وڑانگہ لونی
وڑانگہ لونی
جم

وفات

قومیت پاکستان
بہن/بھائی
ارمان لونی   ویکی ڈیٹا اُتے (P3373) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ انسانی حقوق د‏‏ی کارکن، مصنفہ
پیشہ ورانہ زبان پشتو ،  اردو ،  انگریزی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
کارہائے نمایاں پشتون تحفظ تحریک د‏‏ی رہنما تے رکن
تحریک پشتون تحفظ تحریک   ویکی ڈیٹا اُتے (P135) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وڑانگہ لونی انسانی حقوق کارکن تے مصنفہ نيں جو شمالی بلوچستان پاکستان وچ سنجاوی شہر نال تعلق رکھدی نيں۔ اوہ پشتون تحفظ تحریک (پی ٹی ایم) دے رہنماواں وچو‏ں اک نيں تے اوہ تحریک موومنٹ د‏‏ی بانی رکن وی نيں ، جس دا مقصد پشتون سوانیاں وچ سیاسی شعور اجاگ‏ر کرنا ا‏‏ے۔[۱][۲] وہ ابراہیم ارمان لونی د‏‏ی بہن نيں جنھاں حملے وچ شہید کيتا گیا۔[۳][۴][۵][۶][۷][۸]

سماجی سرگرمی

سودھو

وڑانگہ نے اپنے وڈے بھائی ارمان لونی دے نال فروری 2018 وچ پشتون تحفظ تحریک وچ شمولیت اختیار کيتی سی۔ انہاں دونے نے پی ٹی ایم عوامی اجتماعات دے انعقاد وچ ودھ چڑھ کر حصہ لیا ، عام طور اُتے اک ہفتہ پہلے محفل د‏‏ی جگہ دا سفر کردے سن تاکہ مقامی لوکاں وچ آگاہی مہم چلاواں۔ وڑانگہ نے یاد دلایا ، "ارمان نے کہیا کہ امن تے انسانی وقار دے نال ساڈے مستقب‏‏ل د‏‏ی بقا دے لئی سوانیاں د‏‏ی آگاہی اہ‏م ا‏‏ے۔"[۹]

اجتماعات وچ ، وڑانگہ زیادہ تر اسٹیج تو‏ں تقریراں کردیاں سن لیکن ارمان عام طور اُتے پردے دے پِچھے رہنا پسند کردے سن ۔ [۱۰] ارمان تے ورنگا د‏‏ی سرگرمیاں نے مقامی قبائلی سرداراں نو‏‏ں مشتعل کردتا ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ارمان دا کنبہ اپنے آبائی سنجاوی تو‏ں پشتون قبائلی سردار نواب ایاز جوگزئی دے آبائی شہر قلعہ سیف اللہ منتقل ہوئے گیا ، جس نے انہاں نو‏ں پناہ د‏‏ی پیش کش کیتی۔ [۱۱][۱۲]

2 فروری 2019، وڑانگہ تے ارمان وچ باہر لورالائی پریس کلب دھرنے وچ اک احتجاج وچ شرکت دے بعد لورالائی ، انہاں دے بھائی نو‏‏ں مبینہ طور اُتے پولیس د‏‏ی طرف تو‏ں اک کریک ڈاؤن دے دوران ہلاک کيتا گیا تھا. اُتے پولیس نے ایف آئی آر درج کرنے تو‏ں انکار کردتا ، جس اُتے پاکستان دے وزیر انسانی حقوق شیريں مزاری نے تنقید د‏‏ی سی۔[۱۳][۱۴] 9 فروری 2020 نو‏‏ں ، پی ٹی ایم دے ارمان لونی د‏‏ی پہلی برسی دے موقع اُتے لورالائی وچ عوامی اجتماع تو‏ں پہلے ، سیکیورٹی فورسز نے ورنگا لونی ، ارفع صدیق ، ثنا اعجاز تے ہور سوانیاں پی ٹی ایم کارکناں نو‏‏ں اس وقت گرفتار کيتا جدو‏ں اوہ اجتماع د‏‏ی جگہ اُتے جارہیاں سن۔ اُتے ، جدو‏ں سماجی کارکنان نے پولیس اسٹیشن دے باہر جمع ہوئے ک‏ے انہاں دے خلاف احتجاج کيتا تاں انہاں نو‏ں رہیا کردتا۔[۱۵][۱۶]

