ہند سوراج

ہند سوراج(ہند آزادی)
پہلے اڈیشن دا کور
لکھاری	مہاتما گاندھی
دیس	بھارت
بولی	گجراتی
میڈیا قسم	پرنٹ

ہند سوراج(ہند آزادی) مہاتما گاندھی دی لکھی اکّ چھوٹی کتاب اے جسدی اصل رچنا 1909 وچ گجراتی وچ ہوئی سی۔ گاندھی نے اسنوں اپنی انگلینڈ توں دکھنی افریقہ دی سفر دے ویلے سمندری جہاز وچ لکھیا۔ ایہہ انڈین اوپینیئن وچ سبھ توں پہلاں چھپی جس اتے بھارت وچ انگریزاں نے ایہہ کہندے ہوئے پابندی لا دتی کہ اس وچ راجدھروہ نوں ابھارن والی سامان اے۔ پھر اس دے راجدھروہی نہ ہون دے پکھ وچ اسدا انگریزی ترجمہ وی کڈھیا گیا۔ اخیر 21 دسمبر 1938 نوں اس توں پابندی ہٹا لئی گئی۔

موضوع

ہند آزادی مہاتما گاندھی دے مولک کم اتے جیون نوں اتے 20 ویں صدی وچ دکھن ایشیائی سیاست سمجھن لئی اکّ اہم رچنا اے۔ اصل وچ ہند آزادی وچ مہاتما گاندھی نے جو وی کیہا اے اوہ انگریزاں دے متعلق رشک ہون دے کارن نہیں سگوں اوہناں دی رہتل دے کھنڈن وچ کیہا اے۔ گاندھی دا آزادی دراصل اکّ وکلپک رہتل دا کھرڑا اے -راج اقتدار حاصل کرن دا کوئی ایجنڈا جاں مینی فیسٹو نہیں۔

اس چھوٹی کتاب وچ ویہہ باب اتے دو ضمیمے (appendices) ہن۔

1. کانگرس اتے اس دے کرتا – دھرتا
2. بنگ - بھنگ
3. بدامنی اتے بے چینی
4. آزادی کی اے؟
5. انگلینڈ دی حالت
6. رہتل درشن
7. ہندوستان کویں گیا؟
8. ہندوستان دی حالت - 1
9. ہندوستان دی حالت - 2
10. ہندستانکی حالت - 3
11. ہندوستان دی حالت - 4
12. ہندوستان دی حالت - 5
13. سچی رہتل کہڑی؟
14. ہندوستان کویں آزاد ہووے؟
15. اٹلی اتے ہندوستان
16. گولہ-بارود
17. ستیاگرہ − آتمبل
18. سکھیا
19. مشیناں
20. چھٹکارا

باقی - 1 باقی - 2

ہند آزادی دا سار

سٹے دے روپ وچ گاندھی پاٹھکاں نوں دسدے ہن کہ -

1. تہاڈے من دا راج آزادی اے۔
2. تہاڈی کنزندہ ستیاگرہ، آتمبل جاں دیا بل ہن۔
3. اس بل نوں آجماؤن لئی مقامی نوں پوری طرحاں اپناؤن دی ضرورت اے۔
4. اسیں جو کرنا چاہندے ہاں اوہ انگریزاں نوں سزا دین لئی نہ کریئے، سگوں اس لئی کریئے کہ اجیہا کرنا ساڈا فرض اے۔ یعنی جیکر انگریز لون-کر ردّ کر دین، کھوہیا جھونا واپس کر دین، سبھ ہندوستانیاں نوں وڈے-وڈے عہدے دے دین اتے انگریزی لشکر ہٹا لین، تد وی اسیں اوہناں دیاں ملاں دا کپڑا نہیں پہنانگے، اوہناں دی انگریزی بولی نہیں ورتانگے اتے اوہناں دی ہنر-کلا دا ورتوں وی نہیں کراںگے۔ سانوں ایہہ سمجھنا چاہیدا اے کہ اسیں اوہ سبھ دراصل اس لئی نہیں کراںگے کیونکہ ایہہ سبھ ناکرنیوگ اے۔

مطابقت

گاندھی دے ‘ہند سوراج’ دے تیز نوآبادیات مخالف طیور سو سال بعد اج ہور وی موافق ہن۔ نوَ استعمار دیاں وڈا چنوتیاں نال جوجھن دے تجزیہ نوں لگاتار درڑاؤندی اجیہی دوجی رچنا دور-دور نظر نہیں آؤندی۔

اس وچ گاندھی دی سوچ اتے کرم دے مول وچ سرگرم چنتکاں اتے اتہاس دے نائکاں - میجنی، لیو تالستائے، جان رسکن، ایمرسن، تھورو، بلاوتسکی، ڈیوڈ ہیوم، ویڈینبرن، دادا بھائی نارو جی، راناڈے، آر۔ سی۔ دتّ، میڈم کاما، شیام جی کرشن ورما، پران جیون داس مہتہ اتے گوپال کرشن گوکھلے آدی دے انوکھے جیون اتے سوچ وچار دی سنکھپت پر دلچسپ ونگی تاں اے ہی، نال ہی گاندھیمارگی مارٹن لوتھر کنگ، نیلسن منڈیلا، کوامے نکروما، کینیتھ کوانڈا، جولیئس نریرے، ڈیسمنڈ ٹوٹو اتے سیجار شاویج آدی دے ولکھن اہنسک جدوجہد دی پریرک جھلک وی ملدی اے۔

حوالے