ابو زرعہ رازی
| ابو زرعہ رازی | |
|---|---|
| (عربی وچ: أبو زرعة الرازي) | |
 | |
| معلومات شخصیت | |
| پیدائشی نام | عبيد الله بن عبد الكريم بن يزيد بن فروح بن داود |
| جم | سنہ 809 |
| وفات | 1 ستمبر 878 (68–69 سال) |
| وجہ وفات | طبعی موت |
| شہریت |  خلافت عباسیہ
|
| کنیت | ابو زرعہ |
| مذہب | اسلام |
| فرقہ | اہل سنت |
| عملی زندگی | |
| ابن حجر دی رائے | ثقہ |
| ذہبی دی رائے | ثقہ |
| استاد | احمد بن حنبل ، ابن ابی شیبہ ، عبد الرحمن دارمی |
| نمایاں شاگرد | ابو حاتم رازی ، مسلم بن الحجاج ، ابو عوانہ |
| پیشہ | محدث |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی |
| شعبۂ عمل | علم حدیث |
ترمیم  | |
ابو زرعہ الرازی (پیدائش: 816ء– وفات: یکم ستمبر 878ء) محدث، عالم، مدونِ حدیث سن ۔
ناں و نسب
سودھوآپ دا ناں عبید اللہ بن عبد الکریم بن یزید بن فروہ بن داؤد اے، آپ دی کنیت ابو زرعہ رازی اے، تے اوہ عیاش بن مطرف بن عبید اللہ بن عیاش بن ابی ربیعہ القرشی مخزومی دے غلام سن ۔
کنیت
سودھوآپ دی کنیت ابو زرعہ اے تے اوہ ايسے لقب توں مشہور ہوئے۔ انہاں نوں الرازی کہیا جاندا اے، الرّی دے حوالے توں، زے دے اضافے دے نال، جو آپ دا ملک اے، تے آپ نوں قرشی مخزومی اس لئی کہیا جاندا اے، کہ آپ دی وفاداری اک قبیلے دی نسبت توں اے۔ اس دا ذکر منہج احمد، تریخ بغداد، تے کتاب الرہتل وچ ايسے طرح آیا اے۔ "رجال الصحیحین" تے "طبقات حنابلہ" نوں ملانا، فقیہ عباس نے اسنوں یکجا تے نظرانداز کيتا اے۔ [۱]
کردار تے شخصیت
سودھوابو زرعہ الرازی مشہور حفاظ حدیث وچوں اک نيں۔ اک قول اے کہ ابو زرعہ نوں ست لکھ احادیث حفظ سی۔ فقیہ پرہیزگار، کنارہ کش، عبادت گزار، متواضع تے خشوع و خضوع والے عالم سن ۔ انہاں دی پرہیزگاری دی شہادت اِنہاں دے ہم عصر علما نے وی دتی اے کہ اوہ اپنے تمام اسيں عصراں دے بلند پایہ عالم سن ۔ ابوزرعہ نے اپنی جوانی امام احمد بن حنبل دے ہمراہ بسر دی اے تے صرف پنجگانہ فرض نماز دی ادائیگی اُتے اکتفاء کردے تے امام احمد بن حنبل توں اپنی گفتگو نوں غنیمت جاݨدے ہوئے نوافل اداء نہ کردے کہ امام احمد بن حنبل توں اکتسابِ علم ودھ کرسکن۔[۲]
شیوخ
سودھوابو زرعہ رازی نے علم حدیث دے لئی مکہ ، مدینہ ، عراق، شام، جزیرہ، خراسان تے مصر دا سفر کيتا تے اوتھے آپ نے بوہت سارے محدثین توں روایت کيتی، انہاں نے ابو عاصم ، ابو نعیم ، قبیصہ بن عقبہ ، مسلم بن ابراہیم، ابو ولید طیالسی، احمد بن یونس، خلاد بن یحییٰ، القعنبی، محمد بن سعید بن سابق، ابو ثابت مدنی، ابو سلمہ تبوذکی، حاکم بن موسیٰ، تے یحییٰ بن عبد اللہ بن بکیر، عبد اللہ بن صالح العجلی، محمد بن جریر طبری تے بوہت سارے دوسرے محدثین۔ [۳][۴]
تلامذہ
سودھوامام مسلم بن حجاج،امام ترمذی، امام نسائی، ابن ماجہ، اسحاق بن موسی الانصاری، حرملہ بن یحییٰ، ربیع بن سلیمان، محمد بن حمید رازی، عمرو بن علی، یونس بن عبد الاعلیٰ تے بوہت سارے دوسرے محدثین نے انہاں توں روایت کيتی اے۔
جراح تے تعدیل
