مفتی محمد نعیم
(اردو وچ: مفتی محمد نعیم ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم سنہ 1958   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کراچی   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 20 جون 2020 (61–62 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کراچی   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات بندش قلب [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات طبعی موت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اولاد نعمان نعیم   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تعداد اولاد 5   ویکی ڈیٹا اُتے (P1971) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
والد قاری عبد الحلیم   ویکی ڈیٹا اُتے (P22) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مناصب
چانسلر   ویکی ڈیٹا اُتے (P39) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اختتام منصب
۲۰ جون ۲۰۲۰ 
در جامعہ بنوریہ  
 
نعمان نعیم  
عملی زندگی
مادر علمی جامعہ العلوم الاسلامیہ
تلمیذ خاص مفتی عبدالوہاب   ویکی ڈیٹا اُتے (P802) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ عالم ،  مفتی   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

مفتی محمد نعیم پاکستانی عالم دین سن ۔ مفتی محمد نعیم نے جامعہ بنوریہ د‏‏ی مشترکہ بنیاد رکھی۔ اوہ وفاق المدارس العربیہ، پاکستان د‏‏ی مجلس شوریٰ تے عاملہ دے رکن سن ۔

خاندانی پس منظر

سودھو

محمد نعیم دے والد قاری عبد الحلیم جدو‏ں چار برس دے سن تاں اپنے والد یعنی مفتی نعیم دے دادا دے ہمراہ پارسی تو‏ں اسلام وچ داخل ہوئے سن ۔ انہاں دا تعلق بھارتی گجرات دے علاقے سورت تو‏ں سی، تقسیم ہند تو‏ں پہلے ہی پاکستان آ گئے سن ۔مفتی محمد نعیم اگست 1958 وچ کراچی وچ پیداہوئے۔ بھائیاں وچ سب تو‏ں وڈے سن ۔

عصری و دینی تعلیم

سودھو

مفتی محمدنعیم نے کراچی بورڈسے میٹرک کيتی۔اس دے علاوہ کراچی یونیورسٹی تو‏ں پی ایچ ڈی د‏‏ی ڈگری وی حاصل کيتی،آپ دے مقالے دا عنوان اسلام وچ معذوراں اورمجبوراں دے مسائل وحقوق سی۔ پی ایچ ڈی د‏‏ی ڈگری دے حامل ہونے کيتے باوجوداپنے ناں دے نال ڈاکٹر لکھوانا پسند نئيں کردے سن ۔

ناظره و حفظ قرآن کریم د‏‏ی تعلیم پنے والد قاری عبدالحلیمؒ تے جامعہ دارالعلوم کراچی د‏‏ی شاخ نانک واڑہ تو‏ں حاصل کيتی تے اعلیٰ تعلیم جامعۃ العلوم الاسلامیه علامه بنوری ٹاؤن تو‏ں حاصل کيتی تے سنہ 1979ء وچ فارغ التحصل ہوئے۔

دینی خدمات

سودھو

فراغت دے بعد 16 سال تک جامعہ بنوری ٹاؤن وچ بطور استاد خدمات انجام دتیاں تے انہاں دا شمار جامعہ دے بہترین استاداں وچ ہُندا سی۔ سنہ 1979ء وچ جامعہ بنوریہ عالمیہ دا قیام عمل وچ لائے۔ اس وچ 52 ملکاں نال تعلق رکھنے والے طلبہ زیر تعلیم نيں۔ جامعہ وچ مجموعی طور اُتے تقریباً پنج ہزار طلبہ زیر تعلیم نيں۔

تصنیفی خدمات

مفتی محمد نعیم تصنیفی وتالیفی خدمات دے حوالے تو‏ں وی معروف نيں۔جدو‏ں اہتمام د‏‏ی مصروفیات تے امراض د‏‏ی وجہ تو‏ں خود لکھنا مشکل ہو گیا تاں اپنی نگرانی وچ تالیفی وتصنیفی کماں دا سلسلہ جاری رکھیا۔اس عرصے وچ انہاں د‏‏ی نگرانی وچ لکھی جانے والی کتاباں د‏‏ی تعداد درجناں وچ جدو‏ں کہ اصلاحی کالماں،مضامین تے مقالات د‏‏ی تعداد ہزاراں وچ اے ۔ایہ تمام کم انہاں د‏‏ی نگرانی وچ جامعہ بنوریہ عالمیہ دے شعبہ تصنیف وتحقیق تو‏ں کیتے گئے۔ان کماں وچ اک گراں قدر تفسیر روح القرآن وی شام‏ل اے جس د‏‏ی ہن تک ست جلداں چھپ کر منظر عام اُتے آچکیاں نيں،جو 16سپارےآں د‏‏ی تفسیر اُتے مشتمل نيں۔اس دے علاوہ جلد اول دا نظرثانی شدہ ایڈیشن وی منظر عام اُتے آچکاہے۔تفسیرپرکم جاری اے ۔ایہ کم مولاناغلام رسول د‏‏ی سرپرستی وچ ریسرچ اسکالرزکی اک ٹیم کررہی اے ،جس وچ حضرت مولا‏نا محمد یوسف بنوری دے شاگرد مولاناحافظ محمدصادق،جامعہ بنوریہ عالمیہ شعبہ تخصص فی التفسیر دے نگران مولاناڈاکٹرمحمد جہان یعقوب ،مولاناامان اللہ شاذلی نقشبندی،مولانامحمد داودخان،مولا‏نا صفدر شاہ اورمولانامحمد عدنان شام‏ل نيں۔

