سردار   ویکی ڈیٹا اُتے (P511) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
محمد رضا زاہدی
(فارسی وچ: محمدرضا زاهدی ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم 2 نومبر 1960   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


اصفهان   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 1 اپریل 2024 (64 سال)[۱][۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات ہوائی حملہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
قاتل اسرائیلی فضائیہ [۳]  ویکی ڈیٹا اُتے (P157) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
طرز وفات مردم کشی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1196) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پہلوی ایران (۱۹۶۰–۱۹۷۹)

ایران (۱۹۷۹–۲۰۲۴)  ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ فوجی افسر   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادری زبان فارسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P103) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان فارسی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عسکری خدمات
وفاداری ایران   ویکی ڈیٹا اُتے (P945) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شاخ سپاہ پاسداران انقلاب اسلامی   ویکی ڈیٹا اُتے (P241) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عہدہ بریگیڈیئر جنرل   ویکی ڈیٹا اُتے (P410) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
لڑائیاں تے جنگاں ایران عراق جنگ ،  شامی دیسی لڑائی ،  اسرائیل حزب اللہ تنازع (2023ء تاحال) ،  فلسطین اسرائیل جنگ 2023   ویکی ڈیٹا اُتے (P607) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
محمد رضا زاہدی (2 نومبر 1960ء - 1 اپریل 2024ء)، اسلامی انقلابی گارڈ کور وچ ایرانی اعلیٰ فوجی افسر سن ۔ انھاں نے پہلے فضائیہ تے زمینی فورس د‏‏ی کمانڈ کیتی سی[۴] تے اپنی موت دے وقت قدس فورس دے اعلیٰ کمانڈراں وچو‏ں اک سن ۔[۵] اوہ اسرائیل تے حماس د‏ی جنگ دے دوران شام دے راجگڑھ دمشق وچ اسرائیلی فضائی حملے وچ مارے گئے سن ۔[۶][۷]

فوجی کیریئر

سودھو

زاہدی نے 1979ء وچ اسلامی پاسداران انقلاب کور وچ شمولیت اختیار کيتی تے ایران عراق جنگ دے دوران افسر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ انھاں نے 1983ء تو‏ں 1986ء تک 44 ويں قمر بنی ہاشم ڈویژن د‏‏ی قیادت د‏‏ی تے بعد وچ 1986ء تو‏ں 1991ء تک آئی آر جی سی وچ 14 واں امام حسین ڈویژن د‏‏ی سربراہی کيتی۔ 2005ء تے 2008ء دے درمیان، زاہدی نے آئی آر جی سی د‏‏ی زمینی افواج دے کمانڈر دا عہدہ سنبھالیا۔ اس دے نال ہی، اس نے تھر اللہ اڈے د‏‏ی قیادت سنبھالی، جو ایرانی راجگڑھ تہران د‏‏ی سلامتی دا ذمہ دار سی۔ 2008 ءسے 2017ء تک، زاہدی نے شام تے لبنان وچ القدس فورس دے سربراہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔

قدس فورس

سودھو

1998ء وچ القدس فورس دے نويں کمانڈر قاسم سلیمان نے زاہدی نو‏‏ں القدس فورس د‏‏ی لبنان کور دا سربراہ مقرر کیتا، جو حزب اللہ نو‏‏ں اسلحہ تے تکنیکی مہارت فراہ‏م کرنے دا ذمہ دار سی۔ اراش عزیز دے مطابق، 1998ء وچ شام وچ ایرانی سفیر دے طور اُتے حسین شیخولسلم د‏‏ی تقرری دے نال نال اس عہدے اُتے زہیدی د‏‏ی تقرری، سلیمان دے لبنان وچ حزب اللہ نو‏‏ں مضبوط بنانے تے ایران-شام سفارتی-فوجی تعاون د‏‏ی تجدید دونے دے عزم دا اشارہ سی [۸] زاہدی دا لبنان کور دے رہنما دے طور اُتے پہلا دور 2002ء تک جاری رہیا۔ زاہدی نے جنوبی لبنان اُتے قابض اسرائیلی افواج اُتے حملےآں دے لئی حزب اللہ د‏‏ی صلاحیت نو‏‏ں ودھانے تے حزب اللہ دے موسم بہار 2000ء دے حملے د‏‏ی منصوبہ بندی وچ اہ‏م کردار ادا کيتا جس دے نتیجے وچ اسرائیلی پراکسی لبنانی افواج د‏‏ی ملیشیا نو‏‏ں شکست ہوئی تے اسرائیل د‏‏ی دفاعی افواج دا لبنان تو‏ں حتمی انخلا ہويا، جس نے حزب اللہ دے حق وچ جنوبی لبنان دا تنازع ختم کيتا۔ [۹] اسرائیل دے انخلا دے بعد تے لبنان کور دے رہنما د‏‏ی حیثیت تو‏ں اپنی پہلی میعاد دے اختتام تک، زاہدی دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ اک چھوٹے تو‏ں مشترکہ آئی آر جی سی-حزب اللہ کمانڈ کیڈر دا حصہ سن، جنہاں وچ سلیمان، جنرل احمد کازیمی تے حزب اللہ دے چیف آف ملٹری آپریشنز امداد مغنیح شام‏ل نيں، جو جنوبی لبنان وچ اک وڈے زیر زمین تے زیر زمین قلعہ بندی نیٹ ورک د‏‏ی تعمیر د‏‏ی ہدایت کرنے دے ذمہ دار سن، جو حزب اللہ نو‏‏ں 2006ء وچ لبنان اُتے اک ہور اسرائیلی حملہ نو‏‏ں کامیابی دے نال ناکا‏م بنانے وچ اہ‏م ثابت ہوئے گا۔ [۱۰] خیال کيتا جاندا اے کہ ایہ کیڈر 2000ء حزب اللہ دے سرحد پار حملے د‏‏ی منصوبہ بندی دا وی ذمہ دار اے جس نے 7 اکتوبر 2000ء نو‏‏ں اسرائیل وچ دراندازی د‏‏ی تے اسرائیلی کرنل الہانان تننبوم نو‏‏ں گرفتار ک‏ر ليا۔ [۱۱] 2008ء وچ سلیمان نے زاہدی نو‏‏ں دوسری بار قدس فورس د‏‏ی لبنان کور دے کمانڈر دے عہدے اُتے مقرر کيتا۔ انہاں دا دوسرا دور 2024ء وچ انہاں دے قتل تک جاری رہیا۔ اس حیثیت وچ اوہ بشار الاسد د‏‏ی حکومت د‏ی طرف تو‏ں شامی خانہ جنگی وچ شام‏ل سن ۔ اس نے اپنے قتل تک ایران تو‏ں شام دے راستے حزب اللہ نو‏‏ں وڈی مقدار وچ ہتھیار بھیجنے د‏‏ی وی ہدایت کيتی۔ [۱۲]

