ہوجا گیری رقص (انگریزی: Hojagiri) بھارت د‏‏ی شمال مشرقی ریاست تری پورہ دا مقبول سوانیاں دا رقص اے جسنو‏ں اس علاقے دے بُرُو یا رے آنگ قبیلے دے لوک وڈے شوق تو‏ں اہتمام کردے نيں۔[۱] اس د‏ی خصوصیت ایہ اے کہ اس رقص دا عمومًا سوانیاں تے جوان لڑکیاں مظاہرہ دیندی نيں۔ عام طور تو‏ں اک اک ٹیم دے چار تو‏ں چھ ارکان ہُندے نيں۔

ہیئت

سودھو

اس رقص وچ اک جسمانی حرکت دے علاوہ نغمہ سرائی، مٹی د‏‏ی صراحی نو‏‏ں سر اُتے سنبھالنا، تے ہور معاون آلات جداں کہ بوتل نو‏‏ں سنبھالنا شامل نيں۔[۲] رقص وچ صرف جسم دا نچلا حصہ حرکت وچ آندا ا‏‏ے۔ ایہ رقص ہوئے جا گیری تہوار یا لکشمی پوجا دے وقت انجام پایا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ درگا پوجا دے وقت اُتے ماہ کل د‏‏ی رات اُتے انجام پانے والا رقص ا‏‏ے۔ ایہ عام طور تو‏ں دسہرہ تو‏ں تیسرے دن دا وقت ہُندا ا‏‏ے۔ مے لُوما دیوی (لکشمی) د‏‏ی اس دن پوجا کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ تری پورہ دے مقدس رقصےآں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ مرداں دا کم رقص وچ راست حصہ لینا نئيں ا‏‏ے۔ اوہ لوک موسیقی تے نغمہ سرائی دا حصہ ہُندے نيں۔ اس رقص دے شراکت داراں نو‏‏ں کافی وسیع تربیت تو‏ں گزرنا پڑدا اے تے اصل مظاہرے تو‏ں پہلے مشق کردا پڑدا ا‏‏ے۔ اس دے حصےآں وچ دُبُر د‏‏ی تے کلائی د‏‏ی آہستہ آہستہ حرکت پزیری ا‏‏ے۔ ایہ پورا سلسلہ 30 منٹاں وچ انجام پاندا ا‏‏ے۔ زراعت پیشہ آبادی مقامی طور اُتے اگائے جانے والے اجناس ہُوک یا جُھوم د‏‏ی پیداواری د‏‏ی رقص دے ذریعے نمائش کردے نيں۔ کچھ حد تک ایہ ہُوکنی رقص تو‏ں مشابہت رکھدی اے، مگر رقص تے موسیقی د‏‏ی نال میل تے سلسلہ وار پیش کش بالکلیہ جدا گانہ ا‏‏ے۔ ستیا رام رے آنگ نے اک درس گاہ د‏‏ی بنیاد رکھی اے جتھے نو جواناں نو‏‏ں ایہ رقص سیکھنے د‏‏ی سہولت فراہ‏م کيتی جاندی ا‏‏ے۔ رے آنگ نو‏‏ں حکومت ہند د‏‏ی جانب تو‏ں ہوجا گیری رقص دے تحفظ د‏‏ی انہاں تھک کوششاں د‏‏ی وجہ تو‏ں سنگیت ناٹک اکیڈمی ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا ا‏‏ے۔ انہاں نے نہ صرف ملک بلکہ بیرون ملک اس رقص نو‏‏ں فروغ دتا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. "Hojagiri"۔ Tripura.org.in۔ اخذ شدہ بتاریخ 24 جنوری 2012 
  2. "The folk dance and music of Tripura" (PDF)۔ Tripura Tribal Areas Autonomous District Council۔ ۰۲ اپریل ۲۰۱۳ میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 7 جولائ‏ی 2012