یرلنگ تسنگپو عظیم وادی
یرلنگ تسنگپو عظیم وادی (Yarlung Tsangpo Grand Canyon), جسے تسنگپو تنگ وادی (Tsangpo Canyon یا Tsangpo Gorge) وی کہندے نیں، دکھنی تبت وچ یرلنگ تسنگپو دریا (جو بھارت وچ برہم پتر دریا کہلاندی ہے) ولوں بنائی گئی اک بہت ہی وڈی تنگ وادی ہے۔ کچھ سروتاں دے مطابق ایہ دنیا دی سب توں گہری تنگ گھاٹی ہے تے ، امریکہ دے گرینڈ کینین توں ذرا لمبی ہون پاروں، دنیا دیاں سب توں وڈیاں تنگ وادیاں وچوں اک وی ہے۔[۱] برہم پتر ( عرف یرلنگ تسنگپو ) دریا تبت وچّ کیلاش پہاڑ دے کول شروع ہوکے 1،700 کلومیٹر چڑھدے نوں وگدی ہے اتے دکھن چڑھدے تبت وچّ پیئی پنڈ دے کول پہنچ کے اس ڈونگھی یرلنگ تسنگپو مہان گھاٹی وچّ داخل ہندی ہے جو نمچا بروا پہاڑ دے ارد - گرد اک کھائی دی طرحاں مڑی ہوئی ہے اتے جسدے بعد برہم پتر دکھن دی طرف بھارت دے اروناچل پردیش صوبے دے ولّ نکل پیندی ہے ۔ کل ملاکے یرلنگ تسنگپو مہان گھاٹی 150 کلومیٹر لمبی ہے ۔ پیئی پنڈ وچّ گھاٹی دی شروات اتے دریا 2،900 میٹر دی اچائی اتے ہے جو اوپری وادی دے انت تکّ 1،500 میٹر تکّ ڈگّ جاندی ہے ۔ اوپری گھاٹی دے انت وچّ پو تسنگپو دریا یرلنگ تسنگپو نال آ ملدا ہے ۔ اس توں اگے ہیٹھلی گھاٹی وچّ ندی 1،500 میٹر دے پدھر توں بھارت دی سرحد تکّ پہنچدے ہوئے 660 میٹر تکّ ڈگّ جاندی ہے ۔
گھاٹی دی گہرائی
سودھوجدوں دریا نمچا بروا اتے گیالا پیری پربتاں دے وچّ توں نکلدی ہے تاں نمچا وروا دے قدماں وچّ کھائی دی گہرائی 5،000 میٹر ہے ۔ اپنے 150 کلومیٹر دے وستھار وچّ کھائی دی اوسط گہرائی 2،268 میٹر ( 7،440 فٹّ ) ہے ۔ اپنے سبھتوں ڈونگھے بندُ اتے گھاٹی دی گہرائی 6،009 میٹر ( 19،714 فٹّ ) ہے ، جو اس کوارڈینیٹس29°46′11″N 94°59′23″E / 29.769742°N 94.989853°E اتے واقع ہے ۔ ایہہ زمین دی سبھتوں ڈونگھی تنگ گھاٹیاں وچوں اک ہے ۔ [۲]
چینی سرکار دی آبی سکیم بھارتی مخالفت
سودھو١٩٥٠ دے دہاکے وچّ چین نے تبت اتے قبضہ کر لیا اتے اس علاقے نوں بند کر دتا ۔ 1990 دے دہاکے وچّ چینی سرکار نے کجھ پریاٹکاں نوں اتھے آؤن - جان کیتی اجازت دینی شروع کیتی اتے یرلنگ تسنگپو مہان گھاٹی قدرتی محفوظ علاقے دا اعلان کر دتا ۔ لیکن نال - ہی - نال چینی حکومت نے اتھے پن بجلی بناؤن دے منصوبے تیار کیتے جنہاں دے انترگت اس ندی دا کجھ پانی سرووراں وچّ روکیا جاویگا اتے کجھ پانی نہراں دے زریعے بھارت توں وکھ پاسے وچّ چین دے ہور حصیاں وچّ بھیجیا جاویگا ۔ اندازا ہے کہ استوں 40،000 میگاواٹ بجلی بنائی جا سکدی ہے ۔ بھارت نے دریا دے رستے نوں روکن دی کسے وی سکیم دی سخت مخالفت کیتی ہے کیونکہ اس توں بھارت دے اتلے چڑھدے صوبےآں وچّ کھیتی باڑی اتے ہور معاشی، قدرتی اتے ماحول - متعلق مشکلاں پیدا ہو سکدیاں ہن ۔ بھارتی محافظ ادارےآں نوں اس گلّ دی وی چنتا ہے کہ لڑائی حالت وچّ اچانک اجیہے بنھ نوں کھولکے چین منچاہے ڈنگاں وچّ چڑھدے بھارت نوں ہڑ دا شکار وی بنا سکدا ہے ۔ [۳][۴]
ایہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو
- ↑ The length, depth and slope-deflection of the great canyon are all the mosts of the world, Science Museums of China
- ↑ Yang Qinye and Zheng Du. Tibetan Geography. China Intercontinental Press. pp. 30–31. ISBN 7-5085-0665-0.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.