ابراہام لنکن

ابراہم لنکن
امریکہ دا 16واں صدر
راج ویلہ:4 مارچ 1861ء توں 15 اپریل 1865ء
پہلا	جیمز بوچانان
آنوالا	اینڈریو جانسن
امریکی پارلیمنٹ دا سنگی
4 مارچ 1847ء توں 3 مارچ 1849ء
جم	12 فروری 1809ء
جمن پو	ہارڈین کاؤنٹی کینٹکی
موت	15 اپریل 1865ء (65 سال)
تھاں	واشنگٹن ڈی سی
سیاسی جماعت	ریبپلکن پارٹی
بیوی	میری ٹوڈ لنکن
نیانے	74 رابرٹ ٹود لنکن ، ایڈورڈ لنکن ، ولیم لنکن ، ٹیڈ لنکن
کم	وکالت

ابراہم لنکن (1809-1865)امریکہ دا 16واں صدر جیہڑا مارچ 1861 توں اپریل 1865 تک اپنے قتل ہون تک امریکہ دا صدر ریا۔ لنکن ویلے امریکہ گھر دی لڑائی وچوں لنگھیا۔ ایہ ایدی تریخ دی سب توں خونی لڑائی ہون دے نال نال ایہدا سب توں وڈا اخلاقی تے قنونی رپھڑ وی سی۔ ایہ کردیاں ہویاں اوہنے امریکی ایکے نوں وی ٹٹن نہیں دتا، غلامی نون مکایا، جوڑوی سرکار نوں تکڑا کیتا تے ایانومی نوں نواں بنایا۔

ابراہم لنکن امریکہ دے لیندے ولگن تے اک ماڑے گھر وچ جمیا۔ آپوں پڑھدیاں ہویاں وکیل بنیا تے امریکی وگ پارٹی نال رلیا۔ 1830 دے دھاکے وچ اوہ الینواۓ صوبے دی اسمبلی وچ بیٹھیا۔ 1840 دے دھاکے وچ اوہ اک واری لئی امریکی کانگرس دا وی سنگی ریا۔ اوہنے ایکانومی نوں ودھان لغی بینکاں، نہراں، ریلاں تے فیکٹریاں بنان تے گلاں کیتیاں۔ 1846 دی میکسیکو لڑائی دے اوہ حق وچ نہیں سی۔ 1858 وچ غلامی دے رپھڑ وخ اوہ سینٹ دیاں چوناں وچ اوہ اپنے وڈے ویری سٹیفن اے ڈگلس ہتھوں ہار گیا۔ 1860 وچ اوہنوں ریپبلکن پارٹی صدر دیاں چوناں لئی اپنے لئی آگے کردی اے تے 1860ء دیاں چوناں وچ اتلے امریکی صوبے اوہدے نال سن پر دکھنی غلام صوبے اوہدے توں اڈ سن۔ اوہ فیر وی چوناں جت گیا۔ اوہدی جت تے ست دکھنی غلام صوبے غلامی دے رپھڑ تے امریکہ توں وکھ ہوگۓ تے اوہناں اپنی سرکار بنالئی۔ لنکن نے اوہناں دے امریکہ توں وکھ ہون نوں نہ منیا۔ دکھنی صوبیاں نے 12 اپریل 1861 نوں فورٹ سمٹر دے قلعے تے ہلہ بول کے امریکی کعر دی لڑائی دا ہوکا دتا۔ لنکن ہر مل تے امریکہ نوں اک رکھنا چاہندا سی. اوہنے امریکی قنون وج 13ویں تبدیلی کرائی تے غلامی دے مکن دا ہوکا دتا۔ لنکن نے دکھن نال لڑائی نوں بڑی سیانف نال چلایا۔ اوہنے فوجی آگو آپ چنے۔ امریکی فوجاں دا آگو اولیسس ایس گرانٹ وی اوہنے آپ چنیا۔ لنکن دے سمندری فوج نے دکھنی سرکار دے سمندر کنڈیاں دے دوالے گھیرا پایا تے ایہدی فوجی کشتیاں نے دریاواں تے مل ماریا۔ اوہدے جرنیلاں دکھن دے راجگڑھ رچمنڈ تے مل مارن لئی ٹل لاچھڈی پر جت گرانٹ نوں ای ہوئی۔ لنکن اک سیانا سیاسی آگو سی۔ لڑائی جتن مگرون اوہنے دکھن نال چنگا ورتاوا رکھیا تے ویری سیاسی آگواں نوں اپس وج لڑایا۔ اوہدی 1863 دی گیٹسبرگ دی تقریر امریکی ازادی، لوکراج، مڈھلے حقاں دی وڈی نشانی اے۔

