چپڑ چڑی

چپڑ چڑی
پنڈ
دیس	بھارت
صوبہ	پنجاب
ضلع	ایسّ.اے.ایسّ.نگر
بلاک	کھرڑ
رقبہ
• کل	۱۵۲ مربع کلومیٹر (۵۹ مربع میل)
بولیاں
• سرکاری	پنجابی
منطقۂ وقت	بھارتی معیاری ویلہ (UTC+5:30)

فتح برج

چپڑچڑی خورد بھارتی پنجاب دے ایسّ.اے.ایسّ.نگر ضلعے دے بلاک کھرڑ دا اک پنڈ ہے

چپڑ چڑی بنوڑ-کھرڑڑ مکھ سڑک توں کجھ کو وتھّ 'تے لانڈراں نیڑے، ستھت ہے۔ ایہہ سڑک ہن بندہ سنگھ بہادر دے ناں نال جانی جاندی ہے۔ ,اتھوں تکّ کہ جس ٹبے 'تے بابا بندہ سنگھ بہادر ولوں بیٹھ کے جنگ دے میدان دا نریکھن کیتا گیا سی، اس نوں وی لوکاں نے پٹّ کے میدان نیڑے لے آندا تے اتہاسک تے وراثتی ثبوت مٹدے چلے گئے۔ 12 مئی 1710 دے لگبھگ اتھے بندہ سنگھ بہادر دے سکھ اتے سرہند دے شاہی فوجدر وزیر خان دیاں فوجا دے وچکار لڑائی ہوئی سی۔ اس لڑائی وچّ وزیر خان ماریا گیا سی اتے مغل فوز نوں بھاجڑا پے گئیاں۔ 14 مئی 1710 نوں سکھاں نے سرہند تے قبجہ کر لیا۔ صاحبزادیاں نوں شہید کرن والے، ظالم وزیر خان نوں سودھن مگروں اس جنڈ نال پٹھا ٹنگیا گیا سی۔ گورو گوبند سنگھ جی، ماتا گزری اتے چار صاحبزادیاں نال تاں جو گزری سو گزری بابا بندہ بہادر دی درتڑا تے شکتی دا اجیہا نرمان ہندا سی کہ دیوَ قد جرنیل دا روپ دھار لیندا۔ ایہہ یادگار سکھ فوجاں دی سرہند دے نواب نوں جنگ وچ موت دے گھاٹ اتارن توں بعد ہوئی جت دی یادگار وچ بنائی گئی ہے۔ ایس سڑک اتے پیندے اتہاسک ستھان بندہ بہادر ولوں اسدی چون گریلا یدھ لڑن ہتّ کیتی گئی سی۔ چپڑ چڑی وکھے صوبہ سرہند نال لڑی گئی فیصلہ کن لڑائی دے ستھان اتے فتح برج وی اسر چکا ہے۔ چپڑ چڑی دے یدھ دی جت توں بعد سرہند دا پہلا صوبیدار بھائی باج سنگھ نوں بنایا گیا

