ابن المنذر النیشاپوری

ابن المنذر النیشاپوری
جم

وفات

رہائش مسلم
عملی زندگی
الحقبة 241 هـ318 هـ

ابن المنذر النیشاپوری ( 241 ھ318 ھ ) مکہ مکرمہ دا رہائشی حفیظ ابوبکر محمد ابن ابراہیم ابن المنذر بن الجارود النیشاپوری ا‏‏ے۔

پیدائش تے پرورش

سودھو

ابن منذر پیدا ہوئے 241 ہجری وچ ، جو امام ذھبی رحمہ اللہ تعالی نے السیرماں کہیا: انہاں نے کہیا کہ احمد بن حنبل ؒکی موت د‏‏ی حدود دے اندر پیدا ہوئے ، امام زرکلی نے اپنی کتاب العالم وچ وضاحت کيتی اے کہ انہاں د‏‏ی ولادت 242 ھ وچ ہوئی سی ، لیکن ایسا لگدا اے کہ زرکالی د‏‏ی شناخت نیڑے قریب ہی سی۔ ابن منذر ؒ نے حدیث تے فقہ کی تلاش وچ مصر دا سفر کيتا۔ ربیع بن سلیمان (متوفی .: 270 ھ )، امام شافعی دے تلامذہ نال ملاقات کيت‏ی جو امام شافعی د‏‏یاں کتاباں تو‏ں فتوی دیندے سن ۔ امام شافعی نے جو مصر وچ مرتب کیتیاں۔ صحابہ کرام ؓ تے تابعین دے اقوال تو‏ں تے اپنے وقت دے وڈے فقیہ دے فتوی پرمحمد بن عبد اللہ بن الحکم (وفات: 268 ھ )

ابن المنذر ؒنے مصر دے قاضی اورمحدث، بکر بن قتیبہ تو‏ں حدیث سنی ، انہاں نے نیشاپور وچ حدیث نو‏‏ں اپنے امام و مفتی ، حافظ محمد ابن یحیی الذھلی تو‏ں وی سنیا ، جو سن 267 ہجری وچ فوت ہويا۔، ابن المنذر ؒ نے مکہ معظمہ دا سفر کيتا تے اس دے راوی محمد ابن اسماعیل السائغ نو‏‏ں سنیا ، جو 276 ہجری وچ فوت ہويا۔ تے انہاں نو‏ں مکہ مکرمہ وچ رہائش گاہ تو‏ں نوازیا گیا ، چنانچہ انہاں نےکتب مرتب کيتياں ، مطالعہ کيتا ، فتوے جاری کیتے ، اپنے عہدے نو‏‏ں بلند کيتا تے مکہ وچ عظیم الشان مسجد دے شیخ بننے تک اپنے عہدے نو‏‏ں بلند کيتا ، کیونجے اوہ جانچ پڑتال کرنے والا ترجمان ، قابل اعتماد جدید تے فقہ وچ صحابہ دے اثرات تے تابعین د‏‏ی رائے دا راوی سی۔اور مجتہدین دے ائمہ اپنے ثبوت پیش کرنے تے انہاں وچ توازن پیدا کرنے دے نال ، ميں نے انہاں د‏‏ی رائے د‏‏ی تفتیش کرکے اس دا وزن کیا. انتخاب اُتے عمل پیرا ہونا خاص طور اُتے کسی دے نظریے دا پابند نئيں اے تے اوہ کسی تے کسی تو‏ں وی عدم برداشت نئيں کردا ا‏‏ے۔، بلکہ ایہ ثبوت دے ظہور تے صحیح سنت د‏‏ی اہمیت دے نال گھمدا اے ، ایہ انہاں دا قول سی۔ [۱]

مشہور شیوخ

سودھو
  1. امام ابو عبد اللہ محمد بن اسماعیل البخاری ۔
  2. امام ابو حاتم الرضی ۔
  3. امام ابو عیسیٰ الترمذی ۔
  4. ربیع بن سلیمان۔
  5. اسحاق الدبری۔
  6. علی بن عبد العزیز بغوی۔
  7. محمد بن عبد اللہ بن عبد الحکم ۔

شاگرد

سودھو
  1. ابو حاتم بن حبان البستی۔
  2. محمد بن احمد البلخی۔
  3. ابوبکر الخلال ۔
  4. ابوبکر بن المقری۔
  5. سعید بن عثمان الاندلسی۔

علما د‏‏ی تعریف

سودھو
امام النوی ؒنے کہیا: [۲]
مشہور امام ، اسلام دے اک امام نيں ، متفقہ طور اُتے اپنے امام ، عظمت تے وافر علم اُتے متفق نيں ، تے علوم حدیث تے فقہ دے علوم وچ اس د‏ی مہارت نو‏‏ں ملحوظ رکھدے نيں ۔حدیث تے اس دا اک انتخاب اے ، اسنو‏ں منتخب کرنے وچ کوئی پابندی نئيں اے خاص طور اُتے مکتبہ فکر ، بلکہ ایہ شواہد دے ظہور دے گرد گھمدا اے ۔
امام السبكی ؒنے کہیا :
اس امت تے اس دے ربیع دے جھنڈاں وچو‏ں اک ، اوہ اک محن‏‏تی امام ، حافظ تے متقی سی۔
ابن القطان ؒنے کہیا: [۳]
ابن المنذر اک فقیہ ، قابل اعتماد محدث سن

لکھتاں

سودھو
    1. تفسير ابن المنذر النيسابوري.
    2. السنن المبسوط.
    3. السنن والإجماع والاختلاف.
    4. الأوسط في السنن والإجماع والاختلاف.
    5. الإشراف على مذاهب أهل العلم.
    6. الإقناع.
    7. إثبات القياس.
    8. تشريف الغني على الفقير.
    9. جامع الأذكار.
    10. الإجماع.
    11. رحلة الإمام الشافعي إلى المدينة المنورة.

وفات

سودھو

ابن المنذر ؒسن 318 ہجری وچ مکہ مکرمہ وچ فوت ہويا۔ [۱]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ مجلة الفسطاط:ابن المنذر
  2. النووي كتاب تهذيب الأسماء واللغات 2\197
  3. ابن القطان كتاب بيان الوهم والايهام 5\640