دکھنی باغی فوجاں دے آگو رابرٹ ای لی دے ہتھیار سٹن دے 6 دن مگروں لنکن نوں دکھن دے اک سنگی جان ولکس بوتھ نے اک تھیٹر وچ گولی مار کے مادتا۔ لنکن نوں امریکی لوک اک مانتا والا آگو مندے نیں۔

جم پل

ابراہم لنکن 12 فروری 1809ء نوں تھامس لنکن تے نینسی ہاکس دے کعر امریکی صوبے کینٹکی دی ہارڈن کاؤنٹی وچ اک لکڑ دے کوٹھے چ جمیا۔ اوہدے پرکھ نارفوک انگلینڈ توں 17ویں صدی وج امریکہ آۓ سن۔ اوہدا دادا جیدا ناں وی ابراہم سی اپنے ٹبر نوں ورجینیا توں ے کے کینٹکی آیا سی پر اوہنوں امریکی انڈین نے اوہنوں 1786 وج اک لڑائی وج ماردتا تے تھامس نوں ایس ولگنی تھاں تے اپنے آپ تے رہنا پیا۔ اودا پیو تھامس، امریکی صوبے کینٹکی دا انپڑھ زمیندار سی۔ تھامس غریب سی پر اودی عزت کیتی جاندی سی۔ اوہ سیپاریٹ بیپٹسٹ چرچ دا سنگی سی۔ ایس فرقے دے اخلاقی اصول بڑے ود سن۔ اوہ شراب، غلامی تے نچن دے خلاف سن۔ 1816 چ اس ٹبر نوں امریکی صوبے انڈیانا جانا پیا۔ لنکن نو وریاں دا سی جدوں اودی 34 وریاں دی ماں ملک سکنس توں مر جاندی اے۔ اوہدی وڈی پین سارہ اوہدا خیال رکھدی اے۔ 1819 وچ پر اودا پیو ہور ویاہ کرلیندا اے۔ سارہ دی نیانا جمدیاں موت ہوجاندی اے۔

نویں ماں سارہ بش جونسٹن دے پہلے ویاہ توں وی تن نایانے سن پر اوہ لنکن دا خیال رکھدی اے۔ لنکن ڈیڑھ ورے ای سکول جاسکیا۔ زیادہ پڑھائی اونے آپ ای کیتی۔ اوہ چھ فٹ چار انچ لما سی۔ ویلے نال اوہدے وچ زمیواری آندی گئی تے اوہنے گھر دے سارے کم سمبھال لۓ۔ لنکن اک تکڑا لکڑ ٹکنوالا سی تے اوہدے اندر پہلواناں ورگی طاقت سی۔ اوہدا جرت تے دلیری دی دھم پے گئی جدوں اوہنے بدمعاشاں دے اک آگو نال کشتی لڑی۔ جیون گزارن لئی اونے کئی کم کیتے۔ اوس ویلے دے رواج باہجوں 21 ورے تک اوہنے جنے پیسے باہروں کماۓ اپنے پیو نوں دتے۔ مگروں اوہ فیر کدے کدے ای دیندا سی۔ لنکن سکول تے اک ورے ای گیا سی پر اوہدے اندر کتاباں پڑھن دا شوق سی تے اوہدے پنڈ وج جدوں وی نویں کتاب آندی اوہ لے کے پڑھدا۔ اوہنے کنگ جیمز بائبل، ایسوپ دی کہانیاں، بنیان دی پلگرمو پراگریس، ڈینیل ڈیفو دی رابنسن کروسو تے بنجمن فرینکلن دی جیون کہانی اوہنے کئی واری پڑھیاں۔

