گائتری دیوی
(مراٹھی وچ: गायत्री देवी ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 23 مئی 1919 [۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


لندن   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 29 جولائی 2009 (90 سال)[۳][۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


جے پور [۴]  ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)

برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷)

ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جماعت سواتنتر پارٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P102) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اولاد شہزادہ جگت سنگھ   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
والد جیتیندر نارائن   ویکی ڈیٹا اُتے (P22) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
والدہ اندرا دیوی   ویکی ڈیٹا اُتے (P25) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
مادر علمی ورلڈ انڈین یونیورسٹی   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ سیاست دان ،  لکھاری ،  بیڈمنٹن منیجر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان انگریزی [۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
راجماں گائتری دیوی دا تعلق جے پور دے بھوتپورو راجگھرانے نال سی۔ اس دا جم 23 مئی 1919 نوں لندن وچ ہویا سی۔ شہزادی گائتری دیوی دے پیؤ شہزادہ جتیندر نرائن کوچ بہار (بنگال) دے شہزادہ دے چھوٹے بھرا سن، اتھے ہی ماں بڑودا دی شہزادی اندرا راجے سی۔ پہلاں شانتینکیتن، پھر لندن اتے سوٹزرلینڈ وچ سکھیا لین توں بعد ایہناں دا اس دا دا ویاہ جے پور دے مہاراجے سوائی مانسنگھ (دوسرا) نال ہویا۔ واگ پترکا ولوں کدے دنیا دیاں دس سندر عورتاں وچ گنی گئی راجماں گائتری دیوی سیاست وچ وی سرگرم سی۔ اس نے 1962 وچ چکرورتی راجگوپالاچاری ولوں قائم آزاد پارٹی دی امیدوار دے روپ وچ جے پور پارلیمانی کھیتر توں سمچے دیس وچ سبھ توں ودھ متّ لے کے چون وچ جیتو ہوئی سی۔ اس دے بعد 1967 اتے 1971 دیاں چوناں وچ جیتو ہوکے لوک سبھا میمبر چنی گئی۔

اس دی موت 29 جولائی 2009 نوں جے پور وچ، 90 سالاں دی عمر وچ ہوئی۔ اوہ ادھ رنگ آئیلس اتے پھیپھڑے دی لاگ توں پیڑت سی۔ اس دی تقریباً 250 ملیان ڈالر دی جائداد سی، جو اس دے پوتے-پوتیاں نوں دے دتی گئی۔

مڈھلی زندگی

سودھو
Gayatri Devi as a child

نسلی طور اُتے کوچ راجبونشی وچ پیدا ہوئی، اس دے پتا، کوچ بہار دے پرنس جتندر نارائن، جو اس ویلے مغربی بنگال وچ ہن، یوراج تاج پرنس دے چھوٹے بھرا سن۔ اس دی ماں مراٹھا شہزادی اندرا راجے بڑودا، مراٹھا راجا، مہاراجہ سیاجیراؤ گائیکواڈ تیجا دی اکلوتی دھی سی، اوہ اک بہت ہی سندر شہزادی اتے اک مشہور سماج وادی سی۔ اس دے جیون دے شروع وچ، اس دے تائے دی موت توں بعد اس دے پیؤ نوں گدی تے بیٹھایا گیا۔ گائتری دیوی نے لنڈن وچ گلینڈور پریپریٹری سکول وچ پڑھائی کیتی،[۶] عالمی پدھری یونیورسٹی، شانتینیکیتن،[۱] Archived 2012-05-24 at Archive.is اتے بعد وچ لوسنے، سوٹزرلینڈ، جتھے اس نے اپنی ماں اتے بھیناں-بھراواں نال سفر کیتی، پھر لنڈن دے سکول آف سیکٹریز وچ سیکٹریئل مہارتاں دی پڑھائی کیتی۔ اوہ پہلی وار جے پور دے راجا صاحبَ (ایچ۔ ایچ۔ سر سوائی مان سنگھ II) نوں ملی سی، جدوں اوہ 12 سالاں دی سی اتے اوہ کلکتے پولو کھیڈن آئی سی اتے اوہ اپنے پروار نال رہی۔[۷] مہارانی گائتری دیوی خاص طور اُتے گھوڑسوار دی شوقین سی۔ اوہ اک شاندار رائیڈر اتے اک یوگ پولو کھڈاری سی۔ اوہ چنگی شاٹ سی اتے 'شکارز' اُتے کئی دناں دا آنند ماندی سی۔ اسدی اچتا کاراں دی شوقین سی اتے اس دا سہرا پہلی مرسیڈیز بینز ڈبلیو 126، 500 ایل انڈیا نوں انپورٹ کرن دا سہرا اے جو بعد وچ ملیشیا بھیجیا گیا سی۔ اس کول کئی رولس رائس اتے اک جہاز وی سی۔ جییارت دی گائتری دیوی دا اک بچہ، پرنس جگت سنگھ سی، ایسار دا راجا مرحوم، 15 اکتوبر 1949 نوں پیدا ہویا سی، جسنوں اسدے چاچے دے چور وجوں معاون خطاب دے طور تے دتا گیا سی۔ جگت سنگھ بھوانی سنگھ دا سودا بھرا سی، جو اپنے پیؤ دی پہلی بیوی توں پیدا ہوئے اپنے پیؤ دا سبھ توں وڈا پتر سی۔