12 مئی، 1710 دی سویر تک وزیر خان دی فوج وی پہنچ چکی سی۔ بھاویں کجھ سومے وزیر خان دی فوج اک لکھ دے قریب دسدے ہن پر اک مسلم سومے مطابق وزیر خان کول کل 5-6 ہزار گھوڑ سوار، 7-8 ہزار بندوقچی، 8 ہزار غازی اتے کجھ پیدل فوج وی سی۔ اس دی فوج وچ سبھّ توں اگے ہاتھی سن۔ لڑائی شروع ہندیاں ہی جدوں ہاتھی، سکھاں دیاں توپاں دی مار دے دائرے وچ آ گئے تاں سکھاں نے اکدمّ گولے ورسہ کے ہاتھیاں نوں کھدیڑن دی کوشش کیتی۔ وزیر خان دی فوج دے کجھ ہاتھی زخمی ہو کے چنگھاڑدے ہوئے پچھے نوں دوڑے اتے اپنے ہی فوجیاں نوں زخمی کر گئے۔ اس دے جواب وجوں سرہند دی فوج دیاں توپاں وی ورھن لگّ پئیاں۔ سکھ فوجاں کیونکہ جھڑی والے پاسے سن، اس کر کے اوہناں نوں درختاں دی اوٹ مل گئی۔ ادھر سکھاں دیاں توپاں نے سرہندی توپچیاں نوں اپنی مار ہیٹھ لے آندا جس نال اوہناں ولوں توپاں دی گولاباری بند ہو گئی۔ ہن کئی سکھ گھوڑ سوار، سرہندی فوجاں وچ جا وڑے اتے وڈھّ-ٹکّ شروع ہو گئی۔ سکھاں نوں سرہند ‘تے بہت غصہ سی اتے اوہ اس دے حاکماں نوں سزا دینا چاہندے سن۔ اس کر کے اوہ سر تلی ‘تے رکھ کے جوجھ رہے سن۔ دوجے پاسے مغل اتے پٹھان فوجی تاں صرف تنخواہدار سن۔ جدوں بہت مارو-ماری ہو چکی سی تاں بہت سارے بھاڑے دے سرہندی فوجیاں نے جان بچاؤن واسطے کھسکنا شروع کر دتا۔ جہاد دے ناں ‘تے اکٹھے کیتے پٹھان تے مغل وی، جنگ دے طور-طریقیاں توں انجان ہون کر کے، بہتی دیر لڑائی نہ کر سکے۔ اوہناں وچوں بہتے جاں تاں مارے گئے جاں میدان چھڈّ کے بھجّ گئے۔ ایہہ لڑائی 12 مئی دی سویر توں دوپہر تک ہی چلی سی۔

چھپڑاں والی جھڑی

Pond of ,vllage Chappar Chiri, Mohali, Punjab, India

Village Pond of ,Chappar Chiri, Mohali, Punjab, India

پراتن سمیں 'چ اس علاقے 'چ بہت سارے چھپڑ سن، جنہاں دا بہت صاف-ستھرا پانی سی۔ ترائی والے اس کھیتر 'چوں کئی برساتی ندیاں-نالیں گزردے سن تے نیڑے ہی 'پٹیالہ کی راؤ' ندی وی وگدی سی۔ اچے-نیویں ٹبیاں 'چوں دی لنگھدا نرمل جل اس پہاڑ نوں بے حدّ خوبصورت بناؤندا سی۔ بہت سارے وڈے-چھوٹے چھپڑاں دی بھرمار کارن اس جگہ نوں لوک بولی 'چ 'چھپڑاں والی جھڑی' جاں چھپڑاں والا جنگل کیہا جان لگّ پیا۔ ہولی-ہولی مونہوں-مونہیں لوکدھارائی ورتارے 'چ شبد 'چھپڑ-چھڑی' پرچلت ہو گیا۔ سماں گزردا گیا، اس علاقے دے ٹبیاں دا ریتا لوک ہونجھ کے لے گئے، پراتن چھپڑاں نوں پور کے کسے نے اپنے کھیتاں 'چ رلا لیا تے کدھرے مٹی بھر کے چھپڑ والی جگہ 'دھرم-استھان' بن گئے۔

جنگلی جیو وبھنتا

چپڑ چڑی وچّ پانی دے کافی چھپڑ ہون کرکے اتھے جنگلی جیوواں دی وی کافی ونّ سونتا رہی ہے۔بھانوے گھنی کھیتی اتے شہریکرن نال اتھے پہلاں نالوں کافی تبدیلی آ گئی ہے پر اجے وی اس کھیتر وچ کافی جنگلی جیو اتے رنگ برنگے پنچھی ملدے ہن۔

جنگلی جیو تصویراں

• 
  لال منیا نر (2015)
• 
  مینا جوڑا چپڑ چڑی وکھے
• 
  جنگلی ککڑ
• 
  شکرہ مڑھیاں کول چھپڑ لاگے
• 
  لال منیا مادہ
• 
  لال منیا نر
• 
• 
  دسمبر 2016
• 

حوالے