جوان لنکن دی بتی سن پارک شکاگو وچ

1830 وچ اوہائیو دریا دے کنڈیاں تےاک روگ دے پھٹن باہجوں اوہناں دے ٹبر نوں اکواری فیر اپنی تھاں چھڈنی پئی تے ایہ لیندے ول الی نواۓ دی میکن کاؤنٹی وچ ٹر گۓ۔ ایہ صوب وی غلامی توں ازاد سی۔ 1831 وچ ایہس ٹبر نے اکواری اپنی تھاں بدلی تے کولیس کاؤنٹی الی نواۓ ول ٹر آۓ۔ ہن اوہ 22 ورے دا جوان سی جیہڑا اپنے پیراں تے کھڑو سکدا سی۔ اوہ سنگومن دریا وج اک کشتی وج بیٹھ کے تھلے ول سانگامون کاؤنٹی دے اک پنڈ نیو سالم آیا۔ بسنت 1831 وچ ایس پنڈ دے اک بپاری ڈینٹن اوفٹ نے اوہنوں اوہدے کجھ سنگیاں نال بپار دے سمان نال مسسپی دریا راہیں دکھن دے وڈے شہر نیواورلینز ٹوریا۔ ایتھے اوہنے پہلی واری غلامی نوں ویکھیا تے اوہ چھیتی واپس مڑ گیا۔

1832 وچ جدوں 23 وریاں دا سی اوہنے نیو سالم وچ کسے سنگی نال رل کے کریانے دی دکان پائی۔ اے دکان قرضے دیاں پیسیاں نال بنی سی۔ پر اودا سنگی دکان ویچ کے کتے گم گیا۔ لنکن نوں اوہ قرضے دے سارے پیسے پلیوں دینے پۓ۔ ایسے ورے ای اوہ سیاست وج آیا۔ اوہنوں تقریراں سکھن تے کرن دا بعوت شوق سی۔ اودے کول اک دردمند دل سی اوہ آپ وی غریب سی ایس لئی اونے اپنی تقریریاں چ لوکاں دیاں مسلیاں نوں اگے رکھیا۔ اینج اوہ لوکاں چ مشہور وی ہوگیا۔ اودے مخالف اکسر امیر ہوندے سن پر اونوں عام لوکاں دی بولی چ گل کرن دا ول آندا سی۔ چوناں توں پہلے اوہ الینواۓ ملیشیا وچ کیپٹن ریآ تے بلیک ہاک لڑائی لڑیا۔ اوہ 6 فٹ 4 انچ لما سی تے اوہدے نال آڈا لانوالے اوہدے توں نکے دسدے سن۔ اوہ 13 چوناں لڑنوالیاں وچوں 8ویں نمبر تے سی (پہلے 4 نمبروالے چوناں جت گۓ) تے نیو سالم وج اوہنوں 300 وچوں 277 ووٹ ملے۔ اوہ نیوسالم دا پوسٹماسٹر تے سرویئر بنیا۔ اوہنے فیر وکیل بنن دا سوچیا تے آپ ای پڑھن لگ گیا۔ اوہنے بلیکسٹون تے ہور لوکاں دیاں قنون دیاں کتاباں پڑھیاں۔ پرھدا اوہ اکلا ای سی۔ 1834 دیاں چوناں وچ اوہنون جت ہوئی تے اوہ اپنے صوبے دی اسمبلی وچ بیٹھیا۔ 1836 وچ وکیل بنن تے اوہ سپرنگفیلڈ چلا گیا تے جان ٹی سٹورٹ نال قنون دی پریکٹس شروع کردتی جیہڑا کہ میری ٹوڈ دا کزن سی۔ اوہدی مانتا جھیتی ای اک سیانے، آڈا لانوالے نال دلیل نال گل کرن والے وکیل دی ہوگئی۔ اوہ سنگامون کاؤنٹی توں چار واری اپنے صوبے لئی چنیا گیا۔ 1846 چ اک واری اوہ امریکی قنون بنان والی کانگرس دا سنگی بن گیا۔

