پاکستان وچ خواتین دے خلاف تشدد
خواتین دے خلاف تشدد، خاص طور اُتے قریبی خواتین اُتے تشدد تے جنسی تشدد، پاکستان وچ صحت دا اک بہت وڈا مسئلہ تے خواتین دے انسانی حقوق دی خلاف ورزی اے ۔ [۱] پاکستان وچ خواتین دے خلاف تشدد اس مسئلے دا اک حصہ اے جس دا اس پورے خطے نوں سامنا کرنا پڑدا اے۔ [۲] پاکستان وچ خواتین بنیادی طور اُتے شادی بیاہ، ملازمت کيتی جگہ جنسی ہراسانی، گھریلو تشدد تے غیرت دے ناں اُتے قتل و غارت گری دے ذریعہ تشدد دا سامنا کردیاں نيں۔
تھامسن رائٹرز فاؤنڈیشن دے اک سروے وچ پاکستان نوں خواتین دے لئی دنیا دا چھٹا خطرناک ترین ملک قرار دتا گیا اے۔ [۳]
تریخ
سودھوجرنل آف پولیٹیکل اسٹڈیز وچ ڈاکٹر رخسانہ افتخار تے ڈاکٹر مقبول احمد اعوان دے مطابق، "پاکستان اک زرعی ریاست اے جتھے ذاتی ملکیت دا تصور بہت عام اے "، دونے تحریراں دے مطابق "پاکستان وچ خواتین نوں وی ذاتی ملکیت سمجھیا جاندا اے "۔ [۲] دو ریاستی طرز دی وجہ توں ملک وچ مذہبی تے ثقافتی اصولاں دی وجہ توں اس طرح دا تشدد برقرار اے۔ توقع کيتی جاندی اے کہ پاکستانی خواتین شائستگی نوں برقرار رکھن گی جدوں کہ مرداں توں توقع کيتی جاندی اے کہ اوہ اپنے گھر والےآں وچ عزت برقرار رکھنے دے لئی مردانگی دا مظاہرہ کرن۔ [۴] پاکستان وچ روايتی خیالات دے مطابق جے بے ایمانی نوں درست نئيں کيتا گیا تاں ایہ سنگین واقعے توں اگے تے معاشرے وچ پھیل سکدا اے۔
تشدد دے اعمال
سودھوگھریلو تشدد
سودھو2008ء دے اک سروے وچ ، 70 فیصد خواتین نے جواب دتا کہ انہاں نوں گھریلو تشدد دا سامنا کرنا پيا۔ ہیومن رائٹس واچ دی 2009ء دی اک رپورٹ دے مطابق، 70 توں 90 فیصد پاکستانی خواتین کسی نہ کسی طرح دے گھریلو تشدد دا شکار ہوئیاں۔ [۵] پاکستان وچ سالانہ 5 ہزار خواتین گھریلو تشدد توں ہلاک ہُندیاں نيں، جدوں کہ ہزاراں ہور خواتین معذور ہوئے جاندیاں نيں۔ [۶] قانون نافذ کرنے والے حکام گھریلو تشدد نوں جرم دے طور اُتے نئيں دیکھدے تے عام طور اُتے انہاں دے پاس لیائے جانے والے کسی وی واقعے نوں درج کرنے توں انکار کردے نيں۔
2012ء-2013ء وچ پاکستان ڈیموگرافک اینڈ ہیلتھ سروے وچ 3،867 شادی شدہ یا پہلے شادی شدہ خواتین توں پوچھ گچھ کيتی گئی۔ [۷] جواب دہندگانہاں وچوں 47٪ خواتین دا خیال سی کہ جسمانی تشدد صرف اس صورت وچ ہُندا اے جدوں کسی بیوی نے اپنے شوہر توں بحث کيتی ہوئے۔ سروے وچ ایہ گل سامنے آئی اے کہ گھریلو تشدد اُتے اس طرح دے عقائد اکثر بچےآں دی آنے والیاں نسلاں تک پہنچائے جاندے نيں۔
