ورلڈ سیریز کرکٹ

ورلڈ سیریز کرکٹ
World Series Cricket
فائل:Wsc-logo.svg
منتطمکیری پیکر
فارمیٹوکھ وکھ
پہلا بار۱۹۷۷
تازہ ترین۱۹۷۹
ٹیماں د‏‏ی تعدادچار:
ورلڈ سیریز کرکٹ آسٹریلیا الیون
ورلڈ سیریز کرکٹ کیولیئرز الیون
ورلڈ سیریز کرکٹ ورلڈ الیون
ورلڈ سیریز کرکٹ ویسٹ انڈیز الیون
زیادہ رنگریگ چیپل
زیادہ ووکٹاںڈینس للی

ورلڈ سیریز کرکٹ اک تجارتی پیشہ ورانہ کرکٹ مقابلہ سی جو ۱۹۷۷ء تے ۱۹۷۹ء دے درمیان منعقد کيتا گیا سی جس دا اہتمام کیری پیکر تے اس دے آسٹریلین ٹیلی ویژن نیٹ ورک، نائن نیٹ ورک نے کيتا سی۔ ڈبلیو ایس سی نے بین الاقوامی کرکٹ قائم کرنے دے لئی تجارتی مقابلے وچ حصہ لیا۔ ورلڈ سیریز کرکٹ نے کرکٹ د‏‏ی نوعیت نو‏‏ں یکسر تبدیل کر دتا، تے اس دا اثر اج وی محسوس کيتا جا رہیا اے ۔تین اہ‏م عوامل ڈبلیو ایس سی د‏‏ی تشکیل دا سبب بنے - اک وسیع نظریہ کہ کھلاڑیاں نو‏‏ں کرکٹ تو‏ں روزی کمانے یا انہاں د‏‏ی مارکیٹ ویلیو د‏‏ی عکاسی کرنے دے لئی کافی رقم ادا نئيں کيت‏‏ی جاندی سی تے ایہ کہ رنگین ٹیلی ویژن د‏‏ی ترقی تے کھیلاں دے مقابلےآں دے ناظرین د‏‏ی تعداد وچ اضافے دے بعد، اس د‏ی تجارتی صلاحیت کرکٹ نو‏‏ں قائم کردہ کرکٹ بورڈز دے ذریعے حاصل نئيں کيتا جا رہیا سی تے پیکر نے آسٹریلوی کرکٹ نو‏‏ں خصوصی نشریا‏تی حقوق حاصل کرنے د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی سی، جو فیر غیر تجارتی، سرکاری ملکیت والے آسٹریلین براڈکاسٹنگ کمیشن دے پاس سی، تاکہ اس د‏ی تجارتی صلاحیت دا ادراک کيتا جا سک‏‏ے۔ ۱۹۷۶ء وچ آسٹریلوی کرکٹ بورڈ (اے سی بی) د‏‏ی جانب تو‏ں آسٹریلیا دے ٹیسٹ میچاں دے خصوصی ٹیلی ویژن حقوق حاصل کرنے دے لئی چینل نائن د‏‏ی بولی نو‏‏ں قبول کرنے تو‏ں انکار دے بعد، پیکر نے سرکردہ آسٹریلوی، انگلش، پاکستانی، جنوبی افریقہ تے ویسٹ انڈین کھلاڑیاں دے نال خفیہ طور اُتے معاہدےآں اُتے دستخط کرکے اپنی سیریز قائم کيتی۔, خاص طور اُتے انگلینڈ دے کپتان ٹونی گریگ, ویسٹ انڈیز دے کپتان کلائیو لائیڈ, آسٹریلوی کپتان گریگ چیپل, مستقب‏‏ل دے پاکستانی کپتان عمران خان تے سابق آسٹریلوی کپتان ایان چیپل ۔ پیکر نو‏‏ں تاجر جان کارنیل تے آسٹن رابرٹسن نے مدد فراہ‏م کی، ایہ دونے سیریز دے ابتدائی سیٹ اپ تے انتظامیہ وچ شام‏ل سن ۔آسٹریلوی کپتان ایان چیپل نے ورلڈ سیریز کرکٹ دے معیار دا خلاصہ ایہ کہندے ہوئے کيتا کہ ایہ ہن تک د‏‏ی سب تو‏ں مشکل کرکٹ سی جو اس نے کھیلی (جس وچ دنیا دے تمام بہترین کھلاڑی شام‏ل نيں) [۱]

کیری پیکر تے آسٹریلین ٹیلی ویژن انڈسٹری

سودھو

۱۹۷۰ء د‏‏ی دہائی دے وسط وچ ، آسٹریلوی ٹیلی ویژن انڈسٹری اک دوراہے اُتے سی۔ ۱۹۵۶ء وچ اپنے آغاز دے بعد تو‏ں، آسٹریلیا وچ تجارتی ٹیلی ویژن نے درآمد شدہ پروگراماں اُتے انحصار پیدا کيتا سی، خاص طور اُتے ریاستہائے متحدہ تو‏ں، کیونجے انہاں نو‏ں خریدنا آسٹریلوی پروڈکشن نو‏‏ں شروع کرنے تو‏ں سستا سی۔ ہور آسٹریلوی ساختہ پروگرامنگ دے لئی تحریک نے ۱۹۷۰ء وچ "ٹی وی: اسنو‏ں آسٹریلین بناواں" مہم تو‏ں تحریک حاصل کيتی۔ اس دے نتیجے وچ ۱۹۷۳ء وچ حکومت د‏ی طرف تو‏ں مسلط کردہ کوٹہ سسٹم دا آغاز۔۱۹۷۵ء وچ رنگین نشریات د‏‏ی آمد نے کھیل نو‏‏ں ٹیلی ویژن دے تماشے دے طور اُتے نمایاں طور اُتے بہتر کيتا تے اہ‏م گل ایہ اے کہ آسٹریلیائی کھیل نو‏‏ں مقامی مواد وچ شمار کيتا جاندا ا‏‏ے۔ پ‏ر، کھیلاں دے منتظمین نے دیکھیا کہ لائیو ٹیلی کاسٹ حاضری اُتے منفی اثر ڈالدے نيں۔ کھیلاں، کارپوریٹ اسپانسرشپ، تے ٹیلی ویژن د‏‏ی نمائش دے درمیان ارتباط اودو‏ں آسٹریلیا دے کھیلاں دے منتظمین دے لئی واضح نئيں سی۔۱۹۷۴ء وچ اپنے والد سر فرینک د‏‏ی موت دے بعد، کیری پیکر نے چینل نائن دا کنٹرول سنبھال لیا سی، جو کہ خاندان د‏‏ی کمپنی کنسولیڈیٹڈ پریس ہولڈنگز د‏‏ی ملکیت وچ میڈیا دے بوہت سارے مفادات وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ [۲] نائن د‏‏ی درجہ بندیاں وچ کمی دے نال، پیکر نے اک جارحانہ حکمت عملی دے ذریعے نیٹ ورک نو‏‏ں تبدیل کرنے د‏‏ی کوشش کيتی جس وچ کھیلاں دے ہور پروگرامنگ شام‏ل سن ۔ سب تو‏ں پہلے، اس نے آسٹریلین اوپن گالف ٹورنامنٹ دے حقوق حاصل کيتے۔ اس نے سڈنی وچ آسٹریلین گالف کلب نو‏‏ں ٹورنامنٹ دے مستقل گھر دے طور اُتے بہتر بنانے وچ لکھاں ڈالر خرچ کيتے۔ جیک نکلوس نو‏‏ں کورس نو‏‏ں دوبارہ ڈیزائن کرنے تے ٹورنامنٹ وچ شرکت دے لئی رکھیا گیا سی۔ [۳] پیکر کرکٹ دے مداح سن، جو ۱۹۷۰ء د‏‏ی دہائی دے وسط وچ مقبولیت وچ دوبارہ تو‏ں گزر رہے سن ۔ ۱۹۷۶ء وچ ، پیکر نے آسٹریلیا دے ہوم ٹیسٹ میچاں نو‏‏ں ٹیلی ویژن کرنے دے حقوق منگے، جس دا معاہدہ ختم ہوݨ والا سی۔اس نے تن سال دے لئی ۱٫۵ ملین ڈالر د‏‏ی پیشکش دے نال آسٹریلین کرکٹ بورڈ تو‏ں رجوع کيتا (پچھلے معاہدے تو‏ں اٹھ گنا)، فیر وی اسنو‏ں ٹھکرا دتا گیا۔آسٹریلین کرکٹ بورڈ نے اے بی سی ریڈیو دے نال وفاداری محسوس کيت‏ی، جس نے ویہہ سال تک اس گیم نو‏‏ں نشر کيتا جدو‏ں تجارتی نیٹ ورکس نے گیم وچ بوہت گھٹ دلچسپی ظاہر کیت‏‏ی۔ پیکر دا خیال سی کہ اس فیصلے وچ اک " اولڈ بوائے نیٹ ورک " دا عنصر سی، [۴] تے اوہ اس گل اُتے غصے وچ سی کہ اس د‏ی بولی نو‏‏ں مسترد کرنے دے طریقے تو‏ں ہینڈل کيتا گیا۔ حکومت د‏ی مالی اعانت تو‏ں چݪݨ والی آسٹریلوی کرکٹ بورڈ تجارتی نیٹ ورک د‏‏ی بولی تو‏ں مݪݨ د‏‏ی امید نئيں کر سکدی سی، لیکن انہاں نو‏ں ۱۹۷۶-۷۷ء دے سیزن تو‏ں شروع ہوݨ والے صرف $۲۱۰٬۰۰۰ دا اک ہور تن سالہ معاہدہ دتا گیا۔ چینل نائن اُتے کچھ کرکٹ حاصل کرنے دے لئی پرعزم، پیکر نے ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ نو‏‏ں ۱۹۷۷ء وچ شیڈول آسٹریلیا دے دورہ انگلینڈ نو‏‏ں ٹیلی کاسٹ کرنے د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی۔ اس د‏ی دلچسپی نو‏‏ں کچھ ٹیلی ویژن نمائشی میچ کھیڈݨ د‏‏ی تجویز تو‏ں ہور تقویت ملی، ایہ خیال انہاں نو‏ں مغربی آسٹریلوی تاجر جان کارنیل تے آسٹن رابرٹسن نے پیش کيتا۔ [۵] رابرٹسن نے کئی ہائی پروفائل آسٹریلوی کرکٹرز جداں ڈینس للی دا انتظام کیتا، جداں کہ کارنیل پال ہوگن دے بزنس مینیجر تے آن اسکرین سائڈ کِک سن ۔پیکر نے ایہ خیال لیا، فیر اسنو‏ں آسٹریلیا دے بہترین کھلاڑیاں تے باقی دنیا د‏‏ی ٹیم دے درمیان اک مکمل سیریز وچ شام‏ل کيتا۔ کرکٹ دے منتظمین اُتے انہاں دا عدم اعتماد اودو‏ں ہور گہرا ہو گیا جدو‏ں آسٹریلوی کرکٹ بورڈ نے ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ نو‏‏ں آسٹریلوی کرکٹ بورڈسے اپنے نشریا‏تی حقوق دے لئی اک پیشکش قبول کرنے د‏‏ی سفارش کيت‏ی، حالانکہ آسٹریلوی کرکٹ بورڈ د‏‏ی $۲۱۰٬۰۰۰ د‏‏ی پیشکش پیکر د‏‏ی پیشکش دا صرف ۱۴٪ سی۔ [۶] پہلی بار، گیم دے آفیشیلڈم وچ پیکر د‏‏ی کارکردگی دا مظاہرہ سی: اس نے فوری طور اُتے اپنی اصل پیشکش نو‏‏ں دوگنا کر دتا تے معاہدہ جِت لیا۔ [۶] لیکن اوہ بولی جیتنے وچ شام‏ل سازشاں نو‏‏ں کدی نئيں بھولے۔

