کورونا وائرس دی عالمی وبا، 2019ء - 2020ء
کووڈ-19 وبا | |
---|---|
نقشہ مصدقہ مریض بلحاظ خطہ بمطابق
۳ مئی ۲۰۲۰ء[update]مئی 2020|
سانچہ:Collapsed infobox section begin | |
لقشہ کل مصدقہ مریض بمطابق
۳۰ اپریل ۲۰۲۰ء[update]اپریل 2020|
سانچہ:Collapsed infobox section end سانچہ:Collapsed infobox section begin | |
بلحاظ خطہ اموات دا نقشہ بمطابق
۳۰ اپریل ۲۰۲۰ء[update]اپریل 2020|
سانچہ:Collapsed infobox section end | |
مرض | کورونا وائرس دا مرض 2019ء (کووڈ-19) |
وائرس نوع | سارس کووی 2 [lower-alpha ۱] |
مقام | دنیا بھر وچ (لسٹ تھاںواں ) |
تاریخ | دسمبر 2019[۲] – تاحال (سانچہ:Time interval) |
مصدقہ مریض | سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic |
زیر علاج مریض | سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic |
صحت یابیاں | سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic |
اموات | سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic |
خطے | سانچہ:Cases in 2019–20 coronavirus pandemic |
کورونا وائرس دی عالمی وبا، 2019ء - 2020ء اک عالمگیر وبا اے جو کورونا وائرس مرض دے پھیلنے توں دنیا بھر وچ پھوٹ پئی اے۔ اس وبا دا باعث سارس کووی 2 نامی وائرس اے جس دی بنا اُتے انساناں دا نظام تنفس شدید خرابی توں دوچار ہوئے جاندا اے۔[۳] دسمبر 2019ء وچ چینی صوبہ ہوبئی دے شہر ووہان وچ وبا دا ظہور ہويا تے اس برق رفتاری توں پھیلا کہ چند ہی مہینےآں دے بعد 11 مارچ 2020ء نوں عالمی ادارہ صحت (WHO) نے اسنوں عالمی وبا قرار دے دتا۔[۴] 27 مارچ تک 190 ملکاں دے مختلف خطےآں وچ اس وبا دے 5 لکھ انچاس ہزار توں ودھ متاثرین دی اطلاع آچکی اے جنہاں وچوں 24 ہزار اک سو افراد اس مرض توں جانبر نہ ہوئے سکے تے لقمہ اجل بن گئے، جدوں کہ 1 لکھ اٹھائیس ہزار متاثرین دے صحت یاب ہونے دی اطلاع اے۔[۵][۶]
کووڈ-19 دا ایہ وائرس خصوصاً کھانسی یا چھینک دے دوران وچ اک شخص توں دوسرے شخص وچ منتقل ہُندا اے۔[۷][۸][۹] عموماً کسی شخص نوں ایہ وائرس اس وقت لاحق ہُندا اے جدوں اوہ کسی متاثرہ شخص دے انتہائی نیڑے رہے لیکن جے مریض کسی چیز نوں چھوندا اے تے بعد وچ کسی شخص نے اسنوں چھو کر اپنے چہرے نوں ہتھ لگیا لیا تاں ایہ وائرس اس دے اندر وی منتقل ہوئے جائے گا۔[۸][۱۰] اس بیماری دے پھیلنے دا خطرہ اس وقت تے وی ودھ جاندا اے جدوں کسی شخص وچ اس دی علامتاں ظاہر ہوئے جاواں۔[۱۰] کسی متاثرہ شخص وچ اس مرض دی علامتاں ظاہر ہونے دے لئی دو توں چودہ دن لگدے نيں۔[۱۱][۱۲] عمومی علامتاں وچ بخار، کھانسی تے نظام تنفس دی تکلیف قابل ذکر نيں۔[۱۱] مرض شدت اختیار کر جائے تاں مریض نوں نمونیا تے سانس لینے وچ خطرناک حد تک دشواری جداں امراض لاحق ہوئے جاندے نيں۔[۱۳] ہن تک اس مرض دی کوئی ویکسین ایجاد ہوئی اے تے نہ وائرس کش علاج دریافت ہوئے سکیا اے۔[۸] اطبا مریض وچ ظاہر ہونے والی علامتاں نوں دیکھ کے ابتدائی علاج تجویز کردے نيں۔[۱۴] وبا توں بچاؤ دے لئی ہتھوں نوں بار بار دھونے، کھانستے وقت منہ نوں ڈھانپنے، دوسرےآں توں فاصلہ رکھنے تے مکمل علاحدہ رہنے دا مشورہ دتا جا رہیا اے۔[۸] ہور جو افراد مشکوک نيں انہاں نوں 14 دن تک گھریلو قرنطینہ وچ رکھنا ضروری خیال کيتا جاندا اے [۱۵]۔
