حافظ (قرآن)   ویکی ڈیٹا اُتے (P511) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
منشی عبد الکریم
تفصیل= منشی عبدالکریم روايتی ہندوستانی پگڑی وچ – مصور رڈولف سووبڈا (1888ء)
تفصیل= منشی عبدالکریم روايتی ہندوستانی پگڑی وچ – مصور رڈولف سووبڈا (1888ء)

جم سنہ 1863 [۱][۲][۳][۴]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


للتپور، بھارت   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 20 اپریل 1909 (45–46 سال)[۵]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


آگرا   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت برطانوی ہندستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ گھریلو خدمت گزار ،  استاد   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان فارسی ،  اردو ،  انگریزی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ملازمت ملکہ وکٹوریا   ویکی ڈیٹا اُتے (P108) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
 کمپینین آف دی آرڈر آف دی انڈین ایمپائر   ویکی ڈیٹا اُتے (P166) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عبد الکریم (پیدائش: 20 اگست 1863–وفات: اپریل 1909) ملکہ وکٹوریہ دے منشی سن ۔ کچھ کہندے نيں کہ اوہ ملکہ دے اردو دے استاد وی سن ۔ انہاں نو‏‏ں دربار وچ اردو "کلرک" دا عہدہ وی حاصل سی۔ حافظ عبد الکریم صاحب نے ملکہ وکٹوریہ دے نال پندرہ (15) سال کم کیتا۔ 1887ء وچ ہندوستان تو‏ں دو ہندوستانیاں نو‏‏ں ملکہ وکٹوریہ د‏‏ی گولڈن جوبلی اُتے انہاں نو‏ں اک مہر پیش کرنے دے لئی انگلستان لیایا گیا۔

منشی حافظ عبد الکریم نو‏‏ں شروع وچ ملکہ وکٹوریہ دے مطبخ خانے وچ بیرا لگایا گیا سی۔ ملکہ انہاں دے کماں ،سچائی اورمہارت متاثر سی۔ لہذا اوہ جلد ہی ملکہ دے منشی دے عہدے اُتے مقرر ہوئے گئے- انھاں نے ملکہ نو‏‏ں اردو بولی دے اسباق دتے تے ہندوستان دے رسوم و رواج تو‏ں متعارف کروایا۔ بعد وچ اوہ ملکہ دے "ذا‏تی کلرک" مقرر ہوئے۔ تے کچھ ہی دناں بعد ترقی انہاں دا مقدر بن گئی۔ 1895ء وچ انھاں ملکہ وکٹوریہ نے " آرڈر آف انڈین ایمپریل" تے 1899ء وچ "رائل وکٹوریہ آرڈر" دے خطاب تو‏ں نوازہ۔ ملکہ وکٹوریہ نے منشی صاحب نو‏‏ں آگرہ وچ اراضی وی عطا کيتی۔ ملکہ وکٹوریہ دے انتقال دے بعد انہاں دے صاحب زادے شاہ ایڈورڈ ہفتم نے منشی عبد الکریم نو‏‏ں دربار تو‏ں کڈ دتا تے انھاں واپس ہندوستان بھجوادتا۔ مگر شاہ ایڈورڈ ہفتم نے ملکہ وکٹوریہ دے جنازے اُتے منشی عبد الکریم نو‏‏ں ملکہ وکٹوریہ دا چہرہ دیکھنے د‏‏ی اجازت دے دتی سی۔ ہندوستان واپس آ ک‏ے آگرہ دے "کریم لاج" وچ قیام پزیر ہوئے۔ 1909ء وچ انہاں دا انتقال ايس‏ے گھر وچ ہويا۔ انہاں دے انتقال دے بعد منشی صاحب تے ملکہ وکٹوریہ دے حوالے تو‏ں کئی کہانیاں گردش وچ آئیاں ۔ انہاں کہانیاں د‏‏ی سچائی یا حقیقت دے کوئی ٹھوس ثبوت نئيں مل سک‏‏ے۔

برطانیہ آمد

سودھو

منشی آگرہ تو‏ں اوائل 1887ء وچ روانہ ہوئے تے یکم جون 1887ء نو‏‏ں برطانیہ پہنچے۔[۶]

وفات

سودھو

منشی عبد الکریم نے 46 سال د‏‏ی عمر وچ 27 اپریل 1909ء وچ آگرہ وچ وفات پائی۔ منشی د‏‏ی تدفین قبرستان پِچ کویاں، آگرہ وچ کيتی گئی۔

ہور ویکھو

سودھو

ملکہ وکٹوریا تے منشی عبد الکریم

وکٹوریا اینڈ عبدل

حوالے

سودھو
  1. سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/141366745 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  2. فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/1753940 — subject named as: Abdul Karim — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  3. نوکات آئی ڈی: https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=1207&url_prefix=http://nukat.edu.pl/aut/&id=n2018044494 — subject named as: Abdul Karim
  4. subject named as: Abdul Karim — PLWABN ID: https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810613490305606
  5. https://www.indiatoday.in/india/north/story/death-anniversary-of-queen-victoria-personal-secretary-munshi-abdul-kareem-observed-319030-2016-04-20
  6. Abdul Karim | Making Britain

باہرلے جوڑ

سودھو