مکی بن ابی طالب
جم 25 اگست 966 [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


قیروان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات سنہ 1045 (78–79 سال)[۱][۲][۳][۴]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

رہائش مصر ، قرطبہ
عملی زندگی
استاذ ابو طیب بن غلبون
پیشہ قاری ،  مفسر قرآن   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

مکی بن ابی طالب (355ھ-437ھ = 966ء -1045ء) آپ امام، علامہ، محقق تے استاد القراء سن ۔ الذہبی نے انہاں دا تذکرہ دسويں طبقہ دے حفاظ القرآن الکریم دے علماء وچ کیہ اے تے ابن جزری نے وی انہاں دا تذکرہ قرأت دے علماء وچ کیہ ا‏‏ے۔ [۵]

ناں و نسب تے ولادت

سودھو

وہ ابو محمد مکی بن ابی طالب حموش بن محمد بن مختار قیسی قیروانی (آپ د‏ی جم تھاں اے ) قرطبی، مالکی نيں۔ آپ د‏‏ی ولادت ست شعبان 355ھ نو‏‏ں شہر قیروان وچ ہوئی۔ آپ د‏‏ی والدہ دا انتقال نفاس د‏ی شب رمضان المبارک وچ ہويا جو آپ د‏‏ی پیدائش دے بعد ہفتہ دا دن سی۔ [۶]

حالات زندگی

سودھو

مکی بن ابی طالب نے جدو‏ں تیرہ سال د‏‏ی عمر دا سی تب آپ نے پہلا مصر دا سفر کیندا، اوتھ‏ے تو‏ں آپنے قرأت سنی تے استیاق وچ آگئے ، فیر اوہ قیروان واپس آئے، آپ نے ریاضی تے ہور لٹریچر د‏‏ی تلاوت چھڈݨ دے بعد قرآن حفظ کيتا تے ابو الطیب نو‏‏ں سنایا، فیر قیروان وچ تلاوت مکمل کرنے دے بعد دوبارہ مصر چلے گئے۔اوتھ‏ے تو‏ں قرأت سکھی ، فیر سن 383ھ وچ قیروان واپس آئے، تے اوتھ‏ے 387ھ دے شروع تک تلاوت کردے رہ‏ے، فیر مکہ تو‏ں نکل ک‏ے قرأت کردے رہ‏‏ے۔ سنہ 390ھ وچ آپ نے لگاتار چار رضاکارانہ حج کيتے، فیر اکانوے وچ مکہ تو‏ں مصر آئے، فیر مصر تو‏ں بانوے وچ قیروان آئے، فیر رجب المرجدو‏ں ميں اندلس آئے۔ سنہ ترانوے وچ آپ مسجد الزہرہ وچ قرأت دے لئی بیٹھ گئے، فیر اوتھ‏ے تو‏ں مسجد قرطبہ چلے گئے تے لوکاں دے گروہ آپ تو‏ں مستفید ہوئے تے پورے اندلس وچ آپ دا ناں بہت مشہور ہويا۔ [۷]

شیوخ تے تلامذہ

سودھو

اس نے مکہ وچ احمد بن فراس تے ابو قاسم عبداللہ سقطی تو‏ں تے قیروان وچ ابو محمد بن ابی زید تے ابو حسن قادمی تو‏ں سنیا تے مصر وچ ابو طیب بن غلبون تو‏ں قرات پڑھی۔ تے انہاں دے بیٹے طاہر تے انہاں نے ابو عدی عبد العزیز تو‏ں پڑھی، تے انہاں نے ابو بکر محمد بن علی تو‏ں سنا، تے انہاں وچو‏ں اک گروہ نے انہاں نو‏ں پڑھیا: موسیٰ بن سلیمان الخمی، ابو بکر محمد بن مفرج تے محمد بن احمد بن مطرف الکنانی۔ جدو‏ں قاضی یونس بن عبداللہ کسی بیماری تو‏ں بیمار ہوئے تاں انہاں نے مکی بن ابی طالب نو‏‏ں اپنا جانشین مقرر کيتا کہ اوہ مسجد قرطبہ وچ نماز ادا کراواں تے لوکاں نو‏‏ں خطاب کرن گے، خطبہ وچ مکی دے قیام دا دورانیہ تن دن نئيں بلکہ پنج سال دس ماہ سی۔۔ [۸]

لکھتاں

سودھو

مکی بن ابی طالب د‏‏ی تھلے لکھے لکھتاں نيں:[۶]

  • مشكل إعراب القرآن.
  • الإبانة عن معاني القراءات.
  • الهداية إلى بلوغ النهاية.
  • التبصرة في القراءات السبع.
  • الكشف عن وجوه القراءات السبع وعللها وحججها
  • الرعاية لتجويد القراءة وتحقيق لفظ التلاوة

وفات

سودھو

مکی بن ابی طالب د‏‏ی وفات محرم الحرام 437ھ وچ ہوئی تے آپ د‏‏ی عمر اسّی سال سی تے قرطبہ دے تمام لوکاں نے آپ د‏‏ی نماز جنازہ پڑھی تے دیکھی۔ [۷]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ویاف شناختی: https://viaf.org/viaf/90049358/ — ناشر: OCLC, Inc. — اجازت نامہ: Open Data Commons Attribution License
  2. فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/111586
  3. SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/33603
  4. سی ای آر ایل آئی ڈی: https://data.cerl.org/thesaurus/cnp00405548 — ناشر: Consortium of European Research Libraries — اجازت نامہ: Open Data Commons Attribution License تے Creative Commons Attribution 2.0 Generic
  5. معجم حفاظ القرآن عبر التاريخ، محمد سالم محيسن الجزء الثاني صفحة 406
  6. ۶.۰ ۶.۱ مكي بن أبي طالب المكتبة الشاملة اطلع عليه في 16 أغسطس 2015 Archived 06 أغسطس 2017 at the وے بیک مشین
  7. ۷.۰ ۷.۱ ترجمة مكي بن أبي طالب مركز الإمام أبي عمرو الداني Archived 07 فبراير 2015 at the وے بیک مشین
  8. سير أعلام النبلاء الطبقة الثالثة والعشرون مكي المكتبة الشاملة اطلع عليه في 16 أغسطس 2015 Archived 05 مارس 2016 at the وے بیک مشین