میرا نانکا پنڈ
 | |
| لکھاری | ڈاکٹر سوہندر سنگھ ونجارا بیدی |
|---|---|
| دیس | پنجاب، بھارت |
| بولی | پنجابی |
| موضوع | لوکدھارا |
| تریخ چھپائی | 2001 |
| چھاپن آلے | آرسی پبلیشرز، چاندنی چوک، دلی -6 |
| قسم ذرائع ابلاغ | پرنٹ |
میرا نانکا پنڈ کتاب سوہندر سنگھ ونجارا بیدی ولوں اک سویجیونی دے طور تے لکھی گئی منی جاندی ہے۔اس کتاب وچ ونجارا بیدی نے اپنے نانکے پنڈ گڑھا اتم سنگھدے لوکاں دے رہن سہن بارے وستھار سہت دسیا ہے۔ اہناں دے جیون ڈھنگ نوں متاثر کرن والے کارجاں نوں دکھایا ہے۔ ایہہ کتاب پنڈاں وچ رہندے لوکاں دی ذہنیت نوں باخوبی بیان کردی ہے ۔ اس کتاب وچ لوکاں دے سماجی، معاشی، سیاسی، مذہبی اتے سبھیاچاری جیون نوں بیانیا گیا ہے۔ اس کتاب وچ 23 باب تے 138 پنے ہن ۔
باب ونڈ
سودھومیرا نانکا پنڈ-گڑھا اتم سنگھ
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے اپنے نانکے پنڈ دی روپ ریکھا تے اتہاس بارے جانکاری دتی ہے۔ اس پنڈ بارے بہت کتھاواں، گھٹناواں جڑیاں ہوئیاں ہن۔ ونجارا بیدی اپنے پنڈ دے اتہاسی پاتراں دی شخصیت نوں ابھاردا ہے۔
ساڈے نکے وڈے ربّ
سودھوونجارا بیدی نے اس باب وچ اپنے نانکے پنڈ دے لوکاں دی مذہبی ذہنیت بارے چرچہ کیتی ہے۔ پنڈ وچ رہندے لوک کدے اک دھرم نوں نہی مندے۔ ونجارا بیدی نے اپنے پنڈ کہ اوہناں دے چھوٹے چھوٹے ربّ ہن۔ اہناں اپنیاں ساریاں سمسیا دا حلّ ایہناں کول دسدے ہن۔ اوہ سناتن دھرم نوں چھڈّ کے اپنے چھوٹے چھوٹے اشٹا نوں سمردے تے پتیاندے نے۔ ایہناں دے تتھّ تیوہار منائے جاندے ہن۔ایہناں اشٹاں نوں جات، طبقے تے کم دے آدھار تے ونڈیا گیا ہے۔ایہناں وچّ پرکرتی دیاں وستواں نوں زیادہ پوجیا جاندا ہے ۔
اگلا جہان
سودھوونجارا بیدی مطابق سارے لوکیں، بھاویں اوہ کسے وی دین دھرم دے نے،اگلے جہان وچ پورا وشواس رکھدے نے۔ لوکاں دی ایہہ ذہنیت بنی ہوئی ہے کہ اس جہان توں وی وکھرا جہاز ہے۔ اس کتاب وچ بہت ہی ہاسے ٹھٹھے نال گلّ کیتی گئی ہے تے وکھ وکھ ترھا دے برتانت سرجے گئے ہن۔ اس ادھیائے وچ اک پاتر لبھو ہے جو دعوہ کردی حکم کہ انے اگلا جہان دیکھیا ہے۔ تے اوہ پنڈ والیا نوں طرحاں طرحاں دے برتانت سناؤندی ہے۔اس طرحاں کئی قسم دے بھلیکھے سرجے جاندے ہن۔
لوک یعقین