بیوی دے نال زبردستی جنسی تعلق وی شادی شدہ خواتین اُتے تشدد دی اک عام شکل اے کیوں کہ زنا توں متعلقہ قوانین دے تحت اسنوں جرم نئيں منیا جاندا۔ [۸] اقوام متحدہ دی اک تحقیق وچ دسیا گیا اے کہ شادی شدہ پاکستانی خواتین وچوں 50٪ نے جنسی تشدد دا سامنا کيتا اے تے 90٪ نوں نفسیاتی طور اُتے زیادتی دا نشانہ بنایا گیا اے۔ [۹]
اقليتی لڑکیوں دی زبردستی تبدیلی مذہب
سودھوپاکستان وچ ہندو تے مسیحی لڑکیوں نوں اغوا کر کے، انہاں دے نال زیادتی کرنے، زبردستی اسلام قبول کيتا جاندا اے تے انہاں نوں مسلمان مرداں نال شادی کرنے اُتے مجبور کيتا جاندا اے۔ پاکستان وچ ہر سال تقریباً 1،000 اک ہزار غیر مسلم لڑکیوں نوں زبردستی اسلام قبول کيتا جاندا اے۔ [۱۰] اُتے "[ٹی] دے مطابق اوہ آل پاکستان ہندو پنچایت (اے پی ایچ پی) … [[]] ہندو خواتین تے مسلمان مرداں دے وچکار شادیاں دے زیادہ تر معاملات عشق دے امور دا نتیجہ سن ۔ اس وچ کہیا گیا اے کہ اعزاز دی وجہ تاں، خواتین دے لواحقین نے اغوا تے زبردستی تبادلاں دی داستاناں رقم کیتیاں۔ " [۱۱]
پاکستان وچ سیکس دا موضوع ممنوع موضوع اے، لہذا خواتین اکثر عصمت دری دے نال اپنے تجرگل کيتی اطلاع دینے توں گریز کردیاں نيں۔ ہیومن رائٹس واچ دی اک تحقیق دے مطابق، ہر دو گھینٹے وچ اک بار زیادتی ہُندی اے [۵] تے ہر گھینٹے وچ اک اجتماعی عصمت دری ہُندی اے۔ [۱۲][۱۳]
ویمن اسٹڈیز دی پروفیسر شہلا ہیری نے دسیا کہ پاکستان وچ عصمت دری "اکثر اوقات ادارہ جاندی اے تے اس دا معاملہ ہُندا اے تے بعض اوقات ریاست دی واضح منظوری وی ملدی اے "۔ [۱۴][۱۵] وکیل عاصمہ جہانگیر دے مطابق، جو خواتین دے حقوق گروپ وومن ایکشن فورم دی شریک بانی سن، پاکستان وچ زیر حراست خواتین وچوں ویہہ فیصد تک جسمانی یا جنسی استحصال کيتا جاندا اے۔ [۱۶]
ٹرانسجینڈر خواتین
سودھو2020 وچ ، پاکستانی شہر پشاور وچ گل پانرا نامی اک ٹرانسجینڈر خاتون نوں گولی مار دے ہلاک کر دتا گیا۔ کاؤنٹی وچ ایل جی بی ٹی کمیونٹی اُتے حملہ دا ایہ تازہ ترین واقعہ اے۔ اس دے نال، گل دا اک دوست وی زخمی ہويا، لیکن اوہ موت توں بچ گیا۔ گل اپنی پیشہ ورانہ زندگی وچ پشتو گلوکارہ سن۔ 2015 دے بعد تاں، ایہ اطلاع دتی جارہی اے کہ پاکستان وچ 68 بدعنوان افراد نوں قتل کيتا گیا سی۔ پر، صرف خیبر پختون خوا دے پاکستانی ثبوت وچ مجموعی طور اُتے کل 479 متاثرہ افراد اُتے حملہ ہويا۔ لیکن، انہاں اعداد و شمار وچ اصل اعداد و شمار شامل نئيں ہوسکدے نيں، کیوں کہ انسداد ٹرانس تشدد دی ریکارڈنگ ناقص اے۔ [۱۷]
قانون
سودھوتشدد دی شکار خواتین دی اکثریت دا پاکستان وچ کوئی قانونی راستہ نئيں اے۔ [۱۸]