سیاسی جیون

سودھو

1947 وچ بھارت دی ونڈ اتے آزادی توں بعد، گائتری دیوی نے 1962 وچ پارلیمنٹ لئی چون لڑی اتے دنیا دے سبھ توں وڈے خطے وچ لوک سبھا وچ اس ہلکے توں جت حاصل کیتی۔ اس نے 246,516 ووٹاں وچوں 192,909 ووٹاں جتیاں۔[۸] راجاگوپالاچاری ولوں قائم کیتی گئی آزاد پارٹی دے میمبر وجوں 1967 اتے 1971 تک اوہ اس سیٹ اُتے بنی رہی، انڈین نیشنل کانگرس پارٹی دے خلاف چل رہی سی۔

سن 1965 وچ وزیر اعظم لال بہادر شاستری نال ملاقات دوران گائتری دیوی نوں پھر کانگرس وچ شامل ہون لئی کیہا گیا سی۔ ایہہ اوہ سماں سی جدوں اس حقیقت دے باو جود کہ اس دے شوہر نوں سپین وچ راجسفیر بنایا جا رہا سی۔ اوہ اپنے نظریات تے اڑی رہی اتے پارٹی وچ شامل نہ ہون دا فیصلہ کیتا۔ 1967 وچ آزاد پارٹی نے جن سنگھ نال ہتھ ملایا جس دی اگوائی بھیروں سنگھ شیکھاوت کر رہے سن۔ گٹھجوڑ نے 1967 دیاں چوناں وچ وڈی گنتی وچ سیٹاں جتیاں سن۔ صوبائی اسمبلی چوناں وچ گائتری دیوی مالپرا ہلکے وچ "دمودر لال ویاس" توں ہار گئی سی پر لوک سبھا چون جت گئی سی۔

سارے شاہی حقاں اتے سرلیکھاں نوں ختم کردیاں، 1971 وچ پریویسی پرس ختم کر دتے گئے سن۔ گائتری دیوی نوں ایمرجینسی دوران ٹیکس قنوناں دی النگھنا کرن دے جھوٹھے الزام اُتے اک سیاسی بدلاکھوری دے کارن گرفتار کیتا گیا سی، اتے تہاڑ جیل وچ 5 مہینے دی سزا دتی گئی سی۔[۹] اس نے سیاست توں سنیاس لے لیا اتے اس دی جیونی، اے پرنسیس ریمیمبرز، جو سنتا رام راؤ ولوں لکھیاں گئیاں، 1976 وچ شائع کیتی۔ اوہ پھرینکوس لیوی ولوں ڈاریکٹ فلم "میموئرس آف اے ہندو پرسینس" دا وی مرکزی دھرا رہی۔

اجہیاں افواہاں سن کہ اوہ شاید 1999 دے اخیر وچ سیاست وچ داخل ہو سکدی سی، جدوں کچ بہار ترنمول کانگرس نے اوہناں نوں لوک سبھا چوناں لئی اپنا امیدوار نامزد کیتا سی، پر اس نے اس پیش کش دا جواب نہیں دتا۔

