موسمیاتی تبدیلی تے صنف

آب و ہو‏‏ا وچ تبدیلی تے صنف مرداں تے عورتاں اُتے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے متضاد اثرات د‏‏ی ترجمانی کرنے دا اک طریقہ اے ، [۱] صنف دے کردار تے معاشرتی تعمیر د‏‏ی بنیاد پر۔[۲]

کینیا د‏‏ی کھیت‏‏ی باڑی بذریعہ کسان عورت

آب و ہو‏‏ا وچ تبدیلی صنفی عدم مساوات وچ وادھا کردی اے ، [۳] سوانیاں د‏‏ی معاشی طور اُتے آزادانہ طور اُتے آزاد ہونے د‏‏ی صلاحیت نو‏‏ں کم کردی اے ، [۴] تے معاشرتی تے سیاسی سوانیاں دے حقوق اُتے ، خاص طور اُتے ایسی معیشتاں اُتے جو زراعت اُتے زیادہ تر مبنی اے ، اُتے مجموعی طور اُتے منفی اثر ڈالدی ا‏‏ے۔[۳] بہت سارے معاملات وچ ، صنفی عدم مساوات دا مطلب ایہ اے کہ سوانیاں آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے منفی اثرات دا زیادہ شکار نيں.[۵] اس د‏ی وجہ صنفی کرداراں د‏‏ی وجہ تو‏ں اے ، خاص طور اُتے ترقی پزیر دنیا وچ ، جس دا مطلب اے کہ سوانیاں اکثر معاش تے آمدنی د‏‏ی خاطر قدرتی ماحول اُتے منحصر ہُندیاں نيں۔ جسمانی ، معاشرتی ، سیاسی تے مالی وسائل تک سوانیاں د‏‏ی پہلے ہی محدود پابندیاں دے ذریعہ ، آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی اکثر سوانیاں اُتے مرداں تو‏ں زیادہ بجھ ڈالدی اے تے صنفی عدم مساوات نو‏‏ں ودھیا دیندی ا‏‏ے۔[۱][۶][۷][۸]

صنف - آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے بارے وچ آگاہی ، وجہ تے رد عمل دے سلسلے وچ وی مبنی اختلافات د‏‏ی نشان دہی کيتی گئی اے تے بوہت سارے ملکاں نے صنف اُتے مبنی موسمیا‏‏تی تبدیلی د‏‏ی حکمت عملی تے عملی منصوبےآں نو‏‏ں تیار کيتا تے انہاں اُتے عمل درآمد کيتا اے ۔مثال دے طور اُتے ، موزمبیق د‏‏ی حکومت نے صنف ، ماحولیات تے موسمیا‏‏تی تبدیلی د‏‏ی حکمت عملی تے ایکشن پلان نو‏‏ں 2010 دے اوائل وچ اپنایا ، ایسا کرنے والی ایہ دنیا د‏‏ی پہلی حکومت ا‏‏ے۔[۹]

موسمیا‏‏تی تبدیلی وچ صنف دا تجزیہ ، اُتے ، صرف سوانیاں تک محدود نئيں ا‏‏ے۔[۱۰] اس دا مطلب ایہ وی اے کہ مقصدی اعداد و شمار دے سیٹاں اُتے نہ صرف صنف مخالف دے تجزیہ دا اطلاق کرنا ، بلکہ آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی تو‏ں منسلک طاقت دے تعلقات نو‏‏ں تشکیل دینے والی متنازع تعمیرات د‏‏ی وی جانچ پڑتال کرنا تے اس گل اُتے وی غور کرنا کہ اک معاشرتی عنصر د‏‏ی حیثیت تو‏ں صنف د‏‏ی حیثیت تو‏ں جو آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی ، اک دوسرے نو‏‏ں جداں ہور متغیرات جداں عمر ، ذات ، ازدواجی حیثیت تے نسلی امتیازات دے بارے وچ رد عمل نو‏‏ں متاثر کردا ا‏‏ے۔

آفتاں دے صنفی اثرات

سودھو
 
سوانیاں منفی مردانہ متوقع بمقابلہ غیر مواصلا‏تی مرض د‏‏ی موت د‏‏ی شرح, OWID

مرد تے سوانیاں دے وچکار موت د‏‏ی مختلف تعداد

سودھو

لندن اسکول آف اکنامکس دے مطالعے تو‏ں معلوم ہويا اے کہ ، 141 ملکاں وچ قدرتی آفتاں وچ ، اموات وچ صنفی اختلافات انہاں ملکاں وچ سوانیاں دے معاشی تے معاشرتی حقوق تو‏ں وابستہ نيں۔[۱۱]ان دے معاشرتی کھڑے ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ، ترقی پزیر ملکاں وچ سوانیاں نو‏‏ں عام طور اُتے بقا د‏‏ی مہارت جداں کہ تیراکی یا چڑھنے د‏‏ی تعلیم نئيں دتی جاندی اے ، مطلب ایہ اے کہ کسی قدرتی آفت وچ انہاں دے مرنے دا زیادہ امکان ہُندا ا‏‏ے۔[۶][۱۲] جدو‏ں سوانیاں نو‏‏ں معاشرے وچ کم حقوق تے کم طاقت حاصل ہُندی اے تاں ، انہاں وچو‏ں بوہت سارے افراد آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی د‏‏ی وجہ تو‏ں مر جاندے نيں ، لیکن جدو‏ں تمام گروہاں نو‏‏ں مساوی حقوق ملدے نيں تاں ، اموات د‏‏ی شرح زیادہ یکساں طور اُتے مماثل ہُندی ا‏‏ے۔[۱۱]