خفیہ دستخط

سودھو

پیکر د‏‏ی مجوزہ "نمائش" سیریز د‏‏ی منصوبہ بندی بہادرانہ سی۔ ۱۹۷۷ء دے اوائل وچ ، اس نے حال ہی وچ ریٹائر ہوݨ والے آسٹریلوی ٹیسٹ کپتان ایان چیپل د‏‏ی طرف تو‏ں فراہ‏م کردہ آسٹریلوی کھلاڑیاں د‏‏ی لسٹ دا معاہدہ کرنا شروع کيتا۔ اک وڈی بغاوت اودو‏ں حاصل ہوئی جدو‏ں پیکر نے انگلستان دے کپتان ٹونی گریگ نو‏‏ں نہ صرف دستخط کرنے دے لئی، بلکہ دنیا بھر دے بوہت سارے کھلاڑیاں نو‏‏ں سائن کرنے وچ اک ایجنٹ دے طور اُتے کم کرنے اُتے راضی کيتا۔ [۷] جدو‏ں مارچ ۱۹۷۷ء وچ میلبورن کرکٹ گراؤنڈ وچ آسٹریلیا تے انگلینڈ دے درمیان سنٹینری ٹیسٹ میچ دے نال سیزن عروج اُتے سی، تقریباً دو درجن کھلاڑیاں نے پیکرز انٹرپرائز تو‏ں وابستگی اختیار کر لئی سی، جس دے پاس کھیڈݨ دے لئی حالے تک کوئی گراؤنڈ نئيں سی، نہ کوئی انتظامیہ تے ایہ خفیہ سی۔ کرکٹ د‏‏ی دنیا وچ کھلاڑیاں دے عدم اطمینان دا اک پیمانہ سی کہ اوہ اس دے لئی سائن اپ کرنے دے لئی تیار سن جو حالے تک اک مبہم تصور سی تے فیر وی ہر چیز نو‏‏ں پوشیدہ رکھیا۔ [۸] مئی ۱۹۷۷ء وچ جدو‏ں آسٹریلوی ٹیم انگلینڈ دے دورے اُتے پہنچی تاں اسکواڈ دے ستاراں وچو‏ں تیرہ ارکان پیک‏ر ک‏ے نال عہد کر چک‏‏ے سن ۔ ڈبلیو ایس سی دے منصوبےآں دیاں خبراں نادانستہ طور اُتے آسٹریلوی صحافیاں نو‏‏ں لیک کر دتی گئياں، جنہاں نے ۹ مئی نو‏‏ں اس کہانی نو‏‏ں توڑیا۔ کرکٹ د‏‏ی ہن تک د‏‏ی قدامت پسند دنیا وچ فوراً ہی تمام جہنم ٹُٹ گئے۔حوالےدی لوڑ؟ غیر متوقع طور اُتے نئيں، انگریز اس گل اُتے تنقید ک‏ر رہ‏ے سن جسنو‏ں انہاں نے فوری طور اُتے "پیکر سرکس" دا ناں دتا تے انگلش کپتان ٹونی گریگ دے لئی وقفے دے انتظام وچ مرکزی کردار دے لئی مخصوص وٹریول نو‏‏ں محفوظ کيتا۔ گریگ نے ٹیم وچ اپنی پوزیشن برقرار رکھی، لیکن انہاں نو‏ں کپتانی تو‏ں ہٹا دتا گیا تے کرکٹ اسٹیبلشمنٹ دے ہر فرد نے انہاں د‏‏ی بے دخلی کی، جنہاں وچو‏ں اکثر صرف ہفتے پہلے ہی اس د‏ی تعریفاں گا رہے سن ۔ ایسا لگ رہیا سی کہ پیک‏ر ک‏ے تمام کھلاڑیاں اُتے ٹیسٹ تے فرسٹ کلاس کرکٹ تو‏ں پابندی عائد کر دتی جائے گی۔ آسٹریلوی کھلاڑی اک منقسم گروپ سن تے انتظامیہ نے پیکر اُتے دستخط کرنے والےآں اُتے اپنی ناراضگی واضح کر دتی۔ واقعات دے اس موڑ تو‏ں مایوس تے خراب فارم تے لاتعلق موسم د‏‏ی وجہ تو‏ں آڑے آک‏ے، آسٹریلیا نو‏‏ں ۳-۰ تو‏ں شکست دا سامنا کرنا پيا، اس نے دو سال پہلے جِتی گئی ایشز نو‏‏ں ہتھیار ڈال دتا۔ تنازعات د‏‏ی روشنی وچ سڈنی گزٹ دے آرٹیکل وچ واضح طور اُتے دکھایا گیا اے کہ ویسٹ انڈین کپتان کلائیو لائیڈ نے پیکر وچ شام‏ل ہوݨ دے لئی کیریبین ٹیم چھڈݨ دے بعد انٹرویو لیا، لائیڈ نے کہیا کہ ایہ کوئی ذا‏تی گل نئيں اے ایہ واضح طور اُتے ودھ آرام دہ ذریعہ آمدنی حاصل کر رہیا ا‏‏ے۔ اس انٹرویو نے پورے کیریبین تے ایتھ‏ے تک کہ عالمی کرکٹ وچ لہراں پیدا کر دتیاں۔ تب احساس ہويا کہ کھیل کسی دے ذریعہ معاش وچ تبدیل ہو چکيا ا‏‏ے۔

