انسانی معاشرے وچ وکھ وکھ قِسماں دے دھندے، پیشے تے کاروبار ہُندے نیں۔ ہَر دھندے یا پیشے دا خاص نام ہُندا اے ۔ ایہ پیشے یا روزگار علمی وی ہُندے نیں تے صنعت و حرفت دے متعلق وی ہُندے نیں ۔ عِلمی پیشے اختیار کرن توں پہلاں مخصوص تعلیم گاہاں وچ استاداں کوݪوں تعلیم لیݨی پیندی اے ۔ انڈسٹری یا صنعت و حرفت دے پیشےآں واسطے اس فن دے ماہرین کولوں تربیئت لیݨی پیندی اے ۔ ذیل وچ اوہناں پیشےآں تے تعھندےآں دی فہرست درج اے جیہڑے انسانی سماج تے خصوصن پنجاب وچ رائج نیں ۔

تیاری مکانات

سودھو
  • راج
  • خیمہ و چھتر سازی
  • چھپر بندی و کھپریلی
  • آراکشی
  • نجاری
  • سنگ تراشی
  • پتھارا
  • چونا تے سیمنٹ سازی
  • بیلداری
  • بندھانی

تہذیب و آرائش عمارات

سودھو
  • رنگ ساز
  • آرائش ساز
  • چلمن ساز
  • خرادیا
  • سلاوٹ تے کھٹ بنا
  • فراشی
  • مشعلچی
  • آب براری
  • خاکروب

تیاری لباس

سودھو
  • اونٹائی و دھنائی
  • کتائی سوت
  • تیاری اون
  • سلائی بٹائی (ریشم)
  • دھلائی پارچہ
  • رنگائی و لیلاری
  • پارچا بافی
  • شال و کمبل بافی
  • دری بافی
  • قالین بافی
  • سوئی سازی
  • سلائی (خیاطی)
  • رفو گری
  • جولاہا

تزئین لباس

سودھو
  • درزی
  • للاری
  • رفو گری
  • اتو کاری
  • چھیپ کاری
  • سوزن کاری (کڑاہت)
  • کندلا کشی
  • تار کشی
  • دبکئی
  • بٹئی
  • سلما سازی
  • زر بافی (گوٹا سازی)
  • زر دوزی

تیاری جُتی

سودھو
  • رنگائی چرم
  • جوتا سازی
  • کُھسا سازی

ظروف سازی

سودھو
  • ظروف سازی
  • ٹوکری سازی
  • کمہاری
  • کپا سازی
  • ڈھلئی کاری
  • ٹھٹیرا گری

ملمع کاری

سودھو
  • ورق یا پنی سازی
  • کوفت کاری
  • قلعی گری
  • جلا کاری

خوراکی پیشے

سودھو

تیاری خوراک

سودھو

تکلفات خوراک

سودھو

سنگھار

سودھو
  • سنیارا
  • نیاری
  • منیار
  • چتائی کار
  • مرصع کار
  • نگینہ گر
  • بندھائی
  • جڑائی و مینا کار
  • پٹوہ گری (علاقہ بندی)
  • منہیاری
  • متعلقات سنگھار و سہاگ
  • کن بدھائی
  • آئینہ سازی
  • کنگھی سازی
  • اصلاح سازی
  • نائی
  • پھلیری
  • پنواڑی
  • مغلائی گری

فنون لطیفہ

سودھو
  • مراسی
  • باجے سازی
  • سازندہ
  • نقاش
  • مصور
  • مہر کنی
  • صحافی
  • کسابت، طباعت و صحافت
  • قلم سازی
  • روشنائی سازی
  • کاغذ سازی
  • محرری
  • خوش نویس
  • کاپی نویسی
  • چھپائی (طباعت)
  • جلد ساز

سواری

سودھو
  • ٹانگا واݨ
  • گُھڑ سوار
  • زین ساز
  • بیل بان
  • نعل بندی
  • شتر بان
  • ہاتھی بان


بار برداری

سودھو
  • گاڑی بان
  • حمال

کشتی رانی

سودھو
  • تیراکی
  • غوطہ خور
  • ملاح ، مانجھی (کشتی بانی)

متفرق

سودھو