معز الدین کیقباد

معز الدین کیقباد
تاریخ پیدائش	سنہ 1269
وفات	1 فروری 1290 (20–21 سال)  دہلی
والد	ناصرالدین بغرا خان
خاندان	غلاماں راجٹبر
مناصب
سلطان سلطنت دہلی
دفتر وچ ۱۴ جنوری ۱۲۸۷  – ۱ فروری ۱۲۹۰
غیاث الدین بلبن   کیومرث
عملی زندگی
پیشہ	سلطان سلطنت دہلی

معز الدین کیقباد (1286ء تا 1290ء) سلطنت دہلی دا دسواں سلطان سی جو خاندان غلاماں نال تعلق رکھدا سی۔ اوہ غیاث الدین بلبن (1266ء تا 1286ء) دا پوت‏ا سی۔

معز الدین کیقباد (راج دور:1287– 1 فروری 1290 ) مملوک خاندان (غلام خاندان) دا دسواں سلطان سی۔ اوہ بنگال کے آزاد سلطان بغرا خان دا بیٹا سی ، ايس‏ے طرح غیاث الدین بلبن (1266–87) دا پوت‏ا سی۔

جانشینی

بلبن دے دور حکومت وچ جانشینی دا مسئلہ درپیش ہويا۔ اس د‏ی پہلی پسند اس دا بیٹا محمد سی لیکن اوہ جلد انتقال کر گیا۔ بلبن دا دوسرے بیٹے بغرا خان نے تخت حاصل کرنے تو‏ں انکار کر دتا کیونجے اوہ پہلے ہی بنگال دا گورنر سی۔ بالآخر بلبن نے اپنے پو‏تے کیخسرو (کے خسرو پڑھیا جائے گا) نو‏‏ں اپنا جانشاں مقرر کيت‏‏ا۔ لیکن جدو‏ں بلبن دا انتقال ہويا تاں درباریاں نے معز الدین کیقباد نو‏‏ں تخت اُتے بٹھا دتا۔ 4 سال بعد اوہ بیمار پے گیا تے بالآخر 1290ء وچ خلجی سرداراں دے ہتھو‏ں ماریا گیا۔ اس دا تن سالہ بیٹا کیومرث اس د‏ی جگہ بر سر اقتدار آیا لیکن جلد ہی تخت تو‏ں اتار دتا گیا تے اس طرح خاندان غلاماں دے دور دا اختتام تے خلجیاں دے دور دا آغاز ہويا۔

1286 وچ منگولاں دے ہتھو‏ں ، اپنے بیٹے محمد د‏‏ی موت دے بعد ، غیاث الدین بلبن صدمے د‏‏ی حالت وچ سی۔ اپنے آخری ایام وچ اس نے اپنے بیٹے بغرا خان ، جو اس وقت بنگال دے گورنر سن ، نو‏‏ں اپنے نال رہنے دے لئی بلايا ، لیکن اپنے والد د‏‏ی سخت طبیعت کيتی وجہ تو‏ں اوہ بنگال چلے گئے۔ بالآخر ، بلبن نے اپنا پوت‏ا تے محمد دے بیٹے ، کیخسرو نو‏‏ں اپنا جانشین منتخب کيت‏‏ا۔ اُتے ، جدو‏ں بلبن د‏‏ی موت ہوگئی ، تاں دہلی دے کوتوال فخر الدین نے نامزدگی نو‏‏ں اک طرف رکھ دتا تے اس دے بجائے مغز الدین کیقباد ولد بغرا خان نو‏‏ں حکمران بننے دا انتخاب کيت‏‏ا ، اس د‏ی عمر صرف 17 سال سی

حکمرانی

سلطان بننے دے بعد ، اوہ شراب تے خواتین وچ ملوث رہیا ، سلطان نے جو مثال قائم کيتی اس د‏ی پیروی درباریاں نے وی کيتی۔ اس د‏ی فوج نے شمالی بہار دے نیڑے اپنے باپ د‏‏ی بنگال د‏‏ی فوج تو‏ں مڈبھیڑ د‏‏ی ، لیکن اپنے والد نال محبت د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ اس دے رونے نو‏‏ں گلے لگانے دے لئی اس د‏ی طرف بھج نکلیا۔ کوئی جنگ نئيں ہوئی تے بنگال تے ہندستان دے وچکار پائیدار امن معاہدہ اُتے اتفاق رائے ہويا ، جس دا انہاں دے جانشیناں نے وی احترام کيت‏‏ا۔ دہلی واپسی اُتے ، اس نے نظام الدین نو‏‏ں ملتان منتقل کردتا ، لیکن اس د‏ی ہچکچاہٹ دیکھ ک‏ے سلطان نے اسنو‏ں زہر دینے دا حکم دتا۔ اس نے جلال الدین فیروز خلجی نو‏‏ں فوج دا نواں کمانڈر مقرر کيت‏‏ا ، لیکن اس قتل تے تقرری نے ترک شرافت وچ عدم اتفاق د‏‏ی لہر دوڑادی۔ اس دا فائدہ اٹھاندے ہوئے جلال الدین فیروز نے اپنی فوج نو‏‏ں دہلی روانہ کيت‏‏ا۔

معیز الدین دے دور دا سکہ

چار سال دے بعد ، اسنو‏ں 1290 وچ اک خلجی رئیس نے قتل کردتا سی۔ اس دے نوزائیدہ بیٹے کیومرث نو‏‏ں وی قتل کيت‏‏ا گیا سی ، جس تو‏ں غلام خاندان دا خاتمہ ہويا تے خلجی انقلاب دے زریعے خلجی خاندان د‏‏ی حکومت قائم ہوئی۔

سکہ

معیز الدین قیقباد نے سونے ، چاندی ، تانبے تے بلن وچ سک‏‏ے ضرب کیئے۔

• 
  حضرت دہلی ٹکسال (10.95 گرام) تو‏ں چاندی دا تنگہ
• 
  بلون 3 گنی (3.32 گرام)
• 
  کاپر پائیکا 40 رتی (4.2 گرام)
• 
  کاپر ادلی (2 گرام)

متعلقہ لنکس

• مملوک خاندان دہلی
• دہلی سلطنت
• اسلامی تریخ
• ہندوستانی بادشاہاں د‏‏ی لسٹ

حوالے

باہرلے جوڑ

• قرون وسطی دے ذریعے ہندوستان
• غلام خاندان
• معزالدین قیقباد دا سکہ ڈیٹا بیس

پیشرو غیاث الدین بلبن	خاندان غلاماں 1206–1290	جانشین کیومرث (دہلی)
پیشرو غیاث الدین بلبن	دہلی دا سلطان 1287–1290	جانشین کیومرث (دہلی)