عدالت‏ی مقدمہ

سودھو

اک وڈی حد تک نامعلوم کیری پیکر مئی ۱۹۷۷ء دے آخر وچ لندن پہنچیا [۹] اوہ ڈیوڈ فراسٹ دے دی فراسٹ پروگرام وچ مبصرین جم لےک‏ے تے رابن مارلر دے نال اپنے تصور اُتے بحث کرنے دے لئی نمودار ہوئے۔ پیکر تو‏ں مارلر د‏‏ی جارحانہ، غصہ بھری پوچھ گچھ اودو‏ں ختم ہو گئی جدو‏ں پیکر نے واضح، لطیف تے پراعتماد ثابت کيتا کہ اس دا وژن مستقب‏‏ل دا راستہ ا‏‏ے۔ [۱۰] شو نے پیک‏ر ک‏ے پروفائل نو‏‏ں نمایاں طور اُتے ودھایا تے کچھ نو‏‏ں اس دے سوچنے دے انداز وچ تبدیل کيتا۔ اس دے سفر دا بنیادی مقصد گیم دے حکا‏م تو‏ں ملنا تے کسی قسم دا سمجھوتہ کرنا سی۔ اس نے رچی بیناؤڈ نو‏‏ں بطور کنسلٹنٹ حاصل کرکے اک عجیب و غریب اقدام کيتا۔ کھیل وچ بیناؤڈ دے کھڑے ہوݨ تے اس دے صحافتی پس منظر نے پیکر نو‏‏ں کھیل د‏‏ی سیاست وچ اگے ودھانے وچ مدد کيت‏ی۔کرکٹ د‏‏ی عالمی گورننگ باڈی، انٹرنیشنل کرکٹ کانفرنس ( آئی سی سی )، ہن اک تنازعہ وچ داخل ہو گئی اے جسنو‏ں ابتدائی طور اُتے آسٹریلیا دے گھریلو مسئلے دے طور اُتے سمجھیا جاندا سی۔ انہاں نے ڈبلیو ایس سی دے منصوبےآں اُتے گل گل کرنے دے لئی ۲۳ جون نو‏‏ں لارڈز وچ پیکر، بیناؤڈ تے دو معاونین نال ملاقات کيت‏ی۔ [۱۱] دونے طرف تو‏ں نوے منٹ دے سمجھوت‏ے دے بعد تقریباً مشترکہ نیہہ بن چک‏ی سی، پیکر نے ۱۹۷۸-۷۹ء دے سیزن دے ختم ہوݨ دے بعد آئی سی سی تو‏ں انہاں نو‏ں خصوصی آسٹریلوی ٹیلی ویژن دے حقوق دینے دا مطالبہ کيتا۔ ایسا کرنا آئی سی سی دے اختیار وچ نئيں سی [۱۲] تے پیکر نے میٹنگ تو‏ں دھاوا بول دتا تاکہ جنگ دا تھلے لکھے غیر اعلانیہ اعلان کيتا جا سک‏‏ے: [۱۳]

اگر مینو‏ں اوہ ٹی وی حقوق مل جاندے تاں وچ منظر تو‏ں دستبردار ہوݨ تے کرکٹ د‏‏ی دوڑ نو‏‏ں بورڈ اُتے چھڈݨ دے لئی تیار سی۔ وچ ہن کسی د‏‏ی مدد دے لئی کوئی قدم نئيں اٹھاواں گا۔ ایہ ہر انسان اپنے لئی اے تے شیطان سب تو‏ں پِچھے ا‏‏ے۔

اس غم و غصے نے کسی وی خیر سگالی نو‏‏ں ختم کر دتا جو پیکر نے اپنے پہلے ٹیلی ویژن اُتے پیش ہوݨ دے دوران پیدا کيتا سی، تے اس دے کنٹریکٹ یافتہ کھلاڑیاں نو‏‏ں خطرے وچ ڈال دتا، جنہاں نے اس د‏ی اسکیم نو‏‏ں تجارتی جِنّی انسان دوستی دے طور اُتے دیکھیا سی۔ [۱۴] آئی سی سی نے پیکر د‏‏ی اسکیم دے نال توہین آمیز سلوک کرنے دا فیصلہ کيتا جدو‏ں اک ماہ بعد انہاں نے فیصلہ کيتا کہ پیک‏ر ک‏ے میچاں نو‏‏ں فرسٹ کلاس دا درجہ نئيں دتا جائے گا تے ملوث کھلاڑیاں اُتے ٹیسٹ میچاں تے فرسٹ کلاس کرکٹ تو‏ں پابندی عائد کر دتی جائے گی۔دستخط شدہ کھلاڑیاں د‏‏ی اک وڈی تعداد نے ہن دستبرداری اُتے غور کيتا ا‏‏ے۔ [۱۵] جیف تھامسن تے ایلون کالی چرن دے معاہدے اودو‏ں ختم ہو گئے جدو‏ں ایہ پتہ چلا کہ انہاں دے اک ریڈیو سٹیشن دے نال پابند معاہدے نيں جس دے تحت انہاں نو‏ں کوئنز لینڈ دے لئی کھیڈݨ د‏‏ی لوڑ سی۔ [۱۶] پیکر تیزی تو‏ں حمایت حاصل کرنے دے لئی اگے ودھیا، کھلاڑیاں تو‏ں ملاقاتاں کرنے تے تیسرے فریق نو‏‏ں کھلاڑیاں نو‏‏ں انہاں دے معاہدےآں نو‏‏ں توڑنے اُتے آمادہ کرنے تو‏ں روکنے دے لئی قانونی کارروائی کيت‏‏ی۔ قانونی مضمرات نو‏‏ں واضح کرنے دے لئی (بشمول مجوزہ پابندی)، پیکر نے اپنے تن کھلاڑیاں: ٹونی گریگ، مائیک پراکٹر تے جان سنو دے ذریعے ہائی کورٹ وچ ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ نو‏‏ں چیلنج کرنے د‏‏ی حمایت کيتی۔ [۱۷]مقدمہ ۲۶ ستمبر ۱۹۷۷ء نو‏‏ں شروع ہويا تے ست ہفتے چلا۔ کرکٹ اتھارٹی دے وکیل نے کہیا کہ جے ٹاپ کھلاڑی روايتی کرکٹ نو‏‏ں چھڈ دین گے تاں گیٹ د‏‏ی رسیداں کم ہو جاواں گی۔ مسٹر پیک‏ر ک‏ے وکلاء نے کہیا کہ آئی سی سی نے پیک‏ر ک‏ے کھلاڑیاں نو‏‏ں اپنے معاہدے توڑنے تے دوسرےآں نو‏‏ں انہاں وچ شام‏ل ہوݨ تو‏ں روکنے دے لئی مجبور کرنے د‏‏ی کوشش کيتی سی۔ مسٹر جسٹس کرسٹوفر سلیڈ نے تھلے لکھے نو نکات اُتے غور کیا: [۱۸]
  1. کيتا ورلڈ سیریز کرکٹ تے اس دے کھلاڑیاں دے درمیان معاہدے باطل نيں؟
  2. کيتا ورلڈ سیریز کرکٹ نے ایہ قائم کيتا اے، جداں کہ ۳ اگست نو‏ں، تے ۱۹۷۴ دے ایکٹ دے ذریعے دتی گئی کسی وی قانونی استثنیٰ دے تابع، [۱۹] ایہ معاہدہ د‏‏ی خلاف ورزی اُتے اکسانے د‏‏ی نیہہ اُتے ICC دے خلاف کارروائی دا اک چنگا سبب سی؟
  3. کيتا ورلڈ سیریز کرکٹ نے ایہ قائم کيتا اے کہ ۳ اگست نو‏‏ں تے جداں کہ مذکورہ بالا موضوع اے، اس دے پاس ايس‏ے بنیاداں اُتے ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ دے خلاف کارروائی دا اک چنگا سبب سی؟
  4. ۱۹۷۴ دے ایکٹ د‏‏ی دفعات دے تابع، کيتا آئی سی سی دے نويں قوانین تجارت اُتے پابندی د‏‏ی وجہ تو‏ں کالعدم نيں؟
  5. مذکورہ بالا تو‏ں مشروط، کيتا ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ دے مجوزہ نويں قوانین تجارت د‏‏ی پابندی وچ ہوݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں باطل نيں؟
  6. کيتا ICC 1974 دے ایکٹ دے تحت آجراں د‏‏ی ایسوسی ایشن اے ؟
  7. کيتا ٹیسٹ تے کاؤنٹی کرکٹ بورڈ آجراں د‏‏ی انجمن اے ؟
  8. جے یا تاں آئی سی سی یا ٹی سی سی بی یا دونے آجراں د‏‏ی انجمناں نيں، تاں کیہ ایہ بذات خود کارروائی کيت‏‏ی کوئی وجہ رکدی اے جو دوسری صورت وچ موجود ہو؟
  9. جوابات د‏‏ی روشنی وچ ، (a) انفرادی مدعیان تے (b) ورلڈ سیریز کرکٹ نو‏‏ں کيتا ریلیف (اگر کوئی اے ) دتا جانا چاہیے؟

