کنکر
کنکر (انگریزی: Pebble) کسے سخت پتھر دے پرزے نوں کہیا جاندا اے۔ ایہ بذات خود بہت باریک جہے پتھر ہو سکدے نيں یا فیر کسے وڈے سارے پتھر دے ٹُٹݨ یا بِکھرن توں وجود وچ آ سکدے نيں۔ کئی بار کنکر ہور پتھراں، اِٹ تے سیمنٹ دے ناݪ کسے عمارت دے گرن یا اوہددے ڈھے جاݨ ناݪ وکھ ہُندے نيں۔ ایہ کنکر باریک وی ہو سکدے تے چبھن والے وی ہو سکدے نيں۔ کچھ کنکر نرم ملائم وی ہُندے تے چھوݨ ناݪ ہتھاں وچ نرمی تے ٹھنڈک دا وی احساس بھرسکدے نيں۔ کنکر پتھراں دی طرحاں کئی رنگ دے ہو سکدے نيں۔ ایہ کچھ تھانواں اُتے کثرت ناݪ مݪ سکدے نيں۔ کنکراں دے مݪݨ دا اک اہم ماخذ سمندر دا ساحل ہُندا اے۔ ساحل اُتے کئی سیپیاں، ریت تے کنکر پائے جاندے نيں۔ ایہ وکھ وکھ رنگ تے سائز دے ہو سکدے نيں۔ انہاں وچوں کچھ کنکر لوک گھراں وچ سجاوٹ دے لئی وی رکھدے نيں۔ جو لوک گھراں وچ ٹوبھا یا مچھی گھر رکھدے نيں، اوہ لوک وی سمندری پانی دی منظر کشی دے لئی کانچ وچ پانی تے ریت دے نال کچھ کنکر ضرور جمع کر کے رکھدے نيں۔ کچھ کنکر پہاڑی علاقےآں وچ وی دستیاب ہُندے نيں۔ ایہ کنکر یا تاں پہاڑاں اُتے پتھر دے بکھراؤ ناݪ نکݪدے نيں یا فیر لاوا پھٹݨ نال ماحول وچ پھیل جاندے نيں۔ پہاڑاں پتھر یا کنکراں دی خصوصیت اس دا ہمہ سطحی ہوݨا یا وکھ وکھ شکلاں وچ پایا جاݨا ہُندے نيں۔ کچھ پتھر عام مٹی دا وی حِصا ہُندے نيں۔
تعمیرات وچ استعمال
سودھوجدید دور وچ ہر شہر دی تعمیر دا بنیادی سامان کنکر، پتھر تے ریت نيں۔ شاپنگ مال، دفاتر تے بلند و بالا رہائشی عمارتاں بنݨاوݨ وچ اِستعمال ہوݨ والا کنکریٹ تے سڑک دی تعمیر وچ استعمال ہوݨ والا اسفالٹ دراصل ریت تے کنکر دا ہی مرکب ہُندا اے۔ چاہے اوہ گھراں دیاں کھڑکیاں دا شیشا ہووے یا گڈیاں دی ونڈشیلڈ یا سمارٹ فون دی سکرین، ایہ سبھ دے سبھ ریت پگھلا کے بݨائے جاندے نيں۔ ایتھے تک کہ فون تے کمپیوٹر دی سیلیکون چِپ تے گھر وچ موجود تقریبن ہر الیکٹرونک آلات دی تیاری لئی ریت دا استعمال کيتا جاندا اے۔[۱]