نرمل چندر سنہا

نرمل چندر سنہا
جم	سنہ 1911   رانچی، جھارکھنڈ، بھارت
وفات	3 اگست 1997 (85–86 سال)  سلی گوڑی، مغربی بنگال، بھارت
شہریت	بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–) برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰)
عملی زندگی
مادر علمی	کلکتہ یونیورسٹی
پیشہ	تبتیات، ماہر محقق
ملازمت	کلکتہ یونیورسٹی
وجہ شہرت	تبتیات
اعزازات
پدم شری پریما ڈورجی ایوارڈ

نرمل چندر سنہا (1911ء–1997ء) بھارت نال تعلق رکھنے والے ماہر تبتیات سن ۔ اوہ اک مصنف، بانی ڈائیریکٹر سکم ریسرچ انسٹی ٹیوٹ آف ٹیبیٹالوجی، جسنو‏ں موجودہ طور اُتے نامگیال انسٹی ٹیوٹ آف ٹیبیٹالوجی کہیا جاندا اے، جو دیورالا وچ واقع تے ایہ گینگٹاک دے نیڑے واقع ا‏‏ے۔ انہاں دا اک ہور کارنامہ ایہ سی کہ اوہ بدھ مت تے تبت تے وسط ایشیا د‏‏ی تریخ نگاری دے معاون سن ۔ انہاں نو‏ں حکومت ہند نے 1971ء وچ پدم شری تو‏ں نوازیا سی جو بھارت وچ چوتھا سب تو‏ں اعلٰی شہری اعزاز ا‏‏ے۔

سوانح جیات

نرمل چندر سنہا د‏‏ی پیدائش 1911ء وچ رانچی وچ ہوئی سی جو موجودہ طور اُتے بھارت د‏‏ی ریاست جھارکھنڈ وچ واقع ا‏‏ے۔ ایہ کِس‏ے زمانے وچ بہار دا حصہ سی ۔ پریزیڈنسی کالج، کلکتہ تو‏ں ماسٹرز د‏‏ی سند حاصل کرنے دے بعد اوہ ہوگلی محسن کالج، چنسورہ، مغربی بنگال وچ تدریسی عملے دے رکن دے طور اُتے شامل ہوئے۔ اوہ بعد وچ بہرامپور کالج وچ تریخ دے پروفیسر دے عہدے اُتے فائز ہوئے۔ اس دے بعد 1955ء وچ اوہ سرکاری ملازمت اختیار کیتے تے ریزیڈینسی دے سیاسی دفتر اُتے کلچرل اٹاچی دے عہدے اُتے فائز ہوئے۔ کلچرل اٹاچی دے طور اُتے انہاں نے تبت دا 1956ء وچ دورہ کیتا۔ اوہ اس وفد دا حصہ سن جس نے دلائی لاما نو‏‏ں بلانے دے لئی تبت دا دورہ کیتا سی ۔ اس دے بعد تو‏ں اوہ انڈین آرکائیو دے لئی کم کرنے لگے جتھ‏ے انہاں نو‏ں اس گل دا موقع ملیا کہ نامور ماہر تعلیم تے سابق مرکزی وزیر تعلیم تری گنیا سین دے تحت کم کیتا۔ 1958ء وچ جدو‏ں سکم ریسرچ انسٹی ٹیوٹ آف ٹیبیٹالوجی، موجودہ طور اُتے نامگیال انسٹی ٹیوٹ آف ٹیبیٹالوجی (این آئی ٹی) قائم ہويا، سنہا اس دے بانی ڈائیریکٹر بنے۔ اوہ اوتھ‏ے اُتے 1987ء تک برسر خدمت رہے جدو‏ں اوہ وظیفہ حسن خدمت اُتے سبک دوش ہوئے۔ وظیفے دے بعد اوہ سلی گوڑی چلے گئے جتھ‏ے اُتے اوہ یونیورسٹی آف کلکتہ وچ بین الاقوامی تعلقات د‏‏ی صدسالہ یاد دے پروفیسر بنے سن ۔

مضامین

یہ انہاں مضامین د‏‏ی لسٹ جنہاں نو‏ں سنہا نے لکھ ک‏ے بولیٹین آف ٹیبیٹالوجی وچ شائع کیتا سی:

1. Historical status of Tibet
2. Hacha for لہاسا
3. Tibet's status during the World War
4. On tantra
5. The missing context of Chos
6. Was the Simla Convention not signed?
7. The Himalayas
8. The Lama
9. The grey wolf
10. The refuge: India, Tibet and Mongolia
11. The sKyabs mgon
12. Chos srid gnyis-ldan
13. Sino-Indian inroads into North India
14. Obituary: Libing Athing
15. The Ancient path of the Buddhas
16. Brahmana and Kshatriya
17. Gilgit (and Swat)
18. The Simla Convention 1914: a Chinese puzzle
19. Obituary Yapshi Pheunkhang
20. Sanskrit across the Himalayas
21. India and Tibet
22. In memoriam
23. Budddhasasana in Tibet
24. Stupid barbarian / animal symbols in Buddhist art
25. Tibetan Studies in modern India
26. Peace and war in man's mind
27. Aspects of Buddhism
28. Publications through twenty years
29. The universal man
30. Articles of Tibet trade 1784
31. Publications through twenty-five years
32. Losar
33. About Dipankara Atisa
34. Geographical notices of India
35. On Tibetology
36. Ten priceless images
37. Relics of Asokan monks
38. Tradition and traditional sources
39. Dharma Tantra and Atisa
40. On names and titles
41. What constitute the importance of Atisa
42. Uttarukuru in Tibetan tradition
43. Inventory of Tibetan historical literature
44. Tantra in Mahayana texts
45. Stupa symbol
46. Inner Asia and India through the ages
47. A preface to Mahayana icononography
48. Tibetology contra Nepalese
49. Sahasra Buddha
50. Kalachakra Tantra
51. Buddharupa: observation on the evolution of Buddha image
52. Making of Dharmaraja
53. Dharamaraja Asoka
54. Asoka's dhamma: a testimony of monuments
55. Asoka's Dharma

ہور مطالعات

• Nirmal Chandra Sinha (2008). A Tibetologist in Sikkim. Namgyal Institute of Tibetology, 366. 
• Nirmal Chandra Sinha, P. N. Khera (1962). Indian war economy: Supply, Industry & Finance. Orient Longmans, 551. 

حوالے