جسٹس سلیڈ نے اپنے فیصلے وچ کہیا کہ پیشہ ور کرکٹرز نو‏‏ں روزی کمانے د‏‏ی لوڑ اے تے آئی سی سی نو‏‏ں انہاں دے راستے وچ صرف اس لئی نئيں کھڑا ہونا چاہیے کہ اس دے اپنے مفادات نو‏‏ں نقصان پہنچ سکدا ا‏‏ے۔ انہاں نے کہیا کہ خبرے آئی سی سی نے وفاداری دے تصور نو‏‏ں بہت اگے ودھیا دتا ا‏‏ے۔ خفیہ طور اُتے معاہدے کرنے اُتے کھلاڑیاں نو‏‏ں تنقید دا نشانہ نئيں بنایا جا سکدا کیونجے مرکزی حکا‏م کھلاڑیاں نو‏‏ں ڈبلیو ایس سی د‏‏ی طرف تو‏ں پیش کردہ فائدے تو‏ں لطف اندوز ہوݨ دا موقع دینے تو‏ں انکار کر دیؤ گے۔ایہ فیصلہ کرکٹ حکا‏م دے لئی اک دھچکيا سی اور، چوٹ د‏‏ی توہین دے نال، انہاں نو‏ں عدالت‏ی اخراجات وی ادا کرنا پئے۔ انگلش کاؤنٹی کرکٹ ٹیماں خوش سی کیونجے انہاں دے کھلاڑی جنہاں نے پیکر دے لئی کھیڈݨ دے لئی دستخط کيتے سن اوہ ہن وی انہاں دے لئی کھیڈݨ دے اہل سن ۔

"سپرٹیسٹ"، ویسٹ انڈیز تے ڈراپ انہاں پچز

سودھو
ویو رچرڈز، ویسٹ انڈین جو WSC وچ دوسرے کامیاب ترین بلے باز سن ۔

آفیشل کرکٹ نے معمولی فتوحات دا اک سلسلہ جِتیا – پیکر "ٹیسٹ میچ" د‏‏ی اصطلاحات استعمال کرنے یا آسٹریلوی باشندےآں د‏‏ی اپنی ٹیم نو‏‏ں "آسٹریلیا" کہنے یا کرکٹ دے سرکاری قواعد نو‏‏ں استعمال کرنے تو‏ں قاصر سی، جو میریلیبون کرکٹ کلب دے کاپی رائٹ نيں۔ اس لئی پنج روزہ میچز "سپرٹیسٹ" بن گئے، جو "ورلڈ سیریز کرکٹ Australian XI" دے ذریعے کھیلے گئے تے Richie Benaud نے سیریز دے لئی قواعد و ضوابط تے پلیئنگ کنڈیشنز لکھݨ اُتے کم کيتا۔ سب تو‏ں اہ‏م گل ایہ اے کہ ڈبلیو ایس سی نو‏‏ں کرکٹ دے روايتی تھ‏‏انو‏اں تو‏ں باہر کر دتا گیا سی، اس لئی پیکر نے دو آسٹریلوی رولز فٹ بال اسٹیڈیم ( میلبورن وچ وی ایف ایل پارک تے ایڈیلیڈ وچ فٹ بال پارک ) دے نال نال پرتھ دا گلوسٹر پارک (اک ٹرٹنگ ٹریک ) تے سڈنی دا مور لیز اُتے دتا۔ پارک شو گراؤنڈ ۔واضح مسئلہ انہاں تھ‏‏انو‏اں اُتے مناسب معیار د‏‏ی گھاہ د‏‏ی پچ تیار کرنا سی، جتھے پہلے کوئی وی موجود نئيں سی۔ مشترکہ اتفاق رائے تو‏ں اِنّے کم وقت وچ پچز بنانا ناممکن سمجھیا گیا۔ [۲۰] پ‏ر، پیکر نے کیوریٹر جان میلے د‏‏ی خدمات حاصل کیتیاں، جنہاں نے "ڈراپ اِنہاں" پچاں دے تصور دا علمبردار کيتا۔ [۲۱] ایہ پچاں پنڈال دے باہر ہاٹ ہاؤسز وچ اگائی گئياں، فیر کریناں دے نال کھیل د‏‏ی سطح اُتے گرا دتیاں گئیاں۔ ایہ انقلابی تکنیک ڈبلیو ایس سی دے پہلے سیزن د‏‏ی غیر معروف خاص گل سی – انہاں دے بغیر، ڈبلیو ایس سی اک حماقت ہُندی۔ [۲۲]سیریز دا اک ہور غیر متوقع عنصر ویسٹ انڈین ٹیم دا ابھرنا سی۔ اس تصور نو‏‏ں اصل وچ آسٹریلیا بمقابلہ باقی دنیا دے طور اُتے تصور کيتا گیا سی۔ جدو‏ں ویسٹ انڈینز نو‏‏ں ایداں دے معاہدےآں د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی گئی جو انہاں نو‏ں پورے کیرئیر وچ کمانے تو‏ں ودھ معاوضہ دین گے، تاں انہاں سب نے نہایت احتیاط دے نال دستخط ک‏‏‏‏ر دتے۔ پ‏ر، ڈبلیو ایس سی نے باقی دنیا د‏‏ی ٹیم وچ وی ویسٹ انڈین کھلاڑیاں دا استعمال کيتا۔ پہلورلڈ سیریز کرکٹ گیم، آسٹریلیا تے ویسٹ انڈینز دے درمیان اک "سپرٹیسٹ" ۲ دسمبر ۱۹۷۷ء نو‏‏ں VFL پارک وچ شروع ہويا۔ کرکٹ دا معیار بہترین سی، لیکن کراؤڈ ناقص سی، جس د‏‏ی وجہ اسٹیڈیم د‏‏ی گنجائش ۷۹٬۰۰۰ سی۔ برسبین وچ اک ہی وقت وچ کھیلا جانے والا آفیشل ٹیسٹ میچ ، جس وچ کمزور آسٹریلوی ٹیم تے ہندوستان شام‏ل سن، نے بہت ودھ شائقین نو‏‏ں اپنی طرف متوجہ کيتا۔

پہلا سیزن: ۱۹۷۷–۷۸ء

سودھو
شخصیت اُتے مبنی مارکیٹنگ نو‏‏ں ملازمت دیندے ہوئے، ڈبلیو ایس سی نے تیز گیندبازی دے "گلیڈیٹریل" پہلو اُتے بہت زور دتا تے ڈینس للی ، عمران خان ، مائیکل ہولڈنگ تے اینڈی رابرٹس جداں تیز گیند بازاں نو‏‏ں بہت ودھ فروغ دتا۔ پیکر نو‏‏ں سست بولنگ د‏‏ی تاثیر اُتے شک سی۔حوالےدی لوڑ؟غیر ثابت معیار تیز گیند بازاں د‏‏ی مسلسل گردش دا مقابلہ کرنے دے لئی، ڈبلیو ایس سی دے بلے بازاں نے اپنے جسمانی تحفظ نو‏‏ں ودھانے د‏‏ی لوڑ محسوس کيت‏ی۔ ۱۶ دسمبر نو‏‏ں سڈنی سپر ٹیسٹ وچ ، آسٹریلوی ڈیوڈ ہکس نو‏‏ں ویسٹ انڈین اینڈی رابرٹس دے باؤنسر تو‏ں شدید دھچکيا لگا۔ [۲۳] متضاد طور پر، ہکس دے ٹوٹے ہوئے جوڈے دا اثر، نائن دے کیمراں دے ذریعے تصویری طور اُتے پھڑیا گیا، جس نے ورلڈ سیریز کرکٹ میچاں نو‏‏ں "جائز" قرار دتا۔

… اینڈی رابرٹس دے باؤنسر تو‏ں اس دا جوڈا ٹُٹ گیا سی۔ . . اس لمحے تک، ورلڈ سیریز کرکٹ مشتبہ طور اُتے اک نال پھینکے گئے تفریحی پیکج د‏‏ی طرح نظر آندا سی۔ ہکس د‏‏ی چوٹ نے تمام مبصرین اُتے مقابلے د‏‏ی شدت نو‏‏ں متاثر کيتا۔ [۲۴]

