پیٹھا کدو
پیٹھا کدو | |
---|---|
اسمیاتی درجہ | پرجاتی |
جماعت بندی | |
مملکت: | بوٹے |
جماعت: | میگنولیوپسیڈا |
طبقہ: | ککربٹیلس |
خاندان: | کدو ٹبر |
جنس: | بیننکاسا |
نوع: | B. hispida |
سائنسی نام | |
Benincasa hispida[۱] Alfred Cogniaux ، ۱۸۸۱ | |
سابق سائنسی نام | |
| |
ترمیم |
پیٹھا کدو (Wax gourd) ویل اے جو اوہدے بہت وڈے پھݪ لئی اگائی جاندی اے، جیہنوں پکّݨ اُتے سبزی دے طور تے کھایا جاندا اے۔ ایہ بیننکاسا جنس دا واحد رکن اے۔
ایہدا تعلق جنوبی ایشیا تے جنوب مشرقی ایشیا ناݪ اے۔
نام
سودھونام "سردی دے موسم دا خربوزہ" (winter melon) جو کدی کدائیں اس پودے نوں دِتا جاندا اے چینی نام dōngguā (冬瓜) اُتے مبنی اے۔ تاہم، حرف 瓜 (guā) دا مطلب "لوکی" یا "اسکواش" وی ہو سکدا اے۔ غالبن ایہ نام "خربوزہ" اس لئی دِتا گیا کیونکہ ایہنوں پیٹھا یا چاہ بݨاؤݨ لئی وی ورتیا جاندا اے۔
"موم لوکی" دا نام پھݪ دی جِلد وچ موم دی تہہ دی وجہ توں آیا اے۔
تفصیل
سودھوپودا موٹے تے بالدار تنےآں دے ناݪ موٹیاں ویلاں اگاؤندا اے۔ ایہدے وڈے کُھردرے پتے ہُندے نیں جیہناں دی چوڑائی 4-12 انچ (10-30 سینٹی میٹر) دے درمیان ہُندی اے۔
جون توں ستمبر تک پتےآں دے محور وچ سنہری پیݪے رنگ دے پُھل لَگدے نیں۔
پھݪ
سودھوکھاد پاؤݨ مگروں 50-60 سینٹی میٹر لمبے تے 10-25 سینٹی میٹر چوڑے کروی پھݪ لگدے نیں۔ تازا پھݪ نرم تعھندݪے بالاں ناݪ ٹعھکے ہُندے نیں جو آخر کار غائب ہو جاندے نیں تے اک مومی کوٹنگ تیار کرلیندے نیں جو اس پھݪ نوں اک سال تک لمبی شیلف لائف دیندا اے۔
پھݪ دی لمبائی 80 سینٹی میٹر تک وَدھ سکدی اے۔ پھݪ وچ گاڑھا گُدا ہُندا اے جو مِٹھا، کرکرا تے رسیلا ہُندا اے۔ ایہدے وچ چِٹے یا پیݪے رنگ دے بی ہُندے نیں۔
کاشت
سودھوایہ گرم، معتدل آب و ہوا وچ چنگی طرحاں خُشک لوم تے ریتلی مٹی وچ اگایا جاندا اے تے ٹھنڈ نوں برداشت نئیں کردا۔ ایہ نہراں یا کھاݪےآں دے کنارے تے اگایا جاندا اے تے ودھدے ہوئے موسم وچ ایہنوں مسلسل آبپاشی دی لوڑ ہُندی اے۔
استعمال
سودھوپیٹھا کدو نوں کئی مہینےآں تک ذخیرا کیتا جا سکدا اے، جِداں Winter squash ونگوں۔ برصغیر پاک و ہند دے پیٹھا کدو اُتے اک چِٹی کوٹنگ ہُندی اے جیہدی بناوٹ کُھردری ہُندی اے۔ جنوب مشرقی ایشیائی اقسام وچ ہموار مومی ساخت ہُندی اے۔ ایہ اوہناں چند سبزیاں وِچوں اک اے جو سردیاں وچ پتلے پودیاں آݪے علاقیاں وچ دستیاب ہُندیاں نیں۔ جنوبی ایشیا وچ ایہنوں آیورویدک نظام طب وچ ایہدی دواواں دی خصوصیات لئی پہچاݨیا جاندا اے۔
کمبوڈیا وچ ایہنوں ٹرالاچ (خمیر: ត្រឡាច) دے نام توں جاݨیا جاندا اے تے کمبوڈیا دے کھاݨےآں وچ سوپ تے سٹو وچ استعمال ہُندا اے۔
جنوبی ایشیا وچ ایہنوں سبزی دے طور تے سالݨ پکاؤݨ توں علاوا پیٹھا تیار کرن لئی وی ورتیا جاندا اے۔
مورتاں
سودھو