نظام الدین اولیاء
حضرت نظام الدین اولیاء | |
|---|---|
| ذاتی | |
| پیدائش | 1238 اجوکے اتر پردیش دا ضلع بدایوں |
| وفات | 3 اپریل 1325 |
| مذہب | اسلام |
| سلسلہ | سلسلہ چشتیہ |
| مرتبہ | |
| مقام | دہلی |
| دور | 13ویں صدی دا اخیر تے 14ویں صدی دا شروع |
| پیشرو | بابا فرید |
| جانشین | کئی، ودھیرے مشہور نصیر الدین چراغ دہلوی، امیر خسرو، اخی سراج آئینہ ہند تے برہان الدین غریب |
سُلطان المشائخ محبوبِ الٰہی، حضرت خواجہ شیخ سید محمد نظام الدین اولیاء (1238 - 3 اپریل 1325) (اردو: حضرت شیخ خواجہ سید محمد نظام الدین اولیاء)، حضرت نظام الدین وجوں وی جاݨے جاندے نیں، برصغیر پاک و ہند وچّ چشتی سلسلے دے اک مشہور صوفی سنت سن۔ اس سلسلے دا ایمان سی کہ دنیا دے تیاگ تے مُنکھتا دی سیوا دے راہیں ﷲ دے قریب جاݨا مُمکن ہے۔[۱]
جیون
سودھوحضرت خواجہ نظام الدین اولیا دا جنم 1238 وچّ اتر پردیش دے ضلع بدایوں وچّ ہویا سی۔ ایہہ پنج سال دی عمر وچّ اپنے والد، احمد بدایونی، دی موت دے بعد اپنی ماں، بی بی زلیخا دے نال دہلی وچّ آئے۔[۲] ایہناں دی جیونی دا چرچا آئین اکبری، اک 16ویں صدی دے لکھتی پرمان وچّ انکت ہے، جو کہ مغل بادشاہ اکبر دے نوں رتناں وچوں اک نے لکھی سی۔[۳]
1269 وچّ جدوں نظام الدین 20 سال دے سن، اوہ اجودھن (جیہنوں اج کل پاکپتن کہندے نیں، جو پنجاب، پاکستان وچّ واقع ہے) پہنچے تے صوفی بزُرگ فرید الدین گنج شکر دے چیلے بن گئے، جنہاں نوں عامَ طور تے بابا فرید دے نام نال جانیا جاندا سی۔ نظام الدین نے اجودھن نوں اپنی رہائش گاہ تاں نہیں بنایا پر اتھے اپنی روحانی پڑھائی جاری رکھی، نال ہی نال اوہناں نے دہلی وچ صوفی کم جاری رکھیا۔ اوہ ہر سال رمضان دے مہینے وچّ بابا فرید دے نال اجودھن وچّ اپنا سماں گزاردے سن۔ ایہناں دے اجودھن دے تیسرے دورے وچّ بابا فرید نے ایہناں نوں اپنا وارث تعینات کیتا، اتھوں واپسی دے نال ہی اوہناں نوں بابا فرید دے انتقال دی خبر مِلی۔
نظام الدین، دہلی دے کول، غیاث پور وچّ بسن توں پہلاں دلی دے وکھ وکھ علاقیاں وچّ رہے۔ غیاث پور، دہلی دے کول، شہر دے رولے رپے تے بھیڑ بھڑکّے توں دُور واقع سی۔ اوہناں نے اتھے اپنی اک “خانقاہ” بنائی، جتھے وکھ وکھ طبقےآں دے لوکاں نوں کھانا کھلایا جاندا سی، “خانقاہ” اک اجیہی جگہ بݨ گئی سی جتھے سبھ طرحاں دے لوکاں، چاہے امیر ہون جاں غریب، دی بھیڑ جمی رہندی سی۔
ایہناں دے بہت سارے مریداں نوں روحانی اچائی دی حاصل ہوئی، جیہناں وچ شیخ نصیرالدین محمد چراغ دہلوی [۴],نصیر الدین چراغ دہلوی اتے “امیر خسرو” شامل ہن، جو کہ مشہوور ودوان، خیال/سنگیتکار، تے دہلی سلطنت دے شاہی شاعر دے نام نال مشہور سن۔
ایہناں دی وفات 3 اپریل 1325ء نوں ہوئی۔ ایہناں دی درگاہ، نظام الدین، ہدلی وچّ واقع اے۔
حوالے
سودھو- ↑ Bhakti poetry in medieval India By Neeti M. Sadarangani. Pg 60
- ↑ «Nizamuddin Auliya». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۰۸-۰۶-۰۹. دریافتشده در ۲۰۱۷-۰۲-۱۴.
- ↑ Nizamuddin Auliya آئین اکبری، ابو الفضل ابن مبارک، ایہدا انگریزی ترجمہ “ایچ بلوکمین” تے “کرنل ایچ ایس جاریٹ” نے 1873- 1907 وچّ کیتا۔ The Asiatic Society of Bengal, Calcutta, Volume III, Saints of India. (Awliyá - i - Hind), page 365. بہوتیاں نے اوہناں دی رہنمائی وچّ روحانی اُچائیاں نوں چھویا جویں: شیخ نصیرالدین محمد چراغ دلی، میر خسرو، شیخ آلسی حق، شیخ اخی سراج، بنگال وچّ، شیخ وجیہ الدین یوسف چندیری وچ، شیخ یعقوب اتے شیخ کمال مالوہ وچ، مولانا غیاث دھر وچ، مولانا مغیث اجین وچ، حسین گجرات وچ، شیخ برہان الدین غریب، شیخ منتخب، سپنا حسن ڈیکھاں وچ"
- ↑ In The Name Of Faith Times of India, April 19, 2007.