گنبد سلطانیہ
یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ مقام | |
---|---|
محل وقوع | Soltaniyeh، زنجان، ایران |
متناسقات | 36°26′02″N 48°47′45″E / 36.43380455°N 48.79594272°E |
حوالہ | 1188-001 |
شامل فہرست | (نامعلوم اجلاس) |
گنبد سلطانیہ
| |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
گنبد سلطانیہ ایران دے صوبہ زنجان دے تاریخ شہر سلطانیہ وچ واقع اک عمارت اے جو اپنے خوبصورت گنبد تے اُس دے فن تعمیر دے لحاظ توں مشہور اے۔2005ء توں ایہ یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ دا حصہ اے۔
تاریخ
سودھویہ گنبد (دراصل عمارت) ایل خانی حکمران محمد خدابندہ اولجایتو دا مدفن اے لیکن خوبصورت تے بے مثال گنبد دے باعث گنبدِ سلطانیہ دے ناں توں مشہور اے۔ اِس مقبرہ نما عمارت دی بنیاد 703ھ/ 1302ء وچ رکھی گئی تے ایہ عمارت تے گنبد 712ھ/ 1312ء وچ پایہ تکمیل نوں پہنچی۔ ایران وچ ہن تک دا ایہ قدیمی گنبد موجود اے جو اپنی ساخت دے اعتبار توں دوہرا اے، یعنی اندرونی گنبد بیرونی گنبد دی نسبت دائروی تے قطر دے لحاظ توں کم اے۔ اِس مقبرہ دی تعمیر وچ 10 سال صرف ہوئے جدوں کہ تن ہزار کاریگر تے مزدور اِس کم وچ مصروف رہے۔
ہیئتِ عمارت
سودھومقبرہ ہشت پہلو اے تے تمام عمارت خشتی اے۔ ہشت پہلو دیواراں وچ 8 دروازے تعمیر کیتے گئے نيں جدوں کہ ہر گوشہ اُتے اک مینار تعمیر کیتا گیا اے۔ ایہ عمارت تن حصےآں وچ منقسم اے، پہلا حصہ اوہ اے جو مقبرہ دا تہ خانہ اے جس وچ محمد خدابندہ اولجایتو دی قبر اے، دوسرا حصہ اوہ اے جس دی سطح زمین توں ملحق اے یعنی ہشت پہلو دروازےآں والی عمارت دی پہلی منزل جدوں کہ دوسری منزل اندرونی جانب توں دائروی انداز وچ تعمیر کيتی گئی اے تے اِسی اُتے گنبد تے مینار تعمیر کیتے گئے نيں۔ مقبرہ تے اِس توں ملحق زمین دا کل رقبہ 7.9014 مربع کلومیٹر اے۔
عالمی ورثہ وچ شمولیت
سودھو15 جولائی 2005ء وچ گنبد سلطانیہ نوں یونیسکو نے یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ وچ شامل دے لیا تے اِس دی مرمت تے تعمیر توں اِس دی بحالی دا کم شروع ہويا تے ہن ایہ محفوظ ترین مقامات وچوں اک اے۔
پیمائش
سودھواِس گنبد دا وزن 200 ٹن (وزن) یعنی 181437 کلوگرام اے تے ایہ گنبد سطح زمین توں 48.5 میٹر (پیمائش) یعنی (161 فٹ) بلندی اُتے استوار کیتا گیا اے جدوں کہ گنبد دا قطر 25.5 میٹر (پیمائش) اے۔