اختر حسین جعفری
اختر حسین جعفری | |
---|---|
جم | اگست 15, 1932 ء ہوشیارپور ، برطانوی ہندستان |
موت | جون 3, 1992 ء لاہور، پاکستان |
قلمی ناں | اختر حسین جعفری |
کم کِتہ | شاعر |
بولی | اردو |
نسل | مہاجر |
شہریت | پاکستانی |
صنف | نظم، غزل |
وڈے کم | آئینہ خانہ جہاں دریا اترتا ہے |
وڈے اعزاز | صدارتی تمغا برائے حسن کارکردگی آدم جی ادبی انعام |
اختر حسین جعفری (پیدائش: 15 اگست، 1932 - وفات: 3 جون، 1992) پاکستان نال تعلق رکھن والے اردو دی جدید نظم دے ممتاز شاعر سن ۔
جیون
سودھواختر حسین جعفری 15 اگست , 1932 نوں پنڈ بی بی پنڈوری ، ہوشیارپور , برطانوی ہندستان وچّ پیدا ہوئے[۱][۲][۳] اوہناں دے والد محمد علی محکمہ مال وچّ قنون گو سی ۔ مڈھلی تعلیم پنڈ سرسولی ، ضلع ہوشیارپور وچّ حاصل کیتی اتے وظیفے دا امتحان پاس کیتا ۔ اس دوران ماں دا انتقال ہو گیا اتے اوہ اپنے دادا شاہ محمد دے کول گجرات چلے آئے اتے پنجویں توں دسویں جماعت تکّ سناتن دھرم ہائی سکول جی ٹی روڈ گجرات توں سکھیا حاصل دی ۔ تقسیم ہند دے بعد انہاں دے والد گوجرانوالہ آ گئے مگر اختر حسین جعفری گجرات وچّ ہی ہور سکھیا حاصل کردے رہے ۔ 1949 وچّ زمیندار کالج گجرات توں انٹر کیتا اتے پھر اسی کالج وچّ بی اے وچّ داخلہ لے لیا ۔ اس دوران آپ نے انجمن ترقی پسند مصنفین دی شاخ قائم کیتی ۔ 1950 وچّ ترقی پسنداں دے نال تعلقات دے آدھار اتے اوہناں اتے اوہناں دے استاد پروفیسر صفدر میر نوں کالج توں کڈھ دتا گیا اس لئی بی اے دا امتحان گجرانوالا کالج توں پاس کیتا ۔ گریجوئیشن دے بعد محکمہ کسٹم نال منسلک ہو گئے اتے ترقی کردے ہوئے ڈپٹی کلکٹر دے عہدے تکّ پہنچے ۔[۳]
ساہتی خدمتاں
سودھواختر حسین جعفری اردو دے جدید نظم نگاراں وچ اک اہم مقام دے حامل نیں۔ اوہناں بیہوی صدی دا غالب دے طور پچھاننیا جاندا ہے اتے کجھ نقاداں دے مطابق اختر حسین جعفری بیدل دے بعد سب توں اہم شاعر دے درجے تے ہن ۔ اختر حسین جعفری نے کلا شاعری اتے خاص طور تے آزاد تلازمے دی شاعری نوں نوی دشا توں جانو کرواؤنا کیتا ۔ اختر حسین جعفری اوہناں مادودے کجھ شاعراں وچوں سی جنہاں نوں دے وجوں اک نظم گو آناً فاناً پرسدھی ملی اتے انھاننے انتم ویلے تکّ اپنے آپ نوں ایہہ پرسدھی دے لایق سگوں اس توں وی زیادہ پرسدھی دا ادھیکار دار ثابت کیتا ۔ اوہناں دا مجموعہ آئینہ خانہ شعری فن پارےآں دی اک اجیہی گیلری ہے جو ساڈے عصری اردو شاعری دی اچّ پکا اتے اپنے حسین بھاشائی پیکراں دے لئی جدید اردو شاعری دے لئی سرمایہ افتخار ٹھہرے گی ۔ اک اجیہے دور وچّ جدوں بولی اتے شاعری توں پرمپرا اتے اتہاس نوں جلا وطن کیتی جا رہی سی اختر حسین جعفری نے اپنی شاعری توں ایہہ ثابت کیتا کہ ہر کوی دی اپنی شعری پرمپرا وی ہندی ہے جس توں النگھنا سنبھوَ نہیں ہو پاؤندیا ۔ اختر حسین جعفری نے پوروَ اتے پچھم دے جنھا بزرگ شاعراں دی ہنرمندی ، فکرِ صلابت اتے شکتی متخیلا دی چرچہ کیتا ہے اوہ شاید آپ اہنا دی شاعری دے رچناتمک ترکون دے اجزائے ترکیبی ہو ۔ شاید ایہی کارن ہے کہ اوہناں دے اتھے پوروی انتکادیات دے لئی وشیش چاہت نہیں ملدی ۔ اوہ انتم کجھ سالاں وچّ اپنے پاٹھکاں نوں اپنی پکا شہریکرن اتے ڈونگھی وچارک پیار دے نال اسیں عصری دور دی نیرنگیاں دی ڈونگھی ارتھ بھرپور دا پتہ دندے ہوئے نظر آؤندے ہیں[۳]۔
انہاں دے شعری مجموعےآں وچ آئینہ خانہ تے جہاں دریا اترتا ہے دے نام شامل نیں۔انہاں دی کلیات آخری اجالا دے نام توں شائع ہوچکی ہے۔[۲]
تصانیف
سودھو- آئینہ خانہ
- جہاں دریا اترتا ہے
- آخری اجالا (کلیات)
نمونۂ کلام
سودھوغزل
سب خیال اس کے لئے ہیں سب سوال اس کے لئے | رکھ دیا ہم نے حساب ماہ و سال اس کے لئے | |
اس کی خوشبو کے تعاقب میں نکل آیا چمن | جھک گئی سوئے زمیں لمحے کی ڈال اس کے لئے | |
شاخِ تنہائی سے پھر نکلی بہار فصل ذات | اپنی صورت پر ہوئےہم پھر بحال اس کے لئے | |
وصل کے بدلے میں کیا داغ ستارہ مانگنا | اس شب بے خانماں سے کر سوال اس کے لئے |
غزل
ہجر اک حسن ہے اس حسن میں رہنا اچھا | چشم بے خواب کو خوں ناب کا گہنا اچھا | |
کوئی تشبیہ کا خورشید نہ تلمیح کا چاند | سر قرطاس لگا حرف برہنہ اچھا | |
پار اترنے میں بھی اک صورت غرقابی ہے | کشتیٔ خواب میں رہ موج پہ بہنا اچھا | |
یوں نشمین نہیں ہر روز اٹھائے جاتے | اسی گلشن میں اسی ڈال پہ رہنااچھا | |
بے دلی شرطِ وفا ٹھہری ہے معیار تو دیکھ | میں برا اور مرا رنج سہنا اچھا | |
دھوپ اس حسن کی یک لحظہ میسر تو ہوئی | پھر نہ تا عمر لگا سائے میں رہنا اچھا |
غزل
تپش گلزار تک پہنچی لہو دیوار تک آیا | چراغِ خود کلامی کا دھواں بازار تک آیا | |
ہوا کاغذ مصور ایک پیغام زبانی سے | سخن تصویر تک پہنچا ہنر پرکار تک آیا | |
محبت کا بھنورراپنا، شکایت کی جہت اپنی | وہ محور دوسرا تھا جو مرے پندار تک آیا | |
عجب چہرا سفر کا تھا ہوس کے زرد پانی میں | قدم دلدل سے نکلا تو خِط رفتار تک آیا | |
پھر اس کے بعد طنبور و علم نا معتبر ٹھہرے | کوئی قاصد نہ اس شام شکست آثار تک آیا |
اعزازات
سودھواختر حسین جعفری کو ان کی گراں قدر خدمات کے صلے میں حکومت پاکستان نے 2002ء میں صدارتی تمغا برائے حسن کارکردگی (بعد از مرگ) کا اعزاز عطا کیا۔اس کے علاوہ ان کی تصنیف آئینہ خانہ کو آدم جی ادبی انعام دیا گیا۔[۲]
وفات
سودھواختر حسین جعفری 3 جون، 1992ء کو لاہور، پاکستان 60 سال کی عمر میں وفات پا گئے اور شادمان کے قبرستان میں سپرد خاک ہوئے۔[۱][۲][۳]