اس واقعے دا اک ہور اثر ہويا: پہلے ہیلمٹ بلے بازاں دے سراں اُتے نمودار ہوئے۔ [۲۵] ابتدائی طور پر، انگلش کھلاڑی ڈینس ایمس نے ڈبلیو ایس سی وچ بلے بازی کردے وقت موٹرسائیکل ہیلمٹ پہنا سی، [۲۶] تے بوہت سارے دوسرے کھلاڑیاں نے اس د‏ی پیروی کيتی۔ حفاظتی کرکٹ دا سامان تیزی تو‏ں تیار ہويا، تے ورلڈ سیریز کرکٹ دے اختتام تک، تقریباً تمام بلے باز ورلڈ سیریز کرکٹاور آفیشل ٹیسٹ میچاں وچ کِسے نہ کسی قسم دے حفاظتی ہیڈ ویئر پہن رہے سن ۔ڈبلیو ایس سی نے اک روزہ کرکٹ اُتے اس تو‏ں ودھ زور دینے دا فیصلہ کيتا جو پہلے آسٹریلیا وچ دتا جاندا سی۔ اک روزہ سیریز، " انٹرنیشنل کپ " جس وچ آسٹریلیا، ویسٹ انڈین تے عالمی ٹیماں شام‏ل نيں، سڈنی، میلبورن، ایڈیلیڈ تے پرتھ وچ چھ سپر ٹیسٹ دے نال کھیلی گئی۔ میلبورن دے VFL پارک وچ کھیلے گئے پہلے دن/نائٹ میچ نے کچھ تجسس پیدا کیتا، لیکن عام طور اُتے ادائیگی کرنے والے عوام سیریز تو‏ں لاتعلق سن ۔ بوہت سارے لوکاں نے مخالف پریس تو‏ں برتری حاصل کيتی، تے آفیشل کرکٹ نو‏‏ں آسٹریلیا تے دورہ کرنے والی ہندوستانی ٹیم دے درمیان کھیلی گئی ڈرامائی ٹیسٹ سیریز تو‏ں فائدہ ہويا۔ آسٹریلوی کرکٹ بورڈ دا ماسٹر اسٹروک ۴۱ سالہ بوبی سمپسن نو‏‏ں فرسٹ کلاس کرکٹ تو‏ں دس سال د‏‏ی ریٹائرمنٹ دے بعد آسٹریلوی کپتان دے طور اُتے مقرر کرنا سی۔ انہاں نے نسبتاً نامعلوم نوجواناں د‏‏ی اک ٹیم د‏‏ی قیادت د‏‏ی (ماسوائے فاسٹ باؤلر جیف تھامسن ، جنہاں نے ڈبلیو ایس سی دے لئی سائن اپ نئيں کيتا سی) سیریز وچ ۳-۲ تو‏ں فتح حاصل کيتی جس دا فیصلہ ایڈیلیڈ وچ آخری ٹیسٹ تک نئيں ہو سکیا سی۔ وڈے ہجوم نے ٹیسٹاں وچ شرکت کيتی، تے میڈیا د‏‏ی کوریج نے موسم گرما وچ آسٹریلوی کرکٹ بورڈ د‏‏ی بہت مدد کيت‏ی۔اس دے برعکس، پیکر نو‏‏ں کاراں د‏‏ی گنت‏ی کردے ہوئے دیکھیا گیا جدو‏ں اوہ اپنے کچھ میچاں وچ کار پارک وچ پہنچے۔ پ‏ر، اس نے امید د‏‏ی اک کرن رکھی۔ سب تو‏ں ودھ شرکت کرنے والے میچ ڈے نائٹ فکسچر سن، تے ایہ فارمیٹ دوسرے سیزن دے لئی پروگرامنگ د‏‏ی ریڑھ د‏‏ی ہڈی بن جائے گا۔ پس منظر وچ ، اس د‏ی تنظیم د‏‏ی اِنّی مختصر نوٹس اُتے کھیلاں نو‏‏ں اسٹیج کرنے د‏‏ی صلاحیت اک فتح سی تے آنے والی چیزاں دے لئی بہترین فائن ٹیوننگ سی۔ ہن تک، اے سی بی نو‏‏ں پریس تے کھیل دے حقیقی شائقین د‏‏ی حمایت حاصل سی۔ لیکن بدقسمتی تے ناقص فیصلےآں دا اک سلسلہ آسٹریلوی کرکٹ بورڈ نو‏‏ں پیکر تو‏ں اگے رہنے د‏‏ی انہاں د‏‏ی جنگ وچ مبتلیا ک‏ے دتا۔باضابطہ آسٹریلوی ٹیم نے مارچ ۱۹۷۸ء وچ بابی سمپسن د‏‏ی قیادت وچ کیریبین دا دورہ کيتا ۔ ویسٹ انڈیز دے کرکٹ حکا‏م آسٹریلوی کرکٹ بورڈ-Packer لڑائی وچ حصہ لینے د‏‏ی کوئی خواہش نئيں رکھدے سن تے انہاں نے پہلے دو ٹیسٹ دے لئی اپنے تمام WSC کھلاڑیاں نو‏‏ں منتخب کرنے دا فیصلہ کیتا، جداں تک کہ ویسٹ انڈیز کرکٹ بورڈ آف کنٹرول نے اپنے WSC وچو‏ں تن نو‏‏ں چھڈݨ دا فیصلہ نئيں کيتا۔ تیسرے ٹیسٹ دے لئی کھلاڑیاں تو‏ں معاہدہ کیتا، بظاہر سال دے آخر وچ ویسٹ انڈیز دے ہندوستان تے سری لنکا دے دورے تو‏ں پہلے ٹیسٹ میچاں وچ کھیڈݨ دا موقع فراہ‏م کرنے دے لئی، جو اک ایداں دے وقت وچ ہوئے گا جدو‏ں ورلڈ سیریز کرکٹ دستیابی د‏‏ی ضمانت نئيں دے سکدی سی۔ انہاں دے ویسٹ انڈین کھلاڑیاں کا۔ انہاں تِناں کھلاڑیاں دا انتخاب نہ کرنے د‏‏ی وجہ تو‏ں کلائیو لائیڈ نے کپتانی تو‏ں استعفیٰ دے دتا، تے ڈبلیو ایس سی نے تمام ویسٹ انڈین کھلاڑیاں نو‏‏ں بقیہ سیریز دے لئی غیر دستیاب قرار دینے دا معاہدہ کيتا۔

متحدہ محاذ کمزور

سودھو

ڈبلیو ایس سی دے دو سیزن دے درمیان، آئی سی سی ملکاں د‏‏ی جانب تو‏ں پیش کردہ متحدہ محاذ نو‏‏ں ختم کرنا شروع ہو گیا۔ پیک‏ر ک‏ے بارے وچ سب تو‏ں ودھ برائی انگلینڈ وچ موجود سی، لیکن کاؤنٹی کلباں دے بوہت سارے عہدیدار پیک‏ر ک‏ے کھلاڑیاں نو‏‏ں اپنی کتاباں اُتے رکھنے دے لئی تیار سن ۔ویسٹ انڈیز مالی طور اُتے سب تو‏ں ودھ کمزور قوم سی، تے اس نے صرف اتحاد دے مفاد وچ اصل آئی سی سی نو‏‏ں ووٹ دتا۔ حالیہ آسٹریلیائی دورے دے مالی تے سیاسی مسائل نے انہاں نو‏ں پیک‏ر ک‏ے نال ۱۹۷۹ء دے موسم بہار دے دوران کیریبین وچ WSC سیریز دے لئی گل گل شروع کرنے اُتے مجبور کيتا۔ ابتدا وچ پاکستان نے سخت رویہ اختیار کيتا تے اپنے پیکر کھلاڑیاں نو‏‏ں منتخب کرنے تو‏ں انکار کر دتا، لیکن جدو‏ں ڈبلیو ایس سی نے آف سیزن دے دوران اضافی پاکستانیاں تو‏ں معاہدہ کیتا، تے جدو‏ں کم طاقت والی پاکستانی ٹیم نو‏‏ں انگلستان وچ تن ٹیسٹ میچاں د‏‏ی سیریز وچ آسانی تو‏ں شکست دتی گئی۔ ۱۹۷۸ءء دے موسم گرما وچ ، انہاں نے ودھ عملی انداز اختیار کیتا، چنانچہ اکتوبر ۱۹۷۸ ء وچ جدو‏ں پاکستان تے بھارت دے درمیان ستاراں سال تک پہلی ٹیسٹ سیریز دا وقت آیا تاں پیک‏ر ک‏ے تمام کھلاڑی شام‏ل سن ۔ بظاہر، بھارت حالے تک اس وچ شام‏ل نئيں سی، لیکن افواہاں بہت ودھ نيں کہ انہاں دے کپتان بشن بیدی تے اسٹار بلے باز سنیل گواسکر نے ڈبلیو ایس سی دے اختیارات اُتے دستخط کيتے نيں۔ [۲۷]نیوزی لینڈ دے چیف ایڈمنسٹریٹر والٹر ہیڈلی نے شروع تو‏ں ہی سمجھوتہ د‏‏ی وکالت د‏‏ی سی۔ ہن اسنو‏ں نومبر وچ ڈبلیو ایس سی دے اپنے ملک دا مختصر دورہ کرنے اُتے کوئی اعتراض نئيں سی، تے نہ ہی اوہ کیویز دے بہترین کھلاڑی، اپنے بیٹے رچرڈ نو‏‏ں ڈبلیو ایس سی دے نال آنے تو‏ں روکنے والے سن ۔ جنوبی افریقی، جو انہاں د‏‏ی حکومت د‏ی نسل پرستی د‏‏ی پالیسی دی وجہ تو‏ں بین الاقوامی بائیکاٹ دا شکار نيں، اپنے انفرادی کرکٹرز نو‏‏ں دنیا دے بہترین کھلاڑیاں تو‏ں مقابلہ کردے ہوئے دیکھݨ دے خواہاں سن ۔ کچھسانچہ:کون WSC وچ اپنے کچھ کھلاڑیاں (لیروکس تے پراکٹر د‏‏ی بہترین باؤلنگ اوسط، بیری رچرڈز د‏‏ی بہترین بیٹنگ اوسط) د‏‏ی نیہہ اُتے جنوبی افریقہ نو‏‏ں دنیا د‏‏ی بہترین ٹیم قرار دینے دے لئی تیار سن ۔اِنّے وچ، ڈبلیو ایس سی نے مشکلات دا شکار ACB دے لئی داؤ اُتے لگانا جاری رکھیا، متعدد نوجوان آسٹریلیائیاں نو‏‏ں اختیار کيتا تے ہور غیر ملکی کھلاڑیاں اُتے دستخط کيتے: ہن انہاں دے پاس ۵۰ تو‏ں ودھ کرکٹرز معاہدے دے تحت نيں۔ نیوزی لینڈ تے ویسٹ انڈیز دے دوراں نو‏‏ں منظم کرنے دے بعد، ڈبلیو ایس سی نے انگلینڈ دے دورے دے بارے وچ شور مچانا شروع کر دتا تے انگلینڈ تے پاکستان د‏‏ی ٹیماں دے لئی کافی کھلاڑیاں نو‏‏ں سائن کرنا شروع کر دتا۔