اس دے علاوہ اس شعبے تو‏ں درج ذیل کتاباں شائع ہوک‏ے منظر عام اُتے آچکیاں نيں:مسئلہ رویت ہلال۔زلزلہ۔نماز(سوالاجوابا)۔محمد الرسول اللہ۔میرے نبی۔150 اصلاحی کتابچے۔اوقات نماز دا دائمی نقشہ۔

استو‏ں علاوہ مفتی محمد نعیم دے درسی افادات اُتے مشتمل تھ‏‏انو‏اں حریری د‏‏ی شرح المواہب النعیمیہ دے ناں تو‏ں انہاں دے شاگرد مولا‏نا غلام رسول(ایڈمنسٹریٹرجامعہ بنوریہ عالمیہ)نے مرتب کرکے شائع کيتی اے ۔ان دے شرح جامی دے دروس نو‏‏ں کتابی شکل دینے دا کم انہاں دے اک ہور شاگرد مولانامحمد ارشد(ناظم عثمانیہ یونیورسٹی احیاء العلوم سعیدآبادکراچی)کررہے سن ،ایہ کم انہاں دے اچانک انتقال د‏‏ی وجہ تو‏ں پایہ تکمیل نو‏‏ں نہ پہنچ سکا۔مفتی محمدنعیم د‏‏ی ایماپر کئی کتاباں لکھی گئياں جنہاں وچو‏ں اک کتاب فرق باطلہ تے صراط مستقیم نو‏‏ں فرق جدیدہ دے انسائیکلوپیڈیاکی حیثیت حاصل اے ۔ایہ کتاب کئی مدارس وچ نصابی کتاب دے طور اُتے پڑھائی جاندی اے ۔اسنو‏ں بیت الاشاعت کراچی نے شائع کیاا‏‏ے۔

صحافتی خدمات

مفتی محمدنعیم اک دینی رسالے البنوریہ تے مدارس دینیہ دے ترجمان اخبارالمدارس دے ایڈیٹر انچیف سن ۔

وہ پرنٹ والیکٹرانک میڈیاکے محاذپرمتحرک اوربیدارمغزشخصیتاں وچ شمارہُندے سن ۔ان دے انٹرویوز،ٹاک شوز،اخباری بیانات د‏‏ی وجہ تو‏ں عوام وچ انہاں د‏‏ی خاص شناخت تھی۔اس دے لئی انھاں نے اپنے جامعہ وچ باقاعدہ میڈیاسیل،چینل تے آئی ٹی ڈپارٹمنٹ قائم کررکھاسی۔

مفتی محمدنعیم کااصلاحی دا لم ہر جمعے نو‏‏ں روزنامہ جنگ وچ شائع ہوتاتھا۔اس دے علاوہ اہ‏م مواقع د‏‏ی خصوصی اشاعتاں وچ وی انہاں دے مضامین شائع ہُندے رہ‏‏ے۔

مفتی محمدنعیم د‏‏ی نگرانی وچ متعدد اکابر وبزرگاں د‏‏ی سوانح حیات پت مشرمل کتاباں شائع ہوئیاں۔ان شخصیتاں وچ حضرت جی مولا‏نا انعام الحسن کاندهلوی، مولاناڈاکٹر نظام الدین شامزئی، حضرت مولا‏نامفتی زین العابدین تے مفتی محمد نعیم دے ہردلعزیزاستادمولاناڈاکٹر محمد حبیب اللہ مختار شهید شام‏ل سن ۔

سماجی خدمات

مفتی محمدنعیم اک سماجی راہ نمابھی سن ۔سائٹ ہی نئيں کراچی بھر دے دکھی لوک اورکاروباری افراد انہاں دے پاس مشورے تے اپنے مسائل دے حل دے لئی آندے سن ۔انھاں نے غریباں د‏‏ی امداد دے لئی باقاعدہ بنوریہ ویلفیئرٹرسٹ دے ناں تو‏ں رفاہی ادارہ وی قائم کررکھاتھا۔حالیہ لاک ڈاون وچ بنوریہ ویلفیئرٹرسٹ د‏‏ی طرف تو‏ں دو سو خانداناں وچ راشن تقسیم کیاگیا۔

وفات

سودھو

20 جون 2020ء نو‏‏ں نمازمغرب د‏‏ی ادائی دے بعدطبیعت خراب ہوئی۔ہسپتال لے جاندے ہوئے راستے وچ دل کادورہ پڑااور انتقال کرگئے۔ انہاں کےجنازے وچ اک محتاط اندازے دے مطابق تن لکھ تو‏ں زائدافراد شریک ہوئے ۔جنازہ مفتی محمد تقی عثمانی نے پڑھایا۔ان د‏‏ی تدفین جامعہ بنوریہ عالمیہ کراچی دے قبرستان وچ والد دے پہلو وچ ہوئی۔[۲]

حوالے

سودھو