کورونا وائرس دی وبا دی ہور روک سیم دے لئی اسفار اُتے پابندی، قرنطینہ، کرفیو، تالابندی، اجتماعات تے تقریباں دا التوا یا منسوخی، عبادت گاہاں تے سیاحتی تھاںواں نوں مقفل کر دینے جداں اقدامات کیتے جا رہے نيں۔ انہاں کوششاں وچ ہوبئی دا قرنطینہ، اطالیہ تے یورپ دے تمام علاقےآں دی مکمل تالا بندی، چین تے جنوبی کوریا وچ کرفیو، [۱۶][۱۷][۱۸] سرحداں دی بندش، [۱۹][۲۰] ہوائی اڈاں تے ریلوے اسٹیشناں اُتے سخت جانچ[۲۱] قابل ذکر نيں۔ 124 توں ودھ ملکاں وچ اسکولاں تے یونیورسٹیاں نوں وی بند کر دتا گیا اے جس دی وجہ توں 120 کروڑ طلبہ دی تعلیم متاثر ہوئی اے۔[۲۲]
اس وبا نے عالمی سطح اُتے معاشرتی تے معاشی صورت حال نوں سخت مضطرب کر رکھیا اے، [۲۳] ضروری اشیا دی قلت دے خوف توں خریدار بدحواس نيں[۲۴][۲۵] تے دیہاڑی مزدوراں دی روزی چھن چکی اے۔ استوں علاوہ وائرس دے متعلق سازشی نظریاں تے گمراہ کن معلومات دی آن لائن اشاعت زوراں اُتے اے، [۲۶][۲۷] تے انہاں سب دی بنا اُتے چینی تے مشرقی ایشیائی قوماں دے خلاف تعصب تے نفرت دے جذبات پرورش پا رہے نيں۔[۲۸]
ظاہری علامتاں
سودھوعلامت[۲۹] | % |
---|---|
بخار | 87.9% |
خشک کھانسی | 67.7% |
تھکن | 38.1% |
لعاب دہن دا خروج | 33.4% |
دم گھٹنا/سانس لینے وچ تکلیف | 18.6% |
پھٹاں دا درد یا جوڑاں دا درد | 14.8% |
گلے وچ سوزش | 13.9% |
سر درد | 13.6% |
کپکپی | 11.4% |
مَتلی یا قے | 5.0% |
ناک دی بندش | 4.8% |
اسہال | 3.7% |
خون تھوکنا | 0.9% |
آشوب چشم | 0.8% |
کویڈ 19 (کرونا وائرس) دی علامات غیر مخصوص نيں۔ دستاویزات دی جانچ دے مطابق، 80.9٪ متاثرین وچ بخار دا آنا ہُندا اے، [۳۰] 67.7٪ وچ عام کمزوری تے خشک کھانسی ہُندی اے [۳۰][۳۱] تے 18.6٪ وچ سانس دی تکلیف ہُندی اے۔[۳۲][۳۳][۳۱]۔ خون دی جانچ وچ سفید خون دی کمی دی وی تصدیق ہوئی اے۔[۳۰] مریض وچ علامات مرض دے ظہور دے درمیان وچ ارتقائی مدت اک دن توں چودہ دن رہندی اے، اکثریت وچ پنج دن رہی، [۳۴][۳۵] اک مریض وچ علامات مرض دے ظہور دے درمیان وچ ارتقائی مدت 27 دن وی رہی اے۔[۳۶]
جانچ دا عالمی ضابطہ
سودھو15 جنوری 2020 کو، عالمی ادارہ صحت نے نويں کورونا وائرس دی تشخیص دے لئی اک ضابطہ مقرر کيتا، جسنوں جرمنی دے چیریٹی اسپتال توں وائرولوجی ٹیم نے تیار کيتا سی۔[۳۷]
وبا دے پھیلاؤ دا اجمالی جائزہ
