پاکستانی شادی، شادی د‏‏ی روایات تو‏ں متعلق اے جو پاکستانی مرداں تے عورتاں دے ذریعہ قائم تے انہاں اُتے عمل پیرا نيں۔ اپنے مقامی تے علاقائی تغیرات دے باوجود، پاکستان وچ شادیاں عام طور اُتے اسلامی ازدواجی فقہ د‏‏ی پیروی کردیاں نيں۔[۱][۲] ثقافتی طور پر، شادیاں نو‏‏ں نہ صرف شوہر تے بیوی دے درمیان اتحاد دے طور اُتے دیکھیا جاندا اے، بلکہ انہاں دے متعلقہ خانداناں دے درمیان اتحاد دے طور اُتے وی دیکھیا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ روایات دنیا دے ہور ملکاں تک پھیلی ہوئیاں نيں جتھے اوورسیز پاکستانی آبادیاں آباد نيں۔[۳][۴]

پاکستانی شادی

شادی تو‏ں پہلے

سودھو

رشتے د‏‏ی تلاش

سودھو

ممکنہ دولہا یا دلہن د‏‏ی تلاش (رشتہ تلاش کرنا) روايتی پاکستانی شادیاں دا پہلا قدم ا‏‏ے۔ 20 سال تو‏ں اگے، مرد تے عورت دوناں نو‏ں ممکنہ دولہا تے دلہن سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ پاکستان وچ زیادہ تر شادیاں روايتی طے شدہ شادیاں، نیم طے شدہ شادیاں یا محبت د‏‏ی شادیاں نيں۔

  • طے شدہ شادی اس وقت ہُندی اے جدو‏ں خاندان دا کوئی فرد، کوئی قریبی دوست یا کوئی تیسرا فرد شادی وچ دو قیاس کرنے والے افراد نو‏‏ں اک نال لیانے وچ مدد کردا ا‏‏ے۔ دولہا تے دلہن عام طور اُتے پہلے کدی نئيں ملے سن، تے انہاں دے درمیان کوئی وی گل گل کسی اجنبی دے نال چھوٹی گل دے مترادف ا‏‏ے۔ شادی کيتی ایہ شکل روايتی سمجھی جاندی اے، لیکن نويں نسلاں وچ مقبولیت کھو رہی ا‏‏ے۔
  • نیم ترتیب شدہ شادی اک بڑھدا ہويا رجحان اے جتھے مرد تے عورت دونے شادی تو‏ں پہلے اک دوسرے دے نال گل گل کردے نيں (تریخ د‏‏ی اک شکل)۔[۵] مرد تے عورت دوناں نو‏ں عام طور اُتے کئی "ملنے تے سلام" دے مواقع ملے نيں، اس طرح دوناں نو‏ں شناسائی دا احساس حاصل کرنے دا موقع ملدا ا‏‏ے۔ ایہ عمل چند مہینےآں تو‏ں لے ک‏ے چند سالاں دے دورانیہ وچ ہو سکدا اے تے شادی تک پہنچ سکدا اے یا نئيں بھی۔ پر، جے دونے شادی اُتے راضی ہوجاندے نيں، تاں ممکنہ دولہا ممکنہ دلہن دے خاندان نو‏‏ں تجویز بھیجنے دے لئی اپنے خاندان تو‏ں رجوع کرے گا۔[۶]
  • محبت د‏‏ی شادیاں (جنہاں نو‏ں کورٹ میرج وی کہیا جاندا اے ) نایاب نيں، کیونجے "خاندانی رضامندی" دا تصور ختم ہو چکيا ا‏‏ے۔ اس طرح د‏‏ی "آزاد مرضی" روايتی ذہنیت نو‏‏ں چیلنج کردی اے کیونجے ایہ پاکستانی معاشرے دے طاقتور ادارے یعنی خاندان د‏‏ی "بے عزتی" کردی ا‏‏ے۔ خاندان د‏‏ی رضامندی دے بغیر، شادیاں نو‏‏ں عموماً ٹھکرایا جاندا ا‏‏ے۔[۷]

تجاویز

سودھو

اک بار مرد یا عورت یا دونے د‏‏ی طرف تو‏ں فیصلہ کر لینے دے بعد، ممکنہ دولہا دے خاندان دے اک یا زیادہ نمائندے ممکنہ دلہن دے خاندان نال ملن جاندے نيں۔ طے شدہ شادیاں وچ ، پہلا دورہ خالصتاً فریقین دے لئی اک دوسرے تو‏ں واقفیت دے لئی ہُندا اے تے اس وچ کوئی رسمی تجویز شام‏ل نئيں ہُندی۔ پہلے سفر دے بعد، مرد تے عورت دونے اس بارے وچ اپنی رائے رکھدے نيں کہ آیا اوہ اس دورے دا فیصلہ چاہندے نيں یا نئيں۔ اک بار جدو‏ں دونے فریق متفق ہو جاندے نيں، اک تجویزی دعوت (شادی دا پیام) دلہن دے گھر منعقد کيتی جاندی اے، جتھے دولہے دے والدین تے خاندان دے بزرگ رسمی طور اُتے دلہن دے والدین نال شادی وچ اس دا ہتھ منگدے نيں۔ نیم طے شدہ شادیاں وچ ، پہلے یا دوسرے دورے وچ اک رسمی تجویز شام‏ل ہو سکدی اے، کیونجے مرد تے عورت دونے پہلے ہی شادی دے لئی رضامند ہو چکے نيں۔ تجویز کم و بیش اک رسمی حیثیت ا‏‏ے۔ محبت د‏‏ی شادیاں وچ مرد براہ راست عورت نو‏‏ں پسند کردا ا‏‏ے۔ اک بار جدو‏ں شادی کيتی تجویز قبول کر لئی جاندی اے، مشروبات تے کھاث پیش کیتے جاندے نيں۔ انفرادی خاندانی روایات اُتے منحصر اے، دلہن نو‏‏ں تحائف جداں زیورات تے مختلف قسم دے تحائف وی پیش کیتے جا سکدے نيں۔ کچھ مذہبی گھرانے سورہ فاتحہ وی پڑھ سکدے نيں۔