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے لوک وشواساں بارے چرچہ کیتی ہے۔ لوک اپنے نت دے کم سنبندھی بہت سارے لوک وشواس سرج لگدی ہن۔لوک وشواساں بارے ونجارا بیدی نے کیہا ہے کہ "لوک وشواس صدیاں دے سموہک انوبھوَ دے پھلّ ہندے ہن، انھاں نوں پرمپرا توں شکتی ملدی ہے۔" لوکیں ایہناں نال مانسک طور تے بجھے ہندے ہن۔ لوکیں اپنے نال سمبندھت گھٹناواں نال بہت سارے وشواس جوڑ لیدے ہن۔ اس ادھیائے وچ بہت سارے لوک وشواس دی گلّ کیتی گئی ہے، کہ گرہیاں نال سبندھت، سورج، تاریاں نال سبندھت،کم کاج نال سبندھت، جنم، ویاہ، موت نال سبندھت اتے کسے خاص ویکتی نال سبندھت لوک وشواس شامل ہن تے نال ہی وہم بھرما بارے وی دسیا ہے، جویں کسے ویکتی دا متھے لگنا، کسے دی پیڑ نال سبندھت وہم بھرم آدی۔ ایہناں لوک وشواس تے وہم بھرما نال ہندیاں ہویاں اک ساجھاں سبھیاچار سرجیا گیا ہے۔
نظربٹو
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے نظربٹو بارے کیہا ہے کہ اک وار میں نانکے گھر سی تاں نانی نے اک کالے رنگ نال اک بھیڑی شکل دا نظربٹو بنایا کیہا کہ اس نال کوئی نوی چیز نوں نظر نہیں لگدی۔ تے کہندے کہ سپّ دا ڈنگیا تا بچ جاندا ہے پر نظر دا ڈنگیا نہیں بچدا۔ پنڈا وچ کجھ بندے اجیہے ہندے ہن جنھا دی نظر ماڑی سمجھی جاندی ہے اہنا بارے گلّ کیتی گئی ہے تے اہنا دی نظر اپنی من پسند جاں خاص چیز تے نہیں دتی جاندی۔ کجھ اجیہے پاترا دی گلّ کیتی گئی ہے۔ پنڈا دے لوک کس طرحاں اہنا تو اپنی رکھیا کردے ہن، بارے دسیا گیا ہے ۔
ماسی مینا دا ویاہ
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے بھوتاں، پریشان،تے چڑیلاں بارے دسیا ہے۔ پنڈاں دے لوکاں دی ذہنیت وچ ایہہ گلّ اکثر ہندی ہے کہ جو انسان اپنی عمر توں پہلا مر جاندے ہن اوہ بھوت، پریت بندے ہن۔ اس باب وچ وی اک اجیہی کہانی پیش کیتی گئی ہے ۔ اک رام دلاری دا ویاہ اک مینا نال ہندا ہے ۔ اس دی پہلی بیوی منگی ہندی ہے تے اوہ اپنی بیوی دے سائے توں بچن لئی اک مینا نال ویاہ کرواؤندا ہے۔ پھر اک عورت نال ویاہ کروایا ۔ پنڈ وچ رہندے ہور پاتراں راہیں بہت ساریاں کہانیاں سنائیاں گئیاں ہن۔بہت ساریاں کہانیاں متھہاس وچوں سنائیاں ہن۔
رکھاں دا سفر