صدر

6 نومبر 1860 نوں لنکن نوں امریکہ دا 16واں صدر چن لیا گیا۔لنکن نے چناؤ ایس گل تے جتیا سی جے اوہ جت کے امریکہ توں غلامی نوں مکا دے گا پر تھلویاں امریکی صوبیاں نوں اے گل چنگی ناں لگی۔ ست امریکی صوبے البامہ جارجیا فلوریڈا ٹیکساس لوئیزیانا تھلواں کیرولینا تے مسسسپی اتلے صوبیاں توں وکھرے ہوگۓ۔ فیر چار ہور صوبے آرکینساس ورجینیا ٹینسسی تے اتللا کیرولینا وی وکھ ہوگۓ۔ ایس تے لڑائی چھڑ گئی۔ لنکن نے غلاماں دی ازادی دا قنون بنا دتا۔ کئی ہور صوبے وی وکھریاں ہونا جاندے سن پر النکن نے اوناں نوں اینج کرن توں روک دتا۔ لنکن نوں اے وکھرے ہون والے صوبیاں اتلے صوبیاں نال رلان لئی کئی خونی لڑائیاں لڑنیاں پیاں۔ لنکن جرنیل تے نیں سی پر انے کج دیر لڑائی چ ریا سی کج چر پہلے۔ وار ڈیپارٹمنٹ چ اودے دن تے دن لنگے۔ اوہ لڑائی نوں اپنی نگرانی چ لڑاریا سی۔ اودی سوچ اے سی جے وکھ ہون والے تھلویں صوبیاں دا سمندری جعازاں نال کعیرا پا لیا جاوے، دریاۓ مسسسپی تے مل مار لیا جاوے تے وکھ ہون والے صوبیاں دے راجگرھ رچمنڈ تے وی مل مار لیاجاۓ۔ اودا اپنے جرنیاں نال وی چگڑا ہوجاندا سی۔ جیڑے جرنیل لڑائی ہار دے سن اوناں نوں وکھریاں کر دتا جاندا سی۔ جنرل گرانٹ نوں اونے امریکہ دیاں فوجاں کمانڈر بنادتا۔ 1864 چ اوہ امریکہ دا چناؤ دوبارہ جت گیا۔ گیٹس برگ اودی تقریر دنیا دی یادگار تقریریاں منی جاندی اے۔

غلاماں دی ازادی

لنکن غلاماں نوں پہلے ای ازاد کرنا چاندا سی۔ صدر بنن مگروں پہلی جنوری 1863 نوں اونے غلاماں دی ازادی دا کیا۔ امریکی فوج جدوں باغی صوبیاں دے اندر گئی تے اونے اوتھے دیاں غلاماں نوں ازاد کردتا۔ ایس اوکھے ویلے چ اونے امریکہ دیاں دوناں پارٹیاں نوں انپی کابینہ چ رلایا۔

لڑائی انت چ لنکن تے اتلے امریکہ نے جت لئی۔ 14 اپریل 1865 نوں جدوں اوہ اک تھیٹر چ ڈراما ویکھ ریا سی اونوں گولی مار کے قتل کردتا۔

ویاہ تے جواک

لنکن نوں پہلا پیار این رٹلج نال ہویا جیہنوں اوہ 1835 وچ نیو سالم وچ ملیا، اوہناں دی منگنی تے ناں ہوئی پر جوڑ ہے سی۔ اوہ 22 وریاں دی سی جدوں اوہ 25 اگست 1835 نوں ٹائیفائیڈ نال مرجاندی اے۔ کینٹکی دی میری اوونز نال وی اوہدا جوڑ چردے جڑدے رہ گیا۔