سودھوچینی حکومتی دستاویزات دے مطابق، [۳۸] 17 نومبر 2019ء نوں سب توں پہلا تصدیق شدہ مریض ووہان، ہوبئی، چین دا اک 55 سالہ شخص سی۔ اگلے مہینے وچ ، ہوبی وچ کورونا وائرس دے واقعات دی تعداد آہستہ آہستہ دو سو ہوگئی، اس دے بعد جنوری 2020ء مریضاں وچ تیزی توں اضافہ ہويا۔ 31 دسمبر 2019ء کو، وائرس دی وجہ توں صوبہ ہوبئی دے راجگڑھ ووہان وچ ، [۳۹] محکمہ صحت دے حکام نوں نامعلوم نمونیا دے واقعات دی اطلاع ملی سی، تے اس بیماری دی تحقیقات اگلے مہینے دے اوائل وچ شروع ہوگئياں۔[۴۰] انہاں متاثرہ افراد دی زیادہ تعداد دا تعلق، سمندری جانوراں دے اک بازار توں سی، جتھے زندہ جانوراں دا کاروبار ہُندا اے، اس ہی وجہ توں ایہ کہیا جا رہیا اے کہ وائرس دی وجہ زونوٹک ( zoonotic) اے۔[۴۱]
ابتدائی مراحل دے دوران وچ ، ہر ست دناں وچ متاثرہ افراد دی تعداد دگنی ہُندی رہی۔[۴۲]2020 دے اوائل تے وسط جنوری وچ ، چینی دے دوسرے صوبےآں وچ وی ایہ وائرس پھیل گیا، تے اس وچ نويں چینی سال دی آمد نے اہم کردار ادا کيتا، ووہان چین وچ آوا جائی دا مرکز تے ریلوے دا اک اہم مقام اے، جس وجہ توں متاثرہ افراد تیزی توں پورے ملک وچ پھیل گئے۔[۲۹] 20 جنوری کو، چین نے اک ہی دن وچ ، 140 نويں متاثرہ افراد دی تصدیق کی، جنہاں وچوں اک بیجنگ دا تے دوسرا شینزین دا سی۔ [۴۳] بعد دے سرکاری اعداد و شمار توں پتہ چلدا اے کہ 20 جنوری 2020ء تک 6،174 افراد وچ پہلے ہی علامات ظاہر ہوئے چکياں سن۔ [۴۴]
30 جنوری کو، ڈبلیو ایچ او نے اس وبا نوں عوامی صحت دی عالمی ہنگامی صورتحال قرار دتا۔[۴۵] 13 مارچ نوں ڈبلیو ایچ او نے یورپ نوں وبا دا نواں مرکز قرار دے دتا۔ بمطابق۱۵ ۲۰۲۰ء[update]2020|، دنیا بھر وچ 159,000 مریص سامنے آئے، جنہاں وچوں 5,800 دی موت واقع ہوئے چکی اے، جدوں کہ 75,000 صحت یاب ہوئے۔[۶][۴۶] ہن مریضاں دی تعداد وچ اضافے دی رفتار کم ہُندی نظر آ رہی اے، خاص طور اُتے ایداں دے معاملات جنہاں وچ ہلکی علامات ہاں یا کوئی علامت نہ ہوئے۔[۴۷][۴۸]
ملک دا نام | کل مریض | کل اموات | صحتیاب افراد | موجودہ مریض | فیصد اموات بلحاظ کل مریض |
فیصد صحتیاب بلحاظ کل مریض |
حوالہ۔ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
امریکہ | 819,175 | 45,343 | 82,973 | 690,859 | 5.54 | 10.13 | [۴۹] |
سپین | 204,178 | 21,282 | 82,514 | 100,382 | 10.42 | 40.25 | [۵۰] |
اٹلی | 183,957 | 24,648 | 51,600 | 107,709 | 13.31 | 26.97 | [۵۱] |
فرانس | 155,383 | 20,265 | 37,409 | 97,709 | 13.04 | 24.08 | [۵۲] |
جرمنی | 147,786 | 4,899 | 95,200 | 47,687 | 3.31 | 64.73 | [۵۳] |
برطانیہ | 133,495 | 18,100 | N/A | 115,051 | 13.23 | N/A | [۵۴] |
ترکی | 95,591 | 2,259 | 14,918 | 78,414 | 2.35 | 14.76 | [۵۵] |
ایران | 84,802 | 5,297 | 60,965 | 18,540 | 6.24 | 70.98 | [۵۶] |
چین | 82,758 | 4,632 | 77,123 | 1,003 | 5.6 | 93.19 | [۵۷] |
ایشیا وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: ایشیا وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
چین وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: چین کورونا وائرس دی وبا، 2019ء - 2020ء
اس وائرس دے ابتدائی آثار تصدیق توں 8 دسمبر 2019ء ظاہر ہوئے سن، [۵۸] تے پہلا مشتبہ واقعہ 31 دسمبر 2019ء وچ درج کيتا گیا۔[۵۹]
