قیس بن ربیع
| قیس بن ربیع | |
|---|---|
| معلومات شخصیت | |
| جم |
|
| وفات |
|
| رہائش | کوفا |
| عملی زندگی | |
| پیشہ | محدث |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی |
ترمیم  | |
قیس بن ربیع ابو محمد اسدی الکوفی الاحول [۱] ( 90 ہجری – 167 ہجری )، آپ کوفہ دے تبع تابعی تے صدوق درجہ دے حدیث راوی نيں۔
سیرت
سودھوآپ حدیث دے راویاں وچوں سن تے علم دے برتناں وچوں سن یعنی وڈے پایہ دے علم والے سن حالانکہ اس دے حفظ دی وجہ توں اس وچ کچھ کمزوری وی اے ۔آپ دی پیدائش نوے ہجری دے لگ بھگ ہوئی سی اوہ جوانی وچ دیانت دار تے امانت دار سن، لیکن جدوں وڈے ہوئے تاں انہاں دا حافظہ خراب ہو گیا، آپ دا امتحان لیا گیا، اس لئی محدثین آپ اُتے احادیث پیش کردے سن تے آپ احادیث نوں غلط ملط کر دیندے سن ۔ آپ دی وفات اک سو اڑسٹھ ہجری وچ ہوئی۔ [۲]
روایت حدیث
سودھوعمرو بن مرہ جہنی، زیاد بن علقہ، علقمہ بن مرثد، زبید یامی، محارب بن دطر، ابو اسحاق سبیعی، عدّہ تے ابو حسین اسدی، وغیرہ توں روایت اے۔ اوہ بوہت سارے لوکاں وچوں سی۔ انہاں توں روایت اے: انہاں دے دو ساتھی شعبہ بن حجاج، سفیان ثوری ، یحییٰ بن آدم، اسحاق بن منصور سلوی، علی بن جعد، یحییٰ حمانی، محمد بن بکر بن الریان وغیرہ۔
جراح تے تعدیل
سودھوابو احمد الحکیم نے کہیا: اس دی حدیث القائم اُتے مبنی نئيں اے۔ ابو احمد بن عدی الجرجانی کہندے نيں: شعبہ نے اس دے بارے وچ جو کہیا اے اوہ ایہ اے کہ "لا باس بہ" اس وچ کوئی حرج نئيں اے۔ ابوبکر بیہقی نے کہیا: اسنوں بطور دلیل استعمال نئيں کيتا گیا۔ ابو حاتم رازی نے کہیا: اس دا مقام صدوق اے تے اوہ قوی نئيں اے، اوہ اپنی احادیث لکھدا اے تے انھاں بطور دلیل استعمال نئيں کردا۔ ابو حاتم بن حبان البستی کہندے نيں: ميں نے اس دی حدیث اُتے عمل کيتا تے دیکھیا کہ اوہ صحیح اے، سوائے اس دے کہ جدوں اوہ وڈا ہويا تاں اس دا حافظہ خراب ہو گیا تے اس دی روایت وچ برائیاں آگئياں، اس لئی اوہ اس توں پرہیز دا مستحق اے۔ ابو حفص عمر بن شاہین نے کہیا: اس اُتے رک جانا ضروری اے تے وچ اسنوں ثقہ سمجھدا ہوݨ۔ ابو زرعہ رازی نے کہیا:لین الحدیث " ایہ نرم تے ضعیف اے۔ ابو نعیم الفضل بن دکین کہندے نيں: انہاں توں کہیا گیا: کیہ تسيں دا قیس بن الربیع دے بارے وچ کوئی خیال اے ؟ اس نے کہیا نئيں. احمد بن شعیب النسائی کہندے نيں: اوہ ثقہ نئيں اے۔ احمد بن صالح عجلی نے کہیا: اوہ صدوق " سچا اے تے لوکاں نے اس دی حدیث نوں نظر انداز کيتا۔ ابراہیم بن یعقوب جوزجانی نے کہیا: اوہ "ساقط الحدیث " اے۔ [۳]
وفات
سودھوآپ نے 167ھ وچ وفات پائی ۔