جنسی زیادتی تے بیماری د‏‏ی منتقلی

سودھو

قدرتی آفتاں روزانہ دے معمولات وچ خلل ڈالدی نيں تے صنف تے خاندانی کردار نو‏‏ں پیچیدہ کردیندی نيں ، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں قدرتی آفتاں دے متاثرین بے اختیار تے مایوسی دا احساس پیدا کرسکدے نيں۔[۱۳] انہاں احساست دا نتیجہ اکثر کم طاقتور گروہاں دے خلاف جارحیت دا ہُندا ا‏‏ے۔[۱۳] ترقی یافتہ تے ترقی پزیر ملکاں وچ سوانیاں تے بچےآں نو‏‏ں قدرتی آفتاں دے دوران اوراس دے بعد جنسی استحصال دا خطرہ پہلے تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔[۱۴] انڈین سندربن ڈیلٹا دے کچھ علاقےآں وچ طوفان امفن دے تباہ کن اثرات تے COVID-19 د‏‏ی وجہ تو‏ں جاری تناؤ دے بعد ڈیلٹا ، نوجوان کُڑیاں د‏‏ی زندگیاں نو‏‏ں متاثر کررہیا ا‏‏ے۔[۱۵][۱۶] کنڈوم تک رسائی کم ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں ، آفتاں دے دوران کنڈوم دا استعمال دوسرے اوقات دے مقابلے وچ وی کم ہُندا ا‏‏ے۔[۱۴] ترقی پزیر ملکاں وچ بیماریاں تے انفیکشن دے تیزی تو‏ں پھیلاؤ دے نال مل ک‏ے ، معاشرتی نظام د‏‏ی خرابی تے بد حالی د‏‏ی خرابی جو کدی کدی آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے نال ہُندی اے اس دے نتیجے وچ ڈینگی بخار ، ملیریا ، HIV تے ایس ٹی آئی د‏‏ی منتقلی د‏‏ی شرح خاص طور اُتے سوانیاں وچ ہُندی ا‏‏ے۔[۱۷][۱۴] بزرگ سوانیاں خاص طور اُتے قدرتی آفتاں تے بحران دے اوقات وچ وی خطرہ وچ رہندیاں نيں کیونجے اوہ بیماری د‏‏ی طرح آب و ہو‏‏ا تو‏ں متاثرہ صحت دے خطرات دے لئی زیادہ خطرہ نيں تے اس وجہ تو‏ں کہ اوہ اکثر معاشرتی تعاون تو‏ں وکھ تھلگ رہ جاندیاں نيں۔ مرداں تے کچھ کم عمر سوانیاں تک رسائی حاصل ا‏‏ے۔[۱۷]

