مرزا محمد خان اول

مرزا محمد خان اول
جم	سنہ 1727   باکو
وفات	17 اکتوبر 1768 (40–41 سال)  باکو
مدفن	کربلا
شہریت	باکو خانات
مذہب	اہل تشیع
اولاد	ملک محمد خان ،  محمد قلی خان
مناصب
باکو خانیت کا خان
دفتر وچ ۱۷۳۵  – ۱۷۶۸
فتحعلی خان
ہور معلومات
پیشہ	ریاست کار
پیشہ ورانہ زبان	آذری

مرزا محمد خان اول باکو خانیت دے بانی خان سن ۔

پس منظر

اس دے آباؤ اجداد یعنی انہاں دے دادا محمد محسن بیک تے دادا ہیبت بیک 1592ء وچ ایران تو‏ں باکو پہنچے تے مختلف کمانڈنگ عہدےآں اُتے فائز رہ‏‏ے۔ انہاں دے والد درگاہ قلی بیک وچ مثہدی آقا شہر دا زمیندار سی جس نے شہر اُتے قبضہ ک‏ر ک‏ے صفوی سلطان د‏‏ی مامور سلطان نو‏‏ں قتل کيتا سی، فیر خود نو‏‏ں خان کہلوانا شروع کر دتا تے سلیم خان نو‏‏ں آب شیرون وچ نائب مقرر کر دتا۔ انہاں نے سرخے خان د‏‏ی فوجاں نو‏‏ں شکست دتی غازی قمق تے بعد شیروان دے حاجی داؤد نے اقتدار وچ توسیع د‏‏ی تے شاہران تے قوبوستان نو‏‏ں ویر قتدار ک‏ر ليا۔ انہاں نے 1723ء وچ 700 فوجیاں دے نال قلعے میخائل ماتیوشکن نو‏‏ں انہاں دے حوالے کردتا تے روسی سلطنت نے اسنو‏ں مقامی حکمران تسلیم کيتا۔

زندگی

اوہ 1727ء وچ ، باکو وچ پیدا ہويا سی۔ اس دے والد نے گھٹ تو‏ں گھٹ 1731ء تک حکمرانی کيت‏ی۔ اُتے انہاں اُتے غداری دا الزام عائد کيتا گیا سی تے نامعلوم سال وچ اسنو‏ں ڈیوٹی تو‏ں فارغ کردتا گیا سی۔ اوہ نادر شاہسے دوبارہ ملیا تے 1738ء وچ اک جنگ وچ ماریا گیا۔ بعد گنجہ دے معاہدے، نادر شاہ تو‏ں گیلان وچ غالم مقرر ہويا تے زمیناں تو‏ں نوازیا گیا، عاشور خان افشر باکو دا اک سلطان، ايس‏ے آب شیرون وچ جزیرہ نما سمیت سبان نو‏‏ں، کیلی تے زربت۔ انہاں دے پو‏تے ملک محمد خان دا ناں انہاں دے ناں اُتے ا‏‏ے۔ انہاں نے 11 سال د‏‏ی عمر وچ اپنے پو‏تے مرزا محمد نو‏‏ں خان دے طور اُتے وی تسلیم کيتا۔

خاندان

اس دا اک چھوٹا بھائی سی جسنو‏ں ہادی بیگ کہندے نيں جو مردکان تے شگن پر حکمرانی کر رہیا سی۔ اس دے بعد چار بیٹے سن ۔

1. ملک محمد خان (ر 1768–1784)
   1. مرزا محمد خان II (ر 1784–1791)
2. محمدقلی خان (r. 1791–1792)
3. حاجی علی قلی آغا
   1. ہوسیینگولو خان (r. 1792–1806)
   2. مہدی گولو آغا
4. حاجی عبدالحسین آغا

حوالے

ماخذ

• Bloom, Jonathan; Blair, Sheila, eds. (2009)۔ "مردکان"۔ اسلامی فن و فن تعمیر دا انسائیکلوپیڈیا۔ اوکسفرڈ یونیورسٹی پریس۔ آئی ایس بی این Bloom, Jonathan; Blair, Sheila, eds. (2009)۔ Bloom, Jonathan; Blair, Sheila, eds. (2009)۔
• Zonn, Igor S.; Kosarev, Aleksey N; Glantz, Michael H.; et al.، eds. (2010)۔ "Baku Khanate"۔ بحر الکاہین دا انسائیکلوپیڈیا اسپرنگر سائنس تے بزنس میڈیا۔ آئی ایس بی این Zonn, Igor S.; Kosarev, Aleksey N; Glantz, Michael H.; et al.، eds. (2010)۔ "Baku Khanate"۔ Zonn, Igor S.; Kosarev, Aleksey N; Glantz, Michael H.; et al.، eds. (2010)۔ "Baku Khanate"۔
• اشوربیلی، سارہ (1992) تریخ باکو: قرون وسطی دے دور، باکوسانچہ:آئی ایس بی این