گووردھن پہاڑ
| ||||
|---|---|---|---|---|
 |
||||
| ملک |  بھارت
| |||
| کوارڈینیٹس | 27°28′23″N 77°26′38″E / 27.473°N 77.444°E | |||
| لمبائی | 8 کلومیٹر | |||
| نقشہ | 27°28′23″N 77°26′38″E / 27.473°N 77.444°E | |||
| انتظامی تقسیم | ||||
| وقوع تھاں | ضلع متھرا | |||
|
|
||||
ترمیم  | ||||
گووردھن پربت (سنسکرت: गोवर्धन पर्वत; Govardhana Parvata), جس نوں گووردھن پربت اتے گریراج وی کیہا جاندا اے، اتر پردیش دے متھرا ضلعے دے قصبے گووردھن وچ اکّ پوتر ہندو تھاں اے، بھارت دے متھرا ضلعے وچ ۸ کلومیٹر لمبی پہاڑی 'تے گووردھن اتے رادھا کنڈ دے کھیتر وچ واقع اے،[۱][۲] وچ آئی.ایس. ورنداون توں لگبھگ ۲۱ کلومیٹر (۱۳ مئی) دی دوری 'تے اے۔[۳] ایہہ ہندو دھرم دا پوتر مرکز اے، جس دی پچھان کرشن زمین (گووردھن سیلا) وجوں کیتی گئی اے۔[۴][۵]
ویونتپتی
سودھو'گووردھن' نام دے دو مکھ ترجمہ ہن۔ اکھریں معنےآں وچ 'گو' دا ترجمہ 'گٔوآں' نال ہندا اے اتے 'وردھن' دا ترجمہ 'پوشن' وچ ہندا اے۔ 'گو' دا اکّ ہور مطلب اے 'اندریاں' اتے 'وردھن' دا مطلب 'ودھاؤنا' وی ہو سکدا اے - اس طرحاں کرشن دے بھگتاں ولوں کرشن متعلق اپنی کھچّ وچ 'جو اندریاں نوں ودھاؤندا اے' نام دا ترجمہ وی کیتا جاندا اے۔ اس تعلق وچ، ایہہ منیا جاندا اے کہ گووردھن دی شخصیت بھگتاں دی بھگتی (بھگتی) نوں ودھا کے اشیرواد دیندی اے۔ اس طرحاں، گووردھن پربت دیاں پہاڑیاں وچ رہن نال، ساریاں اندریاں اتے روح دے متعلق کرتوّ برہمتا حاصل کردے ہن اتے کرشن دی سیوا کرن لئی ودھیرے جھکاء رکھدے ہن۔
جغرافیہ
سودھوگووردھن پربت، رادھا کنڈ توں لے کے گووردھن دے دکھن تک پھیلی ہوئی اے، اکّ لمبی وٹّ اے جو اپنی سبھ توں اچی، آلے-دوآلے دی دھرتی توں ۱۰۰ فٹ (۳۰ میٹر) اپر کھڑی اے۔ پہاڑی دے دکھنی سرے 'تے پنچاری دا پنڈ اے، جدوں کہ سکھر 'تے انیور اتے جاتیپرا دے پنڈ کھڑے ہن۔ گووردھن پہاڑی دا پرکرما رستہ راجستھان دے بھرت پور ضلعے دے کجھ حصیاں وچوں کٹیا گیا اے۔[۶]
پچھوکڑ
سودھوگووردھن پربت نوں اکّ پوتر تھاں منیا جاندا اے کیونکہ ایہہ بھگوان کرشن دے جیون نال متعلق بہت ساریاں کہانیاں وچ ذکر یوگ اے، جس نوں پربت دی دھرتی وچ ساکار منیا جاندا اے۔ کیہا جاندا اے کہ کرشن اتے اس دے بھرا بلرام نے اس دی چھاں وچ گھمدے ہوئے کئی خوشی دے گھنٹے بتائے سن، جس نال اوہ باغ، تلإ، گپھاواں اتے ہرے-بھرے گئو-چراگاہاں حاصل کردے سن۔ اکّ سورگ ورگی پناہگاہ، جھرنیاں دا کھیتر، باغ-گروو (ون)، اربر پانی دے کنڈ، اتے بنسپتی نوں رادھا نال کرشن دے ساہس اتے راس دے درشاں وچ درسایا گیا اے۔[۷]
شریناتھ جی پرانا مندر
سودھوگووردھن پربت دے سکھر 'تے واقع اکلوتا پرانے مندر شریناتھجی مندر اے۔ شریناتھ جی پہلی وار اتھے ظاہر ہوئے اتے ۱۰۰ سال توں ودھ ویلے تک اتھے رہے۔ ایہہ مندر پورنمالا کھتری ولوں مہاپربھوجی شری ولبھچاریا دی اگوائی اتے نگرانی وچ بنایا گیا سی۔ ویشنو دا ایہہ درڑھ یعقین اے کہ ہر رات شریناتھ جی خود ناتھدوارا ادےپور توں شیان لئی اس مندر وچ آؤندے ہن۔
ہور مندر
سودھو
پربت اتے عمارتاں اتے ہور ڈھانچے سولھویں صدی توں ہن۔ ۲۰۱۳ تک، وڈی عمر دے کسے وی اوشیش دا کوئی معلوم پراتتو ثبوت نہیں اے۔
کجھ ہور تھاواں اس وچ شامل ہن:
. گریراجی نوں ہر رات شریناتھ جی دے کپڑے پہنے جاندے ہن کیونکہ ایہہ یعقین کیتا جاندا اے کہ شریناتھ جی ہر رات گووردھن آؤندے ہن۔