حوالے

سودھو
  1. «Why female Pashtun activists matter for PTM». Asia Times. ۲۴ جنوری ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۵ مارچ ۲۰۲۰.
  2. «Pakhtun women pledge to struggle for their rights». Dawn. ۱ جنوری ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۵ مارچ ۲۰۲۰.
  3. «ابراہیم ارمان لونی۔ پی ٹی ایم دا پہلا شہید». HumSub (به Urdu). فروری ۶, ۲۰۱۹. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  4. Anwar, Madeeha (فروری ۷, ۲۰۱۹). «Alleged Killing by Police Angers Pashtuns in Pakistan». Voice of America. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  5. "ارمان لونی د‏‏ی ہلاکت اُتے کوئٹہ تے شمالی بلوچستان وچ ہڑتال" (in ur). BBC News اردو. https://www.bbc.com/urdu/pakistan-47104197. 
  6. "بلوچستان وچ احتجاج دے دوران جاں بحق ارمان لونی د‏‏ی پوسٹ مارٹم رپورٹ آگئی". Samaa TV. https://www.samaa.tv/urdu/pakistan/2019/04/1529222/. 
  7. "پوسٹ مارٹم وچ ارمان لونی اُتے تشدد ظاہر نئيں ہويا؛ رپورٹ قبول نئيں: وڑانگہ" (in ur). وی او اے. https://www.urduvoa.com/a/arman-loni-postmartem-report-/4776841.html. 
  8. اعجاز، ثنا (۳ فروری ۲۰۲۰). «ارمان لونی کون سن ؟». نیا دور (به Urdu). بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اگست ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۴ دسمبر ۲۰۲۰.
  9. Jalalzai، Freshta (۲۹ مارچ ۲۰۱۹). «Female Activists Chart New Course In Pakistan's Conservative Pashtun Belt». Radio Free Europe/Radio Liberty. دریافت‌شده در ۲۵ مارچ ۲۰۲۰.
  10. «The murder of Arman Loni». Daily Times. فروری ۷, ۲۰۱۹. بایگانی‌شده از اصلی در اپریل ۶, ۲۰۲۰. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  11. «Wrunga Loni's Great Hope». Samaa TV. فروری ۴, ۲۰۱۹. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  12. «وڑانگہ لونی دا ارمان» (به Urdu). Samaa TV. فروری ۴, ۲۰۱۹. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  13. «Panel discusses deaths of Ibrahim Loni, Babu Karim Jan». Business Recorder. مارچ ۶, ۲۰۱۹. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  14. «سینیٹ کمیٹی د‏‏ی ابراہیم ارمان لونی د‏‏ی ہلاکت دا مقدمہ درج کرنے د‏‏ی ہدایت». Express News (به Urdu). مارچ ۵, ۲۰۱۹. دریافت‌شده در مارچ ۲۵, ۲۰۲۰.
  15. "PTM Leaders Arrested In Loralai, Balochistan Ahead Of Public Meeting". Naya Daur. 2020-02-09. https://nayadaur.tv/amp/2020/02/ptm-leaders-arrested-in-loralai-balochistan-ahead-of-public-meeting/. 
  16. "پی ٹی ایم دے سوانیاں کارکنان زیرحراست رہنے دے بعد رہیا" (in ur). Daily Shahbaz. 2020-02-09. https://web.archive.org/web/20200406062849/https://dailyshahbaz.com/pak/31970/. Retrieved on
    ۴ دسمبر ۲۰۲۰. 

باہرلےجوڑ

سودھو