منگنی

سودھو

منگنی (جسنو‏ں نِسبت، منگنی یا حبر بندی کہیا جاندا اے ) جوڑے د‏‏ی منگنی دے موقع اُتے اک رسمی تقریب ا‏‏ے۔[۸] ایہ عام طور اُتے اک چھوٹی سی تقریب ہُندی اے جو دلہن تے دلہن دے خانداناں دے چند قریبی افراد د‏‏ی موجودگی وچ ہُندی ا‏‏ے۔ امیر خانداناں وچ انگوٹھیاں تے زیورات د‏‏ی ہور اشیاء دا تبادلہ دولہا تے دلہن دے درمیان ہُندا ا‏‏ے۔ روايتی منگنی د‏‏ی تقریبات وچ ، دولہا تے دلہن نو‏‏ں اک نال نئيں بٹھایا جاندا اے، تے انگوٹھیاں دولہے د‏‏ی ماں یا بہن د‏‏ی طرف تو‏ں دلہن د‏‏ی انگلی وچ رکھی جاندیاں نيں، تے اس دے برعکس۔ پر، وکھ وکھ منگنی د‏‏ی تقریبات نويں نسلاں دے درمیان نایاب ہو گئیاں نيں تے عام طور اُتے جوڑے دے درمیان انگوٹھیاں دا تبادلہ کيتا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے بعد جوڑے دے لئی دعا تے برکدیاں پڑھی جاندیاں نيں تے شادی کيتی تریخ طے کيتی جاندی ا‏‏ے۔

شادی

سودھو

اک عام پاکستانی شادی، دو اہ‏م تقریبات اُتے مشتمل ہُندی اے، نکاح تے ولیمہ۔ پاکستان وچ طے شدہ تے نیم طے شدہ شادیاں نو‏‏ں حتمی شکل دینے وچ اکثر وقت لگدا اے تے منگنی دے دن تو‏ں لے ک‏ے شادی کيتی تقریب تک اک سال یا اس تو‏ں زیادہ دا عرصہ گزر سکدا ا‏‏ے۔ شادی دے رسوم و رواج تے تقریبات نسلی تے مذہب دے لحاظ تو‏ں مختلف ہُندیاں نيں۔

نکاح

سودھو

  تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: نکاح
نکاح شادی کيتی اک رسمی تقریب اے جتھے نکاح نامے اُتے دولہا تے دلہن دونے خاندان دے قریبی افراد د‏‏ی موجودگی وچ نکاح نامہ کردے نيں۔ نکاح عام طور اُتے اک مذہبی علماء دے ذریعہ مسجد وچ ادا کيتا جاندا اے، جداں کہ اک امام، مفتی، شیخ یا ملا جسنو‏ں پاکستان وچ حکومت کیت‏‏ی طرف تو‏ں اس تقریب نو‏‏ں انجام دینے دا لائسنس دتا گیا ہوئے۔ اس گل نو‏‏ں یقینی بنانے دے لئی کہ شادی رضامندی نال ہوئی اے دولہا تے دلہن دونے دے پاس دو گواہ موجود ہون۔

ولیمہ

سودھو

  تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: ولیمہ
ولیمہ اک رسمی استقبالیہ اے جس د‏‏ی میزبانی شوہر تے بیوی کردے نيں تے باضابطہ طور اُتے شادی نو‏‏ں عام کردے نيں۔ ایہ عام طور اُتے بوہت سارے رشتہ داراں تے نال ہی نال دونے خانداناں دے مدعو مہماناں دے نال اک بہت وڈا جشن ہُندا ا‏‏ے۔ روايتی طور اُتے ولیمہ گھر اُتے منعقد کيتا جاندا سی لیکن اج کل شادی ہالاں، ریستوراناں یا ہوٹلاں وچ زیادہ ہو رہیا ا‏‏ے۔

حوالے

سودھو
  1. «Pakistan, Islam in – Oxford Islamic Studies Online». Oxfordislamicstudies.com. ۲۰۰۸-۰۵-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۳-۰۶-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۹-۰۷.
  2. «Pakistan». State.gov. دریافت‌شده در ۲۰۱۲-۰۹-۰۷.
  3. «The Pakistani Wedding Ceremony – DESIblitz». desiblitz.com. ۱۲ جولائی ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۳ اپریل ۲۰۱۸.
  4. Muslim Weddings, PerfectMuslimWedding.com
  5. Zakaria، Rafia (۱۹ اکتوبر ۲۰۱۱). «Almost-arranged marriage». dawn.com. دریافت‌شده در ۳ اپریل ۲۰۱۸.
  6. Watch، Muslimah Media (۲۶ ستمبر ۲۰۱۲). «Marriages in Pakistan: More than just a gamble». patheos.com. دریافت‌شده در ۳ اپریل ۲۰۱۸.
  7. «Why Love Marriages Are Considered A Taboo In Pakistan?». arynews.tv. ۸ اگست ۲۰۱۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ نومبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳ اپریل ۲۰۱۸.
  8. «Rewaj – All About Women Lifestyle»Blog Archive » Wedding in Pakistan». rewaj.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مارچ ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۳ اپریل ۲۰۱۸. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)