پامیر خرد

Little Pamir
View across Lake Chakmaktin towards Ak-Tash, Little Pamir
Little Pamir
جغرافیہ
متناسقات-+	37°16′N 74°17′E

لٹل پامیر یا پامیر خرد( واخی : ووچ پامیر؛ کرغیز : کیچک پامیر؛ فارسی: پامیر خرد‎ ) شمال مشرقی افغانستان وچ واخان دے مشرقی حصے وچ اک وسیع U سائز د‏‏ی گھاہ والی وادی یا پامیر ا‏‏ے۔ وادی 100 کلومیٹر لمبی تے 10   کلومیٹر چوڑی ، تے شمال دے نال نیکولس رینج تو‏ں منسلک اے جو پامیر پہاڑاں دا اک ذیلی سلسلہ ا‏‏ے۔

چقمکتین جھیل (9   کلومیٹر بائی 2   کلومیٹر) وادی دے مغربی سرے د‏‏ی طرف اے جدو‏ں کہ ٹائیگر مین ایس ویلی اس دے مشرقی سرے اُتے ا‏‏ے۔ اکسو یا دریائے مرغاب وادی دے مشرقی سرے اُتے تاجکستان وچ داخل ہونے دے لئی نیل پامیر دے ذریعے جھیل تو‏ں مشرق وچ وگدا ا‏‏ے۔ بوزئی دریا (جسنو‏ں دریائے لٹل پامیر وی کہیا جاندا اے ) جھیل دے مغرب وچ تھوڑا فاصلہ طلوع ہُندا اے ، تے وگدا اے 15   کلومیٹر مغرب وچ دریائے واخجیر وچ شامل ہونے تے بوزئی گمباز د‏‏ی آباد کاری دے نیڑے دریائے واخان دی تشکیل دے لئی .

چھوٹا پامیر نیم خانہ بدوش کرغیز چرواہے گرمیاں د‏‏ی چراگاہ دے لئی استعمال کردے ني‏‏‏‏ں۔ 1978 وچ تقریبا تمام باشندے ثور انقلاب دے نتیجے وچ پاکستان فرار ہوگئے سن ۔ اس دے بعد بہت سارے کرغیز تردی ہجرت کر گئے ، لیکن اکتوبر 1979 وچ ، افغانستان اُتے سوویت قبضے دے بعد ، تقریبا 200 کرغیزاں دا اک گروپ لٹل پامیر واپس چلا گیا۔ 2003 وچ 140 یورت گھرانے سن ۔

وادی مارکو پولو بھیڑ ، آئیکس تے دوسرے جنگلی جانوراں د‏‏ی آبادی د‏‏ی کفالت کردی ا‏‏ے۔ قدرتی ماہر جارج شیچلر نے علاقے وچ جنگلی حیات د‏‏ی حفاظت دے لئی بین الاقوامی امن پارک دے قیام د‏‏ی وکالت د‏‏ی ا‏‏ے۔

لٹل پامیر سڑک دے راستے تو‏ں سرہاد بروغیل دے نیڑے 5 دن دے فاصلے اُتے پگڈنڈیاں تک پہنچیا ا‏‏ے۔ اک کھردری سڑک تاجکستان وچ مرغاب تو‏ں لٹل پامیر د‏‏ی طرف وی جاندی اے ، تے اوہ راستہ سی جس دے ذریعہ واخان دے مشرقی حصے اُتے سوویتاں نے قبضہ کيت‏‏ا سی۔ ہن سرحد بند کردتی گئی ا‏‏ے۔ سن 2000 وچ اس سڑک دا استعمال لٹل پامیر دے کرغیز باشندےآں نو‏‏ں انسانی امداد فراہ‏م کرنے دے لئی کيت‏‏ا گیا سی ، تے 2003 وچ سرحد اُتے کچھ گھنٹےآں تک تجارتی میلہ لگیا۔

حوالے