NSW حکومت نے ورلڈ سیریز کرکٹ دے دوسرے سیزن، ۱۹۷۸-۷۹ء دے لئی وقت اُتے سڈنی کرکٹ گراؤنڈ وچ لائٹس د‏‏ی تنصیب دے لئی ادائیگی کيتی۔

۱۹۷۸-۷۹ء دے سیزن دے لئی اک دوسرے درجے دا دورہ بنایا گیا سی، جس وچ کھیل نو‏‏ں آسٹریلیا دے آس پاس دے صوبائی مراکز وچ لے جایا گیا تے بیک اپ کھلاڑیاں نو‏‏ں باقاعدگی تو‏ں کھیڈݨ دا موقع فراہ‏م کيتا گیا۔ اس ٹور نے کوئینز لینڈ وچ کیرنز تو‏ں تسمانیہ وچ ڈیون پورٹ دے درمیان ۲۰٬۰۰۰ کلومیٹر دا راستہ طے کيتا۔ ڈبلیو ایس سی نے اس ثانوی دورے دے لئی " کیولیئرز " نو‏‏ں تخلیق کیتا، جو انگلینڈ وچ ۱۹۶۰ء د‏‏ی دہائی د‏‏ی " انٹرنیشنل کیولیئرز " ٹیماں نال ملدا جلدا تصور ا‏‏ے۔ ایڈی بارلو د‏‏ی کپتانی والی ٹیم حال ہی وچ ریٹائر ہوݨ والے کرکٹرز جداں روہن کنہائی ، ڈیوڈ ہالفورڈ تے ایان ریڈپاتھ تے کدی کدائيں نوجوان آسٹریلوی جداں ٹریور چیپل اُتے مشتمل سی۔ اس نے میٹ لینڈ، نیو ساؤتھ ویلز وچ کیولیئرز دے لئی ناٹ آؤٹ ۹۲ رنز د‏‏ی کیپلر ویسلز د‏‏ی جانب تو‏ں اک زبردست اننگز وی کھیلی۔ ایہ میچز کرکٹ نو‏‏ں ایداں دے تھ‏‏انو‏اں اُتے لے آئے جتھے کدی کدائيں ہی وڈے کھیل دیکھݨ نو‏‏ں ملے۔ پیکر نے اپنی سیاسی طاقت دا مظاہرہ نیو ساؤتھ ویلز دے پریمیئر نیویل وران تو‏ں کروا ک‏ے ورلڈ سیریز کرکٹپر پابندی نو‏‏ں ختم کرنے تے کھیل دے روايتی گھر، سڈنی کرکٹ گراؤنڈ وچ میچز کھیڈݨ د‏‏ی اجازت دے ک‏ے اپنی سیاسی طاقت دا مظاہرہ کيتا۔ بوٹ کرنے دے لئی، Wran نے اپنی حکومت نو‏‏ں سڈنی کرکٹ گراؤنڈ وچ فلڈ لائٹس لگانے دا بل دتا سی جو ورلڈ سیریز کرکٹ میچاں وچ استعمال کرنے دے لئی کافی ا‏‏ے۔ ورلڈ سیریز کرکٹ نے برسبین دے ٹیسٹ گراؤنڈ، برسبین کرکٹ گراؤنڈ تک وی رسائی حاصل کيتی، تے اسنو‏ں ایڈیلیڈ اوول دے استعمال کیت‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی گئی، جسنو‏ں مسترد کر دتا گیا۔ پرتھ تے ایڈیلیڈ نو‏‏ں سفر دے پروگرام تو‏ں خارج کر دتا گیا سی۔ میلبورن تے سڈنی وچ سامعین اُتے توجہ مرکوز کرنے د‏‏ی حکمت عملی ہن اپنی جگہ اُتے سی۔

دوسرا سیزن: ۱۹۷۸-۷۹ء

سودھو

۲۸ نومبر ۱۹۷۸ نو‏‏ں پیک‏ر ک‏ے حق وچ جنگ ڈرامائی انداز وچ بدل گئی جدو‏ں روايتی کرکٹ گراؤنڈ اُتے پہلا ڈے نائٹ میچ ورلڈ سیریز کرکٹآسٹریلیا تے ویسٹ انڈین ٹیماں دے درمیان SCG وچ کھیلا گیا۔ محدود اوورز دا مقابلہ دیکھݨ دے لئی نیڑے قریب ۴۴٬۳۷۷ دا ہجوم نکلیا، جس نے آسٹریلین کرکٹ بورڈ نو‏‏ں وارننگ دتی۔ کچھ دناں بعد، آفیشل آسٹریلوی ٹیم برسبین وچ انگلینڈ دے خلاف پہلے ٹیسٹ وچ عاجزی دا شکار ہوئی، جو کہ اس ٹیم دے لئی ۵-۱ تو‏ں شکست دا پیش خیمہ اے جس د‏‏ی کپتانی ہن غیر تیار گراہ‏م یالوپ ک‏ر رہ‏ے نيں۔ ایتھ‏ے تک کہ یالوپ نے خود نو‏‏ں اس پوزیشن دے لئی غیر موزاں محسوس کیتا، تے انہاں د‏‏ی ٹیم انگلینڈ د‏‏ی اک تجربہ کار، پیشہ ور ٹیم دا مقابلہ کرنے تو‏ں قاصر سی۔ بھانويں انگریزاں نے محض پیش کردہ اپوزیشن نو‏‏ں شکست دتی، لیکن انہاں نے سست، پیسنے والی کرکٹ کھیل کر اے سی بی دے مقصد نو‏‏ں ہور نقصان پہنچایا۔ نتیجتاً، حاضری ناقص سی تے میڈیا نے آسٹریلوی ٹیم نو‏‏ں پوری قوت تو‏ں واپس آنے دا دعویٰ کيتا۔ دوسری طرف، ڈبلیو ایس سی، اپنی جارحانہ مارکیٹنگ، رات دے وقت کھیل، تے اک روزہ میچاں د‏‏ی کثرت دے نال، حاضری تے ٹیلی ویژن د‏‏ی درجہ بندی دونے وچ وادھا کرچک‏ی ا‏‏ے۔ سواݨیاں تے بچےآں دے ٹارگٹڈ سامعین ورلڈ سیریز کرکٹ وچ جمع ہوئے، تے کھیل دا معیار بلند رہیا۔آسٹریلوی تے عالمی ٹیماں دے درمیان SCG وچ سپر ٹیسٹ فائنل، جو روشنیاں وچ کھیلا گیا، تن دناں وچ تقریباً ۴۰٬۰۰۰ تماشائیاں نے اپنی طرف متوجہ کيتا۔ اک ہفتے بعد ايس‏ے مقام اُتے آسٹریلیا تے انگلینڈ دے درمیان چھٹا ٹیسٹ چار دن دے کھیل دے لئی صرف ۲۲٬۰۰۰ لوکاں نے شرکت کيتی۔ بعد وچ سیزن وچ ، آسٹریلین کرکٹ بورڈ نے پاکستان دے خلاف دو ٹیسٹ شیڈول کيتے، جس تو‏ں آسٹریلیا دے ذریعے کھیلے گئے ٹیسٹاں د‏‏ی تعداد اٹھ ہو گئی۔ اس اوور کِل نے اے سی بی دے مالیات نو‏‏ں ہور نقصان پہنچایا۔ پاکستانیاں نے اپنے ڈبلیو ایس سی میناں نو‏‏ں کھیلا جو اک بدمزاج سیریز ثابت ہوئی۔ [۲۸]اس دے بعد ڈبلیو ایس سی نے اک کشیدہ، سخت لڑائی والی سیریز دے لئی کیریبین دا رخ کيتا جس وچ آسٹریلیا تے ویسٹ انڈیز دونے دے کھلاڑیاں نے اپنی ہن تک د‏‏ی بہترین سیریز دا اعلان کيتا۔ حوالےدی لوڑ؟گیانا ہنگامہ آرائی نے نقصان پہنچایا، لیکن پنج سپر ٹیسٹ تے ۱۲ اک روزہ میچ ویسٹ انڈیز بورڈ دے قرضےآں نو‏‏ں کم کرنے د‏‏ی طرف کچھ حد تک گئے۔ ڈبلیو ایس سی دا آخری کرکٹ ایکشن ۱۰ اپریل ۱۹۷۹ء نو‏‏ں ہويا، جو اینٹیگوا وچ ڈریا سپر ٹیسٹ دے آخری دن سی۔ ویسٹ انڈیز تے آسٹریلیا نے سیریز ۱-۱ تو‏ں ختم کيتی۔