جنوری 2020ء نوں ووہان وچ متاثر بازار بند کر دتا گیا تے وائرس دی علامت توں متاثر افراد نوں وکھ کر دتا گیا۔[۵۹] 700 توں ودھ افراد نوں نگرانی وچ رکھیا گیا، تے تقریباً 400 افراد نوں انہاں دے علاج تے صحت دی دیکھ بھال دے لئی رکھیا گیا۔[۶۰]
04 مئی 2020ء تک 83,964 افراد وائرس دی علامت توں متاثر ہوئے جس وچوں 78,688 لوک صحتیاب ہوئے چکے تے 4,637 لوکاں دی موت ہوئے چکی اے۔[۶۱]
ایران وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: ایران وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
ایران ایشیا وچ کورونا وبا توں متاثر ہونے والا دوسرا وڈا ملک اے تے دنیا بھر وچ اس وبا توں متاثرین وچ بلحاظ تعداد اس دا درجہ سوم اے۔ 15 مارچ 2020 تک متاثرین دی تعداد 13،938 اے، مرنے والےآں دی تعداد 724 اے تے نويں کیساں دی تعداد 1209 اے۔
جنوبی کوریا وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: جنوبی کوریا وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
جنوبی کوریا ایشیا وچ کورونا وبا توں متاثر ہونے والا تیسرا وڈا ملک اے تے دنیا بھر وچ اس وبا توں متاثرہ لوکاں دی تعداد دے لحاظ توں چوتھے نمبر اُتے اے۔ 15 مارچ 2020 تک متاثرین دی تعداد 8162 اے، مرنے والےآں دی تعداد 75 اے تے نويں کیساں دی تعداد 76 اے۔
مشرق وسطی وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: مشرق وسطی وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
مشرق وسطی وچ اکثر ملکاں وچ کورونا وائرس توں متاثرین دی تعداد 15 مارچ 2020 تک سو توں تجاوز کرچکی اے۔ سب توں زیادہ کورونا متاثرین قطر وچ نيں جنہاں دی تعداد 401 اے۔
- اسرائیل وچ متاثرین دی تعداد 213 اے۔
- عراق وچ متاثرین دی تعداد 116 اے۔
- کویت وچ متاثرین دی تعداد 112 اے۔
- سعودی عرب وچ متاثرین دی تعداد 103 اے۔
- متحدہ عرب امارات وچ متاثرین دی تعداد 98 اے۔
- عمان وچ متاثرین دی تعداد 22 اے۔
یورپ وچ کورونا وائرس وبا
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: یورپ وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
اٹلی وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: اٹلی وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس توں سب توں زیادہ متاثر ہونے والا ملک اٹلی اے۔ مارچ دے مہینے وچ اٹلی دی حکومت نے پہلے 60 ملین لوکاں دی آمد و رفت بند دی تے فیر پورے ملک دی آزادانہ نقل و حرکت اُتے پابندی لگیا دی۔
- 14 مارچ 2020 تک اٹلی وچ متاثرین دی تعداد 21,157 تے مرنے والےآں دی تعداد 1441 رہی، صرف اک دن وچ 250 لوک ہلاک ہوئے۔ 1966 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
اسپین وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: اسپین وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس توں سب توں زیادہ متاثر ہونے والا ملک اٹلی دے بعد اسپین دا نمبر اے۔ دنیا بھر وچ کرونا وائرس دے متاثرین دے حساب توں سپین دا پنجواں نمبر اے۔