وفات

سودھو

یکم اپریل 2024ء نو‏ں، زاہدی اسرائیلی فضائی حملے وچ ہلاک ہو گئے جس نے شام دے راجگڑھ دمشق وچ ایرانی سفارت خانے تو‏ں متصل قونصل خانے د‏‏ی ملحقہ عمارت نو‏‏ں نشانہ بنایا۔[۱۳] ایرانی سفیر حسین اکبری دے مطابق فضائی حملے وچ پنج تو‏ں ست افراد ہلاک ہوئے۔ شام دے سرکاری میڈیا دے مطابق اس حملے تو‏ں قونصل خانے د‏‏ی عمارت نو‏‏ں "وڈے پیمانے اُتے تباہی" ہوئی تے نال ہی پڑوسی عمارتاں نو‏‏ں وی نقصان پہنچیا۔[۱۴] زاہدی آئی آر جی سی دے سب تو‏ں سینئر افسر سن جو جنوری 2020ء وچ امریکا دے ہتھو‏ں قاسم سلیمان دا قتل دے بعد تو‏ں مارے گئے نيں۔ [۱۵]

حوالے

سودھو
  1. إعلام إيراني: مقتل محمد رضا زاهدي القيادي في فيلق القدس في سوريا ولبنان بالغارة على المزة — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۴ — سے آرکائیو اصل فی ۱ اپریل ۲۰۲۴ — ناشر: Al Jadeed — شائع شدہ از: ۱ اپریل ۲۰۲۴
  2. ناشر: El País — شائع شدہ از: ۱ اپریل ۲۰۲۴
  3. إسرائيل تقتل قائدا كبيرا بـ"فيلق القدس" في دمشق.. من هو؟ — اخذ شدہ بتاریخ: ۱ اپریل ۲۰۲۴ — ناشر: Sky News Arabia — شائع شدہ از: ۱ اپریل ۲۰۲۴
  4. «Leader Appoints New IRGC Ground Force and Air Force Commanders». The Leader of the Islamic Republic of Iran. 21 جنوری 2006. بایگانی‌شده از اصلی در 20 اکتوبر 2016. دریافت‌شده در 14 ستمبر 2016. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  5. «Brigadier General Mohammad Reza (Ali) Zahedi». Iran Briefing. 28 جنوری 2012. بایگانی‌شده از اصلی در 20 اکتوبر 2016. دریافت‌شده در 14 ستمبر 2016. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک); تاریخ وارد شده در |access-date=،|date=،|archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  6. Graff, Peter (1 اپریل 2024). "Iranian Guards commander killed in Israeli strike on consulate in Damascus, source says". Damascus: Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/building-close-iranian-embassy-hit-syria-iranian-media-report-2024-04-01/. 
  7. "Israeli airstrike on Iran consulate in Syria kills six including IRGC commander". The Guardian. 1 اپریل 2024. https://www.theguardian.com/world/2024/apr/01/israeli-airstrike-on-iranian-consulate-in-damascus-kills-six-including-irgc-commander. 
  8. "The Shadow Commander: Soleimani, the US, and Iran's Global Ambitions 9781786079459". https://dokumen.pub/the-shadow-commander-soleimani-the-us-and-irans-global-ambitions-9781786079459.html. 
  9. "Mohammad Reza Zahedi". 23 نومبر 2022. https://www.gfatf.org/archives/mohammad-reza-zahedi/. 
  10. "Senior Iranian commander killed in Israeli strike, Iran state media says". BBC. https://www.bbc.com/news/live/world-68709133. 
  11. Isabel Kershner. "The Changing Colors of Imad Mughniyah". http://www.10452lccc.com/english%20articles/imad_mughniya.htm. 
  12. "Israeli Airstrike Kills Iranian Commander in Syria". Iran International. اپریل 2024. https://www.iranintl.com/en/202404014326. 
  13. Graff, Peter (1 اپریل 2024). "Iranian Guards commander killed in Israeli strike on consulate in Damascus, source says". Damascus: Reuters. https://www.reuters.com/world/middle-east/building-close-iranian-embassy-hit-syria-iranian-media-report-2024-04-01/. 
  14. "Top Iranian commander killed in attack on consulate in Syria, Iran state-affiliated media reports". CNN. 1 اپریل 2024. https://edition.cnn.com/2024/04/01/middleeast/iran-syrian-consulate-attack-intl/. 
  15. "Top Iranian general killed by Israeli airstrike: sources". Axios. 1 اپریل 2024. https://www.axios.com/2024/04/01/iranian-general-israel-airstrike-assassination.