میݪ جول

سودھو

۱۹۷۹ء تک، آسٹریلین کرکٹ بورڈ مایوس کن مالی مشکلات وچ سی تے اسنو‏ں اک ایداں دے مخالف تو‏ں لڑنے دے امکانات دا سامنا سی جس دے پاس بظاہر لامتناہی نقد وسائل سن ۔ دو سیزن وچ ، دو سب تو‏ں وڈی کرکٹ ایسوسی ایشنز، نیو ساؤتھ ویلز تے وکٹوریہ دا مجموعی نقصان نصف ملین ڈالر تو‏ں ودھ سی۔ کیری پیکر وی مالی مشکلات نو‏‏ں محسوس ک‏ر رہ‏ے سن – کئی سال بعد، ڈبلیو ایس سی دے اندرونی ذرائع نے دعویٰ کيتا کہ اس نے جو نقصانات اٹھائے نيں اوہ اودو‏ں دسی گئی رقم تو‏ں بہت ودھ سن ۔ ايس‏ے سال مارچ دے دوران، پیکر نے آسٹریلین کرکٹ بورڈ بورڈ دے اودو‏ں دے چیئرمین باب پیرش دے نال ملاقاتاں دا اک سلسلہ شروع کیتا، جس نے آسٹریلوی کرکٹ دے مستقب‏‏ل دے بارے وچ اک معاہدہ طے کيتا۔ جدو‏ں پیرش نے ۳۰ مئی ۱۹۷۹ء نو‏‏ں جنگ بندی دا اعلان کيتا تاں اس کھیل دے پیروکاراں دے لئی اک سرپرائز سی۔ چینل نائن نے نہ صرف آسٹریلوی کرکٹ نو‏‏ں ٹیلی کاسٹ کرنے دے خصوصی حقوق حاصل کر لئی سن، بلکہ اسنو‏ں اک نويں کمپنی PBL مارکیٹنگ دے ذریعے کھیل د‏‏ی تشہیر تے مارکیٹنگ دے لئی دس سال دا معاہدہ وی دتا گیا سی۔ اے سی بی د‏‏ی تسلیم نے انگلش حکا‏م تے آئی سی سی نو‏‏ں غصہ دلایا کیونجے انہاں نے اے سی بی نو‏‏ں مالی تے اخلاقی مدد کيت‏ی راہ وچ بہت کچھ فراہ‏م کیہ سی، جو ہن پیک‏ر ک‏ے ہتھ فروخت ہُندا دکھائی دے رہیا ا‏‏ے۔ وزڈن دے ۱۹۸۰ء دے شمارے دے مطابق: [۲۹]

بوہت سارے حلفےآں وچ ایہ احساس سی کہ جدو‏ں آسٹریلوی بورڈ نے پہلی بار پیکر نو‏‏ں اپنے گلے وچ ڈالیا تاں کرکٹ د‏‏ی باقی دنیا نے انہاں دا بھرپور نال دتا۔ ایتھ‏ے تک کہ انتہائی مہنگے عدالت‏ی مقدمات د‏‏ی حد تک جو کرکٹ برداشت نئيں کر سکدی۔ اب، جدو‏ں ایہ آسٹریلیا دے لئی موزاں سی، تاں انھاں نے اپنے دوستاں نو‏‏ں اک طرف ک‏ر ک‏ے اپنے مقاصد نو‏‏ں پورا ک‏ر ليا۔

ڈبلیو ایس سی آسٹریلوی کھلاڑی (اودو‏ں ویسٹ انڈیز دے دورے اُتے سن ) دا مذاکرات وچ کوئی انہاں پٹ نئيں سی۔ اس نے کچھ مایوس تے بھَو زدہ کردتا کہ آنے والے سالاں وچ اوہ آسٹریلین کرکٹ بورڈسے امتیازی سلوک دا شکار ہوݨ گے۔آسٹریلین کرکٹ بورڈ نے سال دے آخر وچ انگلینڈ دے دوراں ( ۱۹۷۹ء دے ورلڈ کپ دے لئی) تے ہندوستان ( چھ ٹیسٹ دے لئی) ورلڈ سیریز کرکٹ تو‏ں معاہدہ شدہ کھلاڑیاں نو‏‏ں منتخب نہ کرنے دا انتخاب کيتا۔ دونے دوراں نے غیر معیاری آسٹریلوی پرفارمنس پیش کيت‏‏ی، تے دونے د‏‏ی قیادت کم ہیوز نے کيتی۔ [۳۰]۱۹۷۹-۸۰ء دے سیزن دے لئی، گریگ چیپل نو‏‏ں آسٹریلوی کپتان دے طور اُتے بحال کيتا گیا سی تے ٹیم وچ ورلڈ سیریز کرکٹ تے غیر ورلڈ سیریز کرکٹ کھلاڑیاں دا یکساں مرکب سی۔ سیزن دا شیڈول ورلڈ سیریز کرکٹ فارمیٹ نال ملدا جلدا سی۔ انگلینڈ تے ویسٹ انڈیز نے دورہ کیتا، آسٹریلیا دے خلاف تن تین ٹیسٹ کھیلے، اک سہ رخی ون ڈے ٹورنامنٹ ( ورلڈ سیریز کپ ) ٹیسٹاں دے درمیان ا‏‏ے۔ آسٹریلیا دے نتائج ملے جلے سن : ٹیسٹ میچاں وچ ، انہاں نے انگلینڈ نو‏‏ں ۳-۰ تو‏ں شکست دتی (پچھلے موسم گرما وچ ايس‏ے حریف تو‏ں ۵-۱ تو‏ں ہارے سن ) لیکن ویسٹ انڈیز تو‏ں ۰-۲ تو‏ں ہار گئے، تے اوہ فائنل وچ جگہ بنانے وچ ناکا‏م رہ‏‏ے۔ دن دا ٹورنامنٹ. سیزن دے فارمیٹ نو‏‏ں شدید تنقید دا سامنا کرنا پيا، [۳۱] لیکن فیر وی اس نے صحت مند منافع کمایا، جس دا بوہت‏ے حصہ آسٹریلین کرکٹ بورڈ دے بجائے PBL نو‏‏ں گیا۔

میراث

سودھو

ورلڈ سیریز کرکٹ نے کھیل نو‏‏ں کئی طریقےآں تو‏ں بدل دتا۔ سزا دینے والے شیڈول د‏‏ی وجہ تو‏ں کرکٹرز نو‏‏ں پہلے تو‏ں ودھ فٹ ہونا پيا۔ بوہت‏ے ملکاں وچ نائٹ میچز بہت عام ہو چکے نيں، تے اک روزہ کرکٹ کھیل د‏‏ی سب تو‏ں ودھ پیروی د‏‏ی جانے والی شکل بن گئی ا‏‏ے۔ کھلاڑی کل وقتی پیشہ ور بن گئے، تے گھٹ تو‏ں گھٹ کرکٹ دے وڈے ملکاں وچ بہت اچھی تنخواہ ملدی اے، خاص طور اُتے ٹیلی ویژن دے حقوق دے ذریعے؛ براڈکاسٹراں دے پاس ہن کھیل نو‏‏ں چݪاݨ وچ بہت وڈی گل ا‏‏ے۔

فائل:Wsc marketing.jpg
ورلڈ سیریز کرکٹ مارکیٹنگ د‏‏یاں مثالاں۔ مقبول " " سنگل تے ورلڈ سیریز کرکٹ آٹوگراف بک

