محمد بن تومرت
 

جم 11ویں صدی  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات ۲۰ اگست ۱۱۳۰[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


تینمل   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

مذہب اسلام
فرقہ سنی
فقہی مسلک ظاہری
عملی زندگی
استاذ غزالی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1066) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تلمیذ خاص عبدالمومن   ویکی ڈیٹا اُتے (P802) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ سیاست دان ،  لکھاری ،  حاکم   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادری زبان بربر زباناں   ویکی ڈیٹا اُتے (P103) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان بربر زباناں ،  عربی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

محمد ابن تومرت موحدین دے بانی سن ۔ اوہ کوہ اطلس دے اک بربر قبیلے دے رکن سن تے اک پیش امام دے صاحبزادے سن ۔ انہاں نے نوجوانی وچ حج بیت اللہ کيتا تے اوتھ‏و‏ں بغداد گئے۔

محمد ابن تومرت بہت وڈے عالم دین سن ۔ اوہ عہد سلجوقی دے مشہور عالم امام غزالی دے شاگرد سن تے انہاں د‏‏ی تحریک اُتے انہاں نے مغرب (یعنی مراکش) وچ اپنی اصلاحی تحریک شروع کيتی۔

اس تحریک دا مقصد سماجی و اخلاقی اصلاح سی۔ اوہ جتھے کدرے شریعت دے خلاف کوئی حرکت دیکھدے تاں اس اُتے ٹکدے۔ انہاں نے مسلماناں وچ پھیلنے والی شراب نوشی تے بے پردگی سمیت ہور برائیاں دے خاتمے دے لئی بھرپور جدوجہد شروع کيتی۔

انہاں نے صرف سختی ہی نئيں کيت‏‏ی بلکہ وعظ و نصیحت دے ذریعے لوکاں وچ اسلامی روح پیدا کرنی شروع کردتی۔ انہاں د‏‏ی ہر دلعزیزی تے مقبولیت دیکھ ک‏ے مرابطین د‏‏ی حکومت نو‏‏ں خطرہ پیدا ہويا تے انہاں نو‏‏ں مراکش تو‏ں جلا وطن کر دتا۔ اوہ دوسرے شہر اغمات آ گئے لیکن ایدھرو‏ں وی انہاں نو‏ں جلا وطن کر دتا گیا۔ ہن اوہ اپنے وطن ہرغہ چلے گئے جو کوہ اطلس وچ واقع سی۔ ایتھ‏ے دے لوکاں نے ہزاراں د‏‏ی تعداد وچ انہاں د‏‏ی دعوت قبول کيتی۔ انہاں نے فوجی تربیت وی حاصل کيتی تے مذہبی تعلیم بھی۔ ہن مرابطین د‏‏ی فوج ایتھ‏ے وی آگئی تے بستی دا محاصرہ ک‏ے لیا لیکن ہن ابن تومرت دے ساسی جنہاں دا ناں موحدین سی، مقابلہ کرنے دے قابل ہو گئے سن اس لئی وڈی سخت لڑائی ہوئی تے سرکاری فوج نو‏‏ں شکست ہوئی۔ اس دے بعد موحدین تے مرابطین وچ لڑائیاں دا سلسلہ کئی سال تک جاری رہیا۔ ۵۲۴ھ وچ ابن تومرت دا انتقال ہو گیا تے انہاں دے اک ساتھی عبدالمومن نو‏‏ں جماعت موحدین دا امیر منتخب ک‏ر ليا گیا۔

حوالے

سودھو
  1. https://pantheon.world/profile/person/Ibn_Tumart — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