پشکر جھیل
 

لمبا‏ئی 0.500 کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2043) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
نقشہ 26°29′14″N 74°33′15″E / 26.487222222222°N 74.554166666667°E / 26.487222222222; 74.554166666667   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
انتظامی تقسیم
ملک بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن[۱]
حصہ جھیل   ویکی ڈیٹا اُتے (P31) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طاس دیس
لمبائی 0.500 کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2043) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جغرافیائی خصوصیات
متناسقات 26°29′14″N 74°33′15″E / 26.487222222222°N 74.554166666667°E / 26.487222222222; 74.554166666667   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رقبہ 0.2 مربع کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2046) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
بلندی 471 میٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2044) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جیو رمز 1259147[۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1566) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پشکر جھیل
 

انتظامی تقسیم
ملک بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن[۱]
طاس دیس
جغرافیائی خصوصیات
متناسقات 26°29′14″N 74°33′15″E / 26.487222222222°N 74.554166666667°E / 26.487222222222; 74.554166666667   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
رقبہ 0.2 مربع کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2046) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
لمبا‏ئی 0.500 کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2043) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
چوڑآئی 0.400 کلومیٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2049) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
دریا ڈگدا دریاۓ لونی   ویکی ڈیٹا اُتے (P200) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
بلندی 471 میٹر   ویکی ڈیٹا اُتے (P2044) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جیو رمز 1259147[۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1566) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پشکر جھیل جاں پشکر سروور مغربی بھارت دے راجستھان راج دے اجمیر ضلعے دے پشکر قصبے وچ واقع اے۔ پشکر جھیل ہندواں دی پوتر جھیل اے۔ ہندو دھرم گرنتھاں نے اس نوں “تیرتھ-راج” دسیا اے - پانی-سریر نال متعلق تیرتھ ستھاناں دا راجا اتے اس نوں سرجن ہار-دیوتا برہما دی اساطیری کہانی نال جوڑدے ہن، جسدا سبھ توں مشہور مندر پشکر وچ کھڑا اے۔ پشکر جھیل دا ذکر چوتھی صدی بی.سی توں ہویا اے۔

پشکر جھیل 52 نہاؤن والے گھاٹاں نال گھریا ہویا اے (جھیل ول جان والے قدماں دی اکّ لڑی)، جتھے پشکر میلہ ہون ویلے عقیدت مند وڈی گنتی وچ پوتر اشنان کرن لئی آؤندے ہن۔ منیا جاندا اے کہ پوتر جھیل وچ ڈبن نال پاپاں نوں صاف کیتا جاندا اے اتے چمڑی دے روگ دور ہندے ہن۔ 500 توں ودھ ہندو مندر جھیل دے آس پاس واقع ہن۔

آلے دوآلے دے سیر-سپاٹہ اتے جنگلاں دی کٹائی نے جھیل 'تے بھاری سٹّ ماری اے، اس دے پانی دی کوآلٹی' تے برا اثر پے رہا اے، پانی دا پدھر گھٹ رہا اے اتے مچھی دی آبادی نوں نشٹ کر دتا گیا اے۔ بچاء دے اپاواں دے حصے وجوں، سرکار ڈی-سلٹنگ، ڈی-ویڈنگ، واٹر ٹریٹمینٹ، اتے ون-گھر اتے نال ہی جن-جاگروکتا پروگرام لے رہی اے۔

جغرافیہ

سودھو

پشکر جھیل جس دے آلے-دوآلے پشکر قصبے دا ترقی ہویا اے، راجستھان راج دے اجمیر ضلعے وچ پہاڑیاں دی اراولی گٹھ دے وچکار اے۔ ناگ پربت ("سپّ پہاڑ") وجوں جانی جاندی پہاڑی گٹھ جھیل نوں اجمیر توں وکھ کردی اے۔ وادی ۶۵۰–۸۵۶ میٹر (۲٬۱۳۳–۲٬۸۰۸ فٹ) پہاڑیاں دیاں دو ۶۵۰–۸۵۶ میٹر (۲٬۱۳۳–۲٬۸۰۸ فٹ) دکھن-پچھم توں اتر-مشرق ول چلدی اے۔ اجمیر توں 14 کلومیٹر (8.7 میل) 'تے اتر پچھم ول واقع اے، ڈیم بناؤن ولوں بنائی گئی نقلی پشکر جھیل نوں تنوں پاسیاں تے اجاڑ اتے پہاڑیاں نال گھریا ہویا اے۔[۳][۴] "بھارت وچّ جھیلاں دا ورگیکرن" دی لسٹ دے تحت جھیل نوں اکّ "سیکریڈ لیک" وجوں شرینیبدھّ کیتا گیا اے۔[۵]

موسم

سودھو

ایہہ کھیتر خشک اتے گرم گرمی اتے ٹھنڈیاں سردیاں دے نال نیم-سکے موسم دی حالت دا تجربہ کردا اے۔ گرمیاں دے مہینے مئی اتے جون دے دن سبھ توں گرم ہندے ہن، ودھ توں ودھ تاپمان 45 45 C (113. F) ہندا اے۔ سردیاں دے مہینیاں وچ، ودھ توں ودھ دا تاپمان 25-10 °C (77–50 °F) دے دائرے وچ ہندا اے۔ مینھ مکھ طور تے جولائی اتے اگست دے دو مہینیاں دے تھوڑھے ویلے دوران ہندا اے۔ ریکارڈ کیتی اوسطاً بارش 400-600 ملیمیٹر (16-24 انچ) دے دائرے وچ اے۔ سردیاں دے مہینیاں وچ جنوری اتے فروری دے مہینیاں وچ بارش وی کئی وار درج کیتی جاندی اے۔[۴]