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے رکھاں دے سفر، تے اتہاس بارے دسیا ہے۔ ونجارا بیدی نے اپنے نانا جی توں اک امب دے بوٹے بارے پچھیا کہ اس بوٹے نوں امب کیؤ نہیں لگدے تا نانا جی نے رکھاں دے اتہاس بارے دسیا ۔ کیونکہ ایہہ رکھ پہلا چلدے ہندے سی تے کئی رکھ حالے وی چلدے ہن تا ہی ایہناں پھل نہیں لگدے۔رکھ دیاں بہت ساریاں کہانیاں بارے دسیا ہے۔ رکھاں دے جنم بارے وکھ وکھ برتانت سرجے گئے ہن ۔ جویں آنولے دا رکھ برہما دی لار وچوں پیدا ہویا ہے، کیلے دا مڈھ شو نال جڑیا ہویا ہے، پپلی دا اتہاس دیوتیاں نال جڑیا جاندا ہے ۔ بہت سارے رکھ جنہاں پوجا کیتی جاندی ہے تے پوتر منیا جاندا ہے بارے جانکاری دتی گئی ہے ۔ جویں جنڈی دا رکھ ۔
تلساں
سودھواس باب وچ ونجارا بیدی نے ہندواں دے منے جاندے پوتر پودے تلساں بارے گلّ کیتی ہے ۔ ہندو متھہاس مطابق تلساں تلساں بہت سوہنی کنیا سی ۔اس بارے بہت ساریاں متھاں پرچلت ہن۔ اک متھّ انوسار تلساں نے وشنوں نوں پتی دے روپ وچ گرہن کرن دی پوری کوشش کیتی پر لچھمی نے کرودھ وچ آ کے ندی دے کنارے اگھے جھاڑی دا پودا بنا دتا۔ جدو وشنوں نوں پتہ لگیا تا اس نے تلساں نوں وردان دتا کہ مینوں سالگرام تے تینوں تلساں دے طور تے پوجیا کرنگے ۔
جھوٹھ بولن والا پھلّ
سودھواس باب وچ ساڈی لوکدھارا وچ آؤندے وکھ وکھ پھلاّ بارے گلّ کیتی گئی ہے۔ کئی پھلاّ نوں جھوٹھ بولن والا دسیا گیا ہے۔ جویں کیکڑے دے پھلّ بارے اک متھک کتھا پرچلت ہے۔ اک وار وشنوں تے برہما جنگل وچ اپنی شکتی ودھاؤن واسطے بھگتی کر رہے سن۔ اوہناں دا آپس وچ ٹکراء ہو گیا تے اپنی شکتی دا پردرشن کرن لگے کہ کہڑا زیادہ شکتی شالی ہے ۔پھر اک آکاش بانی ہوئی کہ جہڑا شو لنگ دا اپرالا تے ہیٹھلا سرا چھوہ کے آ گیا اوہدی وڈا دیوتا۔ اس طرحاں کیکڑے نے برہما والا پاسہ لے لیا سی۔ جتھے اس نے جھوٹھ بولیا سی۔ ہور بہت سارے پھلاّ بارے دسیا ہے جویں کہ ڈھاکا دا پھلّ، اکّ دا پھلّ، سورج مکھی دا پھلّ آدی۔ ایہہ وی متھہاسک پاتر ہن۔ ایہہ اپسراں سی کسے نہ کسے طرحاں ایہناں نوں سراپ ملے تے ایہہ پھلاں دے روپ وچ روپانتر ہو گئیاں۔
جدوں کتا ہونکیا.....
سودھواس باب وچ کتے دے سبندھی جڑے لوک وشواس تے ہور پشو پنچھیاں نال جڑے لوک وشواس بارے چرچہ کیتی گئی ہے۔ کتے نوں بھیروں دا روپ سمجھیا جاندا ہے۔ کئی کہانیاں راہیں ایہہ دسیا گیا ہے کہ کتے نوں موت جم پہلا ہی دس پیدیں نے ۔کتے نوں وکھ وکھ روپاں وچ دیکھیا گیا ہے۔ کتے نال کئی طرحاں دیاں متھاں جوڑیاں جاندیاں ہن۔ہور بہت سارے جانوراں بارے گلّ کیتی گئی ہے۔ جویں اونٹھ، بلی، کھوتا، سپّ، گھوڑا، گدھّ اتے ہرن آدی۔ ایہناں دے اتہاس بارے جانکاری دتی گئی ہے ۔ایہناں دا تھاں واضع کیتا گیا ہے ۔