1840 وچ اوہدا رشتہ میری ٹوڈ نال ہوگیا جیہڑی لیکسنگٹن، کینٹکی دے اک امیر غلاماں دے بپاری دی دھی سی۔ اوہ دسمبر 1839 وچ سپرنگ فیلڈ وچ ملے سی تے اگلے دسمبر وچ دوہناں دا رشتہ ہوگیا۔ 1 جنوری 1841 ویاھ دی تریخ وی رکھ لئی گئی سی پر لنکن دے آکھن تے ایہ رشتہ ٹٹ گیا پر فیر اوہناں دی ملنی اک پارٹی وج ہوندی اے تے دونویں 4 نومبر 1842 نوں ویاہ کرلیندے نیں۔ 1844 وچ دونویں سپرنگفیلڈ وچ لنکن دے دفتر کول اک گھر ملی لیندے نیں۔ دوناں دے چار پتر ہوۓ۔ رابرٹ ٹوڈ لنکن 1843 وچ جمیا۔ ایڈورڈ بیکر لنکن 1846 وچ جمیا۔ لنکن نوں اپنے نیانے بڑے پسند سن تے اوہ کدے اوہ سختی نہیں سی کردا۔ ایڈورڈ 1 جنوری 1850 نوں خورے ٹی بی ہتھوں مرجاندا اے۔ 21 فروری نوں ولی لنکن جمدا اے تے تاپ ہتھوں 20 فروری 1862 نوں مرجاندا اے۔ لنکن دا چوتھا پتر ولی لنکن 4 اپریل 1853 نوں جمدا اے دل دا دورہ پین تے 18 وریاں دا ہوکے 16 جولائی 1871 نوں مردا اے۔ رابرٹ ای بچدا اے جیہڑا وڈا ہوندا اے تے اوہدے نیانے ہوندے نیں۔ لنکن دی نسل وچ آخری رابرٹ ٹوڈ لنکن بیکود 1985 وچ مریا۔

لنکن تریخ چ امریکیاں دا سب توں بعوتا پسندیدہ صدر اے۔ اینے ورے لنگن تے وی امریکیاں دا اوہ چہیتا اے۔ اودے نال امریکی صدر جارج واشنگٹن تے صدر روز ویلٹ نوں وی پسند کیتا جاندا اے۔

لنکن دا مذہب

لنکن نے کسے خاص فرقے نال ناں رلیا۔ اونے نکی لئی جندڑی بائیبل نوں چنگی طراں پڑھ لیا سی۔ اوہ پروٹسٹنٹ ٹبر چ جمیا۔ پہلے ویلے اوہ اک شکی سی پر ویلہ لنگن نال اک خدا بارے کہن لگ گیا۔ اودا خیا سی جے اے کائنات خدا دے ہتھوں ای چل رئی اے۔

یادگاراں

• امریکی صوبے نیبراسکا دا راجگڑھ لنکن، ابراہم لنکن دے ناں تے رکھیا گیا۔
• امریکی ھوبے الینواۓ چ اک شہر لنکن اودے صدر بنن توں پہلے ای اودے ناں تے رکھیا گیا۔
• امریکہ چ 5 ڈالر دا نوٹ تے اک سنٹ لنکن دے ناں تے بنایا گیا۔
• ماؤنٹ رشمور تے لنکن دا اک وڈی بتی بنائی گئی۔
• اک پنڈبی تے اک ہوائی جعاز والا سمندری جعاز ابراہم لنکن دے ناں تے نیں۔
• لنکن دی قبر سپرنگ فیلڈ الینواۓ چ بنائی گئی۔
• امریکہ دے راجگڑھ واشنگٹن ڈی ےی چ لنکن میموریل بنایا گیا۔
• لنکن دے ناں دیاں ٹکٹاں کئی دیساں نیں چھاپیاں نیں۔
• امریکہ چ کئی پارکاں لائبریریاں دے ناں اودے ناں تے نیں۔

مورت نگری

• 
  لنکن میموریل
• 
  لنکن ٹکٹ تے
• 
  قبر
• 
  پعاڑ تے بت

بارلے جوڑ

• جیون Archived 2009-06-25 at the وے بیک مشین
• کم
• مورتاں Archived 2013-02-13 at the وے بیک مشین

اتہ پتہ

امریکی صدر