جنسی نابرابری
جنسی نابرابری (انگریزی: Gender inequality) دا تصور اس احساس توں ابھردا اے کہ سوانیاں وی مرداں دی طرح انسان ہُندیاں نيں تے انہاں دا ہمیشہ ايسے طرح احترام کيتا جانا چاہیے جداں مرداں دا کیہ جاندا اے۔ سماج وچ جنسی نابرابری نوں ختم کرنے دے لئی سال وچ اک دن یوم سوانیاں دی شکل وچ تحریک چلائی جاندی اے [۱] مگر اس دے پس پردہ خقوق نسواں دے کیتے کوشاں فعالیت پسنداں دی ایہ اے کہ برابری دی جو خلاء اے اوہ ختم ہوئے تے عورتاں نوں خاندان وچ ، رشتاں وچ ، سماج تے سیاست وچ تے ہور کم دی جگہ اُتے برابری ملے۔ اک ثانوی درجے وچ ایہ کوششاں ایل جی بی ٹی اقلیتاں دے لئی وی کيتی جاندی اے۔
معاملے دی سنگینی
سودھوبین الاقوامی اقتصادی فورم دی جانب توں صنفی عدم مساوات توں متعلق اک 2019ء دی رپورٹ وچ کہیا گیا اے کہ سیاست، صحت، تعلیم تے کم دیاں تھانواں اُتے عدم مساوات جداں شعبےآں وچ صنفی برابری دے ہدف تک پہنچنے وچ حالے کئی صدیاں درکار نيں۔ عالمی اقتصادی فورم دے مطابق انہاں اہم سماجی شعبےآں وچ صنفی فرق دا خاتمہ سن 2276ء تک ممکن ہوئے پائے گا، یعنی حالے اس غیر مساوی رویے دے خاتمے وچ دو سو ستاون برس درکار نيں۔[۲]
انسانی سماج کدی وی یکسانیت دا شکار نئيں ہوئے سکدا۔ اس وچ تضاد تے امتیاز ہمیشہ موجود رہے گا۔ بلکہ سچ پوچھاں تاں ایہی تضاد ہی انسانی معاشرے دا حقیقی حسن اے۔ رنگا رنگی تے متنوع مزاجی زندگی دی علامات نيں۔ لیکن ہر معاشرے وچ کچھ تضادات فطری ہُندے نيں تے کچھ غیر فطری۔ مثال دے طور اُتے مرد تے عورت وچ پایا جانے والا تنوع فطری اے [۳]۔ مگر گھریلو تشدد، مساوی تعلیم دے مواقع دا نہ ہونا، پیشے چننے دی چھُٹ نہ ہُندا یا فیر کم دی جگہ جنسی ہراسانی، جنسی امتیاز تے شادی تے تعلقات وچ رکاوٹاں، ایہ غیر فطری تضاد اے، جسنوں روکنے دی عالمی سظح اُتے کوششاں کيتی جاندی رہیاں نيں۔