مہینہ وار ماں بولی
مہینہ وار ماں بولی، اک پنجابی رسالہ سی جو شاہمکھی لپی وچ 1986 توں 1997 تک چھپدا رہیا۔
آغاز
سودھومہینہ وار ماں بولی دا مُڈھ کتاب لڑی بنیا۔ پہلی کتاب 1986 وِچ چھپی۔ بولی کیہ ہُن٘دی اے ایہدا اپنے بولݨ والیاں نال کیہ رِشتہ ہُن٘دا اے، ایہ کِویں بندے نُوں انا آلا دوالا، اپنا آپ تے اپنے لوک سمجھݨ وِچ مدد دین٘دی اے۔ سمجھ سُرت نُوں کِویں بݨاؤن٘دی تے اِک دُوجے نال سان٘جھا کردی اے۔ بندے دے قُدرت نُوں بندیاون وِچ بولی کینکر ہورناں رچھاں نال رل کے بندے دے کم آوندی اے۔ بندے کول اوہدی بولی ہووے تاں اوہ کیہ کُجھ کر سکدا اے، جے بولی اوہدے توں کھس لئی جاوے تاں اوہ کیہ ہو جاندا اے۔ اوہدا آپنے آپ آپنے لوکاں تے آپنے آل دوالے نال کیویں وجوگ جنمدا اے تے اوہ کیویں آپنے وسیبے نُوں آپنی کُھل نال اگے ودھاون دی تھاں دھاڑوِیاں تے قبضے گیراں دا باندھا تے ہتھ ٹھوکا ہو نِبڑدا اے۔
کتاب لڑی ماں بولی چھوہندیاں ایہہ سارے پکھ ساڈے مُوہرے سن تے اسیں ایہناں بارے آپنے عام پڑھیاں لِکھیاں نال گل ٹورنی چاہوندے ساں۔ ارادہ سی ایہناں لڑی وار کتاباں وِچ بولی سانگے ای لِکھتاں ہوون تے ایہناں اُتے وکھ وکھ سیانیاں دے وچار ورتائے جاون۔ دو کتاباں ایسے ٹیچے سِر چھپیاں۔ تریجی وِچ سانوں آپنے متے نال رلوِیاں ہور لِکھتاں چھاپن دی وی سُجھی تاں جو لڑی وار کتاب دے لِکھن پڑھن والیاں دا پِڑ چوکھا وڈا ہو سکے۔
مُل
سودھوماں بولی لڑی دِیاں تھوڑے باہلے کھپیاں نال پنج کتاباں چھپیاں۔ مُل بُہت تھوڑا رکھیا گیا تے جتن کیتا گیا جو ایہہ کتاباں ہتھیں ورتائیاں جاون تے جانُو انجانُو لوکاں نُوں ایس کم وِچ سِیر پاون دی پریرنا دِتی جاوے۔ تھاؤں تھائیں جانُواں بُجھواں دی مدد نال بیٹھکاں کیتیاں گئیاں تے لوکاں نُوں ماں بولی دی لوڑ بابت ساؤدھان کرن دا چارہ لایا گیا۔
کتاب توں رسالہ
سودھوایہہ ضیائی مارشل لاء دا زمانہ سی۔ چنگا بھیڑا ہر ون دا ہنگُورا سانوں رلیا۔ ضیاء دی وفات توں مگروں تاں رسالیاں اخباراں نُوں سرکاری اجازت نامے لین دی سوکھ ہو گئی۔ ماں بولی نُوں وی اجازت نامہ لے کے کتاب لڑی توں مہینہ وار پراگا بناون دا ڈھوء لگ گیا۔ 1989 توں 1997 تیک ماں بولی پھیر مہینہ وار ای چھپیا۔ مہینہ وار ماں بولی نے اِک تاں لفظ ماں بولی لوکاں دے ذہناں وِچ پکا کیتا۔ بولی بابت سوچن دا اپرالا ٹوریا۔ دُوجا ایہنے کُل پنجاب دِیاں لِکھتاں پڑھاکاں نال سانجھیاں کیتیاں۔ ہر بُلیل سانجھا کیتا۔ شاعری کہانی تے پڑچول دے نال نال ایہنے فن تے سوچ دے ہور موضوعات اُتے وی لِکھتاں تے ترجمے ورتائے۔ پراگے تہاڈے نال سانجھے کردے پئے آں۔ ایہناں وِچ جو کُچھ وی جِنی ون سوَن نال چھپیا، تُہاڈے سامنے ہے۔ چیتے رہوے ایہو پرچہ اگے جا کے 1998 وِچ مہینہ وار پنچم ہویا۔ مہینہ وار ماں بولی دے چھپواک مُنیرالدین خالد تے سودھی مقصود ثاقب سن۔