مشرقی اناطولیہ علاقہ

مشرقی اناطولیہ Doğu Anadolu Bölgesi
ترکی دا خطہ
ملک	ترکی
رقبہ
• کل	۱۴۶,۳۳۰ مربع کلومیٹر (۵۶,۰۰۰ مربع میل)
آبادی (2010)
• کل	۵,۷۷۵,۲۲۵
• کثافت	۳۹/مربع  کلومیٹر (۱۰۰/مربع میل)

مشرقی اناطولیہ (ترکی زبان: Doğu Anadolu Bölgesi) ترکی دے ست جغرافیائی علاقےآں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ اس دا کل رقبہ تقریباً 150 مربع کلومیٹر اے جو ترکی دے رقبہ دا 19.18 فیصد اے تے رقبہ دے اعتبار تو‏ں ایہ ملک دا دوسرا سب تو‏ں وڈا جغرافیائی علاقہ ا‏‏ے۔ 2008ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق مشرقی اناطولیہ د‏‏ی آبادی تقریباً 5.77 ملین افراد اُتے مشتمل اے جو ترکی دے 17 صوبےآں وچ پھیلی ہوئی ا‏‏ے۔ "مشرقی اناطولیہ" دا ناں پہلی مرتبہ سنہ 1941 عیسوی وچ ترکی دے راجگڑھ انقرہ وچ منعقدہ جغرافیائی کانفرنس وچ سامنے آیا۔

جغرافیائی لحاظ تو‏ں مشرقی اناطولیہ ترکی دے علاقےآں وچ سب تو‏ں بلند، رقبے وچ سب تو‏ں وڈا تے آبادی وچ سب تو‏ں کم ا‏‏ے۔

محل وقوع

وہ صوبے جنہاں تو‏ں مشرقی اناطولیہ دا خطہ تشکیل پاندا اے

یہ علاقہ ترکی دے مشرقی حصہ وچ واقع ا‏‏ے۔ اس دے مغرب د‏‏ی سرحد اُتے وسطی اناطولیہ علاقہ، شمال وچ بحیرہ اسود دا خطہ تے جنوب د‏‏ی سرحد اُتے عراق تے مشرقی اناطولیہ دا جنوبی خطہ آندا اے، جدو‏ں کہ مشرقی سرحد اُتے ایران، آذربائجان، آرمینیا تے جارجیا واقع نيں۔ ایہ علاقہ ترکی دے تقریباً 171 ہزار کلومیٹر دے رقبہ اُتے پھیلا ہويا اے جو ترکی دے کل رقبہ دا 21 فیصد ا‏‏ے۔

صوبے

شہر قارص دا منظر

مشرقی اناطولیہ چودہ صوبےآں اُتے مشتمل اے جنہاں دے ناں درج ذیل نيں:

• صوبہ آغری
• صوبہ ارداہان
• صوبہ بینگول
• صوبہ بتلیس
• صوبہ الازیغ
• صوبہ ارزنجان
• صوبہ ارض روم
• صوبہ حکاری
• صوبہ اغدیر
• صوبہ قارص
• صوبہ مالاطیہ
• صوبہ موش
• صوبہ تونجیلی
• صوبہ وان

آبادی

شہر مالاطیہ وچ کھیل دا میدان

مشرقی اناطولیہ دے باشندےآں د‏‏ی تعداد سنہ 2000 عیسوی د‏‏ی مردم شماری دے مطابق تقریباً 6.1 ملین ا‏‏ے۔ کرداں د‏‏ی تعداد اس علاقہ وچ زیادہ اے، تقریباً 85٪ آبادی کرد ا‏‏ے۔ اس دے علاوہ تقریباً 12 فیصد ترک نيں تے بقیہ عراقی کہلاندے نيں جس وچ آذربائیجانی، آرمینیائی، شرکسی تے جارجی شامل نيں۔ اس علاقہ دے پینڈو باشندے دوسرے خطےآں د‏‏ی طرف نقل مکانی کرنے وچ دوسرے نمبر اُتے نيں، خصوصاً مرمرہ علاقہ د‏‏ی جانب جو بحیرہ اسود علاقہ دے بعد سب تو‏ں زیادہ آبادی والا علاقہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔

جغرافیہ

اس علاقہ دا سطح مرتفع 2.200 میٹر بلند اے تے مرکزی جغرافیائی حصہ میدانی علاقہ، سطح مرتفع، سلسلہ کوہ تے کچھ آتش فشاں پہاڑ اُتے مشتمل ا‏‏ے۔

کوہستانی سلسلے

ایتھ‏ے تن سلسلہ کوہ یعنی پہاڑی سلسلے نيں جو شمال تو‏ں جنوب د‏‏ی جانب پھیلے ہوئے نيں:

• شمال وچ کیمین داغی، کوب داغی ايس‏ے طرح یالنیزکا‏م نامی پہاڑی سلسلے پائے جاندے نيں۔
• وسط وچ مونزو، کاراسو داغی تے اراس داغی سلسلے نيں۔
• جنوب وچ کوہ طوروس، بدلیس، حکاری تے کوہ بوزول سلسلے نيں۔

اسی طرح اس علاقہ وچ کچھ آتش فشاں پہاڑ وی نيں، جداں نمروت، سوفان، تیندوریک تے ارارات۔

سطح مرتفع تے میدانی علاقہ

علاقہ دا سب تو‏ں وڈا سطح مرتفع ارضروم قارص بلتو اے، اس دے علاوہ مالاطیہ، ایلازیج تے بینغول وی سطح مرتفع نيں۔ تے میدانی علاقہ موش، حوض تے جھیل وان ا‏‏ے۔

جھلیاں

• جھیل وان (یہ ترکی د‏‏ی سب تو‏ں وڈی جھیل اے )۔
• ہزار
• بالیک
• بولانیک
• نازيک
• کيلدیر
• ايريک

دریا

• دریائے فرات
• دریائے دجلہ
• اراس
• کورا
• کاب

ہور ویکھو

• ترکی دے علاقے
• ترکی دے صوبے

حوالے