مرج عذرا
مرج عذرا، دمشق دے نزدیک واقع اک مقام دا نام اے کہ جتھے صحابی پیغمبرؐ حجر بن عدی تے انہاں دے ساتھی معاویہ بن ابو سفیان دے حکم اُتے شہید کیتے گئے۔
عذراء یا عذری
سودھوعذراء دمشق[۱]دے علاقے غوطہ وچ واقع اے۔ اس دا دمشق[۲] توں فاصلہ (تقریبا 19 کلومیٹر) اے۔ حجر بن عدی، ایتھے پہنچنے والے اولین مسلمان سن جداں کہ خود انہی توں منقول اے کہ وچ اوہ پہلا مسلمان ہاں کہ جس نے اس علاقے وچ صدائے تکبیر بلند کيتی۔[۳] مرج، چراگاہ دے معنی وچ اے تے مرج عذراء یعنی عذراء دی چراگاہ۔
مرج عذراء وچ حجر تے انہاں دے ساتھیاں دی شہادت
سودھو تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: سب علی
جب مغیرہ تے دوسرے لوگ کوفہ وچ برسر منبر امام علیؑ اُتے لعن کردے تو حجر بن عدی کندی، عمرو بن حمق خزاعی تے انہاں دے ساتھی کھڑے ہو جاندے تے لعن نوں خود انہاں اُتے پلٹا دیندے تے انہاں اُتے اعتراض کردے سن ۔ جدوں زیاد بن ابیہ کوفے دا حاکم بنا تو انہاں نوں گرفتار کرنے اُتے تل گیا۔ عمرو بن حمق خزاعی تے چند ہور افراد موصل فرار ہو گئے جدوں کہ حجر بن عدی تے انہاں دے 13 ساتھیاں نوں گرفتار کر دے معاویہ دے پاس بھیج دتا گیا۔ زیاد نے معاویہ دے نام اپنے خط وچ لکھیا کہ ایہ لوگ ابوتراب (امام علیؑ دی کنیت) اُتے لعن وچ جماعت مسلمین دی مخالفت کر رہے سن تے اپنے والیاں اُتے جھوٹ باندھتے سن ۔ لہٰذا ایہ تواڈی اطاعت توں خارج ہو چدے نيں۔ جدوں قیدی دمشق توں چند میل دے فاصلے اُتے مرج عذراء دے مقام اُتے پہنچے تو معاویہ نے حکم دتا کہ انہاں نوں اسی مقام اُتے قتل کر دتا جائے۔ کچھ لوگاں نے انہاں وچوں 6 لوگاں دی سفارش دی تے انہاں چھ افراد نوں زندہ چھڈ دتا گیا اُتے ہور ست افراد نوں قتل کر دتا گیا کہ جنہاں دے نام ایہ نيں: حجر بن عدی کندی، شریک بن شداد حضرمی، صیفی بن فسیل شیبانی، قبیصہ ابن ضبیعہ عبسی، محرز بن شهاب تمیمی، کدام بن حیان عنزی،[۴] عبدالرحمان بن حسان عنزی۔[۵]
حُجر دا مقام دفن
سودھوحجر بن عدی تے انہاں دے ساتھی شہادت دے بعد مرج عذراء دے علاقے وچ دفن کیتے گئے۔[۶] 2 مئی 2013ء نوں حجر دی قبر تے ضریح، شامی حکومت دے مخالف ٹولے جبہۃ النصرہ دے ہتھوں منہدم کيتی گئی تے نبش قبر دے بعد بعض نیوز ایجنسیاں دی رپورٹ دے مطابق انہاں نے انہاں دا جسد کسی نامعلوم مقام اُتے منتقل کر دتا۔[۷]
حوالے
سودھو- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج5، ص101۔
- ↑ حمیری، الروض المعطار فی خبر الاقطار، ص536۔
- ↑ امین، اعیان الشیعة، ج4، ص580۔
- ↑ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج2، ص162-163؛ اگرچہ یعقوبی نے اس واقعے دے شہدا دی تعداد ست قرار دی اے مگر صرف 6 اشخاص دے نام ذکر کیتے نيں۔
- ↑ طبری، تاریخ طبری، ج4، ص207؛ طبری، نے 7 لوگاں دے نام ذکر کیتے نيں مگر محرز بن شہاب دا نام تمیمی دی بجائے «سعدی منقری» دے لاحقے کینال ذکر کیتا اے۔
- ↑ قائدان، اماکن زیارتی سیاحتی سوریہ، ص81 و 163۔
- ↑ نبش قبر حجر بن عدی
مآخذ
سودھو- امین، سید محسن، اعیان الشیعہ، تحقیق و تخریج: سید حسن امین، بیروت، دار التعارف، 1406ق/1986ء۔
- حمیری، محمد بن عبد المنعم، الروض المعطار فی خبر الأقطار، محقق: عباس، احسان، بیروت، مکتبہ لبنان، چاپ دوم، 1984ء۔
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، بیروت، مؤسسہ الاعلمی للمطبوعات (نسخہ موجود در لوح فشردہ مکتبہ اهل البیت، نسخہ دوم)۔
- قائدان، اصغر، اماکن زیارتی سیاحتی سوریہ، تهران، نشر مشعر، چاپ ہفتم، 1387 شمسی۔
- یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم البلدان، بیروت، دار صادر، چاپ دوم، 1995ء۔
- یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ترجمہ محمدابراہیم آیندی، تہران، علمی و فرہنگی، 1378 شمسی۔