- شری چیتنیا مندر، جو کہ لال ریتلے پتھر نال بنیا ہویا اے اتے کرشن اتے رادھا دیاں پینٹنگاں نال سجی ہوئی اے۔[۱۱]
- رادھا کنڈ مندر[۱۲]
کہانی
سودھووکھ وکھ کہانیاں جس وچ کرشن ولوں پربت نوں ہڑھ توں بچاؤن، "گوپیاں (گئو-بوٹیاں) نال میل-جول کرن اتے بھوتاں اتے دیوتیاں نال گل بات کرن دیاں کتھاواں ہن۔ کلاکرتی نوں اکّ پہاڑی وچّ پینٹ کیتا گیا ہے جس نوں اکّ بلد اتے اکّ مور دے روپ وچّ درسایا گیا ہے، اکّ گپھا وچّ کرشن، بھوجن دے پہاڑ انکوٹ دے روپ وچّ پربت، اندر دوارا لیاندا گیا ہڑھ، اتے یمنا ندی دا درش چتریا گیا ہے۔[۱۳]
گریراج چالیسا (گووردھن پربت نوں وقف اکّ چالی سلوکاں دا بھجن) دے مطابق، گووردھن انسانی روپ وچ، پلستیا دے نال ورنداون گیا اتے ہمیشاں اتھے رہن دا فیصلہ کیتا۔ ورنداون وچ گووردھن پربت اتے یمنا ندی دے نظارے نے دیوتیاں نوں آکرشت کیتا جیہناں نے ورنداون وچ رہن لئی رکھاں، ہرناں اتے باندراں دے روپ حاصل کیتے۔
گووردھن پربت نوں چکنا
سودھو
- ↑ Dev Prasad (27 January 2015). Krishna: A Journey through the Lands & Legends of Krishna. Jaico Publishing House, PT 147. ISBN 978-81-8495-170-7.
- ↑ Henry George Keene (1878). A Handbook for Visitors to Agra and Its Neighbourhood. Thacker, Spink, 71–72.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ David L. Haberman, River of Love in an Age of Pollution: The Yamuna River of Northern India, Page 264 ISBN [[Special:BookSources/0-520-24789-2
- ↑ (2013) Asian Heritage Management: Contexts, Concerns, and Prospects. Routledge, 178. ISBN 978-0-415-52054-6.
- ↑ (2013) Asian Heritage Management: Contexts, Concerns, and Prospects. Routledge, 178–179. ISBN 978-0-415-52054-6.
- ↑ (2013) Asian Heritage Management: Contexts, Concerns, and Prospects. Routledge, 178–179. ISBN 978-0-415-52054-6.
- ↑ Dev Prasad (27 January 2015). Krishna: A Journey through the Lands & Legends of Krishna. Jaico Publishing House, PT 147. ISBN 978-81-8495-170-7.
- ↑ Henry George Keene (1878). A Handbook for Visitors to Agra and Its Neighbourhood. Thacker, Spink, 71–72.
- ↑ Ritika Handoo (2 December 2016). "Here Lord Krishna lifted Govardhan hill—This can be your travel guide to reach Giriraj Temple!". http://zeenews.india.com/travel/here-lord-krishna-lifted-govardhan-hill-this-can-be-your-travel-guide-to-reach-giriraj-temple_1955285.htm.
- ↑ Amit Sengupta (16 June 2015). "Spiritual Sojourn (sic) in Govardhan". https://web.archive.org/web/20170408082440/http://www.moneylife.in/article/spiritual-soujourn-in-govardhan/42258.html. Retrieved on ۸ مئی ۲۰۲۳.
- ↑ Amit Sengupta (16 June 2015). "Spiritual Sojourn (sic) in Govardhan". https://web.archive.org/web/20170408082440/http://www.moneylife.in/article/spiritual-soujourn-in-govardhan/42258.html. Retrieved on ۸ مئی ۲۰۲۳.
- ↑ (2013) Asian Heritage Management: Contexts, Concerns, and Prospects. Routledge, 178–179. ISBN 978-0-415-52054-6.
- ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.