پنجابی ناٹک دا چوتھا دور

1975 توں 1990 تک اس دور وچ پنجابی ناٹک کاراں دیاں تنے پیڑھیاں ملکے پنجابی ناٹک دی ترقی کردیاں ہن۔ اس دور دیاں حالات ماتحت ایمرجینسی، پنجاب سنکٹ، سیاسی بھرشٹاچار، پنجاب اتے بھارت وچلیاں سیاسی تبدیلیاں، پنجاب وچلی تھیٹری لہر کارن ناٹک دی جنجیون تک پہنچ آدی کارناں کرکے پنجابی ناٹک اک نویں ٹون پکڑدا اے اتے اپنیاں سرگرمیاں جاری رکھدا ہویا مولکتا اتے پھلار وی گرہن کردا اے۔ اس دور وچ پنجابی ناٹک آتمجیت-اجمیر اؤلکھ-چرنداس سدھو-گرشرن سنگھ دی چوکڑی دیاں سرجناتمک اتے رنگمنچی سرگرمیاں نال پروان چڑھدا اے۔ آتمجیت نے اپنے ناٹکاں ہوا محل' (1980) 'چابیاں اتے ہور اکانگی' (1976)، 'رشتیاں دا کی رکھیئے ناں' وغیرہ وچ شہری مڈل کلاس دے مسئلیاں اتے سیاسی مسئلیاں دی گل کیتی۔ اوہ لوک ناٹ اتے جدید رنگمنچی ودھیاں نوں بڑے سچجے ڈھنگ نال ورتدا اے۔ اوہ آپ ناٹک سٹیج کردا اے، اسنے 'کلا منچ' امرتسر دی قیام اسے مقصد لئی کیتی۔ اجمیر اؤلکھ مالوا کھیتر وچ پنجابی تھیٹر نوں سرجیت رکھن وچ اہم کردار نبھاؤندا اے۔ اوہ یونیورسٹیاں دے ناٹ-میلیاں دیاں رنگمنچی سرگرمیاں وچوں جنمیا ناٹک کار اے۔ اوہ مالوے دی نمن کرسانی نوں بڑی شدت نال پیش کردا اے۔ اسنے 'عشقَ جنھاں دے ہڈیں رچیا' (1977)، 'اربد نربد دھندھوکارا' (1978)، بگانے بوہڑ دی چھاں' (1981)، 'انھے نشانچی' (1983)، 'ستّ بیگانے'، (1983)، 'گانی' (1990) آدی ناٹکاں دی سرجنا کسانی دے موضوعاں نوں لے کے ہی کیتی۔ چرنداس سدھو 'کالجیئیٹ ڈرامہ سوسائٹی' راہیں دلی نوں اپنیاں ناٹ-سرگرمیاں دا مرکز بناؤندا اے۔اوہ اپنے ناٹکاں 'بھجنو'، 'اندومتِ ستدیو' (1984)، 'بابا بنتو' (1984) 'کل کالج بند روھیگا' (1984) مست میگھووالیا (1986) آدی راہیں پینڈو حقیقت، مہاننگراں دے دوگلے اتے دمبھ بھرپور جیون اتے معاشی طور اُتے نپیڑے طبقےآں دی گل کردا ہویا پنجابی ناٹ-سرجنا اتے رنگمنچی سرگرمی وچ اپنی بھرپور حاضری لواؤندا اے۔ گرشرن سنگھ پنجابی دا پرتیبدھ رنگکرمی اتے ناٹک کار اے۔ جیکر نندہ پنجابی ناٹک نوں اتے نورھا پنجابی تھیٹر نوں جم دندے ہن تاں گرشرن سنگھ پنجابی ناٹک تے تھیٹر نوں پنجاب دے پنڈ-پنڈ تے گھر گھر تک پہنچاؤندا اے۔ اوہ ناٹک دیاں نویاں ونگیاں مختصر ناٹک اتے نکڑ ناٹکاں دی سرجنا کردا اے۔ 'دھمک نگارے دی' (1981)، 'سیس تلی اُتے' (1981) 'بھنڈ کینیڈا آئے'، 'بابا بولدا اے'، 'چنڈی گڑھ پواڑے دی جڑھ'، ہیرو آدی اسدے اہم ناٹک ہن۔ اس طرحاں اس دور وچ پنجابی ناٹک سماجی سمسیاواں اتے نفسیات تجزیہ توں اگے تر کے سیاسی فکر دی سفر کردا اے اتے اکانگی تے پورے ناٹک دی لکیری ونڈ توں اگے ترکے ریڈیو ناٹک، شاعری ناٹک، مختصر ناٹک، ٹی۔ وی۔ ناٹک، نکڑ ناٹک، بال ناٹک، اک پاتری ناٹک وغیرہ کئیاں قسماں دا ترقی کردا اے۔ ناٹ-پراپتیاں دی نظر توں ایہہ دور پنجابی ناٹک دا 'سابق سکھر' کہن یوگ جاپدا اے۔