پشکر میلہ

سودھو
24 نومبر 2007 نوں کارتک پورنما دے موقعے 'تے عقیدت مند پشکر جھیل' تے اکّ پوتر چبھی لے رہے ہن۔

سالانہ پشکر میلے جاں پشکر میلے دوران پشکر جھیل اتے اس دے نزدیک بہت بھاری آبادی بن جاندی اے، جسدا مذہبی اتے معاشی پکھ وی اے۔ میلے دے دوران، عقیدت منداں دا اکّ بہت وڈا اکٹھ جھیل وچ اکّ پوتر چبھی لیندا اے اتے اوٹھاں دا میلہ اکّ انوکھا جشن اے۔ پشکر میلہ پربودھنی اکادشی تے شروع ہویا، چمک دار؉ پندرواڑے وچ 11 واں چندر دن اتے کارتک پورنما - کارتک مہینے وچ پورا چندرما دن (اکتوبر - نومبر) نوں ختم ہندا اے، پچھلا دن میلے دا سبھ توں اہم دن اے۔ ایہہ میلہ برہما دے اعزاز وچ لگایا جاندا اے۔ پشکر جھیل وچ کارتک پورنما اتے اکّ رسم اشنان کرنا مکتی ول لے جاندا اے۔ ایہہ منیا جاندا اے کہ کارتک پورنما تے تن پشکراں دا چکر لگاؤنا بہت ہی گنوان اے۔ سادھو، ہندو پوتر مرد، اتھے اکٹھے ہندے ہن اتے اکادشی توں لے کے گپھاواں وچ پورنماشی دے دن تک رہندے ہن۔ پشکر میلہ ایشیا دا سبھ توں وڈا اوٹھ میلہ وی اے۔[۶] رنگین اتے روچک اوٹھ میلہ کتھت طور 'تے 2 لکھ لوکاں اتے 50,000 lsٹھاں نوں آکرشت کردا اے۔[۷] جھیل دے کنارے لگے اس میلے وچ اوٹھ بہت رنگ نال سجائے گئے ہن اتے جھیل دے دکھنی حصے 'تے ریت دے جھلی وچ پریڈ کیتے گئے ہن۔ کئی گوانڈھی پنڈاں دے قبیلے اپنے روائتی رنگین وستراں وچ دکھائی دیندے ہن۔ کارتک پورنیما 'تے میلہ، جس دن منیا جاندا اے کہ برہما نے اپنے یگّ دی جھیل قائم کردیاں سماپت کیتا۔ ایہہ راجستھان ٹورزم ڈولپمینٹ کارپوریشن (آرٹیڈیسی) ولوں منعقد کیتا گیا اے، پشکر میونسپل بورڈ اتے راجستھان دے پسوں پالن ڈیپارٹمنٹ۔ میلہ اکّ رنگارنگ تہذیبی تقریب اے جس وچ لوک ناچ، سنگیت، اوٹھاں دیاں دوڑاں، اتے پشو میلہ وی اے۔[۸][۹] رسا کسی میلے دوران منعقد کیتا جان والا مشہور منورنجک کھیڈ اے۔ ایہہ تقریب راجستھانیاں اتے غیرملکی لوکاں وچالے ہویا اے؛ مقامی لوک ہمیشہ اس میچ نوں جتدے ہن۔[۱۰]

  1. ۱.۰ ۱.۱ "صفحہ سانچہ:نام صفحہ في GeoNames ID". http://sws.geonames.org/1259147. Retrieved on
    ۲۶ نومبر ۲۰۲۴. 
  2. ۲.۰ ۲.۱ اجازت نامہ: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
  3. «Pushkar Lake». Eco India. دریافت‌شده در ۲۰۱۰-۰۱-۲۳.
  4. ۴.۰ ۴.۱ City Development Plan for Ajmer and Pushkar p. 196
  5. M.S.Reddy and N.V.V.Char. «Management of Lakes in India» (pdf). Annex 2 Classification of Lakes in India. World Lakes Org. ص. 20.
  6. Pippa de Bruyn. Frommer's India, Frommer's. Frommer's, 437, 440. ISBN 9780470169087. 
  7. Isha Manchanda (23 January 2010). Camel Kingdom. 7. http://www.tehelka.com/story_main43.asp?filename=Bu230110camel_kingdom.asp. Retrieved on
    ۲ فروری ۲۰۱۰.  Archived 24 January 2010 at the وے بیک مشین
  8. Bhalla, Kartar Singh (2005). Let's Know Festivals of India. Star Publications. ISBN 8176501654. 
  9. «Rajasthan Infrastructure Agenda "2025"» (PDF). Pushkar. Price Waterhouse Cooper. ص. 44. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۱-۰۷-۲۱.
  10. Bradnock, Roma (2004). Footprint India. Footprint Travel Guides, 354–355. ISBN 1904777007. 

حوالے

سودھو
  • "Assessment of Physico-Chemical Characteristics and Suggested Restoration Measures for Pushkar Lake, Ajmer Rajasthan (India)", Proceedings of International Conference TAAL 2007 held at Jaipur. Ministry of Environment and Forests Government of India. 
  • «Rajasthan Tourism Guide for Ajmer and Pushkar». Pushkar Lake. National Informatics Centre. جولائی ۲۰۰۶. صص. 195–356. بایگانی‌شده از اصلی (pdf) در ۲۰۱۹-۰۹-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۰-۰۱-۲۴.