وچ حکومت دے جملہ شعبیاں مثلاً امارت، والیان، ریاست، پولیس، فوج، قضا، امات، صلوٰۃ، تحصیل زکوٰۃ، حج، جزیہ و خراج، جاگیرات، چراگاہاں، پڑاؤ، جرائم دے قوانین تے احتساب دے احکام وغیرہ اُتے مفصل رشنی ڈالی گئی اے۔ ایہ کتاب مصر توں شائع ہوچکی اے۔ 1895ء وچ پیرس توں فرانسیسی ترجمہ و شرح دے نال شائع ہوئی اے ۔ اس دا کتاب دا اردو ترجمہ مولوی سید محمد ابراہیم نے کیتا اے جو نفیس اکیڈیمی کراچی تے قانونی کتب خانہ لاہور توں شائع ہو چکیا اے۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. جامع اردو انسائیکلوپیڈیا (جلد-3 سماجی علوم، قومی کونسل برائے فروغِ اردو زبان، نئی دہلی، 2003ء، ص 66