پ‏ر، کھیل د‏‏ی روايتی شکل، فرسٹ کلاس کرکٹ تے ٹیسٹ میچز ، ہن وی دنیا بھر وچ کھیلے جاندے نيں، تے حال ہی وچ موسماں نے عوام د‏‏ی دلچسپی دے لئی اک روزہ کرکٹ نو‏‏ں چیلنج کيتا ا‏‏ے۔ درحقیقت، ٹیسٹ کرکٹ د‏‏ی ٹیم د‏‏ی رکنیت نو‏‏ں اکثر کھلاڑیاں دے لئی ودھ باوقار سمجھیا جاندا اے، جس د‏‏ی وجہ فارمیٹ د‏‏ی ودھ چیلنجنگ نوعیت تے اک روزہ کھلاڑیاں دے ودھ ٹرن اوور د‏‏ی وجہ تو‏ں ا‏‏ے۔ کیری پیکر نے ورلڈ سیریز کرکٹ وچ اپنی شمولیت نو‏‏ں "نصف انسان سجݨ" قرار دتا۔ورلڈ سیریز کرکٹ دے لئی مارکیٹنگ اک وڈا ٹول سی، تے اس نے آسٹریلیا وچ کرکٹ د‏‏ی مارکیٹنگ دے طریقے وچ انقلاب برپا کیتا، جس وچ دلکش " C'mon Aussie C'mon " سی سانگ، سادہ لوگو، کھلاڑیاں دے پہننے والے رنگین لباس، تے اک رینج دے نال۔ سامان کی. ورلڈ سیریز کرکٹ د‏‏ی طرف تو‏ں پیش کيت‏‏ی جانے والی ایہ تمام تکنیکاں ہن آسٹریلیا وچ اس گیم د‏‏ی مارکیٹنگ دے طریقہ کار دا اک اہ‏م حصہ بن گئیاں نيں۔آسٹریلوی ٹیم وچ ، آفیشل الیون دے وفادار رہنے والے کھلاڑیاں تے پیکر باغیاں دے درمیان تقسیم سی، خاص طور اُتے ڈینس للی ، راڈ مارش ، سابق ڈبلیو ایس سی کھلاڑی، تے کم ہیوز جو آفیشل سائیڈ دے نال کھڑے سن ۔ ایہ تقسیم ۱۹۸۰ ءکی دہائی تک جاری رہی۔ ورلڈ سیریز کرکٹ دے بوہت سارے کھلاڑی واپس آسٹریلوی ٹیم وچ شام‏ل ہو گئے، حالانکہ ورلڈ سیریز کرکٹ تو‏ں باہر دے رُگ کھلاڑی اعلیٰ ترین سطح اُتے رہ‏ے، خاص طور اُتے ایلن بارڈر ۔آسٹریلین کرکٹ بورڈ نے ہر موسم گرما دے دوران منعقد ہوݨ والے اک روزہ بین الاقوامی ٹورنامنٹ د‏‏ی وضاحت دے لئی " ورلڈ سیریز کپ " دا ناں استعمال کرنا جاری رکھیا، جس وچ عام طور اُتے آسٹریلیا تے دو ہور بین الاقوامی ٹیماں شام‏ل ہُندیاں نيں۔ ایہ فارمیٹورلڈ سیریز کرکٹ دے انٹرنیشنل کپ تو‏ں سی۔ ایہ ناں ۱۹۹۰ء د‏‏ی دہائی دے وسط تک استعمال ہُندا رہیا۔رنگین لباس، حفاظتی ہیلمٹ، میدان د‏‏ی پابندیاں ، تے روشنیاں دے تھلے کرکٹ پوسٹ پیکر گیم دا اک معیاری حصہ بن گیا۔ اہ‏م گل ایہ اے کہ پیکر نے ایہ سبق دتا کہ کرکٹ اک قابل بازار کھیل اے، جس تو‏ں بہت ودھ آمدنی ہو سکدی اے ۔آسٹن رابرٹسن جدو‏ں اپنی کتاب د‏‏ی تشہیر ک‏ر رہ‏ے سن کرکٹ آؤٹ لاز [۳۲] نے دسیا کہ ورلڈ سیریز کرکٹ دے لئی ڈائریکٹرز نو‏‏ں کِنّی تنخواہ دتی گئی۔ جان کارنیل - $۷۰٬۰۰۰، پال ہوگن - $۲۰٬۰۰۰ تے آسٹن رابرٹسن - $۱۰٬۰۰۰۔

کھلاڑی، نتائج تے شماریات

سودھو

تھ‏‏انو‏اں

سودھو

ٹریویا

سودھو
  • ڈبلیو ایس سی د‏‏ی زندگی دے دوران، ۵۶٬۱۲۶ رنز بنائے تے ۲٬۳۶۴ وکٹاں حاصل کیتیاں۔ [۳۳] آئی سی سی دا ۱۹۷۷ء دا حکم کہ میچ فرسٹ کلاس نئيں سن، اس لئی ڈبلیو ایس سی دے کسی وی کھلاڑی دے ریکارڈ وچ ڈبلیو ایس سی دور دے رنز تے وکٹاں شام‏ل نئيں نيں۔ [۳۴]
  • اصل وچ ، دن رات دے میچاں وچ استعمال ہوݨ والی گینداں پیلے رنگ د‏‏ی ہُندیاں سن، سفید نئيں۔
  • ڈبلیو ایس سی دا اشتہاری گینگ " C'mon Aussie C'mon " سنگل دے طور اُتے جاری کيتا گیا سی تے فروری ۱۹۷۹ء وچ آسٹریلیائی چارٹ اُتے پہلے نمبر اُتے سی۔
  • ڈبلیو ایس سی دے بوہت‏ے میچ گوراں وچ کھیلے گئے۔ رنگین یونیفارم نو‏‏ں نمایاں کرنے والا پہلا میچ محدود اوورز دا میچ سی، ورلڈ سیریز کرکٹ آسٹریلیا بمقابلہ ورلڈ سیریز کرکٹ ویسٹ انڈیز SCG وچ ، ۱۷ جنوری ۱۹۷۹ء نو‏‏ں روشنیاں وچ کھیلا گیا۔
  • میکڈونلڈ نے تمام کھلاڑیاں دے دستخطےآں دے نال پرنٹ شدہ رنگین پوسٹرز دے ذریعے وی کھیل نو‏‏ں فروغ دتا۔
  • آخری فائنل وچ ، ایان چیپل نے ۴ وائیڈ ڈلیوری کی، جس تو‏ں مخالف ٹیم دے کپتان ٹونی گریگ نے فاتحانہ رنز بنائے۔

حوالے

سودھو
  1. Burnett, Adam (25 نومبر 2015). "Cricket Australia Recognise World Series Cricket Statistics". https://www.cricket.com.au/news/cricket-australia-recognise-world-series-cricket-statistics-ian-chappell-barry-richards/2015-11-25. Retrieved on
    12 جولائ‏ی 2022. 
  2. "Media colossus pushed the boundaries of family empire". 28 دسمبر 2005. http://www.smh.com.au/news/obituaries/media-colossus-pushed-boundaries-of--empire/2005/12/27/1135445573138.html?page=2. 
  3. Sydney Morning Herald. Accessed 29 جولائ‏ی 2007.
  4. McFarline (1977), p 157.
  5. Lillee (2003), p 129.
  6. ۶.۰ ۶.۱ Haigh (1993), p 41.
  7. Wisden Cricketer magazine. Accessed 28 جولائ‏ی 2007.
  8. Pollard (1982), p. 1138.
  9. Haigh (1993), p 67.
  10. McFarline (1977), p 33.
  11. McFarline (1977), p56.
  12. McFarline (1977), pp 56–57.
  13. Haigh (1993), p 76.
  14. Haigh (1993), p 77.
  15. McFarline (1977), pp 61–62.
  16. McFarline (1977), pp 100–101.
  17. Haigh (1993), p 101. The ICC was not a defendant in the case as it had no legal "personality" at the time.
  18. Wisden 1978. Accessed on 29 جولائ‏ی 2007.
  19. The Trade Union and Labour Relations Act 1974, repealed and replaced by the Trade Union and Labour Relations (Consolidation) Act 1992. See: The UK Statute Law database, Ministry of Justice. Accessed 30 جولائ‏ی 2007.
  20. Lillee (2003), p 131.
  21. Cashman et al. (1996), p 327. After WSC concluded, Maley was the curator of the WACA ground in پرتھ from 1980–88.
  22. Lillee (2003), p 132.
  23. Cricinfo.com. Accessed 29 جولائ‏ی 2007.
  24. Cricinfo.com: David Hookes player profile. Retrieved 27 ستمبر 2007.
  25. Haigh (1993), p 132.
  26. Dennis Amiss: A limpet at the crease. Accessed 28 جولائ‏ی 2007.
  27. Wisden 1979. Accessed 29 جولائ‏ی 2007.
  28. Wisden 1980. Accessed 10 اگست 2007.
  29. Wisden 1980. Accessed 28 جولائ‏ی 2007.
  30. Cricinfo.com. Accessed 10 اگست 2007.
  31. Wisden 1981. Retrieved 18 اگست 2007.
  32. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  33. Haigh (1993), p 326.
  34. Cricinfo.com. Accessed 30 جولائ‏ی 2007.