- 14 مارچ 2020 تک سپین وچ متاثرین دی تعداد 6391 تے مرنے والےآں دی تعداد 196 رہی، صرف اک دن وچ 122 لوک ہلاک ہوئے۔ ہن تک 517 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
- 15 مارچ 2020 نوں ملک وچ اٹلی دی طرز اُتے لاک ڈاؤن (تالہ بندی) کر دتا گیا۔ صرف اک دن وچ 1500 نويں کیس سامنے آئے۔ مرنے والےآں دی تعداد 190 تک جا پہنچی۔
جرمنی وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: جرمنی وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس توں متاثر ہونے والا تیسرا وڈا ملک جرمنی اے۔
- 14 مارچ 2020 تک جرمنی وچ متاثرین دی تعداد 4599 تے مرنے والےآں دی تعداد 9 رہی۔ ہن تک 46 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
فرانس وچ کورونا وائرس
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: فرانس وچ کورونا وائرس دی وبا، 2020ء
یورپ وچ کورونا وائرس توں متاثر ہونے والا چوتھا وڈا ملک فرانس اے۔
- 14 مارچ 2020 تک متاثرین دی تعداد 4469 تے مرنے والےآں دی تعداد 91 رہی۔ ہن تک 12 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
17 مارچ 2020 نوں فرانسیسی صدر نے ملک بھر وچ مکمل لاک ڈاؤن دا اعلان کر دتا۔ شہریاں دی تمام غیر ضروری نقل و حرکت اُتے مکمل پابندی لگیا دی۔ ہور یورپی ملکاں دے نال مشاورت توں ملکی سرحداں بند کرنے دا اعلان۔ کسی وی نجی کاروبار کو، چاہے اوہ وڈا ہوئے یا چھوٹا، ناکام نہ ہونے دا یقین دلایا گیا۔
برطانیہ وچ کورونا وائرس
سودھوبرطانیہ وچ کورونا وائرس دا پہلا تصدیق شدہ واقعہ 31 جنوری نوں ہويا سی، جدوں دو چینی شہری یارک دے اسٹیکٹی ایئرٹ ہوٹل وچ بیمار ہوگئے سن تے یکم مئی دی شام 5 بجے تک کرونا وائرس دی وجہ توں مرنے والےآں دی تعداد 28،131 تک جا پہنچی۔وزیر اعظم بورس جانسن نے 23 مارچ نوں لاک ڈاؤن دا اعلان کيتا، لاک ڈاؤن قوانین اُتے حکومت نوں ہر تن ہفتےآں اُتے نظرثانی کرنا ہوئے گی۔ اگلی جائزہ 7 مئی تک مکمل ہونا اے۔ اگرچہ اس توں پہلے لاک ڈاؤن دے بارے وچ اعلانات ہوسکدے نيں۔
براعظم جنوبی تے شمالی امریکا وچ کورونا وائرس
سودھوریاست ہائے متحدہ امریکا وچ کورونا وائرس
سودھو13 مارچ نوں امریکا وچ صحت ایمرجنسی نافذ کر دتی گئی۔
- 14 مارچ 2020 تک امریکا وچ متاثرین دی تعداد 3044 تے مرنے والےآں دی تعداد 60 رہی۔ ہن تک 56 لوک صحتیاب ہوئے چکے نيں۔
اثرات
سودھوغیر ملکیوں نال نفرت تے نسل پرستی
سودھو تفصیلی لی لئی ویکھو: کورونا وائرس دی وبا 2019ء–2020ء توں متعلقہ غیر ملکیوں نال نفرت تے نسل پرستی دے واقعات دی فہرست
اس وبا توں چینی لوکاں دے خلاف نسل پرستی، غیر ملکیوں نال نفرت، امتیازی سلوک، تشدد، مشرقی ایشیائی تے جنوب مشرقی ایشیائی نسل دے لوکاں دے خلاف دنیا بھر وچ تعصب وچ اضافہ ہويا اے۔[۶۲][۶۳][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷][۶۸][۶۹][۷۰]