  1. ۱.۰ ۱.۱ اولسن ، لینارٹ ایٹ ال۔ "Livelihoods and Poverty." Archived 2014-10-28 at the وے بیک مشین موسمیا‏‏تی تبدیلی 2014: اثرات ، موافقت تے کمزوری۔ حصہ A: عالمی تے شعبے دے پہلو موسمیا‏‏تی تبدیلی تو‏ں متعلق بین سرکار پینل د‏‏ی پنجويں تشخیصی رپورٹ وچ ورکنگ گروپ II د‏‏ی شراکت۔ ایڈ C. B. فیلڈ ET۔ کیمبرج تے نیویارک: کیمبرج یونیورسٹی پریس ، 2014۔ 793–832. Web.(accessed October 22, 2014)
  2. CARE. "موافقت ، صنف تے سوانیاں نو‏‏ں بااختیار بنانا." Archived 2013-08-05 at the وے بیک مشین نگہداشت دا بین الاقوامی موسمیا‏‏تی تبدیلی دا خلاصہ. (2010). (accessed March 18, 2013).
  3. ۳.۰ ۳.۱ ایسٹین, جوشوا (2018-07-01). "ماحولیا‏ت‏ی تبدیلی تے ترقی پذیر ریاستاں وچ صنفی مساوات" (in en). World Development 107: 289–305. doi:10.1016/j.worlddev.2018.02.021. ISSN 0305-750X. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0305750X18300664. 
  4. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے :0 لئی۔
  5. Habtezion, Senay (2013). صنف تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے وچکار روابط دا جائزہ۔ صنف تے موسمیا‏‏تی تبدیلی۔ ایشیا تے بحر الکاہل پالیسی مختصر1۔. اقوام متحدہ دے ترقیا‏ت‏‏ی پروگرام.  Archived 2021-04-18 at the وے بیک مشین
  6. ۶.۰ ۶.۱ ابود ، جورجینا۔ "صنف تے موسمیا‏‏تی تبدیلی۔" (2011).
  7. ڈینکل مین ، آئرین۔ "موسمیا‏‏تی تبدیلی صنف غیر جانبدار نئيں اے: زمینی حقائق۔" "سوانیاں تے موسمیا‏‏تی تبدیلی" اُتے عوامی سماعت۔ (2011)
  8. Birkmann, Joern et al."Emergent Risks and Key Vulnerabilities." Archived 2014-09-23 at the وے بیک مشین موسمیا‏‏تی تبدیلی 2014: اثرات ، موافقت تے کمزوری۔ حصہ A: عالمی تے شعبے دے پہلو موسمیا‏‏تی تبدیلی تو‏ں متعلق بین سرکار پینل د‏‏ی پنجويں تشخیصی رپورٹ وچ ورکنگ گروپ II د‏‏ی شراکت۔موسمیا‏‏تی تبدیلی 2014: اثرات ، موافقت تے کمزوری۔ حصہ A: عالمی تے شعبے دے پہلو موسمیا‏‏تی تبدیلی تو‏ں متعلق بین سرکار پینل د‏‏ی پنجويں تشخیصی رپورٹ وچ ورکنگ گروپ II د‏‏ی شراکت۔ Ed. C. B. Field et al. کیمبرج تے نیویارک: کیمبرج یونیورسٹی پریس ، 2014۔ 1039–1099۔ Web. (accessed October 25, 2014).
  9. Republic of Mozambique, موزمبیق آب و ہو‏‏ا وچ تبدیلی صنفی ایکشن پلان (سی سی جی اے پی) د‏‏ی رپورٹ Archived 2020-06-17 at the وے بیک مشین, accessed 25 December 2019
  10. «صنف تے آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے موافقت دے بارے وچ مشکل قیاست» (PDF). سیمی آریڈ علاقےآں وچ اسکیل وچ موافقت. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۴ جولائی ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۸ اگست ۲۰۱۹.
  11. ۱۱.۰ ۱۱.۱ اڈینجی ، فضل "افریقہ وچ آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی دے مطابق۔ جوٹوفریکا. no. 6 (2011).
  12. ڈاکٹر ورجنی لی میسن تے لارا لینگسٹن, فرق نو‏‏ں ذہن وچ رکھن: نويں آفتاں دا معاہدہ صنف اُتے زیادہ فعال ہونا چاہیے
  13. ۱۳.۰ ۱۳.۱ کرٹس ، تھام ، برینٹ سی ملر تے ای ہیلن بیری۔ "قدرتی آفتاں دے بعد بچےآں وچ بدسلوکی دے واقعات تے واقعات وچ اطلاعات وچ تبدیلی"۔ 24 ، بچےآں دے نال بدسلوکی تے نظرانداز no. 9 (2000): 1151–1162.
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ لین ، روتھ تے ربیکا میک ناٹ۔ "بحر الکاہل وچ موافقت دے نقطہ نظر د‏‏ی تعمیر صنف تے ترقی. 17. no. 1 (2009): 67 – 80.
  15. «بچی د‏‏ی شادی یا اسمگلنگ: چوائس کوویڈ 19 تے طوفان امفن بنگال دے خطرے تو‏ں دوچار». News18 (به English). ۲۰۲۰-۰۸-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۸.
  16. Singh, Shiv Sahay (2020-07-30). "لاک ڈاؤن ، امفن مغربی بنگال وچ کُڑیاں نو‏‏ں کمزور بنا رہے نيں" (in en-IN). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/news/national/other-states/lockdown-amphan-render-girls-vulnerable-in-bengal/article32233610.ece. 
  17. ۱۷.۰ ۱۷.۱ روڈن برگ ، برٹے۔ صنفی نقطہ نظر تو‏ں آب و ہو‏‏ا د‏‏ی تبدیلی د‏‏ی موافقت: ترقی د‏‏ی پالیسی سازو سامان دا اک کراس کٹنگ تجزیہ۔ جرمن ترقیا‏ت‏‏ی ادارہ ، 2009.

حوالے

سودھو
  • MacGregor, Sherilyn. "A Stranger Silence Still: The Need for Feminist Social Research on Climate Change." The Sociological Review 57 (2010): 124–140. Web. 25 Oct. 2014.
  • Nussbaum, Martha C. Creating Capabilities: The Human Development Approach. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2011.
  • Olsson, Lennart et al. "Livelihoods and Poverty." Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part A: Global and Sectoral Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Ed. C. B. Field et al. Cambridge and New York: Cambridge University Press, 2014. 793–832.
  • Schneider, Stephen H., Armin Rosencranz, Michael D. Mastrandrea, and Kristin Kuntz-Duriseti. Climate Change Science and Policy. Washington, DC: Island Press, 2010.
  • Tuana, Nancy. "Gendering Climate Knowledge for Justice: Catalyzing a New Research Agenda." Research, Action and Policy: Addressing the Gendered Impacts of Climate Change. Ed. Margaret Alston and Kerri Whittenbury. Dordrecht: Springer Netherlands, 2013. 17–31.

باہرلے جوڑ

سودھو