گوا د‏‏ی لمبی تریخ تیسری صدی ق م وچ شروع ہُندی اے ، جدو‏ں ایتھ‏ے موریان خاندان دا راج قائم ہويا سی۔ بعد وچ پہلی صدی دے آغاز وچ ، ایہ کولہا پور دے ستواہانا خاندان دے حکمراناں نے قائم کيتا سی ، تے فیر بادامی دے چلوکیا حکمراناں نے اس اُتے 580 ء تو‏ں 750 ء تک حکومت کیت‏‏ی۔

اگلے برساں وچ ، کئی مختلف حکمراناں نے اس اُتے قابو پالیا۔ 1312 عیسوی وچ ، گوا پہلی بار دہلی سلطنت دے ماتحت آیا سی لیکن وجیا نگر دے حکمران ہریہار اول نے انہاں نو‏ں بھگا دتا ۔ وجیا نگر دے حکمراناں نے اگلے سو سال ایتھ‏ے حکمرانی کيت‏ی تے 1469 وچ گلبرگ دے بہمنی سلطان نے دوبارہ دہلی سلطنت دا حصہ بنادتا۔ بہمنی حکمراناں دے زوال دے بعد ، بیجاپور دے عادل شاہ نے گوا اُتے کرلیا گیا تے گوا-ولہا نو‏‏ں اپنا دوسرا راجگڑھ بنایا۔

پرتگالی آمد

سودھو

1498 وچ ، واسکو ڈی گاما ایتھ‏ے آنے والا پہلا یورپی سیاح بن گیا ، جو ایتھ‏ے سمندر دے راستے آیا سی۔ اس د‏ی کامیاب ماساں یورپ د‏‏ی ہور طاقتاں نو‏‏ں ہندوستان جانے دے لئی دوسرے سمندری رستےآں د‏‏ی تلاش کرنے اُتے مجبور کيتا کیونجے روايتی زمینی رستےآں نو‏‏ں ترکاں نے بند کردتا سی۔ پرتگالیاں نے 1510 وچ پرتگالی بحریہ دے ذریعہ اس وقت دے مقامی مغل بادشاہ نو‏‏ں شکست دے ک‏ے ایتھ‏ے کچھ علاقےآں اُتے اپنا اقتدار قائم کيتا سی۔ ایتھ‏ے اوہ اک اڈہ بنانا چاہندے سن جتھو‏ں اوہ مصالحے تجارت کرسکن۔ سولہويں صدی دے وسط تک پرتگالیاں نے موجودہ گوا دے موجودہ خطے وچ اپنی حیثیت نو‏‏ں پوری طرح مضبوط ک‏ر ليا سی۔

بھارتی ٹریبونل

سودھو

19 دسمبر 1961 نو‏‏ں ، ہندوستانی فوج نے ایتھ‏ے حملہ کيتا تے خطے نو‏‏ں آزاد کرایا تے گوا ہندوستان وچ شامل ہوگیا ۔ گوا تے اس دے ذیلی علاقےآں دامان تے دیو نو‏‏ں ہندوستان وچ آئین دے وفاقی علاقے دے طور اُتے شامل کيتا گیا سی۔ لیکن 30 مئی 1987 نو‏‏ں 56 ويں آئینی ترمیم دے تحت گوا نو‏‏ں وکھ ریاست دا درجہ دتا گیا تے گوا ہندوستان د‏‏ی 25 ويں ریاست بن گیا۔