موجودہ قوانین
سودھوپاکستانی آئین دے 1973 دے آرٹیکل 25 وچ کہیا گیا اے: "قانون دے سامنے تمام شہری برابر نيں تے اوہ قانون دے مساوی تحفظ دے حقدار نيں۔ جنسی تعلقات دی بنیاد اُتے کوئی امتیازی سلوک نئيں ہوئے گا۔ اس آرٹیکل وچ کِسے وی چیز توں ریاست نوں خواتین تے بچےآں دے تحفظ دے لئی کوئی خاص انتظام کرنے توں نئيں روکیا جا۔ گا۔ [۱۹] "
1973 دے آئین دے آرٹیکل 23 وچ کہیا گیا اے: "جائداد دی فراہمی۔ ہر شہری نوں ایہ حق حاصل ہوئے گا کہ اوہ پاکستان دے کسی وی حصے وچ جائداد دے حصول، انہاں دے قبضہ تے تصرف کرنے دا حق اے، جو آئین دے تحت تے عوامی مفاد وچ قانون دے ذریعہ عائد کردہ کسی وی معقول پابندی دے تحت اے۔ " [۲۰]
آرٹیکل 101010 اے وچ کہیا گیا اے کہ: "شادی وچ یا دوسری صورت وچ بدلا سلہ، وانی یا سوارا وچ عورت نوں دینے دی سزا۔ - جو شخص کسی وی عورت نوں شادی وچ شادی فراہم کردا اے یا کسی تے طرح توں انال شادی دے سلسلے وچ داخل ہونے اُتے مجبور کردا اے، جداں کہ کسی وی ناں دے تحت بدلہ سلہ، وانی یا سوارا یا کسی تے رواج یا رواج دے تحت، کسی تنازع یا مجرمانہ ذمہ داری نوں حل کرنے دے معاملے وچ ، کسی وی وضاحت کيتی قید دے نال اک مدت دے لئی سزا ہوسکدی اے جس دی مدت ست سال تک ہوسکدی اے لیکن اوہ تن سال توں کم نئيں ہوسکدی اے تے اس دے علاوہ پنج لکھ روپے جرمانہ وی ہوئے گا۔ [۲۱]
انسداد خواتین دی روک تھام دے ایکٹ 2011 دے بیان وچ کہیا گیا اے: "جو شخص جانشین دے آغاز دے وقت کسی وی عورت نوں دھوکھا دہی توں یا غیر قانونی ذرائع توں کسی منقولہ یا غیر منقولہ جائداد توں وراثت کرنے توں محروم کر دیندا اے تاں اسنوں اک مدت دے لئی وی توسیع دی سزا سنائی جاسکدی اے۔ دس سال لیکن پنج سال توں کم یا دس لکھ روپے جرمانہ یا دونے دے نال نہ ہون۔ " [۲۲]
خواتین دے لئی کم کرنے والے سرکاری محکمےآں تے این جی اوز دی لسٹ
سودھوقانونی ہاٹ لائنز غیر مستحکم تعلقات وچ رہنے والےآں نوں فون اُتے ہنگامی مدد تے حوالہ دینے دی خدمات فراہم کردیاں نيں۔ ہاٹ لائنز عام طور اُتے انہاں خواتین دے لئی وقف دی جاندیاں نيں جو بدسلوکیوں توں بچنے توں بچ جاندے نيں تے خواتین دی پناہ گاہاں نوں حوالہ دیندے نيں۔ پاکستان وچ مختلف ہیلپ لائنز خواتین نوں تکالیف وچ خدمات فراہم کردیاں نيں۔
وزارت انسانی حقوق خواتین مرکز تے ہیلپ لائنز