پروار

سودھو

اس دا اک پتر شہزادہ جگت سنگھ، ایساردا دا راجا (15 اکتوبر 1949 – 5 فروری 1997) سی، جس نوں اسدے تائے دے (پتا دے وڈے بھرا) ایساردا دے اک معاون دے خطاب دے طور اُتے دتا گیا سی۔ جگت سنگھ دا ویاہ 10 مئی 1978 نوں موم راجاونگسے پریانندنا رنگسیت (ا۔ 1952) نال ہویا سی، جو کہ تھائیلینڈ دی شہزادی پیارنگسٹ رنگسیت اتے شہزادی وبھاودی رنگسٹ (نی رجنی) دی دھی سی۔ ویاہ دے دو بچے شہزادی للتیا کماری (بِ۔ 1979) اتے مہاراج دیوراج سنگھ، ایساردا دا راجا (ا۔ 1981) پیدا ہوئے۔

صرف اوہ اس دے اکلوتے ونشج بچے ہن، اتے جویں کہ، اوہناں نے اپنی نانا-نانی دے وارث ہون دا دعوہ کیتا اے۔ اس طرحاں مہاراج جگت سنگھ جے پور دے بھوانی سنگھ، جودھپور دی شہزادی ولوں مرحوم مہاراجہ دا وڈا پتر سی، دا متریئی بھرا سی۔

پولو سپورٹ

سودھو

گائتری دیوی اپنی گھوڑسوار ہنراں اتے پولو-کھیڈن دیاں یوگتاواں لئی جانی جاندی اے۔ اوہ بچپن توں ہی پولو نال جڑی ہوئی سی۔ 1933 وچ، اس نے کلکتہ وچ اپنے پہلے پولو میچ وچ حصہ لیا۔ اوہ اپنے بعد دے سالاں دوران جے پور رائیڈنگ اتے پولو کلبّ دی مکھ سرپرست رہی۔ سال 2009 وچ اس دی موت توں بعد، اس نوں اتے اس دے پولاں دے ہنر نوں رامباگ پیلیس ولوں سپانسر کیتے گئے "راجماں گائتری دیوی یادگاری کپ" اتے ارجنٹینا وچ ہر سال منایا جان والا "مہارانی پولو کلبّ" ولوں اعزازی کیتا گیا۔[حوالہ درکار]

اعزاز

سودھو

1919–1940: Her Highness Princess Gayatri Devi of Cooch Behar
1940–1949: Her Highness The Maharani of Jaipur
1949–1970: Her Highness Maharani Gayatri Devi
1970–2009: Her Highness Rajmata of Jaipur

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/40036151 — subject named as: Gayatri Devi — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  2. ۲.۰ ۲.۱ Babelio author ID: https://www.babelio.com/auteur/wd/260923 — subject named as: Gayatri Devi — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2009-07-30/india/28157766_1_rajmata-gayatri-devi-jai-maharani
  4. اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  5. سوڈوک شناختی: https://www.idref.fr/026885913 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۱ مئی ۲۰۲۰ — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
  6. itation {حوالہ | سرلیکھ = اک راج کماری یاد ہے: جے پور دے مہارانی دیاں یاداں | first = گائتری | last = دیوی | پرکاشک = روپا اینڈ کمپنی | سال = 1996 | isbn = 978-81-7167-307-0 | url = https: //books.google.com/books? id = 5CoWAQAAMAAJ & q = شاندار شکتی # کھوج_آنکور | پنہ =} 87}}
  7. «'I Had Shot My First Panther Before I Turned Thirteen': Gayatri Devi turned 13 in 1932». Outlook. 20 اکتوبر 2008. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  8. The Battle Royal – Maharani Gayatri Devi of Jaipur.۔. Archived 2013-07-21 at the وے بیک مشین Time، 28 جولائی 1967.
  9. (1987) The Last Maharani of Gwalior: An Autobiography By Manohar Malgonkar, 233, 242–244. ISBN 978-0-88706-659-7.