مارچ 2020 دے آخر توں، یورپ تے امریکا وچ تیزی توں بڑھدے ہوئے مریضاں دی اطلاع اے، انہاں علاقےآں دے سیاحاں تے تارکین وطن نوں نسل پرستی تے نفرت و تعصب (زینو فوبیا) دا سامنا شروع ہوگیا اے، مثال دے طور اُتے بھارت تے افریقی ملکاں وچ ۔[۷۱][۷۲][۷۳]
اقتباس
سودھو- عالمی کساد بازاری نہ صرف امریکی ڈالر دی (طلب اور) قیمت ودھیا دے گی بلکہ امریکا وچ شرح سود وی ودھ جائے گی۔
- global recession will actually boost the value of the U.S. dollar and push interest rates higher in the U.S.[۷۴]
- It’s only a matter of time before the self-righteous Nanny State uses this COVID-19 pandemic as yet another means by which it can dictate every aspect of our lives.[۷۵]
حوالے
سودھو- ↑ "Naming the coronavirus disease (COVID-19) and the virus that causes it"۔ who.int۔ اخذ شدہ بتاریخ 4 اپریل 2020
- ↑ "WHO | Novel Coronavirus—China"۔ WHO۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 اپریل 2020
- ↑ "Coronavirus disease 2019"۔ عالمی ادارہ صحت۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 مارچ 2020
- ↑ "WHO Director-General's opening 7remarks at the media briefing on COVID-19—11 مارچ 2020"۔ عالمی ادارہ صحت۔ 11 مارچ 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 11 مارچ 2020
- ↑ "Coronavirus COVID-19 Global Cases"۔ یونیورسٹی جون ہاپکنز۔ اخذ شدہ بتاریخ 20 مارچ 2020
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ "Coronavirus Update (Live): 307,627 Cases and 13,050 Deaths from COVID-19 Virus Outbreak—Worldometer"۔ www.worldometers.info
- ↑ "Q & A on COVID-19"۔ European Centre for Disease Prevention and Control (بزبان انگریزی)۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 مارچ 2020
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ "Q&A on coronaviruses"۔ عالمی ادارہ صحت۔ 11 فروری 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 24 فروری 2020
- ↑ "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)—Transmission"۔ Centers for Disease Control and Prevention (بزبان انگریزی)۔ 17 مارچ 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 مارچ 2020
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ "How COVID-19 Spreads"۔ cdc.gov
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ "Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)"۔ US بیماریاں توں بچاؤ تے انسداد دے مرکز۔ 10 فروری 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 11 فروری 2020
- ↑ Rothan, H. A.; Byrareddy, S. N. (فروری 2020). "The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak". Journal of Autoimmunity: 102433. doi: . PMID 32113704. https://www.researchgate.net/publication/339515532.