سودھووزارت انسانی حقوق اسلام آباد وچ خواتین شہید بے نظیر بھٹو ہیومن رائٹس سنٹر برائے خواتین دا نظم و نسق کررہی اے۔ تشدد دا نشانہ بننے والے افراد رضاکاراں دے نال سخت رازداری وچ اپنی تکلیفاں ونڈ سکدے نيں تے درد و رسوائی دے سماجی نيں۔ مراکز مفت طبی، قانونی تے شیلٹر ہوم سمیت سہولیات توں آراستہ نيں۔
پتہ: شہید بے نظیر بھٹو ہیومن رائٹس سنٹر فار ویمن، سیکٹر H-8/1 ، St # 04 ، پترس بخاری روڈ، سٹی اسکول دے قریب، وزارت انسانی حقوق، اسلام آباد رابطہ: منیجر نمبر: - 051-9101256 ، 9101257 ، 9101258 [۲۳]
ہور ایہ کہ اس معاملے اُتے مفت قانونی مشورے فراہم کرنے دے لئی وزارت دی جانب توں اک ہیلپ لائن - 1099 - شروع کيتی گئی اے۔ [۲۰]
پنجاب ویمنز ٹول فری ہیلپ لائن 1043 تے آن لائن شکایت فارم 24/7 دستیاب اے۔ پی سی ایس ڈبلیو دے زیر انتظام تے نگرانی وچ ، اس ہیلپ لائن ٹیم وچ کم دی جگہ اُتے ہراساں کرنے، صنفی امتیاز، جائداد دے تنازعات اُتے پوچھ گچھ تے شکایات دا ازالہ کرنے تے نفسیاتی سماجی مشاورت فراہم کرنے دے لئی آل ویمن کال ایجنٹاں، تن قانونی مشیراں، فائچو سماجی مشیر، سپروائزر تے انتظامی عملہ اُتے مشتمل اے۔ تے وراثت دے حقوق، گھریلو تشدد تے خواتین دے ہور مسائل۔ [۲۴]
AGHS لیگل ایڈ سیل
سودھوAGHS ریاست یا غیر ریاستی اداکاراں، خواتین نوں خاندانی قانون دے تحت اپنے حقوق دے حصول وچ خواتین تے بچےآں تے عورتاں تے کم عمر بچےآں نوں جیلاں وچ قانونی حیثیت توں قانونی حیثیت فراہم کردا اے۔ سانوں ای میل کرن: aghs@brain.net.pk | کال کرن: 042-35842256-7 [۲۵]
SLACC ہیلپ لائن
سودھوپاکستان بھر وچ کوئی وی شخص ٹول فری نمبر اُتے سندھ لیگل ایڈوائزری کال سنٹر (SLACC) اُتے مفت کال کرسکدا اے۔ 0800-70806 سول، فوجداری، عوامی خدمت توں متعلق امور توں متعلق قانونی مشورے دے ل۔۔ [۲۶]
ڈیجیٹل رائٹس فاؤنڈیشن دی سائبر ہراساں کرنے ہیلپ لائن آن لائن ہراساں تے تشدد دے متاثرین دے لئی ٹول فری ہیلپ لائن اے۔ ہیلپ لائن اک مفت خدمت فراہم کرے گی۔ آپ ٹول فری نمبر اُتے کال کر سکدے نيں: 0800-39393 ہر روز 9:00 بجے سے صبح 5:00 بجے تک شام ای میل اُتے helpdesk@digitalrightsfoundation.pk [۲۶]
روزن ہیلپ لائن
سودھوروزن جذباتی تے نفسیاتی صحت، صنف، خواتین تے بچےآں دے خلاف تشدد تے نوعمراں دی نفسیاتی تے تولیدی صحت توں متعلق امور اُتے کم کر رہیا اے۔ مفت ٹیلی فونک مشاورت 0800-22444 ، 0303-4442288 (* باقاعدہ چارجز) پیر ست، صبح 10:00 بجے توں شام 6:00 بجے [۲۷]
حوالے
سودھو- ↑ "Violence against women" (in en). WHO. https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Break the Silence: Pakistani Women Facing Violence.