سودھوالذہبی نے تذکرۃ الحفاظ وچ کہیا: "امام زمانہ تے حافظ سن " تے انہاں نے کہیا: "وہ حفاظ، ذہانت، دین، اخلاص، علم تے کم وچ اس دور دے وڈے محدثین وچوں سن ۔" ابن حجر عسقلانی نے کہیا امام ، حافظ ، الشیخ تے محدث المشہور سن ۔ احمد بن شعیب نسائی نے کہیا ثقہ اے ۔ امام ابن حبان نے کتاب الثقات وچ کہیا ثقہ اے ۔ ابو یعلیٰ موصلی نے کہیا ميں نے کدی کسی نوں حافظہ وچ ذکر کردے ہوئے نئيں سنیا سوائے اس دے کہ اس دا ناں اس دی بصارت توں وڈا سی، سوائے ابو زرعہ کے، کیونجے اس دی بصارت اس دے ناں توں ودھ سی خطیب بغدادی نے کہیا اوہ اک ثابت قدم امام، کثرت توں حفظ کرنے والے تے دیانت دار انسان سن ۔ابو بکر بن ابی شیبہ نے کہیا ’’ميں نے ابو زرعہ رازی توں بہتر کسی نوں حافظ نئيں دیکھیا۔ امام نوی شرح مسلم " وچ کہیا ميں نے اس توں وڈے حافظے والا آدمی نئيں پڑھیا۔ [۵]
وفات
سودھوابو زرعہ دی وفات بروز پیر 29 ذوالحجہ 264ھ/ یکم ستمبر 878ء نوں ہوئی۔
ہور ویکھو
سودھوذرائع
سودھو- ترجم له ابن أبي حاتم في مقدمة الجرح والتعديل 328.
- الذهبي في العبر 2-28 وتذكرة الحفاظ 2-136.
- ابن حجر في تهذيب التهذيب 7-30 وفي التقريب 1-536.
- الخزرجي في الخلاصة 213.
- ابن القيسراني في الجمع بين رجال الصحيحين 306.
- الخطيب في تاريخ بغداد 10- 326.
- ابن كثير في البداية والنهاية 11- 37.
- العليمي في المنهج الأحمد 1- 148.
- ابن أبي يعلى في طبقات الحنابلة 1- 199.
- ابن عماد في شذرات الذهب 2- 148.
- ابن الجوزي في صفة الصفوة 4- 69.
- كحالة في معجم المؤلفين 6- 239.
حوالے
سودھو- ↑ Gilliot, Claude. "Abū Zurʿa al-Rāzī". Encyclopaedia of Islam, THREE. Edited by: Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Brill Online, 2013. Reference. Omar Sangani Ina Narile 7 اپریل 2013
- ↑ ابن کثیر: البدایہ والنہایہ، جلد 11، صفحہ 84۔ مطبوعہ لاہور
- ↑ Abrahamov, Binyamin (1998). "APPENDIX I: THE CREED OF ABU ZUR'A UBAYDALLAH IBN 'ABD AL-KARIM AL RAZI (D. 264/878) AND ABU HATIM MUHAMMAD IBN IDRIS AL-RAZI (D . 277 /890)", Islamic Theology: Traditionalism and Rationalism. George Square, Edinburgh: Edinburgh University Press, 54-56. ISBN 0-7486-1102-9.
- ↑ Melchert, Christopher (1997). "Chapter 1: The Traditionalists of Iraq", The Formation of the Sunni Schools of Law, 9th-10th Centuries C.E. Koninklijke Brill, Leiden, The Netherlands: Brill Publishers, 25, 30. ISBN 90-04-10952-8. “"Abu Zur'ah al-Razi was impeccably traditionalist,".. "A list of leading scholars in the ninth century shows clearly the ebb and flow of traditionalist influence... Al-Dhahabi adds that it was also with Ahmad, Abu Bakr Ibn Abi Shaybah, 'Ali ibn al-Madini, and others; then passed to al-Bukhari, Abu Zur'ah al-Razi Abu Hatim al-Razi (d. 277/890-891)..,"”
- ↑ سير أعلام النبلاء، المجلد 12