- ↑ "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)"۔ Centers for Disease Control and Prevention (بزبان انگریزی)۔ 11 فروری 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 مارچ 2020
- ↑ "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)"۔ Centers for Disease Control and Prevention (بزبان انگریزی)۔ 11 فروری 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 23 مارچ 2020
- ↑ "کورونا وائرس دے بارے وچ چند حقائق"۔ ۲۶ اکتوبر ۲۰۲۰ میں اصل سے آرکائیو شدہ
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےSCMP 20200206
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-7
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-8
لئی۔ - ↑ David Nikel۔ "Denmark Closes Border To All International Tourists For One Month"۔ فوربس (جریدہ)۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 مارچ 2020
- ↑ "Coronavirus: Poland to close borders to foreigners, quarantine returnees"۔ روئٹرز۔ 14 مارچ 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 13 مارچ 2020 – The Straits Times سے
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-9
لئی۔ - ↑ "COVID-19 Educational Disruption and Response"۔ یونیسکو۔ 20 مارچ 2020۔ اخذ شدہ بتاریخ 22 مارچ 2020
- ↑ "Here Comes the Coronavirus Pandemic: Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire". نیو یارک ٹائمز. 29 فروری 2020. https://www.nytimes.com/2020/02/29/opinion/sunday/corona-virus-usa.html.
- ↑ Jade Scipioni (18 مارچ 2020)۔ "Why there will soon be tons of toilet paper, and what food may be scarce, according to supply chain experts"۔ CNBC۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 مارچ 2020
- ↑ "The Coronavirus Outbreak Could Disrupt the U.S. Drug Supply"۔ Council on Foreign Relations۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 مارچ 2020
- ↑ Perper, Rosie (5 مارچ 2020). "As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4 trillion hit to global GDP". Business Insider. https://www.yahoo.com/news/coronavirus-spreads-one-study-predicts-101552222.html.
- ↑ Rachel Clamp (5 مارچ 2020)۔ "Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past"۔ The Conversation۔ اخذ شدہ بتاریخ 14 مارچ 2020
- ↑ Tavernise, Sabrina; Oppel Jr, Richard A. (23 مارچ 2020). "Spit On, Yelled At, Attacked: Chinese-Americans Fear for Their Safety". نیو یارک ٹائمز. https://www.nytimes.com/2020/03/23/us/chinese-coronavirus-racist-attacks.html. Retrieved on 23 مارچ 2020.
- ↑ ۲۹.۰ ۲۹.۱ WHO-China Joint Mission (16–24 فروری 2020)۔ "Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)" (PDF)۔ World Health Organization۔ اخذ شدہ بتاریخ 8 مارچ 2020
- ↑ ۳۰.۰ ۳۰.۱ ۳۰.۲ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےHui14Jan2020
لئی۔ - ↑ ۳۱.۰ ۳۱.۱ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-34
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-35
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-36
لئی۔ - ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ Josephina Ma (2020-03-13). "Coronavirus: China’s first confirmed Covid-19 case traced back to نومبر 17". South China Morning Post. https://www.scmp.com/news/china/society/article/3074991/coronavirus-chinas-first-confirmed-covid-19-case-traced-back.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-69
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےbbc50984025
لئی۔ - ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےQun29Jan2020
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےfrance2420200120
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےAutoDW-19
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےWHO_PHEIC_decl2
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےJHMap
لئی۔ - ↑ Li, Ruiyun; Pei, Sen; Chen, Bin; Song, Yimeng; Zhang, Tao; Yang, Wan; Shaman, Jeffrey (2020). "Substantial undocumented infection facilitates the rapid dissemination of novel coronavirus (COVID-19)". میڈ آرکائیو. doi: .