- ↑ The world's most dangerous countries for women (2018) Archived 2020-11-20 at the وے بیک مشین۔ Thompson Reuters Foundation. Retrieved مارچ 14th, 2020
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Aslam, Syeda. Is Spousal Violence Being "Vertically Transmitted" through Victims? Findings from the Pakistan Demographic and Health Survey 2012–13. pp. e0129790.
- ↑ Hussain, Rafat; Khan, Adeel (2008-04-28). "Women's Perceptions and Experiences of Sexual Violence in Marital Relationships and Its Effect on Reproductive Health". Health Care for Women International 29 (5): 468–483. doi: . ISSN 0739-9332. PMID 18437595.
- ↑ Nasrullah, Muazzam; Haqqi, Sobia. "The epidemiological patterns of honour killing of women in Pakistan". European Journal of Public Health 19 (2): 193–197. doi: . PMID 19286837.
- ↑ "Forced conversions torment Pakistan's Hindus". https://www.aljazeera.com/indepth/features/2014/08/forced-conversions-torment-pakistan-hindus-201481795524630505.html. Retrieved on 7 مارچ 2020.
- ↑ Yudhvir Rana (جنوری 30th, 2020)۔ Most marriages between Hindu women and Muslim men result of۔ Times of India. Retrieved مارچ 3rd, 2020.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Reuters (2015-04-10). "Lahore gets first women-only auto-rickshaw to beat 'male pests'" (in en). http://www.dawn.com/news/1175081. Retrieved on 2019-10-18.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
- ↑ https://www.thenews.com.pk/latest/712365-transgender-woman-gul-panra-shot-dead-friend-wounded-in-peshawar
- ↑ Zakar, Rubeena; Zakar, Muhammad; Mikolajczyk, Rafael; Kraemer, Alexander (2013). "Spousal Violence Against Women and Its Association With Women's Mental Health in Pakistan". Health Care for Women International 34 (9): 795–813. doi: . PMID 23790086.
- ↑ "Article: 25 Equality of citizens" (in en). Pakistan Constitution Law. 10 دسمبر 2009. https://pakistanconstitutionlaw.com/article-25-equality-of-citizens/. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ ۲۰.۰ ۲۰.۱ "Human rights ministry launches awareness drive about women's right to inheritance" (in en). Dawn Newspaper. 14 ستمبر 2018. https://www.dawn.com/news/1432901. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "Forced Marriage". NA Pak. http://www.na.gov.pk/uploads/documents/1329729400_262.pdf. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "The Prevention of Anti Women Practices Act 2011 | The Institute for Social Justice (ISJ)". ISJ. https://web.archive.org/web/20210421092334/http://www.isj.org.pk/the-prevention-of-anti-women-practices-act-2011/. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "Ministry of Human Rights". MOHR. https://web.archive.org/web/20200214070923/http://www.mohr.gov.pk/index.php/home/pps_page/19. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "Helpline | PCSW". PCSW. https://pcsw.punjab.gov.pk/helpline_. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "LEGAL AID". AGHS Legal Help. http://www.aghslaw.net/what-we-do/legal-aid/. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ ۲۶.۰ ۲۶.۱ "Cyber Harassment Helpline". DRF. 20 فروری 2017. https://digitalrightsfoundation.pk/cyber-harassment-helpline/. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.
- ↑ "Who We Are | Rozan". ROZAN. https://rozan.org/?q=content/who-we-are. Retrieved on 12 اکتوبر 2019.