- ↑ Sun, Haoyang; Dickens, Borame Lee; Chen, Mark; Cook, Alex Richard; Clapham, Hannah Eleanor (2020). "Estimating number of global importations of COVID-19 from Wuhan, risk of transmission outside mainland China and COVID-19 introduction index between countries outside mainland China". میڈ آرکائیو. doi: .
- ↑ "Coronavirus statistics for United States"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for Spain"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for Italy"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for France"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for Germany"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for United Kingdom"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for Turkey"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for Iran"۔ Worldometer
- ↑ "Coronavirus statistics for China"۔ Worldometer
- ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ ۵۹.۰ ۵۹.۱ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ سانچہ:مرجع ويب
- ↑ "China"۔ Johns Hopkins University
- ↑ "Fears of new virus trigger anti-China sentiment worldwide". The Japan Times. 2 فروری 2020. https://web.archive.org/web/20200203151014/https://www.japantimes.co.jp/news/2020/02/02/asia-pacific/science-health-asia-pacific/virus-antichina-sentiment-worldwide/. Retrieved on ۱۵ اکتوبر ۲۰۲۰.
- ↑ Alexandra Ma، Kelly McLaughlin (2 فروری 2020)۔ "The Wuhan coronavirus is causing increased incidents of racism and xenophobia at college, work, and supermarkets, according to Asian people"۔ Business Insider۔ 2 فروری 2020 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 فروری 2020
- ↑ Stefano Pitrelli، Rick Noack (31 جنوری 2020)۔ "A top European music school suspended students from East Asia over coronavirus concerns, amid rising discrimination"۔ The Washington Post۔ 3 فروری 2020 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 4 فروری 2020
- ↑ Austa Somvichian-Clausen (30 جنوری 2020)۔ "The coronavirus is causing an outbreak in America—of anti-Asian racism"۔ The Hill۔ 1 فروری 2020 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 فروری 2020
- ↑ Nylah Burton (7 فروری 2020)۔ "The coronavirus exposes the history of racism and "cleanliness""۔ Vox۔ 7 فروری 2020 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 فروری 2020
- ↑ Iqbal Nosheen (16 فروری 2020)۔ "'They yelled Coronavirus' – East Asian attack victim speaks of fear"۔ The Guardian۔ 17 فروری 2020 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 24 فروری 2020
- ↑ "Covid-19 – One in seven people would avoid people of Chinese origin or appearance"۔ Ipsos MORI (بزبان انگریزی)۔ اخذ شدہ بتاریخ 25 فروری 2020
- ↑ "Coronavirus fuels anti-Chinese discrimination in Africa". ڈوئچے ویلے. 19 فروری 2020. https://www.dw.com/en/coronavirus-fuels-anti-chinese-discrimination-in-africa/av-52428454.
- ↑ "Chinese industrial workers subject to mandatory coronavirus isolation in Ethiopia". Panapress. 28 فروری 2020. https://www.panapress.com/Chinese-industrial-workers-subje-a_630630164-lang2.html.
- ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےaljazeera200324083648362
لئی۔ - ↑ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےdw52862599
لئی۔ - ↑ http://www.rfi.fr/en/international/20200319-foreigners-feel-the-heat-of-kenya-s-coronavirus-fears-nairobi-covid-19-xenophobia-european-mzungu
- ↑ Understanding the "Exorbitant Privilege" of the U.S. Dollar
- ↑ Virtual School Dangers: The Hazards of a Police State Education During COVID-19
سانچہ:وبائیں
سائیٹ غلطی: <ref>
ٹیگ اک ٹولی جیدا ناں "lower-alpha" اے ہیگے نیں، پر کوئی <references group="lower-alpha"/>
ٹیگ نا لبھیا۔